dcsimg

Leszcz ( Polish )

provided by wikipedia POL
 src= Ten artykuł dotyczy ryby z rodziny karpiowatych. Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy. Commons Multimedia w Wikimedia Commons Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku

Leszcz[3] (Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

Występowanie

Występuje w niemal całej Europie z wyjątkiem Półwyspu Iberyjskiego, Apenińskiego, zachodniej Francji, południowej części Półwyspu Bałkańskiego, północnej Szkocji oraz północnej Skandynawii. Występuje także w zachodniej Azji, został też zaaklimatyzowany na wielu obszarach Syberii. W Polsce jest pospolity w dużych jeziorach, rzekach nizinnych i w przybrzeżnej strefie Bałtyku.

W całym zasięgu występowania wyróżniano 2 rasy geograficzne[3], traktowane też jako podgatunki leszcza:

Żyje w stadach w dolnych partiach dużych rzek (kraina leszcza), w jeziorach i zbiornikach zaporowych, najchętniej przebywa w głębokiej wodzie z bogatą roślinnością.

 src=
Układ łusek na ciele
 src=
Pęcherz pławny leszcza

Morfologia

Leszcz osiąga ponad 6 kg masy ciała[6] i do 82 cm długości[7]. Rekordowy okaz złowiony w 1912 w Finlandii ważył 11,5 kg[6]. Ciało silnie wygrzbiecone oraz bocznie spłaszczone, pokryte dużymi, łatwo usuwalnymi łuskami. Otwór gębowy dolny, tworzy charakterystyczny, wysuwalny ryjek. Wzdłuż linii bocznej powyżej 50 łusek. W płetwie odbytowej powyżej 23 promieni, w płetwie grzbietowej 9-10 miękkich promieni. Grzbiet leszcza jest ciemny, z zielonkawym odcieniem, brzuch białawy, płetwy szaroniebieskie, jego boki zaś u młodych osobników srebrzyste, z wiekiem często uzyskują złotawy połysk.

Odżywianie

Leszcz jest typowym bentosożercą – żywi się zwierzętami zamieszkującymi osady denne. Dzięki właściwościom swojego aparatu gębowego jest w stanie zasysać muł, a następnie wypluwać go i wyszukiwać cząstki pokarmu. Młode osobniki żywią się zooplanktonem.

Rozród

Dojrzewa płciowo w wieku 4–7 lat. Trze się na płyciznach, gromadnie w V i VI przy temperaturze 12–16 °C. U samców w tym czasie na głowie i grzbiecie występuje wysypka tarłowa. Samica składa ikrę kilkukrotnie na roślinności podwodnej lub, w razie jej braku, na zanurzonych gałęziach. Narybek tworzy duże ławice. Rośnie bardzo wolno, w wieku 7-8 lat mierzy około 30 cm.

Znaczenie gospodarcze

Leszcz ma dość duże znaczenie gospodarcze. Łowiony przez wędkarzy na spławik i grunt. W przeciętnie ciepłym roku wędkarski sezon leszczowy w rzece zaczyna się po tarle i trwa od czerwca do początku września. Kulminacja przypada w lipcu i pierwszej połowie sierpnia.

Ochrona

 src=
Charakterystyczna wysypka na głowie samca leszcza w okresie tarła

W wodach śródlądowych nie wyznaczono wymiaru ochronnego leszcza. W wodach morskich wymiar ochronny wynosi 40 cm.

Ciekawostki

W sierpniu[8] w Nowym Warpnie (powiat policki) odbywa się tradycyjne Święto Leszcza[9].

Zobacz też

Przypisy

  1. Abramis brama, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Abramis brama. Czerwona księga gatunków zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (ang.).
  3. a b G. Nikolski: Ichtiologia szczegółowa. Tłum. Franciszek Staff. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1970, s. 268.
  4. a b Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby – Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
  5. Eschmeyer, W. N. (ed).: Catalog of Fishes electronic version (9 Sep 2013) (ang.). California Academy of Sciences. [dostęp 22 września 2013].
  6. a b Mały słownik zoologiczny. Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
  7. Abramis brama. (ang.) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 10 sierpnia 2009]
  8. Obchody 750-lecia nadania praw miejskich w Nowym Warpnie
  9. Mirosław Tokarski: Oficjalny serwis Miasta i Gminy Nowe Warpno: X Festyn Święto Leszcza. 21 sierpnie 2012. [dostęp 10 lutego 2013].

Bibliografia

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Leszcz: Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Leszcz (Abramis brama) – gatunek słodkowodnej ryby karpiokształtnej z rodziny karpiowatych (Cyprinidae).

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL