Род: Lithobius
Международное научное название
Lithobius Leach, 1814
Систематика
на Викивидах
Изображения
на Викискладе ITIS 553113NCBI 7551EOL 13946FW 271239 Lithobius (лат.) — род губоногих многоножек из семейства Lithobiidae.
Внешний вид и строение
Большинство видов Lithobius являются типичными представителями семейства Lithobiidae. Длина их тела 2—5 см, окраска коричневая. Тело взрослой особи состоит из 18 сегментов и имеет 15 пар ног[1]. Особые характеристики включают рассеянные отверстия коксальных желез последней пары ног.
Места обитания и образ жизни
Lithobius встречаются под камнями или корой, в почве и перегное. Некоторые из них распространены в садах. Lithobius forficatus — наиболее распространенный вид многоножек в Европе. Как и другие многоножки, они активны ночью. Питаются насекомыми и другими маленькими беспозвоночными. Яйца откладывают в почве по одному[1]. Могут жить более 3 лет.
Таксономия
Род Lithobius был описан в 1814 году Уильямом Элфордом Личем в статье, опубликованной в Эдинбургской энциклопедии Дейвида Брюстера[2]. Название происходит от двух греческих корней, λίθος (литос, «камень») и βίος (био-, «жизнь»)[3]. Лич не выделил типовой вид рода, и он не был выбран до тех пор, пока Пьер Андре Латрейль не выбрал Scolopendra forficata Linnaeus, 1758 (теперь Lithobius forficatus)[2]. Lithobius — род, в честь которого назвали семейство Lithobiidae[2].
Lithobius является одним из примерно 100 родов или подродов в подсемействе Lithobiinae. Он содержит более 500 видов со множеством подвидов[4]. Классификация видов внутри рода также является предметом обсуждения. Некоторые авторы делят род на подроды Eulithobius, Lithobius, Monotarsobius, Neolithobius, Pleurolithobius, Pseudolithobius, Sigibius, Thracolithobius и Troglolithobius.
В род Lithobius включают следующие виды[4]:
-
Lithobius acherontis Verhoeff, 1900
-
Lithobius acipayamus Chamberlin, 1952
-
Lithobius adherens Chamberlin, 1952
-
Lithobius aidonensis Verhoeff, 1943
-
Lithobius allotiphlus (Silvestri, 1908)
-
Lithobius alpicosiensis Latzel, 1887
-
Lithobius alpinus Koch, 1862 non Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius altus Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius ameles Chamberlin, 1952
-
Lithobius angolianus Chamberlin, 1952
-
Lithobius anisanus Verhoeff, 1937
-
Lithobius ankarensis Verhoeff, 1944
-
Lithobius anodus Latzel, 1880
-
Lithobius antipai Matic, 1969
-
Lithobius aostanus Verhoeff, 1934
-
Lithobius apfelbecki Verhoeff, 1900
-
Lithobius ardesiacus Fedrizzi, 1877
-
Lithobius argaeensis Attems, 1905
-
Lithobius argus Newport, 1844
-
Lithobius armatus Selivanov, 1878
-
Lithobius asper Muralevitch, 1926
-
Lithobius athesinus Verhoeff, 1937
-
Lithobius atticus Verhoeff, 1901
-
Lithobius audax Meinert, 1872
-
Lithobius bartsiokasi Matic & Stavropoulos, 1990
-
Lithobius bebekensis (Verhoeff, 1944)
-
Lithobius berkeleyensis Verhoeff, 1937
-
Lithobius beroni Negrea, 1965
-
Lithobius biarmatus Matic, 1970
-
Lithobius bicolor Tömösvary, 1879
-
Lithobius bicuspidatus (Matic, 1957)
-
Lithobius bifidus Matic, 1973
-
Lithobius binaghii Manfredi, 1937
-
Lithobius biporus Silvestri, 1894
-
Lithobius boettgeri Verhoeff, 1925
-
Lithobius bolognai Zapparoli, 1991
-
Lithobius bonensis Meinert, 1872
-
Lithobius bosporanus (Verhoeff, 1941)
-
Lithobius brachycephalus Fanzago, 1880
-
Lithobius brevicornis Daday, 1889
-
Lithobius buakheriacus Zapparoli, 1985
-
Lithobius bulgaricus (Verhoeff, 1925)
-
Lithobius bullatus Eason, 1993
-
Lithobius burzenlandicus (Verhoeff, 1931)
-
Lithobius buxtoni Brölemann, 1924
-
Lithobius calabrensis Fedrizzi, 1878
-
Lithobius calamatanus (Verhoeff, 1899)
-
Lithobius canariensis Eason, 1992
-
Lithobius cantabrigensis Meinert
-
Lithobius capreae Verhoeff, 1943
-
Lithobius carmenae Matic, 1968
-
Lithobius cassinensis Verhoeff, 1925
-
Lithobius castaneus Newport, 1844
-
Lithobius cavernicola Fanzago, 1877
-
Lithobius cerberulus Verhoeff, 1941
-
Lithobius cerii Verhoeff, 1937
-
Lithobius chalusensis Matic, 1969
-
Lithobius chikerensis Verhoeff, 1936
-
Lithobius cinnamomenus Koch, 1862
-
Lithobius clarki Eason, 1975
-
Lithobius communis Koch, 1844
-
Lithobius consimilis Eason, 1992
-
Lithobius corcyraeus Verhoeff, 1899
-
Lithobius coriaceus Koch, 1862
-
Lithobius corrigendus Dobroruka, 1988
-
Lithobius crassipes Koch, 1862
-
Lithobius creticus Dobroruka, 1977
-
Lithobius crissolensis Verhoeff
-
Lithobius croaticus Matic & Teodoreanu, 1967
-
Lithobius cryptobius Silvestri, 1897
-
Lithobius curtipes Koch, 1847
-
Lithobius curtirostris Eisen & Stuxberg, 1868
-
Lithobius dacicus (Matic, 1959)
-
Lithobius dadayi Tömösvary, 1880
-
Lithobius dahlii Verhoeff, 1925
-
Lithobius dalmaticus Latzel, 1880
-
Lithobius degerboelae Eason, 1981 or 1986
-
Lithobius demavendicus Matic, 1969
-
Lithobius depressus Fanzago, 1880
-
Lithobius diana Verhoeff, 1901
-
Lithobius dieuzeidei Brölemann, 1931
-
Lithobius discolor Verhoeff, 1937
-
Lithobius doderoi Silvestri, 1908
-
Lithobius dolinophilus Verhoeff, 1937
-
Lithobius dollfusi Verhoeff, 1931
-
Lithobius domogledicus (Matic, 1961)
-
Lithobius doriae Pocock, 1890
-
Lithobius drescoi Demange, 1958
-
Lithobius dudichi Loksa, 1947
-
Lithobius easoni Matic, 1969
-
Lithobius elbanus Verhoeff, 1931
-
Lithobius elbursensis Matic, 1969
-
Lithobius electrinus (Verhoeff, 1937)
-
Lithobius electron Verhoeff, 1928
-
Lithobius electus Silvestri, 1935
-
Lithobius elegans Selivanov, 1931
-
Lithobius enghofi Eason, 1986
-
Lithobius ercijasius Verhoeff, 1943
-
Lithobius erdschiasius Verhoeff, 1943
-
Lithobius errantus Chamberlin, 1952
-
Lithobius erythrocephalus C.L.Koch, 1847
-
Lithobius eucuemis Stuxberg
-
Lithobius evae Dobroruka, 1958
-
Lithobius evasus (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius excellens Silvestri, 1894
-
Lithobius exiguus Meinert, 1886
-
Lithobius eximius Meinert, 1872
-
Lithobius falteronensis Manfredi, 1936
-
Lithobius fangensis Eason, 1986
-
Lithobius fanzagoi Fedrizzi, 1877
- Lithobius feae
-
Lithobius femorosulcatus Eason, 1986
-
Lithobius festivus Koch, 1862
-
Lithobius finitimus Fanzago, 1878
-
Lithobius flavus Meinert, 1872
-
Lithobius forficatus (Linnaeus, 1758)typus[2]
-
Lithobius fossor Koch, 1862
-
Lithobius franzi Attems, 1949
-
Lithobius galatheae Meinert, 1886
-
Lithobius geyeri Verhoeff, 1935
-
Lithobius glabratus Koch, 1847
-
Lithobius glacialis Verhoeff, 1937
-
Lithobius gracilipes Meinert, 1872
-
Lithobius gracilis Meinert, 1872
-
Lithobius grandiporosus Verhoeff, 1937
-
Lithobius granulatus Koch, 1862
-
Lithobius gridellii Manfredi, 1955
-
Lithobius grossidens Meinert, 1872
-
Lithobius grossipes Koch, 1847
-
Lithobius haarlovi Eason, 1986
-
Lithobius hardwickei Newport, 1844
-
Lithobius hatayensis Verhoeff, 1943
-
Lithobius helvolus Attems, 1951
-
Lithobius herzegowinensis Verhoeff, 1900
-
Lithobius hispanicus Meinert, 1872
-
Lithobius hopanus (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius hortensis Koch, 1862
-
Lithobius hummelii Verhoeff, 1933
-
Lithobius ilgazensis Matic, 1983
-
Lithobius immutabilis Koch, 1862
-
Lithobius imperialis Meinert, 1872
-
Lithobius inaequidens Fedrizzi, 1877
-
Lithobius incertus Matic, 1966
-
Lithobius indicus Eason, 1981
-
Lithobius inexpectatus Matic, 1962
-
Lithobius infossus Silvestri, 1894
-
Lithobius inopinatus Matic, 1970
-
Lithobius inquirendus Attems, 1951
-
Lithobius insignis Meinert, 1872
-
Lithobius ionicus (Silvestri, 1896)
-
Lithobius iranicus Attems, 1951
-
Lithobius italicus Matic, 1957
-
Lithobius javanicus Pocock, 1894
-
Lithobius kansuanus Verhoeff, 1933
-
Lithobius karamani Verhoeff, 1937
-
Lithobius kastamouensis Matic, 1983
-
Lithobius koenigi Verhoeff, 1891
-
Lithobius koreanus Verhoeff, 1938
-
Lithobius kosswigi Chamberlin, 1952
-
Lithobius kurdistanus Verhoeff, 1944
-
Lithobius laccatus Attems, 1951
-
Lithobius laevilabrum Leach, 1815
-
Lithobius lagrecai Matic, 1962
-
Lithobius lanzai Matic, 1961
-
Lithobius lapadensis Verhoeff, 1900
-
Lithobius latebricola Meinert, 1872
-
Lithobius latzellii Meinert
-
Lithobius lindbergi Chamberlin, 1956
-
Lithobius litoralis Koch, 1867
-
Lithobius lobifer (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius loeiensis Eason, 1986
-
Lithobius lorioli Demange, 1962
-
Lithobius lubricus Koch, 1862
-
Lithobius lundii Meinert, 1886
-
Lithobius luteus Loksa, 1947
-
Lithobius macrocentrus Attems, 1949
-
Lithobius magnus (Trotzina, 1894)
-
Lithobius magurensis Dobroruka, 1971
-
Lithobius malaccanus Verhoeff, 1937
-
Lithobius malayicus Verhoeff, 1937
-
Lithobius marginatus Fedrizzi, 1877
-
Lithobius martensi Eason, 1989
-
Lithobius matici Prunescu, 1966
-
Lithobius matulicii Verhoeff, 1899
-
Lithobius maximovici Folkmanova, 1946
-
Lithobius mediolus Chamberlin, 1952
-
Lithobius megalaporus (Stuxberg, 1875)
-
Lithobius meifengensis Chao, Lee, Chang, 2018
-
Lithobius melanocephalus Koch, 1863
-
Lithobius memorabilis Attems, 1951
-
Lithobius meridionalis Fedrizzi, 1877
-
Lithobius micropodus Matic, 1983
-
Lithobius microps Meinert, 1868
-
Lithobius minellii Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius minimus Koch, 1862
-
Lithobius minutus Koch, 1847
-
Lithobius moananus (Chamberlin, 1926)
-
Lithobius moellensis Verhoeff, 1940
-
Lithobius molleri Verhoeff, 1893
-
Lithobius molophai Restivo de Miranda, 1978
-
Lithobius mongolicus Verhoeff, 1933
-
Lithobius montellicus Fanzago, 1874
-
Lithobius mordax Koch, 1862
-
Lithobius multidentatus Newport
-
Lithobius muscorum Koch, 1862
-
Lithobius nigrocullis Folkmanova, 1928
-
Lithobius nocellensis Verhoeff, 1943
-
Lithobius nodulipes Latzel, 1880
-
Lithobius nudicornis Gervais, 1837
-
Lithobius oblongus Sseliwanoff, 1881
-
Lithobius obscurus Newport, 1845
-
Lithobius occultus Silvestri, 1894
-
Lithobius ocraceus Fedrizzi, 1878
-
Lithobius octops Menge, 1851
-
Lithobius oellatus Verhoeff, 1925
-
Lithobius oligoporus Latzel, 1885
-
Lithobius oraniensis Matic, 1967
-
Lithobius orientis (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius orotavae Latzel, 1895
-
Lithobius pachypus Verhoeff, 1925
-
Lithobius paghmanensis Eason, 1986
-
Lithobius paidamus Chamberlin, 1952
-
Lithobius palmarum Verhoeff, 1934
-
Lithobius palnis (Eason, 1973)
-
Lithobius palustris Selivanov, 1878
-
Lithobius pantokratoris Attems, 1903
-
Lithobius paradisiacus Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius parisiensis Koch, 1862
-
Lithobius parvicornis (Porat, 1893)
-
Lithobius parvolus Fedrizzi, 1877
-
Lithobius patriarchalis (Berlese, 1894)
-
Lithobius paurus Chamberlin, 1952
-
Lithobius pedemontanus Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius peggauensis Verhoeff, 1937
-
Lithobius persicus Pocock, 1899
-
Lithobius piceiavus Verhoeff, 1901
-
Lithobius pilatoi Matic, 1968
-
Lithobius pleonops Menge, 1851
-
Lithobius plesius (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius plumbeus Manfredi, 1948
-
Lithobius politicus Chamberlin, 1952
-
Lithobius polyodontus Attems, 1951
-
Lithobius ponzianus Matic & Darabantu, 1969
-
Lithobius portchinski Sseliwanoff, 1881
-
Lithobius postspoliatus Verhoeff, 1942
-
Lithobius potanini Selivanov, 1881
-
Lithobius pseudoagilis Dobroruka, 1965
-
Lithobius pubescens Koch, 1867
-
Lithobius pulcher Meinert, 1872
-
Lithobius purkynei Dobroruka, 1957
-
Lithobius purpureus Chamberlin, 1901
-
Lithobius pustulatus Matic, 1964
-
Lithobius pygmaeus Latzel, 1880
-
Lithobius quadridentatus Menge, 1851
-
Lithobius rapax Meinert, 1872
-
Lithobius rapitus Chamberlin, 1952
-
Lithobius reiseri Verhoeff, 1900
-
Lithobius remyi Jawlowski, 1923
-
Lithobius rhaeticus Meinert, 1872
-
Lithobius rhiknus Attems, 1951
-
Lithobius riggioi Matic, 1968
-
Lithobius rilaicus Verhoeff, 1937
-
Lithobius ruffoi Matic, 1966
-
Lithobius rupivagus Verhoeff, 1937
-
Lithobius saalachiensis Verhoeff, 1937
-
Lithobius salernitanus Manfredi, 1956
-
Lithobius salicis Verhoeff, 1925
-
Lithobius sardous Silvestri, 1897
-
Lithobius sbordonii Matic, 1967
-
Lithobius scabrior Chamberlin, 1920
-
Lithobius schawalleri Eason, 1989
-
Lithobius scotophilus Latzel, 1887
-
Lithobius sculpturatus (Pocock, 1901)
-
Lithobius scutigeroides Verhoeff, 1892
-
Lithobius semperi Haase, 1887
-
Lithobius separatus Verhoeff, 1943
-
Lithobius serbicus Matic, 1979
-
Lithobius sibillinicus Matic, 1966
-
Lithobius sibiricus (Gerstfeldt, 1858)
-
Lithobius sicheli Matic, 1986
-
Lithobius silvivagus Verhoeff, 1925
-
Lithobius simrothi Verhoeff, 1937
-
Lithobius sitianus Chamberlin, 1956
-
Lithobius sloanei Koch, 1862
-
Lithobius socius Chamberlin, 1901
-
Lithobius songi Pei et al., 2011[5]
-
Lithobius sordidus Koch, 1862
-
Lithobius speluncarum Fanzago, 1877
-
Lithobius sphinx (Verhoeff, 1941)
-
Lithobius stammeri Verhoeff, 1939
-
Lithobius subtilis Latzel, 1880
-
Lithobius suevicus Meinert, 1863
-
Lithobius sulcatus Koch, 1862
-
Lithobius sumatranus Silvestri, 1895
-
Lithobius svenhedini Verhoeff, 1933
-
Lithobius tahirensis Matic, 1983
-
Lithobius targionii Fanzago, 1874
-
Lithobius tatricus Dobroruka, 1958
-
Lithobius tauricus Selivanov, 1878
-
Lithobius temnensis Verhoeff, 1943
-
Lithobius tenuicornis Verhoeff, 1937
-
Lithobius tenuinguis Eason, 1980
-
Lithobius tetraspinus Pei, Lu, Liu, Hou, Ma, 2018
-
Lithobius terreus Fedrizzi, 1877
-
Lithobius thetidis Karsch, 1880
-
Lithobius tibiosetosus Eason, 1986
-
Lithobius tibiotenuis Eason, 1989
-
Lithobius tidissimus (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius tiphlus (Latzel, 1886)
-
Lithobius transmarinus Koch, 1862
-
Lithobius trebinjanus (Verhoeff, 1900)
-
Lithobius tricuspis Meinert, 1872
-
Lithobius trilineatus Koch, 1862
-
Lithobius trinacrius Verhoeff, 1925
-
Lithobius turritanus Fanzago, 1881
-
Lithobius tweedii Verhoeff, 1937
-
Lithobius tylopus Latzel, 1882
-
Lithobius typhlus Latzel, 1886
-
Lithobius ulterior (Chamberlin, 1952)
-
Lithobius uludagensis Matic, 1983
-
Lithobius variegatus Leach, 1814
-
Lithobius varius Koch, 1863
-
Lithobius velox Koch, 1862
-
Lithobius venator Koch, 1862
-
Lithobius veronensis Matic & Darabantu, 1971
-
Lithobius viduus Attems
-
Lithobius vinciguerrae Silvestri, 1895
-
Lithobius vindelicius Verhoeff, 1935
-
Lithobius vinosus (Fanzago, 1874)
-
Lithobius violaceus Fedrizzi, 1877
-
Lithobius visicae Ribarov, 1987
-
Lithobius vorax Meinert, 1872
-
Lithobius vosseleri Verhoeff
-
Lithobius vulgaris Leach, 1817
-
Lithobius walachius Verhoeff, 1901
-
Lithobius weberi Pocock, 1894
-
Lithobius werneri Attems, 1902
-
Lithobius zachii Restivo de Miranda, 1978
-
Lithobius zeylanus (Chamberlin, 1952)
Примечания
-
↑ 1 2 The Class Myriapoda // The Invertebrata. — 4th. — Cambridge University Press, 1961. — P. 420—426.
-
↑ 1 2 3 4 Ralph E. Crabill, Jr. (1955). “Proposed use of the plenary powers to designate for the genus Scolopendra Linnaeus, 1758, (Class Myriapoda) a type species in harmony with accustomed usage”. Bulletin of Zoological Nomenclature. 11: 134—136.
-
↑ John George Wood. Myriapoda // The Illustrated Natural History. — George Routledge and Sons, 1863. — P. 688—698.
-
↑ 1 2 Mikko Haaramo. Lithobiidae: Lithobiinae: genus Lithobius (неопр.) (недоступная ссылка). Mikko's Phylogeny Archive (December 30, 2004). Проверено 18 февраля 2011. Архивировано 12 октября 2012 года.
-
↑ Pei S., Ma H., Shi B., Wu D., & Zhou W. A new species of Lithobius (Monotarsobius) Verhoeff, 1905 (Lithobiomorpha, Lithobiidae) from China. ZooKeys 82 (23 Feb 2011): 59—66.
