De Mantelpavian (Papio hamadryas) ass eng Primatenaart aus der Gattung vun de Pavianen an der Famill vun de Cercopithecidae. E lieft am nordëstlechen Afrika an op der arabescher Hallefinsel. Säi soziaalt Verhalen ass däitlech anescht wéi dat vun anere Pavianenaarten.
Mantelpaviane gi, vu Kapp bis Hënner, 61 bis 76 Zentimeter laang; dobäi kënnt e Schwanz vun enger Längt vun 38 bis 61 Zentimeter. Mat ronn 21 Kilogramm sinn d'Männercher duebel sou schwéier wéi d'Weibercher, déi just 9 Kilo erreechen. De Männchen huet e sëlwerwäisse Pelz an eng Munn op de Schëlleren, iwwerdeems der Frächen hir Buuschte brong sinn, an si keng sou eng Munn hunn. D'Schnëss ass laanggestreckt a plakeg, bei de Männercher ass se rosa, iwwerdeems se bei de Weibercher méi brongelzeg ass. Och den Dokes ass plakeg a rosa.
Mantelpaviane sinn déi Pavianenaart, déi am wäitsten nërdlech lieft. Si komme laanscht d'Westküst vum Roude Mier vir; vun Egypten (wou s'allerdéngs haut ausgestuerwe sinn) iwwer de Sudan bis Eritrea, Ethiopien a Somalia. Och op der Arabescher Hallefinsel kommen se vir, woubäi et net kloer ass, ob se vum Mënsch dohinner bruecht goufen, oder net. Si liewen an Hallefwüsten, Savannen a Fielsregiounen, sinn allerdéngs op Waasser ugewise fir ze drénken.
Mantelpaviane sinn am Dag aktiv an hale sech virun allem um Buedem op, wou se sech op éier Patte virubeweegen. An der Nuecht zéie se sech op Fielsen zréck. Si liewen an Haremsgruppen zesummen, déi sech aus engem Männchen a méi oder manner enger Dose Weibercher bestinn. D'Männchen guidéiert a bewaacht seng Weibercher an deet uecht, datt se ëmmer nobäi bleiwen. Déi Jonk verloossen dës Grupp nach ier se geschlechtsräif sinn. D'Männercher bekämpfe sech, wien d'Virherrschaft iwwer eng Haremsgrupp soll kréien, respektiv halen. Et kënnt vir, datt Gruppe sech zu engem méi groussen Trapp zesummeschléissen. Kënnt et zu Sträit tëscht Membere vu verschidde Gruppe bannent engem Verband, z. B. ëm Schlofplazen oder Friessen, gëtt dësem duerch aggressiv Kämpf vun de Männercher geléist.
D'Mantelpaviane sinn héichgradeg sozial Déieren, déi op verschidde Manéiere matenee kommunizéieren, wéi z. B. duerch Kierperhaltung, Gesiichtsausdréck, Lauter an och direkte Kierperkontakt.
Mantelpaviane sinn Allesfrësser, déi un hirerelativ dréchene Liewensraum ugepasst sinn. Si sinn net kriddeleg, wat d'Friessen ugeet. Vu Friichten a Kraider iwwer Wuerzele bis Insekten, Vigeleeër a Wierbeldéieren schmaacht hinnen alles.
D'Mantelpaviane kënne sech dat ganzt Joer duerch verkoppelen. D'Männchen waacht jalous iwwer seng Weibercher, a bäisst oder jot se souguer, wann s'engem anere Männchen ze no kommen. An dach kënnt et vir, datt dat een oder anert Weibche "friemgeet", wa jonk Männercher enger Grupp noginn an do ronderëmschläichen. An deem Fall fléien d'Fatzen tëscht de Männercher.
No ronn 172 Deeg bréngt d'Weibchen an der Reegel een eenzegt Klengt op d'Welt. Dëst weit tëscht 600 an 900 Gramm an huet am Ufank e schwaarze Pelz. No 6 bis 15 Méint gëtt et gespéint, mat 5 bis 7 Joer sinn s'ausgewuess.
Den héchsten Alter vun engem Exemplar, dat gefaange gehale gouf, louch bei 37 Joer.
Fir déi Al Egypter waren d'Mantelpavianen helleg Déieren. De Gott Thot gouf heoansdo a Gestalt vun engem Pavian representéiert. Den Thot war ënner anerem de Gott vun der Wëssenschaft a vum Mound, Dofir gëtt et Molereien, wou Pavianen de Scribe-Schüler Unterrecht ginn. Och am egypteschen Doudebuch ginn s'ernimmt: si sëtzen um Bug vum Doudesnaachen an de Verstuerwene freet s'ëm Gerechtegkeet fir sech am Räich vun deenen Doudegen. D'Paviane stoungen deemno ënner Protektioun a goufen no hirem Doud esouguer mumifizéiert.
Och de Gott Babi, verantwortlech fir d'sexuell Potenz am Déisäits, gouf als Pavian mat enger Erektioun representéiert. Den Hapi, deem seng Roll d'Beschütze vun dem Doudege senge Longe war, gouf als mumifizéierte Mann mam Kapp vun engem Pavian duergestallt.
Haut sinn d'Mantelpavianen aus Egypten verschwonnen. A Saudi-Arabien hu se sech un d'Mënschen ugepasst; si liewen an de Stied sichen do an den Dreckskëschten no Friessen. Aneschtwous gi se verfollegt, well se d'Felder futti-, respektiv eidel maachen. Si hu praktesch keng natierlech Feinde méi, wéi de Leopard an de Léiw, wou se liewen, dofir ass hir Gréisst Bedreeung hautdesdaags d'Verschwanne vun hirem natierleche Liewensraum, duerch Ëmwandlung an Akerland a Weeden.
De Mantelpavian (Papio hamadryas) ass eng Primatenaart aus der Gattung vun de Pavianen an der Famill vun de Cercopithecidae. E lieft am nordëstlechen Afrika an op der arabescher Hallefinsel. Säi soziaalt Verhalen ass däitlech anescht wéi dat vun anere Pavianenaarten.
Lo baboin hamadryas (Papio hamadryas), o hamadryas, es un baboin de las regions aridas que se rencontra de part e d'autra de la mar Roja e dins la bana d'Africa (Etiopia, Somalia, Jiboti).
Aquesta espècia de baboins èra sacrada çò los egipcians ancians; una de las representacions del dieu Tòt es l'hamadryas, lo baboin de mantèl.
Lo dimorfisme sexual es marcat. Los mascles adultes pesan una vintena de quilogramas, pòrtan un mantèl de pels longs clars que s'arrèsta al bacin. La fàcia es glabra amb un morre long e angulós, las maissas mòstran de caninas de 4 cm. Las femèlas son plan mai pichonas (10 kg) amb de pel brun e cort.
La maturitat sexuala subreven vèrs 4-5 ans, la gestacion dura environ 6 meses e las femèlas an un pichon environ cada 22 meses. La durada de vida dins la natura es estimada a una vintenada d'annadas.
Nòta : a l'ora d'ara (2005), un cèrt nombre d'especialistas considèran una sola espècia : Papio hamadryas, e que los autres Papio ne serián pas que de sosespècias.
Lo baboin hamadryas (Papio hamadryas), o hamadryas, es un baboin de las regions aridas que se rencontra de part e d'autra de la mar Roja e dins la bana d'Africa (Etiopia, Somalia, Jiboti).
Aquesta espècia de baboins èra sacrada çò los egipcians ancians; una de las representacions del dieu Tòt es l'hamadryas, lo baboin de mantèl.
Lo dimorfisme sexual es marcat. Los mascles adultes pesan una vintena de quilogramas, pòrtan un mantèl de pels longs clars que s'arrèsta al bacin. La fàcia es glabra amb un morre long e angulós, las maissas mòstran de caninas de 4 cm. Las femèlas son plan mai pichonas (10 kg) amb de pel brun e cort.
La maturitat sexuala subreven vèrs 4-5 ans, la gestacion dura environ 6 meses e las femèlas an un pichon environ cada 22 meses. La durada de vida dins la natura es estimada a una vintenada d'annadas.
Nòta : a l'ora d'ara (2005), un cèrt nombre d'especialistas considèran una sola espècia : Papio hamadryas, e que los autres Papio ne serián pas que de sosespècias.
Гамадрил (лат. Papio amadryas, L. 1758) — павиандар уруусундагы маймылдардын бир түрү.
Гривест павијан или гривест бабун (науч. Papio hamadryas) — вид бабун од семејството на старосветските мајмуни (Cercopithecidae). Може да се најде најсеверно од сите бабуни. Домородец е на Африканскиот Рог и југозападниот крај на арапскиот полуостров. Овие области обезбедуваат живеалишта со помалку грабливци од централниот и јужниот дел на Африка, каде живеат другите видови на бабуни. Гривестиот бабун бил свето животно за античките Египќани и се појавува во различни улоги во религијата на древен Египет, па затоа понекогаш може и да се сретне под името „свет бабун“.
Освен очигледната разлика во големината помеѓу половите (мажјаците се обично два пати поголеми од женките), што е карактеристично за сите бабуни, кај овој вид исто така се појавува полов диморфизам во бојата. Крзното на мажјаците е сребрено-бело и имаат изразена грива која ја развиваат на возраст од околу десет години, додека женките се кафени и ја немаат споменатата грива. Нивните лица може да бидат во различни нијанси на црвена и кафена.
Мажјаците имаат должина до 80 сентиметри и тежина од 20-30 килограми; женките должина до 40-45 сентиметри и тежина од 10-15 килограми.[4] Опашката додава дополнителни 40-60 сентиметри на должината. Опашката завршува со мало перче. Бебињата се темна боја, која се осветлува по околу една година. Женките на гривестите бабуни достигнуваат полова зрелост на возраст од околу 51 месец, а мажјаците на возраст од помеѓу 57 до 81 месец .
Распространетоста на бабунот се протега од Црвеното Море во Еритреја до Етиопија, Џибути и Сомалија. Бабуните се исто така домородци во југоисточниот дел на Арапскиот Полуостров, во Јемен и Саудиска Арабија.[2] Гривестиот бабун живее во полу-пустински услови, савани и карпести предели, поради потребата од карпи за спиење и снабдување со вода. Гривестиот бабун е сештојад и е прилагоден на релативно сувото живеалиште. За време на влажните периоди од годината, бабунот се храни со најразлични видови храна, вклучувајќи цветови, семиња, треви, диви корења и листови од дрвата Акација.[5] За време на сушните периоди, бабуните се хранат со листови од растението Dolbera glabra и листови од растението сизал (науч. Agave sisalana). Гривестите бабуни исто така се хранат со инсекти, рептили и мали цицачи. Дури е виден бабун кој носел мртов дик-дик. [6]
Пиењето вода на бабуните исто така зависи од периодот од годината. За време на влажниот период, бабуните лесно доаѓаат до вода. За време на сушниот период, тие се снабдуваат од најмногу три бунари.[6] Бабуните ја прават попладневната дремка покрај бунарите. Гривестите бабуни исто така копаат бунари на кратко растојание од природните бунари.[6]
Бабунот има необичен друштвен систем од четири степени, наречен општество со повеќе степени. Најголемиот дел од меѓусебните односи се случуваат во мали групи наречени единици на еден мажјак или хареми, кои содржат еден мажјак и до десет женки кои мажјакот ги води и заштитува. Харемот обично вклучува еден т.н. „следбеник“ (мажјак) кој може да биде во сродство со водачот.[6][7][8] Два или повеќе хареми формираат кланови.[9] Во клановите, доминантните мажјаци на харемите се веројатно во блиски роднински врски и имаат хиерархија базирана на возраста.[10][11] Следниот степен се дружините. Два или четири кланови формираат дружини кои можат да бројат до 200 единки, кои обично патуваат и спијат во група.[6][7][11] И мажјаците и женките ретко ги напуштаат нивните дружини. Доминантните мажјаци ги спречуваат бебињата и младите да комуницираат со бебиња и млади од другите дружини. Дружините може да се тепаат меѓусебно за храна и сл., при што возрасните мажјаци водичи на харемите се обично оние кои се тепаат.[6][8] Дружините во својот состав содржат и мажјаци кои се самци и не се ниту водачи на харем, ниту следбеници, туку слободно се движат низ дружината. Неколку дружини може да се соединат за да оформат трупа. Неколку дружини во една трупа обично делат површина од карпа каде спијат.[6][7][11]
Гривестиот бабун е различен од останатите бабуни и макаки по тоа што општественото уредување му е строго патријархално.[12] Мажјаците ја ограничуваат слободата на движење на женките, групирајќи ги со визуелни закани и влечејќи или гризејќи ги оние кои ќе залутаат .[13] Мажјаците понекогаш прават хајки по другите хареми со цел да им ги грабнат женките, при што се случуваат насилни пресметки. Многу од мажјаците успеваат да земат женка од другиот харем, нешто што се нарекува „превземање“.[7][13][14] Обично овие насилни пресметки се придружени со визуелни закани. Визуелните закани може да бидат во вид на превртување на очните капаци и подигнување на усните со цел да се покажат забите. Како и кај многу други видови, бебињата на бабуните се земаат како заложници од страна на мажјаците во овие пресметки.[8] Дополнително, женките претпочитаат одредени мажјаци, а противниците на тие мажјаци го почитуваат изборот на женките .[15] Колку помалку женката покажува дека ги сака мажјаците од харемот каде припаѓа, толку е полесно противниците да ја грабнат при хајките.[15] Млади мажјаци, најчесто следбеници, можат да почнат сопствени хареми убедувајќи ги понезрелите женки да ги следат.[15] Мажјакот, исто така, може да ја грабне незрелата женка сосила.[15] Како и да е, мажјакот ќе се пари со женката само кога ќе созрее полово. Старите мажјаци често ги губат женките, кои преминуваат кај следбениците, па штом се случи тоа истите почнуваат да губат килограми и нивното крзно почнува да ја менува бојата во кафена, како кај женките.[15] Иако мажјаците кај другите видови бабуни преминуваат во други трупи подалеку од своите роднини мажјаци, мажјаците на гривестиот бабун остануваат во клановите во кои се родиле (или во дружините каде се родиле) одржувајќи ги врските со своите роднини.
Се сметало дека гривестите бабуни ги отстрануваат женките од групите каде имаат роднини од ист пол.[10] Сепак, подоцнежните истражувања покажале дека женките ги одржуваат блиските врски со нивните роднини од ист пол во времетраењето на нивниот живот.[12] Женките можат да потрошат исто толку време во друштво на други женки колку и со мажјаци од нивниот харем, а некои дури и контактираат со женки од други хареми.[12] Дополнително, не е чудно за женки кои се роднински поврзани да завршат во ист харем.[12] Женките можат да останат поврзани и да помагаат на нивните проширени семејства и покрај тоа што меѓусебните односи се контролирани од страна на мажјаците од харемот.[12]
Женките во еден харем не покажуваат никаква доминација во меѓусебните врски слично на другите видови бабуни и макаки. Мажјаците од харемите, потиснуваат било какво насилство меѓу женките и спречуваат појава на било каква хиерархија.[6][8] И покрај тоа, се појавиле друштвени разлики меѓу женките. Некои женки се поактивни друштвено и имаат посилни друштвени врски со водачот на харемот. Овие женки, познати како „централни женки“, остануваат во поголема близина на водачот на харемот од останатите женки.[8] Женките кои поминуваат повеќе време подалеку од водачот на харемот се наречени „периферни женки“.[8]
Како и другите бабуни, гривестиот бабун се размножува несезонски. Најголемиот дел од парењето го извршува доминантниот мажјак во друштвена единица која има еден мажјак, иако останатите мажјаци можат да успеат да се спарат со некои од женките.[6][8][10][16] Обврските за одгледување на младите во најголем дел припаѓаат на женките. Тие ги дојат и негуваат младите, а една женка во дружтвена единица може да негува и бебе кое не е нејзино. Како и сите бабуни, гривестите бабуни се интересираат за нивните млади и им даваат многу внимание. Доминантните мажјаци ги спречуваат другите мажјаци да дојдат во близок контакт со нивните млади. Тие исто така ги заштитуваат младите од грабливци. Дополнително, ги поднесуваат младите, ги пренесуваат од едно место на друго и си играат со нив.[6] Кога нов мажјак ја грабнува женката, кај неа се појавуваат отоци на половите органи кои може да претставуваат прилагодување со цел да се спречи новиот мажјак да го убие потомството на претходниот мажјак.[17] Кога мажјаците достигнуваат пубертет, тие развиваат интерес да ги одгледуваат младите во групата.[6] Тие ги киднапираат бебињата намамувајќи ги подалеку од нивните хареми и канејќи ги да се качат на нивните грбови. Ова е честа појава кај мажјаците следбеници. Ова киднапирање може да доведе до дехидрирање или гладување кај младите.[14] Водачот на харемот ги спасува младите од нивните грабнувачи, најчесто за да го заштитат нивното потомство.
Гривестите бабуни често се појавуваат уметноста на древен Египет, бидејќи биле сметани за свети од страна на Тот,[18] големо и моќно божество со многу улоги вклучувајќи ја и онаа како писарот на боговите. Астену, помошник на Тот, е прикажан како гривест бабун во неговата улога на записничар на резултатот од мерењето на срцето и како еден од четирите гривести бабуни кои го чуваат езерото на огнот во Дуат, подземјето на древниот Египет. Претходник на Астену од праисториски Египет бил Баби, или „Бикот на бабуните“, крвожеден бог кој се сметало дека ги јаде внатрешните органи на мртвите кои биле неправедни во текот на својот живот. Баби се сметало дека на мртвите кои воделе праведен живот им давал дополнителна сила и им помагал да стигнат до египетскиот рај.
Понекогаш дури и Тот се појавувал во облик на гривест бабун (често прикажан како ја носи месечината на својата глава), како варијација на неговото најчесто прикажување како силуета со глава во облик на ибис. Хапи, еден од четирите хорови синови кој ги чувал органите на починатите во религијата на древен Египет, исто така е прикажан со глава на гривест бабун: Хапи ги заштитувал белите дробови, од каде доаѓа обликувањето на капакот на теглата за чување белите дробови на починатите во вид на глава на гривест мајмун. Гривестите мајмуни биле почитувани бидејќи голем дел од нивните навики биле сметани за обожување на сонцето.[18]
Изменувањето на средината каде живеат е главната закана за опстанокот на гривестите бабуни. Единствените грабливци кои се закана за гривестиот бабун се пругастата хиена, точкастата хиена и африканскиот леопард кои се уште живеат во областите каде живее и гривестиот бабун. МСЗП го вброил овој вид во списокот за „низок ризик“ во 2008.[2] Нема поголеми закани за преживување на овој вид во моментот, иако локално може да е под ризик поради големото прожирување на земјоделието и губењето на живеалиштата.[2] Видот може да се најде во националниот парк Јангуди Раса, прибежиштето за див свет Харар и одреден број резервати во долината Аваш и северна Еритреја.[2]
Гривест павијан или гривест бабун (науч. Papio hamadryas) — вид бабун од семејството на старосветските мајмуни (Cercopithecidae). Може да се најде најсеверно од сите бабуни. Домородец е на Африканскиот Рог и југозападниот крај на арапскиот полуостров. Овие области обезбедуваат живеалишта со помалку грабливци од централниот и јужниот дел на Африка, каде живеат другите видови на бабуни. Гривестиот бабун бил свето животно за античките Египќани и се појавува во различни улоги во религијата на древен Египет, па затоа понекогаш може и да се сретне под името „свет бабун“.
,_Tierpark_Hellabrunn,_M%C3%BAnich,_Alemania,_2012-06-17,_DD_07.JPG)
