Kubuskwallen (Cubozoa) zijn een vrijwel uitsluitend in de zee voorkomende klasse van kwallen (Cnidaria) met ca. 50 beschreven soorten. De naam is afkomstig van de kubusvorm van het scherm van het medusenstadium.
De oudste fossiele kubuskwal stamt uit het Pennsylvanium (carboon). Ze zijn waarschijnlijk het dichtst verwant aan de Stauromedusae (gesteelde kwallen).
Het zijn solitair levende dieren met een sessiel (=aan het substraat vastzittend) polypstadium en vrijlevend medusestadium. Kubuskwallen zijn actieve jagende dieren, die in hun bewegingen en omzwervingen binnen hun leefgebied wel met vissen te vergelijken zijn. Ze behoren daardoor tot het oceanisch nekton.
Kubuskwallen komen voornamelijk in tropische gebieden voor. In Nederland komt één vertegenwoordiger van de kubuskwallen voor: Carybdea marsupialis, ook wel zeewesp genoemd.
Ze zijn extreem giftig en sommige kubuskwallen zoals Chironex fleckeri (de Australische zeewesp) en Carukua barnesi (de Irukandji) zijn dodelijk.
Zie Lijst van kubuskwallen voor het hoofdartikel over dit onderwerp. In 2007 waren er ten minste 36 soorten bekend. Deze zijn gegroepeerd in twee orden.
Kubuskwallen (Cubozoa) zijn een vrijwel uitsluitend in de zee voorkomende klasse van kwallen (Cnidaria) met ca. 50 beschreven soorten. De naam is afkomstig van de kubusvorm van het scherm van het medusenstadium.
De oudste fossiele kubuskwal stamt uit het Pennsylvanium (carboon). Ze zijn waarschijnlijk het dichtst verwant aan de Stauromedusae (gesteelde kwallen).
