Multimedia w Wikimedia Commons Buszówka żółtorzytna (Acanthiza chrysorrhoa) – gatunek małego ptaka z rodziny buszówkowatych, podrodziny buszówek. Występuje w Australii i na Tasmanii. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Po raz pierwszy gatunek opisali Joseph Paul Gaimard i Jean René Constant Quoy w 1832. Holotyp pochodził z King George Sound w Australii Zachodniej. Buszówka żółtorzytna otrzymała nazwę Saxicola chrysorrhoa[3]. Obecnie (2015) Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) uznaje nazwę Acanthiza chrysorrhoa i wyróżnia 4 podgatunki[4], autorzy Handbook of the Birds of the World również. Proponowany podgatunek ferdinandi zdaje się obejmować ptaki będące wynikiem krzyżowania się innych podgatunków; sandlandi (centr.-płd. i poł.-wsch. wybrzeże Australii) i addenda (płn.-zach. stan Wiktoria) zsynonimizowano z leighi, natomiast pallida (pustynne części zach. Australii) i multi (wilgotne części płd.-zach. Australii Zachodniej) z podgatunkiem nominatywnym[3].
IOC wyróżnia następujące podgatunki[4]:
Długość ciała wynosi około 9,5–12 cm, masa ciała 9 g[3]. Charakterystyczną cechą buszówki żółtorzytnej jest jej jaskrawy, żółty kuper. Z wierzchu upierzenie przybiera barwy od szarooliwkowych po szarobrązowe. Spód ciała kremowy. Na czarnym wierzchu głowy można dostrzec białe plamki, zaś nad okiem przebiega ciemna brew. Sterówki czarne z białymi plamami na końcu każdej[5]. Tęczówka brązowa, nogi i stopy czarne[5].
Wymiary szczegółowe w milimetrach[6]Często buszówka żółtorzytna przebywa na ziemi na otwartych terenach – w zadrzewieniach, zaroślach i obszarach trawiastych z porozrzucanymi drzewami. Pospolicie spotykana również na obszarach rolniczych, wzdłuż cieków, dróg, w parkach i ogrodach oraz przybrzeżnych zaroślach. Głównie owadożerna, zjada również nasiona. Żeruje głównie na ziemi, okazjonalnie w krzewach i na drzewach. Może przebywać w stadach mieszanych z innymi buszówkami oraz na przykład pustkowikami plamkowanymi (Pyrrholaemus sagittatus) i krótkodziobkiem (Smicrornis brevirostris)[5].
Gniazduje przez cały rok, jednak głównie od lipca od grudnia. Gniazdo to duża, niestarannie zbudowana struktura z trawy i kory. Składa się z dwóch części; górna jest imitacją pustego gniazda w kształcie kubeczka, zaś w dolnej znajduje się zabudowane prawdziwe gniazdo z zasłoniętym wejściem. W zniesieniu od dwóch do pięciu jaj (zwykle 3–4). Inkubacja trwa około 17 dni, wysiaduje samica. Młode pozostają w gnieździe przez około 19 dni. Niekiedy występuje gniazdowanie kooperatywne i w opiece nad młodymi, prócz samca, pomagają ptaki spoza pary[5]. Na Tasmanii pasożytem lęgowym buszówki żółtorzytnej jest kukułeczka brązowa (Chalcites basalis)[7].
IUCN uznaje buszówkę żółtorzytną za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 (stan w 2015). Ma ona duży zasięg występowania, obejmujący 4,61 mln km². BirdLife International ze względu na niszczenie środowiska uznaje trend populacji gatunku za spadkowy[8].
Buszówka żółtorzytna (Acanthiza chrysorrhoa) – gatunek małego ptaka z rodziny buszówkowatych, podrodziny buszówek. Występuje w Australii i na Tasmanii. Nie jest zagrożony wyginięciem.
