Acis

Acis, rod od nekoliko vrsta jednosupnica^[1] iz porodice zvanikovki rasprostranjenih poglavito po državama zapadnog Mediterana: Francuska, Španjolska, Portugal, Alžir, Tunis, Maroko, Grčka, Albanija^[2]

Vrste

1. Acis autumnalis (L.) Sweet
2. Acis fabrei (Quézel & Girerd) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo
3. Acis ionica Bareka, Kamari & Phitos
4. Acis longifolia J.Gay ex M.Roem.
5. Acis nicaeensis (Ardoino) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo
6. Acis rosea (F.Martin bis) Sweet
7. Acis tingitana (Baker) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo
8. Acis trichophylla Sweet ex G.Don
9. Acis valentina (Pau) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo

Sinonimi

• Ruminia Parl.

Izvori

Acis is een plantengeslacht dat de Atlantische en mediterrane Narcisklokjes omvat.

Het geslacht Leucojum s.l. kent elf soorten. Op grond van DNA-sequentieanalyse is aangetoond dat het lenteklokje (Leucojum vernum) en het zomerklokje (Leucojum aestivum) nauw verwant zijn met het geslacht Galanthus. De andere soorten, die er minder verwantschap mee vertonen, worden nu ondergebracht bij het geslacht Acis.

De soorten

Het geslacht Acis omvat negen narcisklokjes. Vijf soorten bloeien in de lente, vier in de nazomer.

Deze planten, die vooral uit erg droge streken voortkomen, zijn meestal inheems in een beperkt aantal Atlantische en mediterrane regio’s. De meeste soorten zijn om die reden wettelijk beschermd op regionaal en internationaal niveau.

De Atlantische soorten

• Het 'herfstklokje', Acis autumnalis (L.) Herb., uit het westelijk deel van het Middellandse Zeegebied en Portugal, heeft witte bloemen met een roze toets die in kleinen getale groeien op fijne stelen van zo’n 15 tot 20 cm. De draadvormige en opstaande bladeren, die tijdens de bloei verschijnen, blijven groen tot de daaropvolgende zomer. Deze soort heeft een lange bloeitijd (augustus tot oktober). In Noord-Afrika vinden we de twee volgende variëteiten:
  • var. oporantha (Jord. et Fourr.) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, robuuster met drietandige tepalen.
  • var. pulchella (Jord. et Fourr.) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, kleiner met witte bloemen.
• Het 'haarfijne klokje', Acis trichophylla Sweet, groeit in Noord-Afrika en op het Iberische Schiereiland, voornamelijk in de duinen. Deze soort heeft draadvormige bladeren en witte tot purperkleurig roze bloemen (f. purpurascens). Drie variëteiten ervan worden vermeld:
  • var. trichophylla
  • var. broteroi (Jord. & Fourr.) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo
  • var. micrantha (Gattef. & Maire) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo
• Het 'Tangerklokje', Acis tingitana (Baker) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, een zeldzame soort uit het Rifgebergte, heeft bredere bladeren en witte schermbloemen op een stengel van zo’n 20 tot 25 cm.

De mediterrane soorten

• Het 'Franse lenteklokje', Acis nicaeensis (Ardoino) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, is afkomstig uit de Franse Rivièra, waar de plant voorkomt tot op 1000 m hoogte (36 vindplaatsen). Het is een kleine plant (10 cm) met erg smalle en gebogen bladeren en sneeuwwitte, meestal alleenstaande bloemen (soms per twee), die tot bloei komen in maart of april. Acis nicaeensis, die vandaag de dag internationaal beschermd is, droeg vroeger de naam Leucojum hiemale ('winterklokje'), hoewel de plant in de lente bloeit.
• Acis fabrei (Quézel & Girerd) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, een met Acis nicaeensis verwante soort, werd in 1880 ontdekt door J.H. Fabre, maar pas in 1990 als nieuwe soort erkend. De alleenstaande bloemen van Acis fabrei zijn groter dan die van Acis nicaeensis. Deze soort wordt uitsluitend aangetroffen in de Monts de Vaucluse (zuidflank van de Mont Ventoux), waar slechts vier vindplaatsen bekend zijn.
• Het 'Spaanse herfstklokje', Acis valentina (Pau) Lledó, A.P. Davis & M.B. Crespo, komt voor in de streek van Valencia (zuidoosten van Spanje). Deze soort, die veel gelijkenis vertoont met Acis nicaeensis, heeft in de nazomer wel grotere, witte bloemen op een iets stevigere stengel (van zo’n 20 tot 30 cm) en gebogen bladeren.
• Acis ionica Bareka, Kamari & Phitos: het gelijkende taxon dat men lokaal langs de Adriatische kust van Griekenland en bij de stad Vlorë in Albanië aantreft, werd oorspronkelijk door Gay Acis cephalonica genoemd. Daarna werd de soort beschouwd als een ondersoort van Leucojum valentinum (subsp. vlorense Paparisto & Qosja). Hij wordt sinds 2006 beschouwd als een volwaardige soort^[1].
• Het 'roze herfstklokje’, Acis rosea (F.Martin) Sweet, een miniatuur-'herfstklokje' (10 tot 15 cm hoog) met alleenstaande bloemen met felroze strepen, is afkomstig uit de laaggelegen streken van Corsica en Sardinië.
• Het 'langbladige lenteklokje', Acis longifolia J. Gay ex M. Roemer, is een zeldzame soort met lange bladeren, afkomstig uit het noorden van Corsica (schiereiland Scandola), en lijkt op Acis trichophylla. De plant heeft draadvormige bladeren en witte bloemen.

Foto's van andere soorten

• Acis autumnalis

• Bloem van Acis autumnalis

• Acis fabrei

• Acis ionica

• Bloem van Acis ionica

• Acis longifolia

• Acis tingitana

• Acis trichophylla

• Acis valentina

• Bloem van Acis valentina

Kweek

De soorten van het geslacht Acis kan men vinden bij gespecialiseerde bollenkwekers.

• Acis nicaeensis en Acis autumnalis zijn matig winterhard. Om optimaal te bloeien vraagt deze soort een warme en beschutte plaats in een rotstuin. De bladeren, die bijna het hele jaar door groen zijn, kunnen lijden onder hevige vrieskoude.
• Acis valentina, minder winterhard, moet op een beschutte en zeer zonnige plaats worden geplant.
• Acis longifolia, Acis trichophylla en Acis tingitana zijn weinig tot niet winterhard. Deze soorten moeten in een koude kas worden gekweekt, behalve in streken met een zacht klimaat, zoals het zuiden van Engeland of het westen van Frankrijk.
• Acis rosea, een fragiele soort, wordt bij voorkeur in een koude kas en door ervaren handen gekweekt.
• Acis fabrei, een zeldzame dwergvariant.

Externe link

• Nomenclatuur van het geslacht Acis

Referenties

• John E. Bryan: Bulbs. Herziene uitgave. Z.p.: Timber Press, 2002. ISBN 0881925292
• Katia Diadema, Frédéric Médail, Laurence Affre, Hervé Castagné, Franck Torre & François Bretagnolle: 'Écologie, distribution et morphologie comparées des nivéoles de Nice (Acis nicaeensis) et de Fabre (Acis fabrei), Alliaceae endémiques des Alpes maritimes et et de la Nesque (Vaucluse).' In: Acta Bot. Gallica 154 (4) (2007), p. 619-634.
• Dolores Lledo, Aaron Davis, Manuel Crespo, Mark Chase, Michael Fay: 'Phylogenetic analysis of Leucojum and Galanthus (Amaryllidaceae) based on plastid matK and nuclear ribosomal spacer (ITS) DNA sequences and morphology.' In: Plant Syst. Evol. 246 (3-4) (2004), p. 223-243.
• Réginald Hulhoven: 'Verwanten van de Sneeuwklokjes, Lente-, zomer- en herfstklokjes.' In: De Tuinen van Eden 23 (2005), p. 130-133.

Zie de categorie Acis (Amaryllidaceae) van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.

Acis^[1] är ett släkte av amaryllisväxter. Acis ingår i familjen amaryllisväxter.^[1] Släktet har nio arter.^[1] Arterna förs ibland till släktet snöklockssläktet (Leucojum).

Släktet består av fleråriga lökväxer. Bladen är remlika. Blommorna är klocklika, nickande, vita eller rosa. De sitter ensamma eller upp till 7 stycken, stödda av 1-2 hölsterblad. Blompip och bikrona saknas. Hyllebladen är fria och mer eller mindre lika varandra. Ståndarknapparna är trubbiga. Frukten är en rundad kapsel med många frön.

Arter

Catalogue of Life listar följande nio arter i släktet:^[1]

• Acis autumnalis
• Acis fabrei
• Acis ionica
• Acis longifolia
• Acis nicaeensis
• Acis rosea
• Acis tingitana
• Acis trichophylla
• Acis valentina

Bilder

• Acis autumnalis

• Acis fabrei

• Acis ionica

• Acis longifolia

• Acis nicaeensis

• Acis tingitana

• Acis trichophylla

• Acis valentina

Referenser

1. ^ [a b c d] Roskov Y., Kunze T., Orrell T., Abucay L., Paglinawan L., Culham A., Bailly N., Kirk P., Bourgoin T., Baillargeon G., Decock W., De Wever A., Didžiulis V. (ed) (23 april 2014). ”Species 2000 & ITIS Catalogue of Life: 2014 Annual Checklist.”. Species 2000: Reading, UK. http://www.catalogueoflife.org/annual-checklist/2014/browse/tree/id/17103418. Läst 26 maj 2014.

• Corneliuson, J. (2000) Växternas namn: vetenskapliga växtnamns etymologi: språkligt ursprung och kulturell bakgrund ISBN 91-46-17679-9
• Walters, S.M. (1986). The European Garden Flora, Vol. 1. Pteridophyta; Gymnospermae; Angiospermae — Alismataceae to Iridaceae. ISBN 0-521-24859-0

Externa länkar

• Wikimedia Commons har media som rör Acis.
  Bilder & media
• Wikispecies har information om Acis.
  Artförteckning

Denna artikel om amaryllisväxter saknar väsentlig information. Du kan hjälpa till genom att tillföra sådan.

Acis là chi thực vật có hoa trong họ Amaryllidaceae.^[1]

Loài

Các loài trong chi Acis gồm:^[2]

• Acis autumnalis (L.) Herb. 1837 (syn.: Leucojum autumnale).
  • Acis autumnalis var. autumnalis
  • Acis autumnalis var. oporantha (Jord. et Fourr.) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
  • Acis autumnalis var. pulchella (Jord. et Fourr.) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
• Acis fabrei (Quézel & Girerd) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
• Acis ionica Bareka, Kamari & Phitos 2006.^[3]
• Acis longifolia J.Gay ex M.Roemer 1847.
• Acis nicaeensis (Ardoino) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
• Acis rosea (F.Martin) Sweet1829.
• Acis tingitana (Baker) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
• Acis trichophylla Sweet
  • Acis trichophylla var. trichophylla
  • Acis trichophylla var. broteroi (Jord. & Fourr.) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
  • Acis trichophylla var. micrantha (Gattef. & Maire) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.
• Acis valentina (Pau) Lledó, A.P.Davis & M.B.Crespo 2004.

Hình

• Acis autumnalis

• Acis fabrei

• Acis ionica

• Acis longifolia

• Acis nicaeensis

• Acis tingitana

• Acis trichophylla

• Acis valentina

Hình ảnh

Chú thích

Tham khảo

• Phương tiện liên quan tới Acis (Amaryllidaceae) tại Wikimedia Commons
• Dữ liệu liên quan tới Acis tại Wikispecies

• 1 Описание
• 2 Распространение
• 3 Систематика
• 4 Примечания
• 5 Ссылки