dcsimg

Tybetańczyk ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons

Tybetańczyk[5] (Urocynchramus pylzowi) – gatunek ptaka z rodziny tybetańczyków (Urocynchramidae), której jest jedynym przedstawicielem[6][7][5].

Systematyka

Po raz pierwszy gatunek opisał Nikołaj Przewalski w dziele Монголия и страна тангутовъ w 1876; przydzielił mu nazwę Urocynchramus pylzowi[8]. Takson czasami zaliczany do rodziny trznadlowatych (Emberizidae) lub łuszczaków (Fringillidae)[9][10]. Jednak badania filogenetyczne i systematyczne wykluczyły przynależność U. pylzowi do tych rodzin[11][12][13][14]. Takson monotypowy, nie wyróżnia się podgatunków[6][9].

Występowanie

U. pylzowi występuje endemicznie na terenie środkowych i południowych Chin w prowincjach Qinghai, Gansu i Syczuan oraz w Tybetańskim Regionie Autonomicznym[9].

Morfologia

Mały ptak o długim ogonie[11]; ptak mierzy około 17,2–17,7 cm długości, ogon – 80–90 mm w przypadku okazów odłowionych przez Nikołaja Przewalskiego. Długość dzioba wynosi blisko 10 mm, złożonego skrzydła – 69–86 mm[a]. Niepełna formuła skrzydłowa: 4=5=6, 3>7. Występuje dymorfizm płciowy. Samce mają jasnoróżowe upierzenie na gardle, piersi i brzuchu. Samice ubarwione podobnie do samic wróbla zwyczajnego[11]. U obu płci występują brązowe smugi na plecach i skrzydłach.

Ekologia

Ekologia tego gatunku jest słabo poznana. Ptak ten żyje na wysokości pomiędzy 3.050 a 5.000 metrów, zwykle w parach w sezonie lęgowym oraz w małych stadach w okresie zimowym. Głos podobny do potrzosa zwyczajnego (Emberiza schoeniclus)[11].

Status i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych Międzynarodowej Unii Ochrony Przyrody i Jej Zasobów został zaliczony do kategorii LC (najmniejszej troski)[4]. Globalna wielkość populacji nie została ustalona, ale gatunek jest opisywany jako rzadki lub niezbyt częsty i bardzo słabo poznany[15].

Uwagi

  1. Oryginalne wymiary podano w calach

Przypisy

  1. Urocynchramus pylzowi, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Janusz Domaniewski. Die Stellung des Urocynchramus pylzowi Przev. in der Systematik. „Journal für Ornithologie”. 66, s. 421–424, 1918 (niem.).
  3. Anthus, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 2013-01-28]
  4. a b BirdLife International 2012, Urocynchramus pylzowi [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2015 [online], wersja 2015-3 [dostęp 2015-11-27] (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Urocynchramidae Domaniewski, 1918 - tybetańczyki - Przevalski's Finch (wersja: 2015-05-27). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2015-11-27].
  6. a b F. Gill, D. Donsker: Finches, euphonias (ang.). IOC World Bird List: Version 5.4. [dostęp 2015-11-27].
  7. John H. Boyd III: Urocynchramidae: Przevalski's Finch (ang.). W: Aves—A Taxonomy in Flux 2.5 Introduction [on-line]. John Boyd's Home Page. [dostęp 2013-01-28].
  8. Nikołaj Przewalski: Монголия и страна тангутовъ. T. 2. 1876, s. 99–100. (ros.)
  9. a b c Nigel Collar, Ian Newton, Peter Clement, Vladimir Arkhipov: Family Fringillidae (Finches). W: Josep del Hoyo, Andrew Elliott, David A. Christie: Handbook of the Birds of the World. Cz. 15: Weavers to New World Warblers. Barcelona: Lynx Edicions, 2010, s. 580. ISBN 978-84-96553-68-2. (ang.)
  10. Paweł Mielczarek, Włodzimierz Cichocki. Polskie nazewnictwo ptaków świata. „Notatki Ornitologiczne”. Tom 40. Zeszyt specjalny, 1999. ISSN 0550-0842.
  11. a b c d Jeff G. Groth. Molecular Evidence for the Systematic Position of Urocynchramus pylzowi. „The Auk”. 117 (3), s. 787-791, 2000. DOI: 10.1642/0004-8038(2000)117%5B0787:MEFTSP%5D2.0.CO;2 (ang.).
  12. Axel Gebauer, Martin Kaiser, Christine Wassmann. Remarks on biology, vocalisations and systematics of Urocynchramus pylzowi Przewalski (Aves, Passeriformes). „Zootaxa”. 1325, s. 75–98, 2006 (ang.).
  13. Shu-Juan Yang, Fu-Min Lei, Zuo-Hua Yin. Molecular phylogeny of rosefinches and Rose Bunting (Passeriformes, Fringillidae, Urocynchramidae). „Acta Zootaxonomica Sinica”. 31 (3), s. 453-458, 2006 (chiń.).
  14. Gang Liang, Tao Li, Zuo-Hua Yin, Fu-Min LEI. Molecular phylogenetic analysis of some Fringillidae species based on mitochondrial coI gene sequences. „Zoological Research”. 29 (5), s. 465-475, 2008. DOI: 10.3724/SP.J.1141.200805465 (ang.).
  15. Peter Clement, Alan Harris, John Davis: Finches & Sparrows. Londyn: Christopher Helm, 1999. ISBN 978-1-4081-3508-2. (ang.)
p d e
Rodziny ptaków z rzędu wróblowych (Passeriformes) Królestwo: zwierzęta • Typ: strunowce • Podtyp: kręgowce • Gromada: ptaki • Rząd: wróblowebarglikowce
(Acanthisitti) tyrankowce
(Tyranni) śpiewające
(Oscines)
lirogonygąszczakialtannikikorołazychwostkowatekolcopiórkimiodojadylamparcikibuszówkowateziemnodrozdystadniakijagodziakipłatkonosykoralnikimiodnikimaoryskikowaliczkiliszkojadypieszakifletówkiczubcegórnikitrzaskaczekoralniczkijagodnikiwireonkowatewilgowatełuskowczykiszuflodziobkiostrolotykrępaczkiwangowategołogłowypaskownikidzierzbikidziwogonywachlarzówkowatedzierzbykrukowatemonarkiskałowronyczarniakimodrogłówkicudowronkidługobiegowateskalinkowatedudkowcowatekwiatówkinektarnikiturkuśnikowatetybetańczykipłochaczezłotogłówkiwikłaczowateastryldowatewdówkiwróblepliszkowatełuszczakowatepoświerkitanagrzcetrznadlepasówkihispaniolczykitrelnikiantylezeledonkiplatynkilasówkisłowikówkikacykowatehispanioletanagrzykikardynałytanagrowateaksamitnikiowadówkisikoryremizynikatoryskowronkiwąsatkikrótkosterkichwastówkowateświerszczakimimikimadagaskarniczkitrzciniakiskąpoogonkijaskółkowatebilbileświstunkiskotniczkowatepokrzewczykiraniuszkipokrzewkiogoniatkiszlarnikitymaliowatedżunglakisikornikipekińczykimysikrólikitajwaneczkipalmowcejemiołuszkipersówkowatejedwabniczkireliktowcepełzaczekowalikowatestrzyżykisiwuszkibąkojadyprzedrzeźniaczeszpakowatepluszczemuchołówkowatedrozdowate
Układ filogenetyczny na podstawie Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Rząd: Passeriformes - wróblowe. W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2017-07-18].
license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Tybetańczyk: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Tybetańczyk (Urocynchramus pylzowi) – gatunek ptaka z rodziny tybetańczyków (Urocynchramidae), której jest jedynym przedstawicielem.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL