dcsimg

Żarłacz białopłetwy ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Żarłacz białopłetwy[3] (Carcharhinus longimanus) – kosmopolityczny gatunek dużej, drapieżnej ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny żarłaczowatych (Carcharhinidae). Są poławiane przez ludzi jako ryby konsumpcyjne. W swoim środowisku są niebezpieczne dla człowieka.

Występowanie

Żarłacz białopłetwy był jednym z trzech najliczniej występujących (obok żarłacza błękitnego i żarłacza jedwabistego) i jednocześnie jednym z najszerzej rozprzestrzenionych gatunków rekinów. Obecnie jego liczebność znacznie spadła[2]. Występuje w wodach strefy tropikalnej i subtropikalnej wszystkich oceanów pomiędzy 30°N and 35°S, zwykle daleko od brzegów[2]. Spotykany jest na głębokościach 0–230 m, najczęściej do około 150 m[4], ale notowano jego pojawianie się w płytkich wodach przybrzeżnych, zwykle wokół oceanicznych wysp[5].

Budowa

Krępe ciało o przeciętnej długości około 270 cm (według innych źródeł 2,3 m dla samic, 2,1 dla samców[6]), maksymalnie 396 cm długości całkowitej[4]. Maksymalna odnotowana masa ciała wynosi 167,4 kg[4]. Pierwsza płetwa grzbietowa wysoka i zaokrąglona, a druga jest przesunięta do nasady ogona. Płetwy piersiowe są bardzo duże – długie i szerokie. Ubarwienie zmienia się w zależności od obszaru występowania. Grzbiet jest zwykle szary, z brązowym zabarwieniem, spód ciała białawy. Końce pierwszej płetwy grzbietowej, płetw piersiowych i dolnego płata ogonowego (czasami również płetw brzusznych i górnego płata ogonowego) są zazwyczaj białe lub biało cętkowane (stąd epitet gatunkowy białopłetwy), ale zdarzają się osobniki, u których ta cecha nie występuje. Pysk jest stosunkowo krótki, oczy małe, okrągłe, osłonięte błonami migawkowymi.

 src=
Żarłacz białopłetwy w towarzystwie pilotów (Naucrates ductor)

Tryb życia

W wodach pelagialnych porusza się wolno, z szeroko rozłożonymi płetwami piersiowymi. Pływa samotnie, w stadach lub w towarzystwie innych gatunków zwierząt morskich – ryb, waleni lub żółwi. W pobliżu żarłacza często widywane są towarzyszące mu podnawki, koryfeny oraz ryby zwane pilotami. W wodach otaczających Hawaje zaobserwowano żarłacze białopłetwe pływające blisko stad grindwala krótkopłetwego. Przypuszcza się, że rekiny korzystają ze szczególnych zdolności waleni do wyszukiwania kałamarnic, którymi żywią się obydwa gatunki. W diecie Carcharhinus longimanus znajduje się większość kręgowców morskich włącznie z ptakami i ssakami, większe bezkręgowce oraz padlina. Napotkawszy inny gatunek rekinów w pobliżu swojej zdobyczy staje się agresywny.

Najdłuższy odnotowany wiek wynosi 22 lata.

Rozród

Żarłacze białopłetwe są żyworodne. Dojrzałość płciową osiągają w wieku 6–7 lat, samce przy długości ciała około 1,8 m, samice są nieco dłuższe[5]. Embriony rozwijają się wewnątrz organizmu matki, w łożysku woreczka żółtkowego przytwierdzonym do ściany macicy. Po około rocznym okresie ciąży samica rodzi w jednym miocie 6 do 15 młodych o długości urodzeniowej 60–65 cm[5] (według innych źródeł do 75 cm[6]). Liczba młodych jest proporcjonalna do rozmiarów samicy.

Znaczenie dla człowieka

Poławiany w całym zasięgu swojego występowania. W dużych liczbach jest chwytany przypadkowo, wraz z innymi rybami pelagicznymi. Mięso tego rekina jest sprzedawane świeże, mrożone, wędzone i solone. Płetwy, z których robiona jest zupa, są cenione ze względu na ich duże rozmiary. Jego wątroba zawiera wiele witamin. Skóra jest wykorzystywana do szycia ubrań.

Żarłacz białopłetwy jest aktywnym pływakiem żerującym w dzień i w nocy, zdecydowanie atakującym swoje ofiary. Uważa się[kto?], że jest potencjalnie niebezpieczny dla człowieka przebywającego w wodzie. Często jest pierwszym rekinem widzianym na miejscu morskich katastrof. Prawdopodobnie rekiny z tego gatunku uczestniczyły w wielu atakach na ludzi, którzy znaleźli się w wodzie na skutek wypadków lotniczych lub morskich.

W klasyfikacji IUCN został uznany za gatunek zagrożony wyginięciem (kategoria VU), a w północno-zachodniej i zachodnio-środkowej części Atlantyku za krytycznie zagrożony (kategoria CR)[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. Carcharhinus longimanus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b c d Carcharhinus longimanus. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  4. a b c Carcharhinus longimanus. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 18 kwietnia 2010]
  5. a b c Cathleen Bester: Oceanic whitetip shark (ang.). Florida Museum of Natural History. [dostęp 18 kwietnia 2010].
  6. a b Leonardo Compagno et al, 1999. Rekiny. Cibet, ​ISBN 83-85749-21-7

Bibliografia

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Żarłacz białopłetwy: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Żarłacz białopłetwy (Carcharhinus longimanus) – kosmopolityczny gatunek dużej, drapieżnej ryby chrzęstnoszkieletowej z rodziny żarłaczowatych (Carcharhinidae). Są poławiane przez ludzi jako ryby konsumpcyjne. W swoim środowisku są niebezpieczne dla człowieka.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL