dcsimg

İberiya kərtənkələsi ( Azerbaijani )

provided by wikipedia AZ

İberiya kərtənkələsi (Lacerta schreiberi) — Yaşıl kərtənkələlər cinsinə aid kərtənkələ nönü. Növün latın adı Avtriya zooloqu Eqida Şrayberin şərəfinə (1836—1913) adlandırılıb[1].

İri kərtənkələdir, quyruqsuz uzunluğu 13,5 sm, quyruğunun uzunluğu isə 38 sm təşkil edir. Bu növ parlaq rəngi ilə seçilir. Beli yaşıl olur və üzəri qara noqtələrlə örtülür. Başı və boynu parlaq göy rəngdədir. Dişilər qəhvəyi-yaşıl olur.

Qidasının əsasını cücülər, sürünənlər, bala quşlar və meyvələr təşkil edir. Bu növ qida axtararkən aktiv olur. Martdan sentyabra qədər aktiv həyat sürür. Çütləşmə aprel-may aylarını əhatə edir. İyunda 11-18 yumurta qoyurlar. Ərazilərini qorumasada, bəzi hallarda erkəklər savaşırlar. Erkəklər dişilər arasında çütləşmə bir qayda olaraq uzun çəkir.

Növ Potruqaliya və İspaniyada yayılmışdır. Əsasən 0-2100 arası yüksəkliklərdə rast gəlinir. Əsasən çay və bulaqların qıraqlarında, rütubətli yerlərdə və meşə kənarlarında yaşayır. Cənub arealında yaşayan kərtənkələlər su ilə bağlıdırlar.

Bu növ ətraf mühütün dəyişkənliyinə həsasdır. İsbaniyanın cənubunda bu növün meşə yanğınları səbəbindən tükənmə təhlükəsi vardır. Bir çox yayılma ərazisi qoruq elan edilmişdir. Bu növ II Bern konvensiyasına daxil edilmişdir.

İstinadlar

  1. Beolens, Watkins & Grayson, 2009 : The Eponym Dictionary of Reptiles. Johns Hopkins University Press, p. 238


Ədəbiyyat

  • Edwin N. Arnold & John A. Burton: Pareys Reptilien- und Amphibienführer Europas. Verlag Paul Parey, Hamburg/Berlin 1979. ISBN 3-490-00318-7
  • Heinz Schröder: Lurche und Kriechtiere in Farben. Otto Maier Verlag, Ravensburg 1973. ISBN 3-473-46116-4

Mənbə

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visit source
partner site
wikipedia AZ

İberiya kərtənkələsi: Brief Summary ( Azerbaijani )

provided by wikipedia AZ

İberiya kərtənkələsi (Lacerta schreiberi) — Yaşıl kərtənkələlər cinsinə aid kərtənkələ nönü. Növün latın adı Avtriya zooloqu Eqida Şrayberin şərəfinə (1836—1913) adlandırılıb.

İri kərtənkələdir, quyruqsuz uzunluğu 13,5 sm, quyruğunun uzunluğu isə 38 sm təşkil edir. Bu növ parlaq rəngi ilə seçilir. Beli yaşıl olur və üzəri qara noqtələrlə örtülür. Başı və boynu parlaq göy rəngdədir. Dişilər qəhvəyi-yaşıl olur.

Qidasının əsasını cücülər, sürünənlər, bala quşlar və meyvələr təşkil edir. Bu növ qida axtararkən aktiv olur. Martdan sentyabra qədər aktiv həyat sürür. Çütləşmə aprel-may aylarını əhatə edir. İyunda 11-18 yumurta qoyurlar. Ərazilərini qorumasada, bəzi hallarda erkəklər savaşırlar. Erkəklər dişilər arasında çütləşmə bir qayda olaraq uzun çəkir.

Növ Potruqaliya və İspaniyada yayılmışdır. Əsasən 0-2100 arası yüksəkliklərdə rast gəlinir. Əsasən çay və bulaqların qıraqlarında, rütubətli yerlərdə və meşə kənarlarında yaşayır. Cənub arealında yaşayan kərtənkələlər su ilə bağlıdırlar.

Bu növ ətraf mühütün dəyişkənliyinə həsasdır. İsbaniyanın cənubunda bu növün meşə yanğınları səbəbindən tükənmə təhlükəsi vardır. Bir çox yayılma ərazisi qoruq elan edilmişdir. Bu növ II Bern konvensiyasına daxil edilmişdir.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Vikipediya müəllifləri və redaktorları
original
visit source
partner site
wikipedia AZ