De gazonvlekplaat (Panaeolus foenisecii) is een saprofyte schimmel uit de stam der steeltjeszwammen (Basidiomycota). Het is een relatief kleine paddenstoel met een groot verspreidingsgebied.
Een volgroeide paddenstoel heeft een halfvolle tot kegel- of klokvormige hoed met een doorsnede van een tot drie centimeter. Het oppervlak is glad, matgekleurd en hygrofaan. De kleur varieert van roodachtig bruin tot lichtbeige en is donkerder in het centrum. Vaak is er langs de rand een brede donkere rand te zien, die lichter wordt naarmate de zwam opdroogt.
De lamellen zijn licht grijsbruin tot donkerbruin en hebben zwarte vlekken. De gladde, zijdeachtig glanzende steel is vier tot zeven centimeter lang en heeft een doorsnede van een tot drie millimeter. Deze is lichtcrème met een rode waas. Het vlees is crème tot donkerbruin en heeft een enigszins nootachtige smaak en geur. De sporenafdruk is zwartbruin.
Volgens veel veldgidsen en naslagwerken is de gazonvlekplaat psychoactief. De schimmel produceert echter geen alkaloïden met deze werking.[1] Buiten de Benelux kan de gazonvlekplaat echter worden verward met giftige verwanten die qua uiterlijk en habitat overeenkomen, zoals Panaeolus cinctulus en P. olivaceus.
De gazonvlekplaat is een wijdverspreide soort en in een groot deel van zijn verspreidingsgebied zeer talrijk. Ook in Nederland is het een zeer algemene schimmel.[2] De paddenstoel groeit in de zomer en herfst in gecultiveerde tuinen en graslanden op humusrijke zandgrond.
Bronnen, noten en/of referentiesDe gazonvlekplaat (Panaeolus foenisecii) is een saprofyte schimmel uit de stam der steeltjeszwammen (Basidiomycota). Het is een relatief kleine paddenstoel met een groot verspreidingsgebied.
