dcsimg

Flavocetraria cucullata ( German )

provided by wikipedia DE

Flavocetraria cucullata, auch als Kapuzenflechte bezeichnet, ist eine Strauchflechte. Das Artepitheton kommt vom lateinischen Wort cuculla = Kapuze.

Beschreibung

Die kraus wachsende, blassgelbe Kapuzenflechte ist an der Basis violett gefärbt. Die einzelnen Lagerlappen haben eine glatte Oberfläche und sind am Rand eingerollt. Apothecien sind sehr selten. Sie sind scheibenförmig am Ende der Lappen und haben eine braune Farbe. Photobionten sind Algen aus der Gattung Trebouxia. Die Ascosporen sind ellipsoid und einzellig. Die Kapuzenflechte enthält u. a. Usninsäure.

Die Kapuzenflechte ist leicht mit der Schneeflechte (Flavocetraria nivalis) zu verwechseln, deren Lagerlappen am Rand nicht eingerollt sind und eine kantige, runzelige Oberfläche haben.

Vorkommen

Die Flechte ist circumpolar in der Tundra Russlands, Skandinaviens und Nordamerikas sowie in Gebirgen der tieferen Lagen wie Himalaya, Alpen, den Rocky Mountains und den Appalachen verbreitet. Auf der Südhalbkugel sind bisher Vorkommen in Peru und Bolivien nachgewiesen. Sie ist ein typischer Vertreter windexponierter Zwergstrauchheiden, denen auch im Winter die schützende Schneedecke fehlt. Während sie in den Alpen weit verbreitet ist, sind die außeralpinen Reliktvorkommen in Deutschland sehr selten.

Sonstiges

In Alaska wurde diese Flechte von der Urbevölkerung als Gewürz in Fischsuppen verwendet. Die Art steht in Deutschland unter Naturschutz.

Literatur

  • Bernd Marbach, Christian Kainz: Moose, Farne und Flechten. Häufige und auffällige Arten erkennen und bestimmen. (= BLV-Naturführer). BLV, München 2002, ISBN 3-405-16323-4.
  • V. Wirth, M. Hauck, M. Schultz: Die Flechten Deutschlands. Band 1, Stuttgart 2013, ISBN 978-3-8001-5903-1.
  • I. M. Brodo, S. D. Sharnoff, S. Sharnoff: Lichens of North America. Yale University Press, New Haven, 2001, ISBN 0-300-08249-5.

Weblinks

 src=
– Sammlung von Bildern, Videos und Audiodateien
 title=
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Flavocetraria cucullata: Brief Summary ( German )

provided by wikipedia DE

Flavocetraria cucullata, auch als Kapuzenflechte bezeichnet, ist eine Strauchflechte. Das Artepitheton kommt vom lateinischen Wort cuculla = Kapuze.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autoren und Herausgeber von Wikipedia
original
visit source
partner site
wikipedia DE

Harilik tundrasamblik ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Harilik tundrasamblik (Flavocetraria cucullata) on samblik.

Ta on Eestis arvatud I kaitsekategooriasse.

Välislingid

 src= Harilik tundrasamblik – pildid, videod ja helifailid Wikimedia Commonsis
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Harilik tundrasamblik: Brief Summary ( Estonian )

provided by wikipedia ET

Harilik tundrasamblik (Flavocetraria cucullata) on samblik.

Ta on Eestis arvatud I kaitsekategooriasse.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipeedia autorid ja toimetajad
original
visit source
partner site
wikipedia ET

Kourulumijäkälä ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Kourulumijäkälä (Flavocetraria cucullata) on lumijäkälien sukuun kuuluva jäkälälaji. Ne ovat pensasmaisia 4–12 senttimetriä korkeita ja kasvavat tiiviinä tuppaina, joskus yksittäisinäkin. Väriltään kourulumijäkälä on keltaisa tai harmaa.[2] Lajista on ennen valmistettu keittämällä värjäysainetta muun muassa Pohjois-Amerikassa.[3]

Lajia tavataan lähes koko Suomessa ravinnepitoisilla paikoilla sekä soraharjuilla Tunturi-Lappia myöten. Se on muodoltaan pensasmaiseksi kasvava ja sen liuskat ovat kapeita ja kourumaisia. Niissä saatetaan tavata piikkejä tai sivuliuskoja. Kotelomaljoja tavataan hyvin harvoin; silloin ne ovat yleensä liuskoja tummempia.[2][4]

Lähteet

  1. Taksonomian lähde: ITIS Luettu 7.9.2009
  2. a b Stenroos, Soili & Ahti, Teuvo et al.: Suomen jäkäläopas, s. 218. Helsinki: Luonnontieteellisen keskusmuseon kasvimuseo, 2011. ISBN 978-952-10-6804-1.
  3. Päivi Hintsanen: Coloria.net: Cetraria coloria.net. Viitattu 7.9.2009.
  4. Rainar Hakulinen: Jäkäläkasvio, s. 69. Hämeenlinna: WSOY, 1963.

Aiheesta mualla

Tämä sieniin liittyvä artikkeli on tynkä. Voit auttaa Wikipediaa laajentamalla artikkelia.
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Kourulumijäkälä: Brief Summary ( Finnish )

provided by wikipedia FI

Kourulumijäkälä (Flavocetraria cucullata) on lumijäkälien sukuun kuuluva jäkälälaji. Ne ovat pensasmaisia 4–12 senttimetriä korkeita ja kasvavat tiiviinä tuppaina, joskus yksittäisinäkin. Väriltään kourulumijäkälä on keltaisa tai harmaa. Lajista on ennen valmistettu keittämällä värjäysainetta muun muassa Pohjois-Amerikassa.

Lajia tavataan lähes koko Suomessa ravinnepitoisilla paikoilla sekä soraharjuilla Tunturi-Lappia myöten. Se on muodoltaan pensasmaiseksi kasvava ja sen liuskat ovat kapeita ja kourumaisia. Niissä saatetaan tavata piikkejä tai sivuliuskoja. Kotelomaljoja tavataan hyvin harvoin; silloin ne ovat yleensä liuskoja tummempia.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Wikipedian tekijät ja toimittajat
original
visit source
partner site
wikipedia FI

Oskrzelka rynienkowata ( Polish )

provided by wikipedia POL
Flavocetraria cucullata T87 (4).JPG

Oskrzelka rynienkowata, płucnica rynienkowata (Flavocetraria cucullata (Bellardi) Kärnefelt & A. Thell) – gatunek grzybów należący do rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae)[1]. Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Należy do niedawno utworzonego nowego rodzaju Flavocetraria, który wyodrębniono z rodzaju Cetraria, na podstawie różnic w budowie kory i pyknidiów oraz reakcji barwnych[3].

Synonimy nazwy naukowej[4]:

  • Allocetraria cucullata (Bellardi) Randlane & Saag 1992
  • Cetraria cucullata (Bellardi) Ach. 1803
  • Lichen cucullatus Bellardi 1788
  • Lobaria cucullata (Bellardi) Hoffm. 1796
  • Parmelia cucullata (Bellardi) Spreng. 1827
  • Physcia cucullata (Bellardi) DC. 1805
  • Platysma cucullatum (Bellardi) Hoffm. 1801

Nazwa polska według Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski[2].

Charakterystyka

Plecha krzaczkowato-listkowata o wysokości 2-8 cm i barwie białej, kremowej, kości słoniowej lub biało-żółtawej. Znajdują się w niej glony protokokkoidalne. Powierzchnia górna gładka i rynienkowato zwinięta. Brak na niej specyficznych struktur[5].

Metabolity wtórne: kwas protolichosterynowy i kwas usninowy[5].

Występowanie

Na półkuli północnej gatunek szeroko rozprzestrzeniony, szczególnie w tundrze w arktycznych i północnych regionach, oraz w wysokich górach[3]. Na półkuli południowej znacznie rzadszy; tutaj podano jego występowanie tylko z Andów w Ameryce Południowej i gór Tanzanii w Afryce[6]. W Polsce występuje wyłącznie w Tatrach, Sudetach i na Babiej Górze[2]. Rośnie na próchnicznej lub gliniastej glebie oraz na obumarłych resztkach mchów i roślin w piętrze halnym[5][3].

W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status VU – gatunek narażony na wymarcie[7]. W Polsce był gatunkiem ściśle chronionym[8], od 9 października 2014 r. został wykreślony z listy gatunków porostów chronionych[9].

Gatunki podobne

Od innych podobnych porostów oskrzelkę rynienkowatą łatwo można odróżnić po żółtawym zabarwieniu i charakterystycznym pokroju[3]. Najbardziej podobna jest występująca na takich samych oskrzelka niwalna (Flavocetraria nivalis). Odróżnia się bardziej postrzępioną plechą o rynienkowato zwiniętych odcinkach.

Przypisy

  1. a b Index Fungorum (ang.). [dostęp 2014-07-01].
  2. a b c Wiesław Fałtynowicz: The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2003. ISBN 83-89648-06-7.
  3. a b c d Flavocetraria cucullata (Bellardi) Kärnefelt & A. Thell. [dostęp 2014-07-02].
  4. Species Fungorum (ang.). [dostęp 2014-07-01].
  5. a b c Consortium of North American Lichen Herbaria. [dostęp 2014-07-02].
  6. Discover Life Maps. [dostęp 2014-04-18].
  7. Zbigniew Mirek: Red list of plants and fungi in Poland = Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Kraków: W. Szafer Institute of Botany. Polish Academy of Sciences, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
  8. Załączniki nr 1 i 2 do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1765)
  9. Dz.U. z 2014 r. nr 0, poz. 1408 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej grzybów
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Oskrzelka rynienkowata: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL
Flavocetraria cucullata T87 (4).JPG

Oskrzelka rynienkowata, płucnica rynienkowata (Flavocetraria cucullata (Bellardi) Kärnefelt & A. Thell) – gatunek grzybów należący do rodziny tarczownicowatych (Parmeliaceae). Ze względu na współżycie z glonami zaliczany jest do porostów.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL