Papegaaie (Psittaciformes) is 'n orde van voëls wat uit 3 families en 372 spesies bestaan.[1] Aanvanklik kom die spesies slegs in die trope en suid daarvan in die suidelike halfrond voor. Ag gevolg van ontsnapping uit gevangenskap of doelbewuste vestiging in die twintigste eeu, het wilde bevolkings ook in die noordelike halfrond ontstaan. Die grootste diversiteit (meeste spesies) van papegaaie kom in Suid-Amerika en Australasië voor.
Tipiese kenmerke van papegaaie sluit in: 'n sterk, geboë snawel, 'n regop houding, sterk bene met 2 tone wat vorentoe wys (2 en 3) en twee wat agtertoe wys (1 en 4). Baie papegaaie is helderkleurig, en het soms verskeie helder kleure.
Die vere van kaketoes strek van meestal wit tot oorwegend swart, met 'n kruin van vere wat oor die kop strek. Papegaaie se dieet bestaan uit sade, neute, vrugte, blomknoppe en ander plantmateriaal. 'n Paar spesies sal soms ander diertjies eet. Spesies van die stam Lorini is gespesialiseerd om van nektar en sagte vrugte te lewe. Byna al die papegaaie maak in boomholtes nes (of bokse in gevangenisskap). Hulle lê wit eiers.
Pasgebore kuikens is hulpeloos en moet gevoed en versorg word.
Papegaaie is van die intelligentste voëls, en sommige spesies kan selfs menslike stemme namaak. Die eienskap, tesame met hul helder kleure, maak van hulle gewilde troeteldiere.
Papegaaie (orde Psittaeiformes) is bekende kouvoëls wat oor groot dele van die wêreld, en in besonder in die tropiese streke, wildlewend voorkom. 'n Paar spesies is ook in Suid-Afrika inheems. In die natuur vorm papegaaie dikwels groot swerms en vreet hoofsaaklik saad. Hul gewildheid as kouvoëls berus hoofsaaklik op die feit dat hulle die mens se stem goed kan naboots.
Papegaaie (orde Psittaciformes) is baie bekende voëls wat maklik uitgeken kan word aan die groot, baie krom snawel, die sterk, kort pote en 'n verekleed wat meestal veelkleurig is. Die kop is taamlik groot en aan die snawelbasis kom 2 duidelik sigbare neusgate voor met 'n breë washuid daarom, waarop daar soms vere groei.
Die bo-snawel kan met behulp van 'n spesiale gewrig ook opwaarts beweeg, terwyl die ondersnawel glyende bewegings maak sodat papegaaie ook harde sade kan kraak en afdop. Op grond hiervan het die kaketoe sy naam gekry; dit is afgelei van die Maleise woord kakatua, wat "knyptang" beteken.
Die snawel word ook as "derde poot" gebruik wanneer die voëls tussen boomtakke klim. Die pote het 4 tone, waarvan die eerste en vierde agtertoe gerig is en die tweede en derde vorentoe. Papegaaie het 'n dik, gespierde tong waarop 'n groot aantal smaak- en tasorgane voorkom. By die lori's, wat hoofsaaklik nektar en stuifmeel vreet, is die tong soos 'n verfkwas gerafel. Alle papegaaie behoort tot dieselfde familie (Psittacidae), wat in 7 subfamilies onderverdeel is.
Die oudste verteenwoordigers van die familie is die nestorpapegaai (subfamilie Nestorinae), wat in Nieu-Seeland voorkom en waarvan almal donker vere het. Die bekendste papegaaie is die kaketoes (subfamilie Cacatuinae) en die egte papegaaie (subfamilie Psittacinae). Ander papegaaie is die uilpapegaaie (subfamilie Strigopinae), die spegpapegaaitjies (subfamilie Micropsittinae), die borselkoppapegaaie (subfamilie Psittrichasinae) en die lori's (subfamilie Trichoglossinae).
Buite die broeityd leef papegaaie in groot swerms. Hulle is baie sosiale diere wat eensaam en verveeld is as hulle alleen in gevangenskap aangehou word. Papegaaie is skemervoëls wat met hul gekrys en geskreeu begin sodra die son opkom. Die kleiner spesies kwetter. Vrugte en sade is die vernaamste voedsel en die voëls soek altyd langs dieselfde roetes hul kos.
Aangesien hulle altyd in groot groepe wel, word hulle veral in Australië as 'n ernstige bedreiging vir die akkerbou beskou. Tydens die broeityd vorm die papegaaie pare. By alle spesies is daar duidelike verskille in kleur en tekening van die verekleed en by die van 'n maat speel persoonlike voorkeure 'n besliste rol. 'n Paar bly ook dikwels vir die res van hul lewens bymekaar.
Op grond hiervan word die verteenwoordigers van een genus die onafskeidbares (Agapornis) genoem. Vanweë hul innemende betuigings van toegeneentheid is hierdie klein papegaaie gewilde kouvoëls. Die nes word in bome, termiethope of rotssplete gebou. Die kuikens kom na sowat 3 weke te voorskyn en is aanvanklik blind en net met donsvere bedek. Hulle is baie hulpeloos en die meeste papegaaie voer hul kleintjies met kos wat vooraf eers in die krop verteer word.
Papegaaie is met uitsondering van Europa oor die hele wêreld versprei. Uit fossielvondste blyk dit dat die voëls tydens die Oligoseen (sowat 38 miljoen jaar gelede) ook in Europa voorgekom het. Die meeste spesies teel in die trope, in Asië, Afrika, Australië en op talle eilande in die Stille Oseaan. Sommige kom egter ook in die kouer streke voor. Die kea (Nestor notabilis) broei selfs in die Nieu-Seelandse Alpe bokant die boomgrens. In Amerika word papegaaie van Suid-Argentinië en Chili tot in Mexiko en die Bahama-eilande aangetref.
Die carolinaparkiet (Conuropsis carolinensis), wat in die 19e eeu nog suid van die Groot Mere tot in Florida in die Verenigde State voorgekom het, was die noordelikste spesie. Hierdie voël is egter sedertdien deur die mens uitgeroei. Die natuurlike habitat van papegaaie is uiteenlopend van aard. Behalwe woudbewoners is daar ook spesies wat in oop gebiede aangetref word, byvoorbeeld die grasparkiete of budjies (genus Melopsittaeus) en die valkparkiet (Nymphicus hollandicus).
Die Australiese grondpapegaai (Pezoporus wallicus) leef in boomlose moerasse, terwyl die catharinaparkiet (Bolborhynchus lineola) in die hooggeleë bergwoude van Sentraal-Amerika voorkom. Een van die papegaaispesies wat hom die beste by die koulewe aangepas het, is die monniksparkiet (Myiopsitta monachus). Hy kan temperature van selfs - 28 °C oorleef.
Die aras (genera Ara en Anodorhynchus) uit die tropiese streke van Amerika is verreweg die kleurrykste en grootste papegaaie. Die voort- bestaan van hierdie voëls, waaronder die kobaltblou hyacinthara (Anodorhynchus hyacinthinus), word bedreig deur die ontbossing van die woude en gejag vanweë hul mooi vere. Die klein spegpapegaaie, wat nie langer as 10 cm word nie, kom in Nieu-Guinee voor, waar hulle in die neste van boomtermiete broei. Net soos spegte gebruik hulle hul lang, stewige stertvere as steunpilaar wanneer hulle teen bome opklim.
Die mannetjies is helderkleurig terwyl die wyfies vaalbruin is. Daar is net een uilpapegaaispesie, naamlik die Nieu-Seelandse kakapo (Strigops habroptilus). Hy kan nouliks vlieg en ingevoerde Europese roofdiere soos wesels, marters, honde en katte hou ʼn ernstige gevaar vir sy voortbestaan in. Daarby ondervind hy ook voedselmededinging van die ingevoerde herte, wat ook van plante lewe. Van die nestorpapegaaie kom teenswoordig nog 2 spesies voor. Die kea (Nestor notabilis) en die kaka (Nestor meridionalis) is albei inheems in Nieu-Seeland.
Vanweë sy mooi rooi vere is die kaka al deur die Maori 's gejag. Die keas is baie ongewild by die skaapboere. Die voëls het die gewoonte am op ʼn skaap se rug te gaan sit, waardeur die diere uit angs op loop gaan en hulle beseer. Hoewel keas graag skaapvleis, en veral skaapvet, vreet, pik hulle nie stukke vleis uit die diere soos die boere beweer nie. Nogtans word hulle baie gejag. Die borselkoppapegaai (Psittrichas fulgidus) leef sowat 800 tot 2 000 m bo seespieël in die bergwoude van Nieu-Guinee. Hy het borselagtige nek vere en leef eerder in pare of familiegroepe as in swerms. Die kaketoes is die grootste papegaaie van die Indo-Australiese gebied.
Die spesie wat die wydste versprei is, is die rosekaketoe (Cacatua roseicapilla). Na die broeityd vorm hulle soms swerms van meer as duisend voëls. Kaketoes en ander saadetende voëls uit die gebied het weer baat gevind by die ontbossing van die woude vir akkerbougrond omdat daar gevolglik baie meer kos beskikbaar geword het. Lori's is besonder kleurryke papegaaie waarvan die vere hoofsaaklik kombinasies van blou, geel en rooi is. Hulle kom veral op Nieu-Guinee en enkele omliggende eilande voor en daar is ook 'n paar spesies in Australië.
Lori's word al baie lank as huisdiere aangehou en word gou mak. Die lori van die Blou Berge (Trichoglossus haematodus meluccanus) is selfs bekend daarvoor dat hy self na huise toe kom en kos kom bedel. In teenstelling met die meeste ander papegaaie eet lori's nie soseer saad nie, maar eerder sagte vrugte, nektar en stuifmeel. Daardeur dra hulle by tot die bestuiwing van blomme. Die meeste papegaaispesies behoort tot die subfamilie van die egte papegaaie.
By die voëls is die rand van die bo-snawel gekerf en dit is ook baie langer as die ondersnawel. Bekende verteenwoordigers is die aras, die grasparkiet of budjie (Melopsittacus undulatus), die grys rooistertpapegaai (Psittacus erythacus) uit Afrika en die onafskeibares (Agapornis). Die Nieu-Seelandse kakariki's (genus Cyanoramphus) en die Australiese grondpapegaaie (genus Pezoporus) is ook egte papegaaie. Papegaaie is ook inheems in Suid-Afrika. Die grootste spesie is die grootpapegaai of Knysnapapegaai (Poicephalus robustus).
Hy is hoofsaaklik groen met 'n grys kop en nek en word veral in woude en digte bosse aangetref. Die Bosveldpapegaai (Poicephalus meyeri) is kleiner en hoofsaaklik bruin met 'n geel kroon en blougroen bors en pens. Dit is ʼn taamlik algemene voël in Gauteng. In die oostelike dele van die land kom die bruinkoppapegaai (Poicephalus cryptoxanthus) voor, wat 'n bruin kop en nek het en andersins hoofsaaklik groen is. Daar word ook enkele parkiete in Suid-Afrika aangetref.
Die eerste lewendige papegaaie is deur Onesieritus, stuurman in die vloot van Alexander die Grote, na Europa gebring en die Romeine het reeds in omstreeks 200 v.C. papegaaie aangehou. Plinius het destyds al beskryf hoe die voëls geleer kan word om te praat. Die feit dat papegaaie die mens se stem so goed kan naboots, is ook teenswoordig die vernaamste rede vir hulle gewildheid as kouvoëls.
Die grys rooistertpapegaai uit Afrika is die heel beste prater. Die mannetjie kan die menslike stem perfek naboots. Daar word beweer dat hulle in gevangenskap sowat 80 jaar oud kan word. Ander papegaaie wat goeie praters is, is die Amasonepapegaaie (genus Amazona). Dit is egter moeilik om hierdie hoofsaaklik groen papegaaie te laat broei en hulle is ook dikwels aggressief en lawaaierig.
Volgens genetiese navorsing bestaan die papegaaie uit drie hoofgroepe, soos deur die onderstaande kladogram aangedui:[2]
Papegaaie Nieu-Seelandse papegaaie
(Strigopoidea)
Papegaaie (Psittaciformes) is 'n orde van voëls wat uit 3 families en 372 spesies bestaan. Aanvanklik kom die spesies slegs in die trope en suid daarvan in die suidelike halfrond voor. Ag gevolg van ontsnapping uit gevangenskap of doelbewuste vestiging in die twintigste eeu, het wilde bevolkings ook in die noordelike halfrond ontstaan. Die grootste diversiteit (meeste spesies) van papegaaie kom in Suid-Amerika en Australasië voor.
Tipiese kenmerke van papegaaie sluit in: 'n sterk, geboë snawel, 'n regop houding, sterk bene met 2 tone wat vorentoe wys (2 en 3) en twee wat agtertoe wys (1 en 4). Baie papegaaie is helderkleurig, en het soms verskeie helder kleure.
Die vere van kaketoes strek van meestal wit tot oorwegend swart, met 'n kruin van vere wat oor die kop strek. Papegaaie se dieet bestaan uit sade, neute, vrugte, blomknoppe en ander plantmateriaal. 'n Paar spesies sal soms ander diertjies eet. Spesies van die stam Lorini is gespesialiseerd om van nektar en sagte vrugte te lewe. Byna al die papegaaie maak in boomholtes nes (of bokse in gevangenisskap). Hulle lê wit eiers.
Pasgebore kuikens is hulpeloos en moet gevoed en versorg word.
Papegaaie is van die intelligentste voëls, en sommige spesies kan selfs menslike stemme namaak. Die eienskap, tesame met hul helder kleure, maak van hulle gewilde troeteldiere.
Papegaaie (orde Psittaeiformes) is bekende kouvoëls wat oor groot dele van die wêreld, en in besonder in die tropiese streke, wildlewend voorkom. 'n Paar spesies is ook in Suid-Afrika inheems. In die natuur vorm papegaaie dikwels groot swerms en vreet hoofsaaklik saad. Hul gewildheid as kouvoëls berus hoofsaaklik op die feit dat hulle die mens se stem goed kan naboots.
Los psitaciformes (Psittaciformes)[2] son un orde d'aves qu'inclúi aprosimao 86 xéneros con 372 especies que s'atopen principalmente nes zones tropicales y subtropicales. El grupu foi bautizáu pol nome griegu del loru ψιττακός «Psittakos», y pollo el nome d'esti orde significa «los que tienen forma de loru». L'orde subdividir en tres superfamilies: Psittacoidea (los loros típicos o papagayos), Cacatuoidea (les cacatúes) y Strigopoidea (los loros de Nueva Zelanda).[3] Los psitaciformes tienen principalmente una distribución pantropical, anque delles especies habiten en rexones templaes. El grupu presenta'l so mayor diversidá en América del Sur y Australasia.
Tolos miembros del orde tienen como carauterístiques comunes: un picu robustu y curvado escontra baxo, la postura arguta del so cuerpu y les sos garres prensiles zigodáctilas, esto ye, que tienen dos deos dirixíos palantre y dos escontra tras. La mayoría de los psitaciformes son de colores intensos. Munches especies de loros son predominantemente verdes, y otres tienen plumaxe multicolor. Sicasí, el plumaxe de la mayoría de les cacatúes bazcuya ye predominantemente blancu o negru, y toes caracterícense por tener un penachu de plumes eréctil na cabeza. La mayoría de psitaciformes presenta pocu o nengún dimorfismu sexual, anque hai esceiciones. Son l'orde d'aves que presenta la mayor variación de llargor ente especies.
Aliméntense principalmente de granes, nueces, frutos, biltos y otres materies vexetales. Delles especies peracaben dacuando animales y carroña, ente que los loris y lorículos tán especializaos en comer néctar, polen y fruta blando. Casi tolos psitaciformes añeren nos buecos de los árboles y ponen güevos de color blancu, de los cualos eclosionan pitucos altriciales.
Los loros, al pie de los córvidos, atopar ente les aves más intelixentes, y la capacidá de delles de les sos especies d'asonsañar la voz humana convertir en mascotes bien populares. La captura de loros pal tráficu illegal de mascotes y otros fines, la perda d'hábitat, la caza y la competencia con especies invasores amenorgaron les poblaciones selvaxes, al ser el grupu d'aves monteses que sufre mayor esplotación.[4] Munchos miembros del orde tán clasificaos como especies amenaciaes o casi amenaciaes, de los cualos 16 considérense en peligru críticu d'estinción anguaño.[5]
La diversidá de Psittaciformes en América del Sur y Australasia suxure que l'orde tien un orixe gondwánico, con centru en Australasia.[6] Pero la escasez de loros nel rexistru fósil torga confirmar la hipótesis.
Créese que'l fósil de loru más antiguu conocíu procede del Cretáceo tardíu, fai aprosimao 70 millones d'años: un solu fragmentu de quexal inferior de 15 mm atopáu na formación de llance, en Wyoming.[7] Anque otros estudios indiquen qu'esti fósil nun sería d'una ave sinón d'un dinosauriu Chirostenotes que tenía un picu similar al de les aves.[8][9]
Suponse que los psitaciformes, o'l so ancestru común con dellos órdenes d'aves, taba presente en dalgún llugar del mundu alredor de la estinción masiva del Cretácicu Terciariu (estinción K-T), fai unos 66 Ma polo que probablemente inda nun desenvolvieren les sos carauterístiques autoapomórficas, anque seríen aves principalmente arborícoles, grosso modo similares a los nictibios o los podargos actuales, anque nun tean direutamente emparentaos con ellos (vease Palaeopsittacus). Pero estes aves (Cypselomorphae) son un grupu difícil d'encaxar filogenéticamente y paecen tan cercanes a los loros primitivos como, por casu, a les aves acuátiques modernes (Aequornithes). La combinación de pruebes sofita la hipótesis de que Psittaciformes sería un grupu del tueru cercanu a Passeriformes, un grupu d'aves terrestres que surdió nes proximidaes de la estinción K-T. Ello ye que l'analís de los insertamientos d'elementos xenéticos transponibles de los xenomes de los páxaros y los psitaciformes (y non de los xenomes de les demás aves) apurren fuertes evidencies de que los psitaciformes son un grupu hermano de los paseriformes, que xuntos formen el clado Psittacopasserae, n'esclusión del siguiente grupu más próximu, los Falconiformes.[10]
Los fósiles más antiguos asignaos ensin dulda a los loros vienen d'Europa y tán dataos nunos 50 Ma. El so clima naquella dómina yera tropical al coincidir col máximu térmicu del Paleocenu Eocenu. Amás Europa ye'l llugar col rexistru fósil más estensu del Eocenu, fai 58 a 36 millones d'años. Atopáronse dellos cadarmes bastante completos n'Inglaterra y Alemaña asignables a Psittaciformes (anque non a los loros actuales) dataos los más antiguos un pocu antes del empiezu del Eocenu.[11] Dalgunos con duldes, pero polo xeneral paez más probable que nun sían antepasaos direutos de los loros modernos, sinón que tean emparentaos colos llinaxes qu'evolucionaron nel hemisferiu norte y que s'escastaron darréu. Estos probablemente nun son eslabones perdíos ente los loros ancestrales y los modernos, sinón llinaxes de psittaciformes qu'evolucionaron en paralelu a los loros típicos y les cacatúes y tienen les sos propies peculiaridaes autapomórficas:
Asignóse primeramente a Psittaciformes una neoave denomada Mopsitta tanta, datada nunos 54 Ma y procedente de la formación de Fur, del Eocenu inicial de Dinamarca, que se describió a partir d'un solu humero.[12] Pero esti güesu tan pocu carauterísticu nun ye inequívocamente de psitaciforme, y más apocayá señalóse que podría pertenecer a un ibis del xéneru Rhynchaeites, del cual atopáronse pates nel mesmu depósitu.
Los primeros rexistros de loros modernos daten d'ente 23–20 Ma y tamién vienen d'Europa. Y la mayoría de los güesos atopaos darréu claramente reconocibles de psitaciformes tamién son d'Europa. El hemisferiu sur casi nun tien un rexistru fósil d'interés pal periodu anterior al Miocenu mediu, alredor de 20 millones d'años tras. Sicasí d'esa dómina ye'l primer fósil inequívocamente de psitaciforme modernu, un quexal cimeru qu'ensin dulda correspuende a una cacatúa moderna. Dellos xéneros modernos dátense provisionalmente el so orixe nel Miocenu, anque los sos rexistros confirmaos remóntense solo a cinco millones d'años.
Los siguientes xéneros fósiles de loros probablemente toos pertenecieren a Psittacidae o tuvieren cercanos a los sos ancestros:
Dellos fósiles del Paleógeno nun s'acepta inequívocamente que pertenezan a psittaciformes:
Psittaciformes
Demás aves
Los Psittaciformes estremar en tres linaje principales clasificaos nes superfamilies: Strigopoidea, Psittacoidea y Cacatuoidea.
Strigopoidea consideróse enantes parte de Psittacoidea, pero estudio recién asitien a esti grupu d'especies de Nueva Zelanda na base del clado nuna ramificación anterior a la separación ente Psittacoidea y Cacatuoidea.[6][13][14]
Les cacatúes son un grupu bastante distintu de los demás. Caracterizar pol penachu eréctil de la so cabeza. Amás presenten diferencies morfolóxiques nes arteries carótides, la vesícula y los güesos del craniu, y escarecen de les coloraciones de les plumes debíes a la testura de Dyck, qu'esvalixa la lluz produciendo munchos de los intensos colores de los loros. Sicasí tienen plumes de color con altos niveles del pigmentu psittacofulvina qu'aguanten meyor la degradación producida pol Bacillus licheniformis que les blanques.[15]
Enantes considerábase que Psittacidae contenía a tolos loros típicos (Psittacoidea) pero na actualidá los estudios xenéticos llevaron a estremalos en tres families: Psittacidae (pa los loros d'América y parte de los d'África), Psittaculidae (los loros d'Asia, Oceanía y el restu de los africanos), y una tercera menor, Psittrichasiidae (pal loru aguileño y allegaos).[3] Loris y allegaos qu'enantes dacuando tamién se consideraben una familia, Loriidae,[16] anguaño considérense una tribu, (Loriini), dientro de la subfamilia Loriinae. Los sos otres dos tribus son Cyclopsittini y Melopsittacini.[6][13][14]
La siguiente clasificación basar na propuesta más recién, que de la mesma se basa nes investigaciones más relevantes del campu.[3][6][13][17][18][19][20]
El tamañu de les especies vives bazcuya ente los 8 cm y 10 g del microloro pusio, y el metro de llargor del guacamayu azul y los cuatro kilogramos del kákapu. Comparando los trés superfamilies, los trés especies supervivientes de Strigopoidea son toes de gran tamañu, y les cacatúes tienden a ser tamién aves de gran porte. Los miembros de Psittacoidea son muncho más variables, y el so espectru de tamaños ye'l más ampliu.
La so carauterística física más obvia ye'l so picu robustu y curvado. El quexal cimeru ye prominente curvado escontra baxo y estrechar hasta terminar en punta. Nun ta fundíu al craniu, polo que tien ciertu movimientu independiente que contribúi a terrible presión de taragañada que pueden exercer. El quexal inferior ye más curtia, ta inclinada escontra riba, tien cantos cortantes y muévese contra la parte plana del quexal cimeru en forma d'incla. Tienen receptores táctiles a lo llargo de los cantos interiores de la queratina del picu, que son conocíos colectivamente como «órganu del la punta del picu», lo que-yos dexa usar lo en manipulaciones bien diestres. Les especies que s'alimenten de granes tienen una llingua bien fuerte (que contién receptores táctiles similares a los del picu), que los ayudar a manipoliar o asitiar les granes nel picu pa pulgales o cascales. La so cabeza ye grande, colos güeyos en posición llateral y alta polo que'l campu visual de los loros ye bien ampliu. Ensin xirar la cabeza un loru puede ver dende casi la punta del so picu hasta abondo detrás de la cabeza. Amás tienen un campu de visión binocular frontal bastante ampliu, anque non tantu como los rapazos o los primates.[21]
Los psitaciformes tienen pies zigodáctilos, fuertes y con llargues garres, qu'usen pa engatar y colgar. La mayoría de les especies pueden usales amás pa manipoliar otros oxetos con un altu grau de maña, de forma similar a como los humanos usamos les manes. Un estudiu demostró que los loros australianos amuesen lateralidad, preferencia a usar una pata a la otra, polo que los adultos yeren mayoritariamente diestros o zurdos, dependiendo de la especie.[22]
Les cacatúes tienen un penachu de plumes eréctiles na parte cimera de la so cabeza que pueden esplegar o retraer. Los loros escarecen esti tipu de crestes, anque los loritos de los xéneros Vini y Phigys pueden poner de punta les plumes de la so píleo y nuca, y el loru cacique puede irguir l'abanicu de plumes que tien na so nuca y parte posterior del pescuezu. El color predominante del plumaxe de los loros ye verde, anque la mayoría de les especies tienen daqué de colloráu, azul, mariellu y otru colores en diverses cantidaes. Les cacatúes son la principal esceición del grupu, yá que a lo llargo de la so evolución perdieron el verde y l'azul de los sos plumaxes, y son predominantemente blanques o negres, anque tamién presenten daqué de rosa, colloráu o mariellu. La coloración de les plumes de los loros débese tantu a los pigmentos, como a estructures especiales (como la testura de Dyck) qu'esvalixen la lluz aniciando l'apaición de colores como l'azul. Sicasí la coloración de les cacatúes débese solo a los pigmentos. Los grandes dimorfismos sexuales nel plumaxe nun son típicos de los psitaciformes, anque hai notables esceiciones, siendo'l más estremu'l del loru eclecto.
Los psitaciformes atópase nes rexones tropical y subtropical de tolos continentes: Oceanía, América del Sur y Central el sur d'Asia y el África subsahariana. Delles islles del Caribe y el Pacíficu son el llar d'especies [[Endemismu|endémiques. La mayoría de les especies que s'atopen n'Australasia y Suramérica, anque la superfamilia de los loros verdaderos, Psittacoidea, estendese por Australia, Nueva Guinea, el sur d'Asia, África y América. Los loris estendese dende Célebes y les Filipines hasta la Polinesia Francesa incluyíu'l norte d'Australia, tando la so mayor diversidá alredor de Nueva Guinea. Los microloros, tribu Micropsittini, arrexuntar nun xéneru acutáu a Nueva Guinea. Los loros de picu anchu, subfamilia Platycercinae, atópense namái n'Australia, Nueva Zelanda y les islles del Pacíficu hasta Fixi. La subfamilia Arinae qu'entiende a tolos loros neotropicales, incluyíos les amazones, guacamayos y cotorres estender dende'l norte de Méxicu y les Bahames hasta Tierra de Fueu. El centru de la diversidá de les cacatúes ye Australia y Nueva Guinea, anque s'atopen especies nel restu d'Oceanía hasta les islles Salomón (y enantes había una en Nueva Caledonia),[23] la Wallacea y les Filipines. La superfamilia Strigopoidea contién tres especies vives d'estraños loros confinaos en Nueva Zelanda.
Delles especies de loros habiten nes rexones templaes d'América del Sur, Nueva Zelanda y el sur d'Asia. Nel pasáu una especie, la Conuropsis carolinensis vivía en Norteamérica pero foi cazada hasta la so estinción a principios del sieglu XX. Dellos loros introduciéronse en zones templaes d'Estaos Xuníos,[24] y dellos países d'Europa como Reinu Xuníu,[25] Bélxica[26] y España.[27][28] Nesta postrera la cotorra monxu consiguió asitiase y atópense numberoses poblaciones alredor de munches ciudaes.
Pocos psitaciformes son totalmente sedentarios o migratorios. La mayoría atopar ente los dos estremos, realicen desplazamientos rexonales pocu conocíos en busca d'alimentu, y dalgunos caltienen vides dafechu nómades.[29]
L'estudiu de los psitaciformes presenta numberosos retos, son difíciles d'atrapar y marcar. La mayoría de los estudios sobre aves monteses basar nel anillamiento o l'etiquetáu de les nales pa llograr datos del so comportamientu, pero los loros romper y arrinquen estos dispositivos col picu.[29] Los psitaciformes tienden a esvalixase enforma y por consecuencia hai muncha falta de datos al respective de ellos. Dalgunos tienen un vuelu brengosu y direutu. La mayoría de les sos especies pasen la mayor parte del so tiempu posaos o engatando poles copes de los árboles. Con frecuencia usen el so picu p'ayudar a engatar garrándose con él o usándolo p'algamar les cañes o otros soportes. Nel suelu los psitaciformes con frecuencia anden con pasu ondulante.
La dieta de los psitaciformes componer de granes, frutos, néctar, polen, yemes, y dalgunos artrópodos y otres preses pequeñes. La más importante d'estes fontes pa los loros y les cacatúes son les granes, lo qu'esplica principalmente la evolución del so gran y robustu picu como una adaptación a abrir y consumir granes. Tolos loros verdaderos salvu'l loru aguileño usen la mesma téunica pa sacar la grana del so pulgu: garrar la grana ente los sos quexales y partila cola inferior, mientres se xira pa quitar los restos de pulgu.[29] Dacuando usen la so pata pa garrar les granes grandes nel so llugar. Los psitaciformes son más destructores de granes que dispersores, y en munchos casos onde se rexistra que peracaben frutos solo peracabar pa consiguir la so grana. Como munches granes tienen venenos pa protexese, los loros quiten con cuidu les sos envoltures y otres partes del frutu que tán defendíes químicamente antes d'inxeriles. Munches especies d'América, África y Papúa Nueva Guinea inxeren magre tantu pa llograr minerales como por qu'absuerban les sustances tóxiques de los sos intestinos.[30]
Los loris, lorículos y el periquitu migrador comen principalmente néctar y polen, polo que tienen la punta de la llingua en forma de cepiyu pa recoyer esta fonte d'alimentu, y amás tienen los sos intestinos afechos pa ello.[31] Otres especies tamién peracaben néctar dacuando cuando ta disponible.
Amás d'alimentase de granes y flores, delles especies prinden pequeños animales, especialmente bárabos d'invertebraos. catita alidorada caza cascoxos d'agua, anque los casos de depredación de mayor valumbu protagonizar el kea de Nueva Zelanda que mata petreles xuveniles y ataca a les oveyes causándo-yos indirectamente la muerte.[32] Otru loru neozelandés, el pericu de les antípodes, entra nes llurigues onde añeren los paíños dorsigrises y matu a los adultos que tán guarando.[33] Dalgunes cacatúes y el kākā arrinquen la corteza de los árboles y furen la madera pa consiguir bárabos; la mayor parte de la dieta de la cacatúa aciaga coliamarilla componer d'inseutos.[34]
Anque hai delles esceiciones, los psitaciformes suelen ser aves monógames qu'añeren en cuévanos y que nun caltienen territorios más allá del so llugar de anidamiento.[29][35] Los llazos de pareya de los loros y les cacatúes son fuertes y les pareyes caltiénense xuníes fora de la estación de cría, inclusive cuando se xunen a grandes bandaes. Como munches aves los llazos de pareya formar tres una exhibición de cortexu, que son relativamente simples nel casu de les cacatúes. Nes psitácidas la exhibición de cortexu xeneralmente realizar el machu, ya inclúi paraes de pasos deliberadamente lentos y el denomináu «rellumu de güeyos», onde contráen les neñines de los güeyos p'amosar el cantu del iris.[29] les pareyes usen el afecháu mutuu pa caltener el so llazu. La cría cooperativa ye desaxeradamente rara ente los psitaciformes, y solo demostróse de forma inequívoca nel aratinga guaruba (que tamién amuesa poligamia, o reproducción en grupu, na que delles femes contribúin na mesma puesta).[36]
Solo la cotorra monxu y cinco especies de Agapornis constrúin el so nial nes cañes de los árboles,[37] y tres loros terrestres d'Australia y Nueva Zelanda añeren sobre'l suelu. Tolos demás loros y cacatúes añeren en cuévanos tantu nos buecos de los árboles como en llurigues o cuévanos nes turries y cantiles o'l suelu. L'usu de fuexos nes turries ye más común n'América. Munches especies usen termiteros pa escavar les sos llurigues, probablemente pa despintales o pa consiguir un microclima favorable.[38] Na mayoría de los casos los dos miembros de la pareya participen na escavación del nial. El llargor de los fuexos varia según les especies, pero xeneralmente miden ente 0.5 y 2 metros. Los niales de les cacatúes xeneralmente tán cubiertos con palitos, estielles de madera y otros materiales vexetales. Na mayoría d'especies de loros y cacatúes la disponibilidad de buecos apropiaos llinden los anidamientos y suponen una intensa competencia tantu colos miembros de la so especie como con otros loros y aves d'otres families. La intensidá d'esta competencia puede llindar l'ésitu reproductivu en dellos casos.[39][40] Delles especies son coloniales siendo les mayores colonies les del loru barranquero con hasta 70.000 efectivos.[41] La cría en colonies nos psitaciformes nun ye tan común como podría esperase yá que la mayoría de les especies prefier usar cuévanos vieyos a escavar nueves.[42]
Los estudios realizaos en cautividá a esta aves amosáu la gran intelixencia d'estes aves. Anque munchos loros son capaces d'asonsañar la voz humana demostróse científicamente qu'el loru yaco puede acomuñar les pallabres col so significáu y puede formar frases simples (vease Alex y N'kisi). Al pie de los córvidos considerar a los psitaciformes les aves más intelixentes. La proporción del tamañu del celebru y el cuerpu de los psitaciformes y los córvidos ye comparable a la de los grandes simios.[43] Un argumentu en contra de l'atribución de capacidaes intelixentes a les especies d'aves yera que tienen una corteza cerebral relativamente pequeña, que ye la parte onde se considera que ta la principal área d'intelixencia n'otros animales. Sicasí, les aves usen una parte distinta del celebru, la HVC mediu-rostral, como centru de la so intelixencia. Les investigaciones demostraron qu'estes especies tienen esta zona mayor, y el neurocientíficu Harvey J. Karten de la Universidá de California en San Diego, qu'estudió la fisioloxía de les aves, afayó que la parte inferior de les aves funcionalmente ye similar a la de los humanos. Los loros non solo demostraron intelixencia nes sos capacidaes d'usar el llinguaxe les pruebes científiques, delles especies como'l kea tamién amuesen una gran habilidá nel usu de ferramientes y resolviendo puzles.[44]
Aparentemente l'aprendizaxe ye bien importante na primer etapa de la vida de tolos psitaciformes, y la mayor parte del so aprendizaxe ye aprendizaxe social. Les interacciones sociales prauticar de cutiu colos hermanos, y en delles especies formen guarderíes formaes por delles niarada, y éstes tamién son importantes pal desenvolvimientu de les sos habilidaes sociales. Los comportamientos acomuñaos al llogru d'alimentu xeneralmente aprender de los sos padres, y esta xera puede ocupar una etapa bien enllargada. Los xuveniles de les especies especialistes xeneralmente independícense antes de los sos padres que les xeneralistas o parcialmente especializaes que tienen qu'aprender más habilidaes mientres un periodu más enllargáu p'aprovechar la variedá de recursos disponibles. El xuegu desempeña un papel importante nel aprendizaxe de los psitaciformes, pue ser en solitariu y rellacionáu coles habilidaes motores, o social. Delles especies xueguen a lluchar con distintes intensidaes p'aprender a escapar de los depredadores. L'ausencia d'estímulos puede retrasar el desenvolvimientu de los pitucos, como se demostró nun estudiu nel que se caltuvo a un grupu de loros vasa en pequeñes caxes con pollos domésticos dende la edá de tres meses. A los 9 meses portábense casi como los pitucos de 3 meses d'edá, anque adoptaren dellos comportamientu de les pites.[29] De forma similar les aves en cautividá de los zoos o les mascotes doméstiques si nun reciben estimulación abondu desenvuelven comportamientos estereotipaos y autolesivos como'l autodesplumado. El avicultores que trabayen con estes aves saben que precisen arriquecimientu ambiental pa caltener aguiyaos a los loros y cacatúes.
Munchos psitaciformes pueden asonsañar la voz humana y otros soníos. Un estudiu realizáu por Irene Pepperberg amosó la gran capacidá d'aprendizaxe llingüísticu d'un loru yaco llamáu Alex. Alex foi adomáu pa usar pallabres pa identificar oxetos, describilos, cuntalos y responder a entrugues complexes como «¿Cuantos cuadraos coloraos hai?» con un 80% d'aciertu. N'kisi, otru loru yaco, consiguió tener un vocabulariu d'unos mil pallabres aprosimao, qu'usaba en contestu y en frases correchamente construyíes, y amás demostró capacidá pa inventar nueves.
Los psitaciformes nun tienen cuerdes vocales, consiguen realizar los soníos espulsando aire pola abertura d'una gorgoberu encruciada. Los distintos soníos producir al camudar la fondura y la forma del gorgoberu. Sábese que los loros yaco de toles subespecies son los que tienen la mayor capacidá p'asonsañar soníos y la voz humana. Esta habilidá convierte a los loros en mascotes bien apreciaes dende tiempos antiguos hasta l'actualidá. Nel Masnavi, una obra persa escrita en 1250 por Rumi, méntase los métodos pa entrenar a los loros a falar.
Anque la mayoría de los psitaciformes son capaces asonsañar la voz humana, delles especies tienen más capacidá qu'otres. Considérase que tres los loros yaco los meyores imitadores de la fala son les amazones d'ente tolos loros. La cuestión de por qué estes aves asonsañen soníos permanez abierta, pero atopóse una correlación ente los que meyor facer y los que puntúen más altu nes pruebes de resolución de problemes. Reparóse que los loros yaco monteses asonsañen los soníos d'otres aves na naturaleza.[45] Pero nun se reparó esti comportamientu n'otres especies de loros.
Na revista Animal Cognition afírmase que delles aves prefieren trabayar soles, ente que a otres gústa-yos trabayar xuntes como al los loros yaco. Cuando hai dos loros saben l'orde de les xeres necesariu o cuando tienen de faer daqué xuntos, pero tienen problemes a la d'intercambiar los papeles. Cuando hai tres loros xeneralmente unu d'ellos prefier cooperar con unu de los otros dos, pero toos ellos cooperen pa resolver la xera.[46]
Los humanos y los psitaciformes tienen rellaciones complicaes. Económicamente pueden beneficiar a les comunidaes a llograr ingresos pol comerciu de mascotes o como curiosu turísticu. Pero delles especies son consideraes plagues pa agrigultura, especialmente les cacatúes n'Australia. Dellos psitaciformes beneficiáronse de los cambeos realizaos nel mediu ambiente realizaos polos humanos y estendieron la so área de distribución por causa de la actividá agrícola, pero la mayoría de les especies atopar nel casu contrariu.
Esisten dellos oficios dedicaos a los psitaciformes. Los cuidadores de zoos y acuarios encargar de curiar y entrenalos. Dellos veterinarios especializar nel tratamientu d'aves y en expecial de psitaciformes. Dellos biólogos estudien les poblaciones selvaxes d'aves pa conoceles y ayudar nel so caltenimientu. Amás munchu avicultores críen y vienden loros destinaos a ser mascotes.
Decenes de millones d'individuos fueron sacaos de la naturaleza, y haise comerciado con ellos en mayores cantidaes que nengún otru grupu d'animales monteses.[47] Munchos psitaciformes inda tán amenaciaos por esti tráficu amás de pola perda d'hábitat, la depredación y competencia d'especies introducíes, y la caza pola so carne y plumes. Delles especies considérense plagues pa los cultivos,[48] que se comen la fruta, el granu y otres colleches, pero otres apurren beneficios económicos pol ecoturismo y la observación d'aves.[49]
Invariablemente los loros y les cacatúes son mascotes que riquen una enorme cantidá d'atención, curiáu y estimulación intelectual pa desenvolvese correchamente, similares a los que precisa un neñu de trés años, polo que muncha xente nun ye capaz d'apurri-y los al llargu plazu.[50] Los individuos que se críen pa ser mascotes tienen de ser alimentaos a mano por persones o acostumase a la interacción con humanos dende edá temprana por que confíen nellos y puedan ser adomaos. Sicasí, inclusive les aves alimentaes a mano pueden volvese agresives y morder por llocaes hormonales, si remanar inadecuadamente o s'entrenen deficientemente. Los loros nun son n'absolutu mascotes de baxu nivel de caltenimientu. Precisen pa caltenese sanu alimentación especializada, llimpieza y cuidos del plumaxe, atención veterinaria, arriquecimientu ambiental por aciu dispositivos y xuguetes, entrenamientu, exerciciu ya interacción social con otres aves y humanos (nun soporten la soledá enforma tiempu). Al ser especies de climes templaos carecen con facilidá al esponelos al fríu, polo qu'hai que controlar curioso la temperatura de la so vivienda. Por tou ello debe cavilgar si podrán atendese correchamente antes d'adquirilos. Amás los loros y cacatúes nun son bien bones mascotes pa la mayoría de la xente yá que polos sos instintos naturales son gritonos y suelen estrozar coses a mordigaños. Anque pueden ser bien candiales y cariñosos cuando son inmaduros, de cutiu pueden volvese ariscos y agresivos al maurecer. Por ello los grupos de rescate de loros envaloren que la mayoría son regalaos o camudaos de casa siquier cinco veces hasta algamar el so llar definitivu, o muerren prematuramente poles neglixencies intencionales o involuntaries o pola mor del maltratu. Desgraciadamente la so capacidá pa falar, la so guapura y los sos llamativos colores impulsen a mercalos a consumidores pocu informaos y irreflexivos.
N'Europa hai rexistros de la cría de la cotorra de Kramer dende l'antigüedá, en concretu nes obres de Pliniu'l Vieyu nel sieglu I.[51] Anque fueron apreciaes mientres miles d'años pola so guapura y capacidá de falar, fueron incomprendidos con frecuencia. Por casu, l'escritor Wolfgang de Grahl menta nel so llibru de 1987 The Grey Parrot (El loru gris) que dellos importadores solo daben de beber a los loros café cuando taben embarcaos porque creíen qu'ameyoraben la so supervivencia mientres la travesía (na actualidá sábese que la cafeína del café ye tóxica pa les aves). Los psitaciformes domésticos xeneralmente caltiénense en xaules o aviarios, anque tendríen de sacase regularmente por que faigan exerciciu y espurrir con llibertá.
Dependiendo de les rexones esti tipu de mascotes vien de les captures na naturaleza o de la cría en cautividá, anque na mayoría de zones ensin psitaciformes nativos éstos críense en cautividá. Les especies que s'usen como mascotes más comúnmente son los periquitos, les cotorres, indixebrables, amazones, guacamayos, cacatúes, loros yaco, loros eclectos, loritos, loros Pionus y Poicephalus. Anque les especies más frecuentes son les de pequeñu tamañu que son menos esixentes y más fáciles de curiar. El periquitu común, un psitácido pequeñu, ye'l más popular de toos, y la cacatúa ninfa ye la más frecuente ente les cacatúes. Los sos temperamentos y personalidaes varien inclusive ente individuos de la mesma especie. Por casu ente los loros yaco que se consideren los meyores parlanchines hai variaciones na so capacidá y dalgunos niéguense a faelo anque puedan. El so nivel de ruiu, la so capacidá pa falar y el so ciñu poles persones depende dacuando de cómo se curie a l'ave y del nivel d'atención que reciba.
Delles especies de psitaciformes de gran tamañu, incluyíes les cacatúes grandes, los guacamayos y les amazones tienen una esperanza de vida similar a la de los humanos, con llonxevidaes de 80 años y con dellos casos de loros que llegaron a los cien años,[52] polo qu'hai que tenelo en cuenta a la d'adquirilos. Les especies más pequeñes como los periquitos, indixebrables y lorículos tienen llonxevidaes más curties d'ente 15–20 años. Delles especies pueden ser bien ruidoses, y los psitaciformes más grandes pueden ser bien destructivos y ríquese anovar regularmente los xuguetes y los elementos de les sos xaules qu'estrocen colos sos fuertes picos. Amás precisen xaules bien grandes. Por cuenta de la so intelixencia los psitaciformes aprienden rápido trucos, tanto bonos como malos, pa llamar l'atención o consiguir lo que quieren.
La so llonxevidá, les sos elevaes esixencies y les traces selvaxes que caltienen como los sos berros y costumes destructives, fai necesariu reasitiar de llar a munchos loros de gran tamañu a lo llargo de les sos vides. Un problema frecuente d'estos loros de gran tamañu ye que son mimosos, duces y adorables cuando son xuveniles y cuando maurecen convertir n'aves adultes intelixentes, complexes y esixentes que pueden sobrevivir a los sos dueños y amás pueden volvese agresives y dañibles. Por cuenta de estos problemes abonden les mascotes ensin llar d'esti tipu a les qu'hai que prauticar la eutanasia, como a los perros y gatos nos centros de control d'animales, o que permanecen n'el protectores d'animales. Amás a los loros con frecuencia nun los sienta bien la cautividá, munchos sufren problemes mentales y desenvuelven comportamientos repetitivos, como banciase ensin parar o glayar ensin posa, o s'arrinquen les sos propies plumes; comportamientos que nun se dan na naturaleza pero que son frecuentes en cautividá, por non recibir los cuidos y l'atención que precisen.
Los psitaciformes atópase na mayoría de los zoos. Dalgunos d'ellos participen en programes de críen en cautividá y caltenimientu d'estes especies. Munchos zoos amás entamen exhibiciones de loros y cacatúes amaestrados que realicen los sos trucos pal divertimento de los visitantes.
La popularidá d'estes aves como mascotes produció una prósperu comerciu al so alredor, dacuando illegal, y delles especies tán amenaciaes d'estinción pola so causa. La combinación de la captura de los individuos monteses y el dañu causáu a los sos hábitats fai difícil o imposible la supervivencia a delles especies de psitaciformes. Por ello la importación de loros prindaos na naturaleza ye illegal n'Estaos Xuníos y Europa. Aun así tráficu sigue. Un informe publicáu en xineru de 2007 presentes una clara imaxe del comerciu de loros selvaxes en Méxicu, onde s'afirma: "La mayoría de los loros prindaos en Méxicu quedar nel país pal comerciu domésticu. Un pequeñu porcentaxe d'estes captures, del 4% al 14%, son vendíes de contrabandu a Estaos Xuníos."[54]
Munches de les sos especies tán protexíos pol CITES. Les naciones del mundu tienen distintos métodos pa controlar el tráficu nacional ya internacional. Australia prohibió la esportación d'aves natives en 1960. Tres años de campañes de les ONGs y dellos biltos de la gripe aviar, en xunetu de 2007 la Xunión Europea prohibió definitivamente la importación de cualquier ave prindada de la naturaleza.[55] Antes de la prohibición temporal d'ochobre de 2005, la Unión Europea importaba aprosimao dos millones d'aves al añu, alredor del 90% del comerciu mundial,[56] cientos de miles de les cualos yeren loros.
Los psitaciformes apaecen nes lleendes, relixón, hestories, lliteratura, l'arte y el cine de los humanos dende fexes miles d'años. Hai rexistros n'obres tan antigües como la fábula d'Esopo El loru y la gata (alredor del 600 e.C.), el poema d'Ovidio El loru muertu,[57] o los bestiarios medievales. Y en l'actualidá dedíquense-yos llibros enteros como Parrot Culture (la cultura de los loros).[58]
Tantu na prehistoria como na dómina moderna les plumes de los psitáciformes usáronse en ceremonies y como elementos decorativos. Y fueron mascotes de los homes dende tiempos inmemoriales.
Una lleenda de les islles Marqueses rellata les aventures del héroe Laka que tien que realizar un llargu y peligrosu viaxe a Aotona, nes actuales islles Cook, pa consiguir unes pervalibles plumes d'un loru coloráu pa regala-y les al so fíu y la so fía. Nel viaxe cien de los sos cientu cuarenta remeros muerren de fame mientres la travesía, pero los supervivientes que lleguen a Aotona captures abondes loros como pa enllenar 140 bolses coles sos plumes.[59][60] En siquier delles versiones les plumes consiguíense espenándolos ensin matalos.[61]
Na actualidá los psitaciformes apaecen en munchos medios de comunicación. Hai revistes dedicaes a ellos y los sos cuidos como mascotes y al caltenimientu de les aves.[62] Protagonicen películes de ficción como Paulie y Ríu, y documentales como The Wild Parrots of Telegraph Hill.
Los loros tamién fueron consideraos sabrados. Na Cultura moche del antiguu Perú adorar a estes aves y de cutiu representábense nel so arte.[63]
Los loros son usaos como símbolos nacionales. Na bandera de Dominica apaez un loru. El loru de San Vicente ye l'ave nacional de San Vicente y les Granadines, una pequeña nación del Caribe.
Los loros son populares nes lleendes budistes y apaecen con frecuencia nes sos obres. Por casu Amitābha (una personificación celestial de Buda) tresformar en loru p'ayudar na predicación y la conversión de la xente. Otra lleenda cunta como un loru cuando'l monte amburóse empezó a llevar agua ya intentó apagar les llapaes. Al ver l'acción del loru'l gobernante de los cielos trescalóse y mandó l'agua p'apagar la quema. Na iconografía del budismu chinu dacuando represéntase a un loru volando a la derecha de Guan Yin suxetando un rosariu nel so picu.
Loros escapaos de delles especies estableciéronse na naturaleza fora de la so área de distribución natural. Ente los casos más antiguos de mascotes que s'amontesaron ta'l papagayu granate procedente de Fixi y qu'estableció una población el les islles del sur de Tonga. Esta introducción se produco en dómina prehistórica y los papagayos granates yá fueron mentaos en Tonga por capitán Cook nos años 1770.[23] Delles especies afixéronse sosprendentemente al clima d'Europa y Norteamérica. Los primeros rexistros de loros escapaos reproduciéndose en California, Texas y Florida daten de los años 1950 (anque podríen remontase ensin confirmación a la década 1920 en Texas y Florida).[27] Unes poques especies reproduciéronse tantu que llegaron a convertise nuna plaga cafiante, qu'amenacien los ecosistemes locales polo que s'adoptaron midíes de control contra estes poblaciones amontesaes.[64][65]
Munches especies de psitaciformes tán en cayente y delles hanse escastáu pola mor del home. De les 372 especies vives 130 tán clasificaes pola UICN como especie amenazada o casi amenazada, de les cualos 16 considérense en peligru críticu d'estinción anguaño.[5] Na actualidá la UICN reconoz que s'escastaron 19 especies de psitaciformes dende 1600 (fecha que marca les estinciones modernes).[67] Esta cifra nun inclúi al lori diadema que nun tuvo un avistamiento confirmáu dende va un sieglu pero qu'inda ta clasificáu como especie en peligru críticu d'estinción.
Esisten dellos motivos pal cayente de tantes especies, pero les principales amenaces son la perda o degradación de les sos hábitats, la caza, y pa ciertes especies, el tráficu d'aves monteses. Los psitaciformes son escorríos por causa de les sos plumes, la so carne (en delles rexones) y por ser consideraos plagues pa l'agricultura. Por casu mientres un tiempu Arxentina ufiertaba pagos por matar cotorres monxu por considerales dañibles pa los cultivos, polo que se mataron a cientos de miles d'estos pequeños loros, anque al paecer nun afectó considerablemente a la población total d'esta resistente especie.[68]
Les captures pal tráficu de mascotes son una amenaza pa munches de les especies más rares o que se reproducen más adulces. La perda o degradación del hábitat, principalmente por causa de la estensión de l'agricultura, ye una amenaza pa la mayoría de les especies. La reproducción de los psitaciformes qu'añeren en cuévanos puede trate afeutada negativamente por especies introducíes qu'exercen competencia sobre los sos llugares de anidamiento. La desapaición d'árboles vieyos onde añerar ye un problema en delles rexonessobremanera n'Australia onde delles cacatúes precisen árboles centenarios p'añerar. Munchos psitaciformes atópense solo en delles islles y son vulnerables a la introducción d'especies como los aguarones y los gatos, yá que perdieron los comportamientos necesarios pa refugar a los depredadores. El control de los depredadores puede ayudar a caltener o amontar les poblaciones de les especies amenaciaes.[69] Amás les especies insulares, que tienen poblaciones pequeñes y hábitats acutaos, son vulnerables a catástrofes naturales como furacanes y erupciones volcániques. Les midíes de caltenimientu tomaes pa caltener l'hábitat de delles especies de loros carismáticos ayudaron a protexer a munches otres especies que viven el mesmu ecosistema.[70]
Esisten munchos grupos activos pal caltenimientu de les poblaciones de psitaciformes selvaxes. Una de les mayores el la World Parrot Trust,[71] una organización a nivel internacional que collabora en proyeutos conservacionistas y edita una revista,[72] y recalda fondo través de donaciones y cuotes de los sos miembros pa llabores conservacionistas en 22 países. A menor escala esisten otres organizaciones locales que recalden dineru pa proyeutos de caltenimientu. Los zoos y el protectores d'animales suelen tener programes d'educación con oxetu de sensibilizar al públicu y camudar les conductes qu'estropien a les poblaciones selvaxes. Dellos zoos amás participen en programes de cría en cautividá d'especies amenaciaes col fin de reintroducilos nos medios naturales.[73] Una atracción popular de munchos zoos son les estaciones d'alimentación de loris, nes que los visitantes alimentar con taces de líquidu azucarado. Esta actividá realízase acomuñada con charres y avisos educativos.
Realizáronse con ésitu varios proyeutos de caltenimientu específicu pa dellos loros. El treslláu a islles llibres de depredadores foranos de poblaciones del vulnerable kakapu, siguida d'un control intensu y programes d'alimentación suplementario amontaron la so población de 50 individuos a 123.[74] En Nueva Caledonia el pericu cornudu taba amenaciáu poles captures pal tráficu de mascotes y la perda d'hábitat. Les midíes de caltenimientu empobinaes a la concienciación de la comunidá esanició l'amenaza del furtivismo, y dexó a la población de pericos crecer de los 600 individuos en 1993 a más de 2000 en 2009.[75] En 2007 reintroducióse una población de lori de Rimatara na islla d'Atiu (nes islles Cook), pa protexer de los aguarones a la última población natural que quedaba na islla de Rimatara, d'una especie qu'antes s'estendía per gran parte de la Polinesia.[73]
El comerciu, esportación ya importación de toles especies de psitaciformes prindaos na naturaleza ta reguláu y solo déxase en circunstancies especiales nos países que formen el CITES, la convención internacional pal tráficu d'especies amenaciaes, que s'instauró en 1975 pa regular el tráficu de toles especies d'aves y plantes amenaciaes. En 1975 incluyéronse 24 psitaciformes nel apéndiz I de CITAR, que prohibe'l comerciu con elles internacionalmente. Tres esta clasificación inicial la persistencia de les amenaces y el tráficu llevó al CITES a añedir 32 variedaes de psitaciformes más al apéndiz I.[76] Toles demás especies de psitaciformes tán protexíos pol apéndices II de CITES. Amás les lexislaciones de cada país regula'l tráficu de ciertes especies.
Los psitaciformes (Psittaciformes) son un orde d'aves qu'inclúi aprosimao 86 xéneros con 372 especies que s'atopen principalmente nes zones tropicales y subtropicales. El grupu foi bautizáu pol nome griegu del loru ψιττακός «Psittakos», y pollo el nome d'esti orde significa «los que tienen forma de loru». L'orde subdividir en tres superfamilies: Psittacoidea (los loros típicos o papagayos), Cacatuoidea (les cacatúes) y Strigopoidea (los loros de Nueva Zelanda). Los psitaciformes tienen principalmente una distribución pantropical, anque delles especies habiten en rexones templaes. El grupu presenta'l so mayor diversidá en América del Sur y Australasia.
Tolos miembros del orde tienen como carauterístiques comunes: un picu robustu y curvado escontra baxo, la postura arguta del so cuerpu y les sos garres prensiles zigodáctilas, esto ye, que tienen dos deos dirixíos palantre y dos escontra tras. La mayoría de los psitaciformes son de colores intensos. Munches especies de loros son predominantemente verdes, y otres tienen plumaxe multicolor. Sicasí, el plumaxe de la mayoría de les cacatúes bazcuya ye predominantemente blancu o negru, y toes caracterícense por tener un penachu de plumes eréctil na cabeza. La mayoría de psitaciformes presenta pocu o nengún dimorfismu sexual, anque hai esceiciones. Son l'orde d'aves que presenta la mayor variación de llargor ente especies.
Aliméntense principalmente de granes, nueces, frutos, biltos y otres materies vexetales. Delles especies peracaben dacuando animales y carroña, ente que los loris y lorículos tán especializaos en comer néctar, polen y fruta blando. Casi tolos psitaciformes añeren nos buecos de los árboles y ponen güevos de color blancu, de los cualos eclosionan pitucos altriciales.
Los loros, al pie de los córvidos, atopar ente les aves más intelixentes, y la capacidá de delles de les sos especies d'asonsañar la voz humana convertir en mascotes bien populares. La captura de loros pal tráficu illegal de mascotes y otros fines, la perda d'hábitat, la caza y la competencia con especies invasores amenorgaron les poblaciones selvaxes, al ser el grupu d'aves monteses que sufre mayor esplotación. Munchos miembros del orde tán clasificaos como especies amenaciaes o casi amenaciaes, de los cualos 16 considérense en peligru críticu d'estinción anguaño.
Tutuquşukimilər (lat. Psittaciformes) — yenidamaqlılar dəstəüstünə aid quşlar dəstəsi.
Akvarium balıqları • Sarıbülbül • Cırtdan adadovşanı • Pişik • Əhliləşdirilmiş siçovul • Hind donuzu • Tutuquşular • Köpək • Dağsiçanları
Alpaqa • Camış • Dəvə • Keçi • İnək • Evdovşanı • Lama • At • At qatırı • Qatır • Qoyun • Maral • Ulaq • Donuz • Fil • Yak
Qaz • Hinduşka • Toyuq • Müşk ördəyi • Bildirçin • Dəvəquşu • Ördək • Qırqovul • Firəngtoyuğu
Tutuquşukimilər (lat. Psittaciformes) — yenidamaqlılar dəstəüstünə aid quşlar dəstəsi.
Psittaciformes a zo un urzhiad e rummatadur an evned, ennañ ar perokidi, ar c'hrakperokidi hag ar c'haketoued.
Psittaciformes a zo un urzhiad e rummatadur an evned, ennañ ar perokidi, ar c'hrakperokidi hag ar c'haketoued.
Els psitaciformes (Psittaciformes) són un ordre d'ocells zigodàctils (és a dir, tenen quatre dits a les potes, dos dels quals són orientats cap endavant i els altres dos cap endarrere) que comprèn 353 espècies repartides en dues famílies. Sovint se'ls denomina genèricament lloros, malgrat que les diferents espècies poden tenir altres noms comuns com ara periquitos, guacamais, agapornis o cacatues. Altres vegades s'utilitza la paraula lloro d'una manera més restringida, amb el sentit de membre de la família Psittacidae. També es pot fer referència amb aquesta paraula a les espècies que presenten determinat aspecte extern, caracteritzat per una cua no excessivament llarga.[1]
Mengen llavors, baies, fruits dels arbres i, els que viuen en captivitat, també pa i enciam.
Solen viure en selves de regions tropicals i subtropicals.
Viuen a Austràlia, Nova Guinea, Oceania, Àfrica, al sud-est d'Àsia, a l'Amèrica del Sud (només al Brasil n'hi viuen 70 espècies diferents) i a l'Amèrica Central fins a Mèxic.
Són nidícoles.
Diversos autors consideren aquest ordre germà dels passeriformes.[2][3] Hi ha hagut diverses investigacions [4][5] que han propiciat la classificació d’aquest ordre en tres famílies, amb diverses subfamílies i divisions menors:[6]
Alternativament altres autors consideren aquest últim taxó com una superfamília amb tres famílies:[9]
Els psitaciformes (Psittaciformes) són un ordre d'ocells zigodàctils (és a dir, tenen quatre dits a les potes, dos dels quals són orientats cap endavant i els altres dos cap endarrere) que comprèn 353 espècies repartides en dues famílies. Sovint se'ls denomina genèricament lloros, malgrat que les diferents espècies poden tenir altres noms comuns com ara periquitos, guacamais, agapornis o cacatues. Altres vegades s'utilitza la paraula lloro d'una manera més restringida, amb el sentit de membre de la família Psittacidae. També es pot fer referència amb aquesta paraula a les espècies que presenten determinat aspecte extern, caracteritzat per una cua no excessivament llarga.
Adar o'r urdd Psittaciformes yw parotiaid. Mae tua 372 o rywogaethau o barot sy'n perthyn i dri theulu: Strigopidae (parotiaid Seland Newydd fel y Cea a'r Cacapo), Cacatuidae (y cocatŵod) a Psittacidae (parotiaid eraill). Ceir y mwyafrif ohonynt mewn fforestyddd a choetir yn rhanbarthau cynnes y byd, yn enwedig Awstralasia a De America.
Maent yn amrywio o 9 hyd 100 cm o ran maint. Mae rhai ohonynt yn lliwgar iawn tra mae eraill yn wyrdd neu frown. Mae ganddynt big bachog a thraed cryf gyda dau fys troed yn pwyntio ymlaen a dau sy'n pwyntio yn ôl.
Mae llawer ohonynt yn anifeiliaid anwes poblogaidd, yn arbennig y Byji. Adar deallus yw parotiaid a gall rhai ohonynt, megis Parot Llwyd Affrica, efelychu lleferydd dynol a synau eraill.
Adar o'r urdd Psittaciformes yw parotiaid. Mae tua 372 o rywogaethau o barot sy'n perthyn i dri theulu: Strigopidae (parotiaid Seland Newydd fel y Cea a'r Cacapo), Cacatuidae (y cocatŵod) a Psittacidae (parotiaid eraill). Ceir y mwyafrif ohonynt mewn fforestyddd a choetir yn rhanbarthau cynnes y byd, yn enwedig Awstralasia a De America.
Maent yn amrywio o 9 hyd 100 cm o ran maint. Mae rhai ohonynt yn lliwgar iawn tra mae eraill yn wyrdd neu frown. Mae ganddynt big bachog a thraed cryf gyda dau fys troed yn pwyntio ymlaen a dau sy'n pwyntio yn ôl.
Mae llawer ohonynt yn anifeiliaid anwes poblogaidd, yn arbennig y Byji. Adar deallus yw parotiaid a gall rhai ohonynt, megis Parot Llwyd Affrica, efelychu lleferydd dynol a synau eraill.
Papoušci (Psittaciformes) jsou vývojově starý řád hlučných a pestrých ptáků, jehož domovem jsou převážně tropické oblasti světa – Austrálie, Tichomoří, Jižní a Střední Amerika. Na jižní polokouli jejich rozšíření sahá až k Ohňové zemi v Patagonii a na Nový Zéland. Kdysi obývali i Evropu. U některých druhů papoušků se jistými změnami v genomu vyvinula dlouhověkost a zároveň i vysoká inteligence.[1]
Je to ucelený řád ptáků zahrnující 322 druhů.
Papoušci jsou druhově vyhraněnou skupinou s řadou charakteristických znaků:
Zobák papoušků je neobyčejně silný, dokáží jím překousnout i dráty. Mají vysoký hákovitě zahnutý zobák, jehož horní čelist výrazně přesahuje spodní. Horní čelist není pevně srostlá s lebkou, může se pohybovat nahoru a dolů, spodní čelist se pohybuje i do stran. Jazyk papoušků je velmi pohyblivý, masivní, svalnatý a s chuťovými buňkami, někdy má na špičce dokonce jamku, která slouží jako lžička např. k vybíraní semen z lahvovitých plodů, nebo jakýsi kartáček ke sbírání nektaru z květů (loriové)
Zobák je spolu s jazykem všestranně důmyslným nástrojem, uzpůsobeným k louskání semen a pojídání plodů a k přidržování na větvích.
Noha papoušků je samostatným nástrojem. Běhák je krátký, značně otáčivý, dva prsty směřují dopředu a dva dozadu (zygodaktylní noha), noha je tak dokonale stavěna ke šplhání po větvích i k uchopení potravy a jejímu podání do zobáku, což je opět v ptačí říši ojedinělé.
Většinou velmi pestré opeření je udržováno v dobrém stavu prachovým pudrem, který se vytváří v pudrotvorném peří. Papoušci mají jen velmi slabě vyvinutou kostrční žlázu, a tak si peří nemastí tukem.
Jsou to dlouhověcí ptáci, větší papoušci se mohou dožít velmi vysokého věku. Andulka žije 12–15 let, korela 20 let, amazoňan portorický 82 let, kakadu žlutočečelatý až 120 let. Délka života je samozřejmě závislá na úrovni chovatelské péče.
Potrava je vesměs rostlinného původu, i když sbírají také hmyz a žížaly zvláště v období krmení mláďat.
Páry jsou velmi často celoživotní, partneři k sobě vysloveně lnou a s projevy náklonnosti lze u nich pozorovat po celý rok. Ptáci si vzájemně probírají peří, dotýkají se zobáky a krmí se. Mimo dobu hnízdění žijí sociálně a sdružují se do obrovských hejn.
Téměř všichni hnízdí v dutinách stromů a snášejí 2–5 (malé druhy až 8) bílých vajec. Krmivá mláďata se líhnou holá a slepá, rodiče je krmí kaší z volete až do vylétnutí z hnízda a i několik týdnů po tom, co mláďata hnízdo opustí.
Papoušci jsou (vedle některých krkavcovitých) nejinteligentnější ptáci, mají ze všech ptáků nejvíce vyvinutý koncový mozek.[2] Mají schopnost věrně napodobovat nejrůznější zvuky včetně lidských slov, nemluví však s citovým zabarvením. Někteří papoušci dokážou zapískat i celé písně, jiní napodobují hlas zvířat, pláčou, smějí se, kašlou apod. Zvláště nadaní papoušci znají až 200 slov.[zdroj?] Papoušek přitom samozřejmě nerozlišuje, co se má učit a co pro něho není vhodné, proto nesmí slyšet ta slova, která nechceme, aby opakoval.[zdroj?] Občas komolí dohromady to, co slyší. U některých se pak objevuje i schopnost smysluplné řeči (Papoušek šedý).[zdroj?]
Papoušci jsou nejznámější a nejoblíbenější skupinou exotických ptáků chovaných pro okrasu a potěšení, je to způsobeno jednak jejich pestrým zbarvením a přítulností, ale zvláštními znaky chování. Jedná se o ucelený řád, historie chovu papoušků sahá až do dob Alexandra Makedonského, který patrně dovezl ochočené papoušky do Evropy z Asie.
V dnešní době tvoří obchod s papoušky, celosvětově největší objem obchodu se zvířaty, což znamená pro mnohé druhy nebezpečí vyhubení. I přes přísnou ochranu se odhaduje, že se ročně odchytí pro komerční účely více než 10 miliónů papoušků.
Všechny druhy papoušků kromě andulky, korely a alexandra malého jsou zařazeni v příloze CITES 1 nebo CITES 2.
Řád papoušci (Psittaciformes) zahrnuje tři žijící čeledi.
Papoušci (Psittaciformes) jsou vývojově starý řád hlučných a pestrých ptáků, jehož domovem jsou převážně tropické oblasti světa – Austrálie, Tichomoří, Jižní a Střední Amerika. Na jižní polokouli jejich rozšíření sahá až k Ohňové zemi v Patagonii a na Nový Zéland. Kdysi obývali i Evropu. U některých druhů papoušků se jistými změnami v genomu vyvinula dlouhověkost a zároveň i vysoká inteligence.
Je to ucelený řád ptáků zahrnující 322 druhů.
Papegøjer er en orden af fugle, på latin kaldet Psittaciformes. Herunder findes 3 familier:[1]
Inden for disse 3 familier findes over 390 forskellige arter.[1]
Papegøjer er en orden af fugle, på latin kaldet Psittaciformes. Herunder findes 3 familier:
Orden: Papegøjer (Psittaciformes) Familie: Kakaduer (Cacatuidae) Familie: Egentlige papegøjer (Psittacidae) eks.: Alexanderparakit, Ara, Dværgpapegøje, Undulat Familie: Uglepapegøjer (Strigopidae, syn. Nestoridae) eks.: Kakapo, Kea, KakaInden for disse 3 familier findes over 390 forskellige arter.
Die Papageien entsprechen in der Systematik der Vögel der Ordnung der Psittaciformes (Papageienvögel). Die Systematik der Papageien ist aufgrund neuer phylogenetischer Untersuchungen stark im Umbruch. Traditionell werden Papageien jedoch in zwei Familien unterschieden, nämlich die Kakadus und die Eigentlichen Papageien.
Allen Papageien gemeinsam ist die aufrechte Körperhaltung und der kräftige Schnabel. Sie ernähren sich von Samen, Beeren, Früchten, Blüten und Knospen sowie Wurzeln. Viele Arten fressen auch Insekten und deren Larven. Einige Arten treten in großen Schwärmen auf. Schwärme des Nacktaugenkakadus umfassen gelegentlich mehr als 70.000 Individuen.[1] Papageien werden seit langer Zeit als Haustiere gehalten. In einigen Gebieten der Welt sind sie als Schädlinge angesehen. Insbesondere in Australien richten große Schwärme der Rosa-, Gelbhauben- und Nacktaugenkakadus zum Teil beträchtliche Schäden in der Landwirtschaft an. Sie werden deshalb als landwirtschaftliche Schädlinge in einigen Regionen verfolgt.
Die Bezeichnung Psittaciformes leitet sich vom antiken Psittacus oder Sittacus ab, das wiederum eine Übernahme aus dem Altindischen ist. Die Bezeichnung erreichte zusammen mit den ersten Importen von Papageienvögeln unter Alexander dem Großen Europa. Weitere Bezeichnungen wie Kakadu oder Ara stellen ebenso Übernahmen aus Sprachen der jeweiligen Herkunftsgebiete dar oder besitzen geografische Bezüge (Amazonen). Die Herkunft des Wortes Papagei ist dagegen nicht ganz klar.
Die Ordnung der Papageienvögel umfasst rund 350 Arten mit rund 850 Unterarten. Ihre innere Systematik ist wie bei vielen anderen Vogelgruppen umstritten. Rowley unterscheidet zwei Familien, die Eigentlichen Papageien (Psittacidae) und die Kakadus (Cacatuidae). Die Eigentlichen Papageien werden bei Rowley in zwei Unterfamilien unterteilt, die Loris (Loriinae) und die Psittacinae, deren 66 Gattungen wiederum in Triben zusammengefasst werden.[2] Eine andere Auffassung wird in der Artenliste der IOC vertreten, wonach die Psittaciformes in 4 Familien unterteilt werden: die Strigopidae, die Cacatuidae, die Psittacidae und die Psittaculidae.[3]
Eine phylogenetische Untersuchung bestätigt die Monophylie der Eigentlichen Papageien, allerdings unter Ausschluss der neuseeländischen Gattungen Nestor und Strigops, die zusammen eine Klade urtümlicher Papageien bilden. Beide Gattungen bilden die neue Familie Strigopidae, die die Schwestergruppe aller übrigen Papageien ist. Schwestergruppe der Eigentlichen Papageien sind dann die Kakadus. Die Eigentlichen Papageien lassen sich in zwei Kladen unterteilen. Eine wird von den Neuweltpapageien (Arinae), dem Graupapagei (Psittacus erithacus) und den Langflügelpapageien (Poicephalus) gebildet, die zweite von allen übrigen, darunter sind u. a. die madagessischen Vasapapageien (Coracopseinae) (Madagaskar), die Loris (Loriinae) und andere Kleinpapageien.[4]
Papageien (Psittaciformes)Kakadus (Cacatuidae)
Eigentliche Papageien (Psittacidae)
Umgangssprachlich werden verschiedene langschwänzige Papageienarten als Sittiche bezeichnet. Zoologisch gesehen sind Papageien mit der Endung -sittich allerdings nicht näher miteinander verwandt als mit anderen Papageien.
Gemeinsame Merkmale aller Papageienvögel sind ein Kletterfuß, bei dem zwei Zehen nach vorn und zwei Zehen nach hinten gestellt sind (Zygodactylie), und der Papageienschnabel. Die beiden kurzen Zehen I und II sind zur Körpermitte des Papageis orientiert, die beiden langen Zehen III und IV nach außen. Mit diesem Fuß führen viele Papageienarten Nahrung zum Schnabel, was nur in Ausnahmefällen in anderen Vogelgruppen vorkommt. Der Papageienschnabel wird sehr variabel für eine Vielzahl von Aufgaben eingesetzt (u. a. Halten, Knabbern, Knacken, Aufschneiden, Aufnehmen von Nektar) und ist insbesondere eine wichtige Kletterhilfe.
Die beiden Familien der Ordnung unterscheiden sich, neben der Genetik, durch bestimmte körperliche Merkmale: Kakadus haben eine aufstellbare Federhaube. Ihnen fehlt dagegen die sogenannte Dyck-Struktur der Federäste, an der sich das einfallende Sonnenlicht bricht. Eigentlichen Papageien fehlt die Federhaube, wenn auch einige Arten Nackenfedern haben, die sich zu einer Krause aufstellen lassen. Bei ihnen ist dagegen die Dyck-Struktur der Federäste vorhanden.
Nektarfressende Papageien wie Loris besitzen oft eine Pinselzunge, die zur Aufnahme von Flüssigkeit gut geeignet ist. Der Papageienschnabel ist eine hochabgeleitete Schnabelform, d. h., er weicht von der Morphologie eines durchschnittlichen Vogelschnabels stark ab.
Fossilien von Papageienvögeln sind vor allem aus Europa bekannt, was weniger auf ihrer Verbreitung in geologischen Zeiten als auf den untersuchten Aufschlüssen beruht. Der erste bekannte papageienartige Vogel ist Mopsitta tanta aus dem Unteren Eozän von Dänemark, der etwa krähengroß war. Weitere Funde stammen aus dem Eozän der Grube Messel. Sie waren etwa wellensittichgroße Tiere, die bereits einen Papageienfuß, aber statt des Papageienschnabels einen Körnerfresserschnabel besaßen. Belege für erste echte Papageien stammen aus dem Miozän Frankreichs. Aus dem Miozän Neuseelands sind auch fossile Papageien bekannt, darunter mit Heracles inexpectatus eine Riesenform. Der genaue Verlauf der Evolution der Papageien ist allerdings noch ungeklärt.
Viele Papageienarten leben vor allem außerhalb der Brutzeit in großen Schwärmen. Diese Schwärme können, vor allem wenn die natürlichen Habitate der Vögel stark verändert wurden, als Ernteschädlinge auftreten, besonders an Obst, Getreide oder Hirse. Da Papageienvögel in der Regel sehr soziale Tiere sind, sollten sie in Gefangenschaft mindestens im Paar, wenn nicht im kleinen Schwarm gehalten werden. Der Mönchssittich (Myiopsitta monachus) legt als einzige Art Gemeinschaftsnester in der Art von Webervögeln an.
Papageien ernähren sich vor allem von pflanzlicher Kost wie Früchten, Samen, Blüten, Blättern, Rinde, Wurzeln mit je nach Art unterschiedlichen Anteilen tierischer Beikost, vor allem Insekten und Insektenlarven. Die in der Nahrung enthaltenen Pflanzengifte werden anscheinend problemlos vertragen. Zu den Papageienarten mit einer besonders ungewöhnlichen Ernährungsweise zählen die Loris, die sich vor allem von Pollen, Nektar und weichen Früchten ernähren. Bei ihnen ist der Schnabel relativ lang und seitlich zusammengedrückt. An der Spitze der Zungen befinden sich verlängerte Papillen. Diese Pinselzunge dient dazu, Pollen und Nektar aus Blüten zu ernten. Pollen dient den Loris als wichtigste Stickstoffquelle, während der Nektar eine wesentliche Quelle von Kohlenhydraten ist.[5] Fast alle Papageienarten brüten in Höhlen, vor allem in Baumhöhlen, Erdhöhlen, aber auch in Termitenbauten.
Fast 50 Prozent aller Papageienarten sind bedroht, fast 25 Prozent der Arten sehr stark gefährdet. Die Hauptgründe hierfür sind die anhaltende Lebensraumzerstörung, wie etwa durch Brandrodung oder Besiedelung auf der einen Seite, aber auch nach wie vor der Vogelhandel, der immer noch Wildfänge anbietet. Neben diesen zwei Hauptgründen existieren natürlich noch eine Reihe anderer wie z. B. die Jagd und Verfolgung als Ernteschädlinge, das Eindringen von anderen Tierarten in den Lebensraum, die Veränderung des Habitats, die Gefährdung von Brutplätzen und Nistbäumen, die Übernutzung von Nahrungsgrundlagen der Vögel.
Papageien leben in der geologischen Gegenwart auf allen Kontinenten mit Ausnahme von Europa und Antarktis. Der Verbreitungsschwerpunkt der Arten liegt in den Tropen und Subtropen, wobei auf den Südkontinenten jeweils das Südende der Landmassen erreicht wird. Die in diesen Gebieten lebenden Papageien, besonders in der Australis und in Südamerika, sind ebenso wie die nördlichsten Formen oder die in großer Höhe lebenden Arten entsprechend an Kälte angepasst.
Fossilien von Papageien aus dem Miozän und von papageiähnlichen Vögeln aus dem Eozän wie Mopsitta tanta belegen, dass Papageien ursprünglich auch in Europa vorkamen und mittlerweile sind einige Arten wie der Kleine Alexandersittich (Halsbandsittich) sowie der Mönchssittich als Neozoen in Europa wieder heimisch geworden. In den USA brüten mittlerweile 25 aus menschlicher Haltung entflohene Papageiarten in 23 Staaten, vor allem in Florida, Texas und Kalifornien.[6]
Papageien haben sich eine große Bandbreite an unterschiedlichen Lebensräumen erschlossen. Dazu gehören tropische Regenwälder, alpine Bergwälder ebenso wie aride Habitate im Landesinneren Australiens. Zu den Papageienarten mit einem sehr ungewöhnlichen Lebensraum gehört der Klippensittich, dessen Lebensraum die Meeresküste sowie Felsinseln sind.[7]
Seit der Antike werden in Europa wenige Papageienarten, wie beispielsweise der Graupapagei und der Halsbandsittich, gehalten. Im Mittelalter wurden Papageien als Luxustiere bei Hofe gehalten, mit dem Zeitalter der Entdeckungen ab 1492 gelangten immer mehr Tiere als Heimtiere nach Europa, wo sich die Papageienhaltung als Statussymbol und Hobby entwickelte. Die sich zunächst langsam seit dem Ende des 19. Jahrhunderts herausbildende Professionalisierung der Papageienhaltung und die Ausweitung des Hobbys in größeren Teilen der Bevölkerung führte zur kommerziellen Massenzucht, zur Massenproduktion von Futtermitteln, Käfigen und sonstigem Zubehör sowie zu einem großen Angebot an Büchern, Zeitschriften, aber auch speziellen tiermedizinischen Angeboten. Heute werden rund 50 Millionen Papageien gehalten, wobei die Qualität der Haltungen unterschiedlich ist. Die Zahl der Papageien in der Natur wird ebenfalls auf rund 50 Millionen geschätzt.
Zum 1. Oktober 2012 ist die Psittakose-Verordnung geändert worden, seitdem ist für die Zucht von Papageien in Deutschland keine Genehmigung mehr erforderlich.[8] Einige Papageienarten wurden durch Habitatverluste und Abfang für den Handel bereits ausgerottet, bei weiteren Arten steht dies kurz bevor. Das macht diese Ordnung zu der am stärksten bedrohten innerhalb der Klasse der Vögel. Die Haltung und der Handel von Papageien unterliegen dementsprechend Artenschutzvorschriften. Daher schlossen sich einige Privathalter, Zoos und Aquarien zusammen und kooperieren in Zuchtprogrammen, um Arten zu retten. So konnten bereits mehrere Arten gerettet werden. Die größte genetische Reserve für Papageien weltweit ist im Loro Parque auf der Kanaren-Insel Teneriffa entstanden. Dessen Präsident und Gründer, Wolfgang Kiessling, rief 1994 die Loro Parque Stiftung ins Leben, die seit ihrem Bestehen bereits 10 Papageien-Arten das Leben gerettet hat[9].
Durch die Haltung kam es auch zur Entstehung von Wildpopulationen der exotischen Vögel, weil Vögel den Haltern wegflogen oder ausgesetzt wurden. Wenige Arten sind aber in der Lage, als Neozoen in einer für sie zunächst fremden neuen Umwelt, meist innerstädtisch, stabile Populationen aufzubauen. Die wichtigsten Arten der Papageien, die in Europa als Neozoen auftreten, sind Halsbandsittich, Gelbkopfamazone, Mönchssittich und Großer Alexandersittich. Halsbandsittiche und Gelbkopfamazonen haben bereits mehr als drei Generationen hervorgebracht und könnten deshalb schon fast als heimisch zu bezeichnen sein.[10]
Papageienvögel gehören neben den Rabenvögeln zu den Vögeln mit der höchsten Intelligenz. Papageien sind in Europa vor allem als sprachgelehrige Heimtiere bekannt, viele Papageienexperten halten das Sprechen der Papageien allerdings für eine Verhaltensstörung. Neuere Forschungen wie die der Wissenschaftlerin Irene Pepperberg zeigen, dass Papageien nicht nur nachplappern, sondern auch bedeutungsbezogen sprechen können. Am begabtesten sind dabei die Amazonen, die Aras aus Südamerika, australische Kakadus und der Graupapagei. Ihre Intelligenz wird mit der von Affen verglichen, was aber nach wie vor zweifelhaft bleibt. Irene Pepperberg trainierte ihren Graupapagei Alex zunächst, indem sie beispielsweise die Worte für bestimmte Farben, Formen und Materialien von Gegenständen vorsagte, bis er sie beherrschte. Nach bestimmter Zeit brachte der Papagei die Wörter mit den jeweiligen Gegenständen in Verbindung. Die Anzahl der Dinge konnte er bis zu einer Zahl von sechs oft ohne Schwierigkeit wiedergeben. Wenn Alex gefragt wurde, welche Merkmale verschiedene vorhandene Gegenstände gemeinsam hatten, antwortete er oft richtig, indem er Farben und Materialeigenschaften bezeichnete.[11] Auch die Gedächtnisleistungen dieses Papageis waren erstaunlich, auch sie entsprachen – nach Ansicht von Pepperberg – ungefähr der von Schimpansen. Die Sprachfähigkeit der Papageien beruht wie beim Menschen auf Bewegungen der Zunge, die Laute werden also nicht im Stimmorgan geformt.[12]
Auf den Wappen von Eiterfeld und Zwönitz ist ein Sittich abgebildet; beim Wappen der Antilleninsel Dominica sind Kaiseramazonen die Schildhalter.
Siehe auch: Papagei (Wappentier)
Die Papageien entsprechen in der Systematik der Vögel der Ordnung der Psittaciformes (Papageienvögel). Die Systematik der Papageien ist aufgrund neuer phylogenetischer Untersuchungen stark im Umbruch. Traditionell werden Papageien jedoch in zwei Familien unterschieden, nämlich die Kakadus und die Eigentlichen Papageien.
Bèthèt (basa Indonésia:Bayan) ya iku manuk kang duwé jinis kanthi cacahé 350 spésies ing ordo Psittaciformes, kang biyasa urip ana ing tlatah kang anget lan tropis. Betet uga misuwur minangka psittacines (uniné /ˈsɪtəsaɪnz/),[1][2],
Bèthèt (basa Indonésia:Bayan) ya iku manuk kang duwé jinis kanthi cacahé 350 spésies ing ordo Psittaciformes, kang biyasa urip ana ing tlatah kang anget lan tropis. Betet uga misuwur minangka psittacines (uniné /ˈsɪtəsaɪnz/),,
Eng-ko (鸚哥) sī 1 lūi chiáu-á.
Kasuku ni ndege wa familia Psittacidae. Spishi za jenasi nyingine zinaitwa kwao au cherero. Kasuku wengine ni wakubwa, wengine wadogo. Wengi wana rangi kali. Wana mkia mrefu na miguu yao ina vidole viwili vikabilivyo mbele na viwili vikabilivyo nyuma. Domo lao lina nguvu sana na mataya yamepindika kwa pande za kuelekea kama koleo. Kasuku wanatokea kanda zote za tropiki za dunia. Hula mbegu, kokwa, tunda na macho ya maua, pengine wadudu na wanyama wadogo pia. Spishi za “lories” na “lorikeets” hula mbochi na matunda mororo. Kasuku takriban wote hutaga mayai yao tunduni kwa mti.
Kasuku ni ndege wa familia Psittacidae. Spishi za jenasi nyingine zinaitwa kwao au cherero. Kasuku wengine ni wakubwa, wengine wadogo. Wengi wana rangi kali. Wana mkia mrefu na miguu yao ina vidole viwili vikabilivyo mbele na viwili vikabilivyo nyuma. Domo lao lina nguvu sana na mataya yamepindika kwa pande za kuelekea kama koleo. Kasuku wanatokea kanda zote za tropiki za dunia. Hula mbegu, kokwa, tunda na macho ya maua, pengine wadudu na wanyama wadogo pia. Spishi za “lories” na “lorikeets” hula mbochi na matunda mororo. Kasuku takriban wote hutaga mayai yao tunduni kwa mti.
Papagalli është shpend që jeton në zonat tropikale të kontinenteve të Afrikës, Azisë, Australisë dhe Amerikës Jugore. Dallohet për aftësinë e tij për të imituar të folurën e njerëzve. Përmasat variojnë nga llojet më te vegjël sa një harabel që jetojnë ne Australi, deri në llojet që arrijnë deri në 60 cm gjatësi që jetojnë në Amerikën Jugore. Papagajtë janë të aftë të mësohen dhe të shoqërohen lehtë me njerezit.Ata zakonisht jane me ngjyra te ndryshme.Disa lloje papagajsh jane shumengjyresh.
D Babbegäije entspräche in dr Süstematik vo de Vöögel dr Ornig vo de sittaciformes (Babbegäievöögel). D Süstematik vo de Babbegäije isch wäge nöije fülogenetische Undersuechige stark im Umbruch. Dradizionell underschäidet mä zwäi Familie, nämlig d Kakadu und die Äigentlige Babbegäije. D Kakadu häi e Huube us Fäädere, wo si chönne ufstelle. Es feelt ene aber die so genannti Dyck-Struktur vo de Fäädereest, wo sich s Liecht vo dr Sunne dra bricht. De Äigentlige Babbegäije feelt d Fääderehuube, au wenn e baar Arte Fäädere am Hals häi, wo si win e Chraage chönne ufstelle. Bi iine git s d Dyck-Struktur vo de Fäädereest.
Alli Babbegäije halte dr Körper ufrächt und alli häi e chreftige Schnaabel. Si ernääre sich vo Soome, Beeri, Frücht, Blüete und Chnospe und Wurzle. Vili Arte frässe au Insekte und deren iiri Larve. E baar Arte lääbe in groosse Schwärm. D Schwärm vom Nacktaugekakadu chönne mee as 70'000 Individue haa.[1]
Babbegäije wärde sit langer Zit as Husdier ghalte. In e baar Gebiet uf dr Wält luegt mä sä as Schädling aa. Bsundrigs z Australie richde groossi Schwärm vo de Rosa-, Gäälhuube- und Nacktaugekakadu zum Däil bedütendi Schääde in dr Landwirtschaft aa. Si wärde dorum as landwirtschaftligi Schädling in gwüsse Regioone verfolgt.
D Babbegäije entspräche in dr Süstematik vo de Vöögel dr Ornig vo de sittaciformes (Babbegäievöögel). D Süstematik vo de Babbegäije isch wäge nöije fülogenetische Undersuechige stark im Umbruch. Dradizionell underschäidet mä zwäi Familie, nämlig d Kakadu und die Äigentlige Babbegäije. D Kakadu häi e Huube us Fäädere, wo si chönne ufstelle. Es feelt ene aber die so genannti Dyck-Struktur vo de Fäädereest, wo sich s Liecht vo dr Sunne dra bricht. De Äigentlige Babbegäije feelt d Fääderehuube, au wenn e baar Arte Fäädere am Hals häi, wo si win e Chraage chönne ufstelle. Bi iine git s d Dyck-Struktur vo de Fäädereest.
Alli Babbegäije halte dr Körper ufrächt und alli häi e chreftige Schnaabel. Si ernääre sich vo Soome, Beeri, Frücht, Blüete und Chnospe und Wurzle. Vili Arte frässe au Insekte und deren iiri Larve. E baar Arte lääbe in groosse Schwärm. D Schwärm vom Nacktaugekakadu chönne mee as 70'000 Individue haa.
Babbegäije wärde sit langer Zit as Husdier ghalte. In e baar Gebiet uf dr Wält luegt mä sä as Schädling aa. Bsundrigs z Australie richde groossi Schwärm vo de Rosa-, Gäälhuube- und Nacktaugekakadu zum Däil bedütendi Schääde in dr Landwirtschaft aa. Si wärde dorum as landwirtschaftligi Schädling in gwüsse Regioone verfolgt.
D'Papageie sinn eng Uerdnung aus der Klass vun de Vullen. Et gëtt ronn 340 Papageienaarten.
Papageien hunn eng oprecht Kierperhaltung an e kräftege Schniewel. Si erniere sech vu Som, Bieren, Friichten, Nektar, Bléien, Knospen a Wuerzelen. Verschidden Aarte friessen och Insekten a Larven. Si kënne gutt fléien a kloteren. Et sinn déi eenzeg Vullen déi hiert Friesse mat de Féiss festhalen.
Déi klengst Papageie si mat 8 cm Längt d'Spiechtpapageien an déi gréisst sinn d'Hyazinth-Arae mat bis zu 1 m Längt.
Papageie sinn op all Kontinent vertrueden, ausser an Europa an an der Antarktis. An Europa gi si haaptsächlech als Hausdéier gehalen.
D'Papageie sinn eng Uerdnung aus der Klass vun de Vullen. Et gëtt ronn 340 Papageienaarten.
Papageien hunn eng oprecht Kierperhaltung an e kräftege Schniewel. Si erniere sech vu Som, Bieren, Friichten, Nektar, Bléien, Knospen a Wuerzelen. Verschidden Aarte friessen och Insekten a Larven. Si kënne gutt fléien a kloteren. Et sinn déi eenzeg Vullen déi hiert Friesse mat de Féiss festhalen.
Déi klengst Papageie si mat 8 cm Längt d'Spiechtpapageien an déi gréisst sinn d'Hyazinth-Arae mat bis zu 1 m Längt.
Papageie sinn op all Kontinent vertrueden, ausser an Europa an an der Antarktis. An Europa gi si haaptsächlech als Hausdéier gehalen.
Pappageykar eru fuglar, sum hava fjaðrar, tvey bein og sum verpa. Pappageykar halda til í Mið- og Suður-Amerika, Afrika, Suður-Ásia og Avstralásia. Pappageykar eru ójavnir á stødd. Undulátar eru smáir, og arur eru stórar. Fleiri pappageykar brúka føturnar sum hendur til at halda í nøtunum, meðan teir bróta tær við krókuta nevinum. Flestu pappageykar hava reiður í træholum ella gera sæt reiður í opum í bakka, lendi ella kletti. Veingjavíddin á reyð-grøna undulátinum kann verða upp í 125 sentimetrar og kropslongdin 94 sentimetrar. Undulátar og onnur pappageykasløg eta ofta leir úr áarbakkum. Í leirinum er nógv natrium, sum er heilsugott hjá pappageykum. Flestu pappageykar eta nøtir, fræ, knubbar og annan plantugróður. Krákur og pappageykar hoyra til gløggastu fuglar í heiminum. Nøkur pappageykasløg duga at herma eftir menniskjum.
Papageykar er ein skipan av fuglum, á latíni kallað Psittaciformes. Undir hesum eru 13 familjur:
Í hesum 13 familjum finnast meira enn 350 ymisk sløg.
De Papagoyen oder Papageien (Psittaciformes) maakt mank de Vagels en egen Ornen ut. Justament warrt in de Systematik vun de Vagels allerhand umsmeten, wat bitherto fast stahn hett. Dat hett mit Unnersöken to de Phylogenese to doon. Bitherto sünd de Papagoyen in twee Familien indeelt wurrn. Een sünd de Kakadus un de annern de Papagoyen an sik. Kakadus könnt ehre Fedderhuben upstellen. Ehre Feddern sünd ok anners upboot, as bi de Papagoyen an sik: Jem fehlt de so nömmte Dyck-Struktur, wo sik dat Sonnenlicht in breken deit. De Papagoyen an sik hefft nu wedder keen Fedderhuben, man dat gifft de wecken Aarden, de könnt Feddern an’n Nacken upstellen as en Halskruse.
All Papagoyen tohopen hoolt sik liekup un hefft en dannigen Snavel. Se freet Saat, Beeren, Früchte, Blöten un Knuppen, dorto ok Wuddeln. Dat gifft allerhand Aarden, de freet ok Insekten un de ehre Larven. Dat gifft Aarden, de treedt up in unbannige Swarms. So gifft dat Swarms bi de Nacktogenkakadu, dor höört ok mol mehr as 70.000 Vagels to.[1]
Papagoyen weert al siet lange Tied as Huusdeerter holen. Dat gifft avers ok Gemarken in de Welt, dor weert se as Untüüch ankeken. Sunnerlich in Australien bringt se for de Bueree to'n Deel groten Schaden tostanne un weert vundeswegen verfolgt.
De Papagoyen oder Papageien (Psittaciformes) maakt mank de Vagels en egen Ornen ut. Justament warrt in de Systematik vun de Vagels allerhand umsmeten, wat bitherto fast stahn hett. Dat hett mit Unnersöken to de Phylogenese to doon. Bitherto sünd de Papagoyen in twee Familien indeelt wurrn. Een sünd de Kakadus un de annern de Papagoyen an sik. Kakadus könnt ehre Fedderhuben upstellen. Ehre Feddern sünd ok anners upboot, as bi de Papagoyen an sik: Jem fehlt de so nömmte Dyck-Struktur, wo sik dat Sonnenlicht in breken deit. De Papagoyen an sik hefft nu wedder keen Fedderhuben, man dat gifft de wecken Aarden, de könnt Feddern an’n Nacken upstellen as en Halskruse.
All Papagoyen tohopen hoolt sik liekup un hefft en dannigen Snavel. Se freet Saat, Beeren, Früchte, Blöten un Knuppen, dorto ok Wuddeln. Dat gifft allerhand Aarden, de freet ok Insekten un de ehre Larven. Dat gifft Aarden, de treedt up in unbannige Swarms. So gifft dat Swarms bi de Nacktogenkakadu, dor höört ok mol mehr as 70.000 Vagels to.
Papagoyen weert al siet lange Tied as Huusdeerter holen. Dat gifft avers ok Gemarken in de Welt, dor weert se as Untüüch ankeken. Sunnerlich in Australien bringt se for de Bueree to'n Deel groten Schaden tostanne un weert vundeswegen verfolgt.
Papige (Psittaciformes) su red u razredu ptica.
Naziv Psittaciformes je izvedeno iz antičkog Psittacus/Sittacus, koji potiče od Staroindijskog zbirnog naziva. Naziv je stigao zajedno s prvim uvozom papagaja u Evropu u vrijeme Aleksandra Velikog. Drugi nazivi, kao što su kakadu i ara, su isto tako zbirni nazivi i potiču ili iz jezika zemlje porijekla životinje ili su u geografskom odnosu s porijeklom (Amazonska papiga). Međutim, porijeklo imena papiga nije jasno.
Kako rasporediti papige unutar reda je jednako sporno kao i kod velikog broja dugih grupa ptica, odnosno, postoji veliki broj jednakovrijednih prijedloga. U redu postoji tačno 350 vrsta s oko 850 podvrsta. Pretežno žive u tropskim i suptropskim područjima gdje, ako je to na južnoj polutci, nastanjuju kopno do krajnjih južnih područja. Papige koje žive u tim područjima, naročito u Australiji i Južnoj Americi, na odgovarajući način su prilagođene hladnoći.
Papige se hrane pretežno biljnom hranom kao što su voće, sjemenke, cvijeće, lišće, kora i korjenje uz dodatak neke količine hrane životinjskog porijekla, prije svega insekata i njihovih larvi, a koliki je taj dio, ovisi o vrsti papiga. Čini se, da bez problema podnose određenu količinu biljnih otrova koji su sadržani u hrani. Gotovo sve vrste papiga se gnijezde u dupljama, prije svega u stablima, ali i u zemlji i termitnjacima. Jedna vrsta njeguje zajedničko gniježđenje.
Osobine zajedničke svim papigama su stopalo prilagođeno penjanju, dva prsta su okrenuta prema naprijed a dva prema natrag, te papagajski kljun. Dva kraća prsta, I i II su orijentirani prema sredini tijela ptice, a oba duža prsta, III i IV, prema van.
Veliki broj vrsta papiga prinosi hranu stopalom do kljuna, što je kod drugih vrsta ptica rijedak izuzetak. Drugo vrlo važno obilježje papiga je njihov kljun. Prilagođen je velikom broju raznih aktivnosti. One mogu svojim kljunom grickati, slamati ljuske, držati, rasjeći, piti nektar i sl. Papige koje se hrane nektarom, kao lori, imaju jezik oblikovan poput kista koji dobro služi uzimanju tekućine.
Fosili papagajki su nađeni prije svega u Evropi, no to govori više o arheološkoj istraženosti područja, nego o njihovoj rasprostranjenosti tokom geoloških razdoblja. Prve poznate papagajke koje su sigurno preci papiga nađeni su u Njemačkoj a potiču iz eocena. To su bile životinje veličine tigrica i već su imale papagajsko stopalo, ali su umjesto papagajskog kljuna još imale kljun prilagođen sjemenju. Dokazi o postojanju prvih "pravih" papiga potiču iz miocena, a nađeni su u Francuskoj. Ali podroban tok njihove evolucije je u velikoj mjeri još uvijek nejasan.
Još od vremena antike je poznato, da su neke vrste papiga, kao sive papige, u Evropi držane u zatočeništvu. U srednjem vijeku su papige držane na dvorovima kao luksuzne životinje, a s razdobljem velikih otkrića sve više životinja stiže u Evropu kao domaće životinje gdje držanje papiga postaje statusni simbol i razvija se u hobi. Profesionalni uzgoj papiga u zatočeništvu počinje se polagano razvijati od kraja 19. vijeka a širi se i kao hobi u širim slojevima pučanstva. To je dovelo do komercijalnog masovnog uzgoja papiga kao i ponude raznih potrepština, kao što su hrana, gajbice, knjige, časopisi ali i specijalna veterinarska ponuda. Danas živi oko 50 miliona papiga u zatočeništvu, dijelom i, na žalost, u uvjetima koji nisu primjereni. Broj papiga svih vrsta zajedno koje žive slobodno, procjenjuje se isto tako na oko 50 miliona jedinki.
Neke vrste papiga su uništenjem njihovih staništa i izlovom za prodaju već istrijebljene, a druge su kratko pred tim. Zato držanje i trgovina papigama podliježe propisima o zaštiti vrsta.
No, postoji i suprotni trend, širenje papiga koje su pobjegle ili su namjerno puštene iz zatočeništva. Neke vrste su uspjele izgraditi stabilne populacije u njima potpuno stranom okolišu, najčešće u gradovima. Najbolje su to uspjele Psittacula kramen i Myiopsitta monachus.
Uz gavrane i žune, papige su ptice s najvećom inteligencijom. U Evropi su papige poznate prije svega kao domaće životinje koje je moguće naučiti govoriti. Međutim, mnogi stručnjaci za papige smatraju, da je kod papiga "govor" jedan oblik poremećaja u ponašanju.
De Pappegejje (Latien Psittaciformes) vörme 'n orde vaan veugel die me vint in de trope en in de subtrope vaan 't Zuielek Haafroond. 't Zien middelgroete veugel, gemeinelek boont gekleurd, mèt 'nen helle, sjerpe snavel, stevege klawwe en 'n bovegemiddeld groete intelligentie. De eetgewuuntes versjèlle per soort: sommege soorte zien jegers, aandere aoseters, väöl vröchte-eters. Sommege ete nectar vaan blomme. E hemfelke soorte is geleef es hoesdier; neet allein um hun boont uterlek, meh veural ouch umtot ze minseleke stumme en aander geluide kinne naodoen.
De pappegejje zien nao de nuiste (genetisch gemotiveerde) inziechte rillatief ing verwant aon de zaankveugel en ouch wel aon de valkechtege. De orde is bekind sinds 't Eoceen, zoe'n 54 mieljoen jaor geleie. Ze valle oeterein in drei superfemilies, vief femilies, 92 geslachte en 'n klein 400 bekinde soorte. De superfemilies mèt hun femilies zien:
De echte pappegejje koume veur in Zuid-Amerika, Afrika, Azië en Australië zoewie op talloes eilen; zij zien de wieds verspreide vaan de drei superfemilies. De Kaketoes koume veur in Australië, op Nui-Guinea en diverse eilen in oostelek Indonesië en de zuieleke Filipijne. De Strigopoidea zien beperk tot Nui-Zieland en höbbe ziech in groete isolatie oontwikkeld.
Es hoesdier gehawwe pappegejje weure soms losgelaote of oontsnappe zelf. Dèks kinne ze in 't wèld euverleve. Zoedoende zien allewijl ouch in Europa verwèlderde populaties te vinde. Dit gelt in 't bezunder veur d'n halsbandparkiet, dee oondaanks zien tropische aofkoms ouch lieg temperature tollereert.
Paurits or papingaes, an aa kent as psittacines,[1][2] are birds o the aboot 372 species in 86 genera that mak up the order Psittaciformes,[3] foond in maist tropical an subtropical regions.
Paurits or papingaes, an aa kent as psittacines, are birds o the aboot 372 species in 86 genera that mak up the order Psittaciformes, foond in maist tropical an subtropical regions.
Ang pikoy /pi·kóy/ o loro (mula sa Espanyol: loro) ay isang uri ng ibon na may mataba at may kalawit na tuka, at karaniwang may mga matitingkad na balahibong may kulay.[1]
Ang lathalaing ito ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa nito.
Ang pikoy /pi·kóy/ o loro (mula sa Espanyol: loro) ay isang uri ng ibon na may mataba at may kalawit na tuka, at karaniwang may mga matitingkad na balahibong may kulay.
Is docha tha thu lorg Pìoraid
'S e eun dathte a tha ann am piorraid neo pearraid air a bheil comas a bhith ag ath-aithris rudan a chanas tu. Fuirichidh piorraidean sna tropaigean, agus ann an Sealainn Nuadh.
Poapegoais (Psittaciformes) zyn en orde van veugels die up te dêeln zyn in 3 families en 372 bekende sôortn.
Vroegerder woarn poapegoais inedêeld in 2 families: Psittacidae (echte poapegoais) en Cacatuidae (kaketoes), mor oundertusschn is er e derde familie: Strigopidae (kakapo, kea en kaka).
't Zyn 2 grôte verschilln tusschn d'echte poapegoais en de kaketoes: kaketoes hen aar pluumn die 't lucht nie breekn en doadeure hen ze oek gin blienknde kleurn en ze kunn nundern kuif oek beweegn en rechte zettn, poapegoais kunn dadde nie.
Poapegoais kommn up viere van de zes continentn vôorn: ollêne up Antarctica en in Europa zittn der ginne, olhoewel dan der ol sôortn parkietn zyn die hier nu wel overleevn, oundermêer halsbandparkietn. 't Zyn oek fossieln evoundn in Europa, dus t'hen der wel nog ezeetn.
Nu viend je ze in olle tropische en subtropische streekn en ze hen nunder anepast an verre olle sôortn leefomgevienge, van oerwoud over woestynn en koude bergstreekn.
De mêeste poapegoais leevn in groepn en doadeure is 't beter voun ze nie ollêne in e kôoitje t'houdn. Êen dienk dan gelyk zyn voun olle poapegoais is nundern krommn, scherpn bek, woamei dan ze harde nootn kunn breekn of schorse van boomn kunn trekkn, doabuutn hen oek olle poapegoais pôotn met twêe têenn die vooruut stoan en twêe die achteruut stoan.
Poapegoais (Psittaciformes) zyn en orde van veugels die up te dêeln zyn in 3 families en 372 bekende sôortn.
Popegein (Psittaciformes) san en order faan fögler.
Popegein (Psittaciformes) san en order faan fögler.
Psitasiformos es un ordina de avias cual inclui 353 spesies. Lo ave tre familias: Cacatuido (cacatus), Psitasido (papagaias), e strigopoido papagaias de Nova Zeland. Tota psitasiformos sta erijeda e ave un beco curvida a basa.
Psittaciformes l'è 'l nòm de 'n ùrden de ozèi che 'l töl dét piö o méno 86 zèner e 353 spéci per lo piö uriginàrie de le zòne tropicài de la Tèra. Segónt i stüde piö modèrni i Psittaciformes i se divìt en trè famìe: Cacatuidae, Psittacidae e Strigopidae. El tèrmine "papagàl" se 'l dopèra endèl parlà de töcc i dé per indicà töt l'ùrden ma i papagài véri i sarès apéna chèi che fà part de la famìa dei Psittacidae.
Psittaciformes es un ordine de Psittacopasserae.
Toʻtilar (Psittaciformes) — qushlar turkumi. 1 oila, 7 kenja oila va 324 turi maʼlum. Tanasining uz. 9,5 sm dan 1 m gacha, ogʻirligi 10 g dan 1 kg gacha. T.ning nari va modasi bir xil tusda, koʻpincha har xil rangli (mas., yashil, qizil, koʻk aralash, kamdankam kora yoki kulrang va boshqalar), tumshugʻi yoʻgʻon, ustki qismi harakatchan; uning yordami bn daraxt shoxlarini changallab yuradi; qattiq mevalarni chaqadi. Koʻpchiligida kokil va uzun dumlari bor. Tirnoqlari mustahkam. 1 va 4 barmoklari orqaga qayrilgan. Koʻpchiligi yaxshi uchadi, baʼzilari (mas., ukki, tugi) uchish layoqatini yoʻqotgan. Tropik va subtropik mintaqalarda, ayniqsa, tropik Amerikada keng tarqalgan. Baʼzilari (mas., kakapo) yerda, koʻpchiligi daraxtda yashashga moslashgan. Uyasini daraxt kovaklariga, toshlar yorigʻiga, boshqa hayvonlar uyalariga va boshqa joylarga yasaydi. 2—8 ta tuxum qoʻyadi. Tuxumini 2—4 hafta bosadi. Bolalarini 5— 12 hafta uyasida, asosan, oʻsimlik urugʻlari, mevalari, baʼzan hasharotlar va nektar bn oziqlantiradi. Chiroyliligi va ayrim tovushlarga taqlid qilish, jumladan soʻzlarni ifodalashga oʻrgatish mumkin boʻlgani uchun baʼzi T. qafasda boqiladi. 70 dan ortiq turi Tabiatni muhofaza qilish xalqaro ittifoqining Qizil kitobiga kiritilgan. Ularga misol qilib yana Korello, Kakadu ,Ara,Jako,Ajralmas,va to'lqinsimon to'tiqushchalarni keltirish mumkin.Ushbu to'tiqushlarning vatani Avstraliya .
Tûtî navê koma çûkên Psittaciformes e ku ji 372 cure û 86 cinsan pêk tê.[1] Ji zêdehî, bi nikilê wan yê xingalokî û zimanê wan yê qalin û bi goşt tên zanîn. Xisleta wan yê herî balkêş, qabiliyeta laysekirina zimanên mirovan e û ji ber vê qabiliyetê li qefesa de tên xwedîkirin.
Tûtî navê koma çûkên Psittaciformes e ku ji 372 cure û 86 cinsan pêk tê. Ji zêdehî, bi nikilê wan yê xingalokî û zimanê wan yê qalin û bi goşt tên zanîn. Xisleta wan yê herî balkêş, qabiliyeta laysekirina zimanên mirovan e û ji ber vê qabiliyetê li qefesa de tên xwedîkirin.
Με το όνομα παπαγάλος είναι γνωστά διάφορα είδη από δενδρόβια, ως επί το πλείστον, πουλιά που σχηματίζουν τη τάξη των Ψιττακόμορφων (Psittaciformes), η οποία χωρίζεται σε 3 οικογένειες: Κακατουίδες (Cacatuidae), Ψιττακίδες (Psittacidae) και Γλαυκοπίδες (Strigopidae). Υπάρχουν σήμερα 386 ταξινομημένα είδη παπαγάλων, που ανήκουν σε 88 γένη.[1]
Τα συναντάμε σε όλες τις ηπείρους της γης, εκτός από την Ευρώπη στην οποία δεν υπάρχει κανένα είδος. Στον ελλαδικό χώρο είναι γνωστοί από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όταν για πρώτη φορά ο ίδιος και άντρες από το εκστρατευτικό του σώμα έφεραν παπαγάλους. Όσον αφορά τις Η.Π.Α. εκεί ενδέχεται να συναντήσει κανείς το Παρακίτ της Καρολίνα (Conuropsis carolinensis) ή τον χοντρόραμφο, παρόλο που τα είδη αυτά δεν ενδημούν εκεί.
Πατρίδα του θεωρούμενου ως πρώτου απολιθώματος παπαγάλου είναι η Ευρώπη. Το απολίθωμα χρονολογείται στην Ηώκαινο Περίοδο, που ξεκίνησε πριν από 50 εκ. χρόνια. Στην Αγγλία και στην Γερμανία έχουν ανακαλυφθεί διάφοροι σκελετοί πουλιών που έφεραν ομοιότητες με τους σημερινούς παπαγάλους αλλά υπάρχει ακόμη αβεβαιότητα καθώς το πιθανότερο είναι τα απολιθώματα αυτά να ανήκαν σε συγγενικά είδη που εξελίχθηκαν στο βόρειο ημισφαίριο και έπειτα αφανίστηκαν.
Πλέον θεωρείται ότι οι παπαγάλοι με την μορφή που τους γνωρίζουμε σήμερα εμφανίστηκαν πριν περίπου 65 εκ. χρόνια. Αν αυτό όντως ισχύει τότε πιθανότατα δεν είχαν εξελιχθεί σε αυτόμορφα είδη.
Οι παλιότερες καταγραφές που σχετίζονται με τους σύγχρονους παπαγάλους χρονολογούνται στα 20 με 30 εκ. χρόνια πριν και προέρχονται από την Ευρώπη. Το νότιο ημισφαίριο δεν προσφέρει τόσο μεγάλο πλούτο απολιθωμάτων όσο το βόρειο, τουλάχιστον όσο αφορά απολιθώματα μεγαλύτερα των 20 εκ. ετών. Ωστόσο στο νότιο ημισφαίριο ευρέθη ένα απολίθωμα της μειόκαινου περιόδου, το οποίο ανήκει αδιαμφισβήτητα σε παπαγάλο καθώς πρόκειται για μια άνω γνάθο ολόιδια με την γνάθο του σημερινού Κοκατού . Τα πουλιά έχουν όμως αυτιά;
Η τάξη των Ψιττακόμορφων περιλαμβάνει 393 είδη, που περιλαμβάνονται σε 92 γένη. Η ακόλουθη ταξινόμηση βασίζεται στην πιο πρόσφατη πρόταση από το 2012.
Υπεροικογένεια Στριγκοποίδια: Παπαγάλοι της Νέας Ζηλανδίας
Υπεροικογένεια Κακατουοίδια: Κακατούα
Υπεροικογένεια Ψιττακοίδια: αληθινοί παπαγάλοι
Το μήκος των παπαγάλων μαζί με την ουρά τους ποικίλλει από 17 περίπου εκ. μέχρι 1 μέτρο. Ο μεγαλύτερος παπαγάλος είναι ο Υάκινθος μακάο (Anodorhynchus hyacinthinus - Ανοδόρυγχος ο υακινθίνος) με μήκος που φτάνει το 1 μέτρο. Το ράμφος τους είναι γαμψό. Ο πάνω βραχίονας είναι μεγαλύτερος και κυρτός σαν γάντζος και πολύ ισχυρός κι ο κάτω βραχίονας φαίνεται σαν χωμένος μέσα στον πάνω. Έχουν κοινά πόδια με τέσσερα δάχτυλα από τα οποία τα δύο είναι στραμμένα προς τα εμπρός και τα δύο πίσω, είναι δηλαδή ζυγοδάκτυλοι. Η διάταξη αυτή τους δίνει μεγάλη συλληπτική ικανότητα. Τα φτερά τους έχουν μεγάλο μάκρος στο άνοιγμα, που τους διευκολύνει στην πτήση και η ουρά τους έχει αρκετό μήκος. Επειδή η γλώσσα τους είναι χοντρή και σαρκώδης, τους διευκολύνει στο να αρθρώνουν λέξεις και στο να μαθαίνουν μελωδίες αλλά ακόμη σημαντικότερο ρόλο παίζουν οι φωνητικές χορδές τους, που είναι παρόμοιες με αυτές του ανθρώπου.Το φτέρωμά τους είναι κατά κανόνα πολύχρωμο με λαμπρά και εντυπωσιακά χρώματα.
Η δυνατότητα που τους δίνει η γλώσσα τους για άρθρωση και τα πολλά και εντυπωσιακά χρώματα που έχει το φτέρωμά τους τους έχουν κάνει περιζήτητους σε όλους τους λαούς από τη μακρινή αρχαιότητα. Στο Περού, στην Κίνα, στην Ινδία και αλλού τους εξημέρωναν και τους ανάτρεφαν για το φτέρωμά τους και τους χρησιμοποιούσαν για διακοσμητικούς και ψυχαγωγικούς σκοπούς.
Τα μεγάλα είδη παπαγάλων είναι κατά κανόνα μακρόβια-κάποια ζουν ως και 80-90 χρόνια αλλά και τα μικρότερα έχουν μεγάλο μέσο όρο ζωής (μερικά ως και 35 χρόνια).
Ζουν ομαδικά και στις χώρες που απαντώνται σε μεγάλο αριθμό,τα σμήνη προκαλούν τεράστιες ζημιές στις καλλιέργειες. H τάξη των ψιττακόμορφων παρουσιάζει μεγάλη ποικιλία και διαφοροποιήσεις. Οι περισσότεροι παπαγάλοι δεν παρουσιάζουν διμορφία ανάλογα με το φύλο, φωλιάζουν σε κουφάλες και παρουσιάζουν μεγάλη κοινωνικότητα. Ωστόσο υπάρχουν και εξαιρέσεις όπως ο παπαγάλος Εκλεκτός (Eclectus roratus - Εκλεκτός ο ριγμένος) που παρουσιάζει διμορφία ανάλογα με το φύλο, το Κακάπο της Νέας Ζηλανδίας (Strigops habroptila - Γλαύκοψ η αβρόπτιλος), που δεν πετά, είναι νυκτόβιο και είναι το μόνο είδος με διαφορετική συμπεριφορά κατά την περίοδο αναπαραγωγής. Τα αρσενικά προσεγγίζουν τα θηλυκά ανταγωνιζόμενα μεταξύ τους και ο δεσμός που δημιουργείται μεταξύ αρσενικού και θηλυκού είναι βραχύβιος και λήγει μετά το ζευγάρωμα. Οι παπαγάλοι είναι μονογαμικά ζώα και ιδιαίτερα τα μεγαλύτερα είδη, που επιλέγουν το ταίρι τους προσεκτικά και δένονται μαζί του για μια ζωή. Επιπλέον, σε πολλά είδη, όπως στα Κοκατίλ (Nymphicus hollandicus - Νυμφικός ο ολλανδικός) συμμετέχει και το αρσενικό στην ανατροφή των μικρών. Μαζί με την οικογένεια των κορακιδών, οι παπαγάλοι θεωρούνται τα ευφυέστερα πουλιά. Εξυπνότερος όλων είναι ο Γκρίζος Αφρικανός, που είναι και ο πιο γνωστός «ομιλητής». Έρευνες έχουν δείξει ότι δεν μιμείται απλώς την ανθρώπινη ομιλία αλλά συνδέει λέξεις με έννοιες και την εξωτερική πραγματικότητα.
Με το όνομα παπαγάλος είναι γνωστά διάφορα είδη από δενδρόβια, ως επί το πλείστον, πουλιά που σχηματίζουν τη τάξη των Ψιττακόμορφων (Psittaciformes), η οποία χωρίζεται σε 3 οικογένειες: Κακατουίδες (Cacatuidae), Ψιττακίδες (Psittacidae) και Γλαυκοπίδες (Strigopidae). Υπάρχουν σήμερα 386 ταξινομημένα είδη παπαγάλων, που ανήκουν σε 88 γένη.
Τα συναντάμε σε όλες τις ηπείρους της γης, εκτός από την Ευρώπη στην οποία δεν υπάρχει κανένα είδος. Στον ελλαδικό χώρο είναι γνωστοί από την εποχή του Μεγάλου Αλεξάνδρου, όταν για πρώτη φορά ο ίδιος και άντρες από το εκστρατευτικό του σώμα έφεραν παπαγάλους. Όσον αφορά τις Η.Π.Α. εκεί ενδέχεται να συναντήσει κανείς το Παρακίτ της Καρολίνα (Conuropsis carolinensis) ή τον χοντρόραμφο, παρόλο που τα είδη αυτά δεν ενδημούν εκεί.
Дыдыкъуш теплъэ хэкӀыгъуэр (лат-бз. Psittaciformes) — лъэпкъищ зэщӀэзубыдэ щэкӀыгъуэщ.
Я нэхъыбэр здэщыӀэр тропик, субтропик мэзхэращ.
Папагаловидни (науч. Psittaciformes) — ред на птици од јужните краишта на светот. Постојат околу 360 видови папагали. Меѓу нив спаѓаат: ара-папагалите, какадуата, нимфите, малите долгоопашести папагали (тигрици). Ги има во голем број во сите тропски и суптропски подрачја на двете полутопки, особено во тамошните шуми. Големината им се движи од 10 см (папагал тигрица) до 0,8 м (ара). Тешки се од 10 до 850 гр. Животниот век им се движи од десетина (папагал-тигрица) до 80 години (ара). По спарувањето, арата, тигрицата и другите папагали остануваат со својот партнер до крајот на животот. Женката несе од 2 до 8 јајца, зависно од видот, најчесто во дупка во некое дрво или каде било во природата. Квачењето трае од 18 до 30 дена, во зависност од видот.
Групата е дели на три потфамилии: какадуа (Cacatuoidea), вистински папагали (Psittacoidea) и новозеландски папагали (Strigopoidea).
Папагаловидни (науч. Psittaciformes) — ред на птици од јужните краишта на светот. Постојат околу 360 видови папагали. Меѓу нив спаѓаат: ара-папагалите, какадуата, нимфите, малите долгоопашести папагали (тигрици). Ги има во голем број во сите тропски и суптропски подрачја на двете полутопки, особено во тамошните шуми. Големината им се движи од 10 см (папагал тигрица) до 0,8 м (ара). Тешки се од 10 до 850 гр. Животниот век им се движи од десетина (папагал-тигрица) до 80 години (ара). По спарувањето, арата, тигрицата и другите папагали остануваат со својот партнер до крајот на животот. Женката несе од 2 до 8 јајца, зависно од видот, најчесто во дупка во некое дрво или каде било во природата. Квачењето трае од 18 до 30 дена, во зависност од видот.
Групата е дели на три потфамилии: какадуа (Cacatuoidea), вистински папагали (Psittacoidea) и новозеландски папагали (Strigopoidea).
Попугайез нето попугай чукӧр (лат. Psittaciformes) — кайез классісь чукӧр. Пырӧны 372 вид.
Попугайхне (латинокс Psittaciformes) — попугай ди кирьхксти маладыхне (Psittacopasserae) тъналстонь нармоттне. Коза сувсихть 372 попугаень калопт.
Сембода ёмлась тя Micropsitta pusio-сь, сонь серец 8 см. Сембода оцюсь тя Anodorhynchus hyacinthinus-сь, сонь серец 1 метрашка.
Попугайёс (лат. Psittaciformes) — тропикъёсысь но субтропикъёсысь тылобурдоос. Попугайёс 372 пумо луыны быгато.
Попугайхне (латинокс Psittaciformes) — попугай ди кирьхксти маладыхне (Psittacopasserae) тъналстонь нармоттне. Коза сувсихть 372 попугаень калопт.
Сембода ёмлась тя Micropsitta pusio-сь, сонь серец 8 см. Сембода оцюсь тя Anodorhynchus hyacinthinus-сь, сонь серец 1 метрашка.
Попугайез нето попугай чукӧр (лат. Psittaciformes) — кайез классісь чукӧр. Пырӧны 372 вид.
Попугайёс (лат. Psittaciformes) — тропикъёсысь но субтропикъёсысь тылобурдоос. Попугайёс 372 пумо луыны быгато.
Тотулар (лат. Psittaciformes) - куштар дын бир түркүмү.
Уз. 9,5 смден 1 мге жетет. Тотулардын денеси чымыр келип, өңү ар кандай ачык түстө (Кызыл, көк, жашыл). Тумшугужоон, жазы, күчтүү жана учу илмекей келип, даракка чыкканга көмөк берет. Канаттары күчтүү жана кыска. Буту кыска, 4 манжасынын экөө артын, экөө алдын карайт. Кээ бири учпайт. Тотулар 1 тукумга бириккен 316 түрдөн турат. Эң көп түрү тропик менен субтропикте кездешет. Уяларын даракка же аскаларга салып, 2-5, кээде 8ге чейин ак жумуртка тууйт, 18-30 күнчө басат. Тотулар ар кыл өсүмдүк даны, уругу, мөмөсү менен азыктанат, кай бири курт-кумурска жейт. Тотулардын кээ бир түрү үйдө (тордо) кооздук үчүн асыралат.
Тотулар (лат. Psittaciformes) - куштар дын бир түркүмү.
Уз. 9,5 смден 1 мге жетет. Тотулардын денеси чымыр келип, өңү ар кандай ачык түстө (Кызыл, көк, жашыл). Тумшугужоон, жазы, күчтүү жана учу илмекей келип, даракка чыкканга көмөк берет. Канаттары күчтүү жана кыска. Буту кыска, 4 манжасынын экөө артын, экөө алдын карайт. Кээ бири учпайт. Тотулар 1 тукумга бириккен 316 түрдөн турат. Эң көп түрү тропик менен субтропикте кездешет. Уяларын даракка же аскаларга салып, 2-5, кээде 8ге чейин ак жумуртка тууйт, 18-30 күнчө басат. Тотулар ар кыл өсүмдүк даны, уругу, мөмөсү менен азыктанат, кай бири курт-кумурска жейт. Тотулардын кээ бир түрү үйдө (тордо) кооздук үчүн асыралат.
तोता एक पक्षी है जिसका वैज्ञानिक नाम 'सिटाक्यूला केमरी' है। भारत के मप्र सागर देवरी मै लाखो की तादात मै शाम को देवरी शहर आते है कुछ परम्परागत ABC तोतो 25 सालो से लगातार एक निश्चित स्थान बैठते है और बाकी तोते शहर के पेडो पर रोज बैठते है उनकी चिकचिकाहट रात 12 बजे तक साफ सुनाई देती है यह कई प्रकार के रंग में मिलता है और दूसरों की नकल कर सकता है।
तोता पक्षियों के सिटैसिफ़ॉर्मीस (Psittaci) गण के सिटैसिडी (Psittacidae) कुल का पक्षी है, जो गरम देशों का निवासी है। यह बहुत सुंदर पक्षी है और मनुष्यों की बोली की नकल बखूबी कर लेता है। यह सिलीबीज द्वीप से सालोमन द्वीप तक के क्षेत्र में फैला हुआ है। इसकी कई जातियाँ हैं। लेकिन इनमें हरा तोता (Ring Necked Parakett), जो अफ्रीका में गैंबिया के मुहाने (mouth of Gambia) से लेकर, लाल सागर होता हुआ भारत, बरमा और टेनासरिम (Tenasserim) तक फैला हुआ है, सबसे अधिक प्रसिद्ध है। यह हरे रंग का 10-12 इंच लंबा पक्षी है, जिसके गले पर लाल कंठा होता है। तोते को मनुष्यों ने संभवत: सबसे पहले पालतू किया और आज तक ये शौक के साधन बने हुए हैं।
तोते के मुख्य निवास स्थान आस्ट्रेलिया और न्यूज़ीलैंड हैं, जहाँ के अनेक प्रकार के रंगीन तोते प्रति वर्ष पकड़कर विदेशों में भेजे जाते हैं। इनमें काकातुआ और मैकॉ (Macaw) आदि बड़े कद के सुंदर तथा रंगीन एवं बजरीका, रोज़ेला और काकाटील छोटे कद के होते हैं।
काकातुआ सफेद और मैकॉ नीले रंग का होता है। बजरीका नीले, पीले, हरे सभी रंग के चित्तीदार होते हैं, जो देखने में बहुत सुंदर लगते हैं। रोज़ेला भी कम सुंदर नहीं होता। इसका सिर लाल, सीना पीला और डैना तथा दुम नीली रहती है। काकाटील का शरीर ऊदा और सफेद तथा सिर पीला रहता है। हमारे देश में भी तोतों की परबत्ता, ढ़ेलहरा, टुइयाँ, मदनगोर आदि कई जातियाँ हैं, लेकिन ये सब प्राय: हरे रंग की होती हैं।
तोते झुंड में रहनेवाले पक्षी हैं, जिनके नर मादा एक जैसे होते हैं। इनकी उड़ान नीची और लहरदार, लेकिन तेज होती है। इनका मुख्य भोजन फल और तरकारी है, जिसे ये अपने पंजों से पकड़कर खाते रहते हैं। यह पक्षियों के लिये अनोखी बात है।
तोते की बोली कड़ी और कर्कश होती है, लेकिन इनमें से कुछ सिखाए जाने पर मनुष्यों की बोली की हूबहू नकल कर लेते हैं। इसके लिये अफ्रीका का स्लेटी तोता (Psittorcu erithacus) सबसे प्रसिद्ध है।
तोता एकपत्नीव्रती पक्षी है। इसकी मादा पेड़ के कोटर या तनों में सुराख काटकर 1 से 12 तक सफेद अंडे देती है।[1]
यद्यपि तोता अत्यधिक लोकप्रिय पक्षी है, परंतु यह प्रसिद्धि है कि तोता आपने पालने वाले के प्रति भी बेवफा होता है। कहा जाता है कि तोता चाहे कितने दिनों का पालतू क्यों न हो, पर जब एक बार पिंजरे के बाहर निकल जाता है, तब वह फिर अपने पिंजरे या मालिक की तरफ देखता तक नहीं। इसी आधार पर यह मुहावरा बना है 'तोते की तरह आँखें फेरना या बदलना' अर्थात् बहुत बेमुरौवत होना। हालाँकि स्वाभाविक रूप से यह तोते की अत्यधिक स्वतंत्रताप्रियता का प्रमाण ही है। पूर्वोक्त अर्थ में ही 'तोता-चश्म' पद भी प्रचलित है, अर्थात् जिसकी आँखों में तोते की तरह लिहाज या संकोच का पूर्ण अभाव हो; बेवफा, बेमुरौवत।[2]
वैसे तो शब्दकोशों में तोते के अनेक पर्यायवाची शब्द मिलते हैं, परंतु 'तोता' शब्द के अतिरिक्त हिन्दी भाषी क्षेत्र में सर्वाधिक प्रचलित एक ही शब्द है 'सुग्गा' जो संस्कृत के मूल शब्द 'शुक' का तद्भव रूप है। संस्कृत साहित्य से लेकर पालि, प्राकृत, अपभ्रंश एवं आधुनिक हिन्दी तक में तोते के लिए 'शुक' के अतिरिक्त या तो 'कीर' शब्द का प्रयोग हुआ है या फिर 'शुक' के तद्भव रूप 'सुआ' एवं 'सुग्गा' का।
दक्षिण-पश्चिम भारत में तोते के लिए बहुप्रचलित शब्द है 'पोपट'। इस शब्द का प्रयोग हिन्दी भाषी क्षेत्रों में पहले से प्रायः नहीं होते रहा है। इसका एक बड़ा प्रमाण यह भी है कि हिन्दी के प्राचीन से अर्वाचीन साहित्यिक ग्रन्थों में तो इस 'पोपट' शब्द का अभाव है ही; हिन्दी के सर्वाधिक प्रामाणिक एवं विस्तृत आकार-प्रकार वाले कोशों 'मानक हिन्दी कोश' (पाँच खण्डों में; संपादक- आचार्य रामचन्द्र वर्मा; हिन्दी साहित्य सम्मेलन, प्रयाग) एवं 'वृहत् हिन्दी कोश' (ज्ञानमण्डल लिमिटेड, वाराणसी) में तो यह शब्द नदारद है ही, हिन्दी के सबसे बड़े कोश 'हिंदी शब्द सागर' के संशोधित-परिवर्धित संस्करण (11 खण्डों में; नागरी प्रचारिणी सभा, वाराणसी) में भी यह शब्द नहीं दिया गया है। भदंत आनंद कौशल्यायन संपादित 'पालि-हिंदी कोश' में भी 'पोपट' शब्द नहीं है। यह शब्द मूलतः मराठी है या गुजराती यह तो स्पष्टतः पता नहीं चलता है, परन्तु मराठी, गुजराती एवं राजस्थानी में तोते के लिए 'पोपट' शब्द का प्रयोग बहुतायत से होता है। 'हिन्दी-मराठी कोश' में तोते के लिए एकमात्र मराठी शब्द 'पोपट' ही दिया गया है।[3] गुजराती-हिन्दी कोश में भी 'पोपट' शब्द तो तोते के अर्थ में है ही, पोपट से बनने वाले विशेषण 'पोपटियु' एवं पोपटी' (अर्थ= तोते के रंग का) का प्रयोग भी मिलता है।[4] 'बृहत् राजस्थांनी सबद कोस' में भी 'पोपट' शब्द है। राजस्थानी के 'कान्हड़ दे प्रबन्ध' एवं 'विनय कुसुमांजली' जैसे ग्रन्थों में भी 'पोपट' शब्द का स्पष्ट प्रयोग मिलता है।[5]
तोता एक पक्षी है जिसका वैज्ञानिक नाम 'सिटाक्यूला केमरी' है। भारत के मप्र सागर देवरी मै लाखो की तादात मै शाम को देवरी शहर आते है कुछ परम्परागत ABC तोतो 25 सालो से लगातार एक निश्चित स्थान बैठते है और बाकी तोते शहर के पेडो पर रोज बैठते है उनकी चिकचिकाहट रात 12 बजे तक साफ सुनाई देती है यह कई प्रकार के रंग में मिलता है और दूसरों की नकल कर सकता है।
सुग्गा सुगना या तोता (संस्कृत: शुक, अंगरेजी: Parrot) एगो सुन्दर चिरई हवे जेवन आदमी द्वारा बहुत प्रेम से देखल जाला आ पोसल जाला। इन्हन क कई गो प्रजाति आदमी की आवाज क नक़ल उतारे खातिर परसिद्ध हईं।
भारत में सुग्गा क बारह गो प्रजाति पावल जाली कुल:
ਤੋਤਾ ਜਾਂ ਸ਼ੁਕ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ) ਇੱਕ ਪੰਛੀ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਨਾਮ ਸਿਟਾਕਿਊਲਾ ਕੇਮਰੀ ਹੈ। ਇਹ ਕਈ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਤੋਤਾ ਪੰਛੀਆਂ ਦੇ ਸਿਟੈਸੀ (Psittaci) ਗਣ ਦੇ ਸਿਟੈਸਿਡੀ (Psittacidae) ਕੁਲ ਦਾ ਪੰਛੀ ਹੈ, ਜੋ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਨਿਵਾਸੀ ਹੈ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਪੰਛੀ ਹੈ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਨਕਲ ਬਖੂਬੀ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਲੀਬੀਜ ਟਾਪੂ ਤੋਂ ਸਾਲੋਮਨ ਟਾਪੂ ਤੱਕ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੀਆਂ 86 ਵੰਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 372 ਜਾਤੀਆਂ (ਜਾਂ ਕਿਸਮਾਂ) ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਪਸਿਟਾਸੀਫੋਰਮਸ (Psittaciformes) ਦਾ ਗਣ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਜਿਆਦਾ ਤਰ ਗਰਮ ਥਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਗਣ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਤਿੰਨ ਕੁਲਾਂ (family) ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ: ਪਸੀਟਾਸੀਡਾਏ (Psittacidae) ('ਅਸਲ' ਤੋਤੇ), ਕਾਕਾਟੁਇਡਾਏ (Cacatuidae ਜਾਂ ਕੋਕਾਟੂ - cockatoos) ਅਤੇ ਸਟਰਿੰਗੋਪਿਡਾਏ (Strigopidae - ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਦੇ ਤੋਤੇ)। ਤੋਤਿਆਂ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਕਿਸਮਾਂ ਦੱਖਣੀ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਆਸਟਰੇਲੀਏਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੋਤੇ ਝੁੰਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਪੰਛੀ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਦੇ ਨਰ ਮਾਦਾ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਦੀ ਉੜਾਨ ਨੀਵੀਂ ਅਤੇ ਲਹਿਰੀਆ, ਲੇਕਿਨ ਤੇਜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਇਹ ਬਹੁਤ ਸੋਹਣਾ ਪੰਛੀ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਫਲ ਅਤੇ ਤਰਕਾਰੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਇਹ ਆਪਣੇ ਪੰਜਿਆਂ ਤੋਂ ਫੜਕੇ ਖਾਂਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੰਛੀਆਂ ਲਈ ਅਨੋਖੀ ਗੱਲ ਹੈ।ਜਾਨਵਰਸਾਈਟ
ਤੋਤੇ ਦੀ ਬੋਲੀ ਕੜਕਵੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁੱਝ ਸਿਖਾਏ ਜਾਣ ਉੱਤੇ ਮਨੁੱਖਾਂ ਦੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਹੂਬਹੂ ਨਕਲ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਦੇ ਲਈ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਸਲੇਟੀ ਤੋਤਾ (Psittorcu erithacus) ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।
ਹਰਾ ਤੋਤਾ (Ring Necked Parakett), ਜੋ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਗੈਂਬੀਆ ਦੇ ਮੁਹਾਨੇ (mouth of Gambia) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ, ਲਾਲਸਾਗਰ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਭਾਰਤ, ਬਰਮਾ ਅਤੇ ਟੇਨਾਸਰਿਮ (Tenasserim) ਤੱਕ ਮਿਲਦਾ ਹੈ, ਸਭ ਤੋਂ ਜਿਆਦਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਹਰੇ ਰੰਗ ਦਾ 10 - 12 ਇੰਚ ਲੰਮਾ ਪੰਛੀ ਹੈ। ਇਸ ਦੇ ਗਲੇ ਉੱਤੇ ਲਾਲ ਕੰਠਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਮਨੁੱਖਾਂ ਨੇ ਪ੍ਸ਼ੂ ਪੰਛੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸ਼ਾਇਦ ਤੋਤੇ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪਾਲਤੂ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਅੱਜ ਤੱਕ ਇਹ ਸ਼ੌਕ ਦਾ ਸਾਧਨ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
ଶୁଆ ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ୩୯୩ ଜାତିର ଅଟନ୍ତି । ଶୁଆକୁ ସିଟାସିନି ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ । ଏହି ଶୁଆମାନେ କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଓ ଉପ-କ୍ରାନ୍ତୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି । ଶୁଆମାନଙ୍କୁ ୩ଟି ଶ୍ରେଣୀରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଛି।ଯଥା:-ସିଟାକୋଏଡିଆ(ପ୍ରକୃତ ଶୁଆ),କାକୁଟୋଏଡିଆ(କୋକା ଟୋସ୍) ଓ ସ୍ଟ୍ରିଗୋପୋଏଡିଆ(ନିଉଜଲ୍ୟାଣ୍ଡ ଶୁଆ)। ଶୁଆକୁ ଶୂକ ମଧ୍ୟ କୁହାଯାଏ।
ଶୁଆର ଦୁଇଟି ଆଖି, ଏକ ଶକ୍ତ ବକ୍ର ଥଣ୍ଟ, ଶକ୍ତ ଗୋଡ଼, ପଞ୍ଝା ଅଛି । ବହୁତ ଶୁଆ ଦେଖିବାକୁ ଏକା ରଙ୍ଗର ଓ ଆଉ କିଛି ଶୁଆଙ୍କର ରଙ୍ଗ ଏକାଧିକ ରଙ୍ଗର ହୋଇଥାଏ । ଅଧିକାଂଶ ଶୁଆଙ୍କର ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଖାଦ୍ୟ ହେଉଛି ମଞ୍ଜି, ଫଳ, କଢ଼ ଓ ଗଛର ଅନ୍ୟ ଅଂଶ । କିଛି ଜାତିର ଶୁଆ ପଶୁମାନଙ୍କୁ ଓ ପଚା ସଢା ମାଂସ ଖାଇଥିବା ବେଳେ ଲୋରିସ୍ ଓ ଲୋରିକିଟ୍ସ ଶୁଆ ରସାଳ ପୁଷ୍ପ ଓ କୋମଳ ଫଳ ଖାଇଥାନ୍ତି । ପ୍ରାୟ ସବୁ ଶୁଆ ଗଛ କୋରଡ଼ରେ ରୁହନ୍ତି।
ଶୁଆମାନଙ୍କର ମେଧା ଶକ୍ତି, କାଉ, ଡାମରା କାଉ, ଭଦ ଭଦଳିଆ ପକ୍ଷୀମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ଅଟେ । ଏମାନେ ମନୁଷ୍ୟ ସ୍ୱରକୁ ଅନୁକରଣ କରିପାରି ନିଜର ଲୋକପ୍ରିୟତା ବୃଦ୍ଧି କରାଇପାରନ୍ତି ଓ ପୋଷା ମଧ୍ୟ ହୋଇ ପାରନ୍ତି । କିଛି ଶୁଆମାନେ ବୁଦ୍ଧିମାନ ହୋଇଥିବାରୁ ଚାରି ପାଞ୍ଚ ବର୍ଷର ମଣିଷ ପରି କଥା କହିଥାନ୍ତି।
Psittaciform ଦକ୍ଷିଣ ଆଫ୍ରିକା ଓ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି।ଏହି ଶୁଆମାନେ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆର ଗଣ୍ଡୱାନାରେ ଦେଖାଯାଆନ୍ତି।ଆଣବିକ ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାଯାଏ ଯେ ଶୁଆମାନେ ୫୯ନିୟୁତ ବର୍ଷ ଧରି ଗଣ୍ଡୱାନା ସହିତ ଜଡ଼ିତ।
చిలుక లేదా చిలక (ఆంగ్లం Parrot) ఒక రంగుగల పక్షి. ఇది అందముగా ఉండుట వలన చాలామంది దీనిని పెంపుడు జంతువుగా పెంచుకొంటుంటారు.
సుమారు 350 జాతుల చిలుకలు 85 ప్రజాతులులో ఉన్నాయి. ఇవి సిట్టసిఫార్మిస్ (Psittasiformes) క్రమానికి చెందినవి. ఇవి ఉష్ణ , సమశీతోష్ణ మండలాలలో నివసిస్తాయి. వీటిని సిట్టసైనెస్ (psittacines) అని కూడా పిలుస్తారు.[1][2] వీటిని సామాన్యంగా రెండు కుటుంబాలుగా వర్గీకరిస్తారు: నిజమైన చిలుకలు (true parrots) , కాక్కటూ (cockatoos). ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించినా కూడా ఆస్ట్రేలియా , దక్షిణ అమెరికా ఖండాలలో ఎక్కువ రకాలు కనిపిస్తాయి.
చిలకలకు బలమైన వంకీ తిరిగిన ముక్కు, బలమైన కాళ్ళు ఉంటాయి. ఎక్కువ చిలుకలు పచ్చరంగులో ఉంటాయి; అయితే కొన్ని పంచరంగుల చిలుకలు కూడా ఉంటాయి. చిలుకలు పరిమాణంలో 3.2 అంగుళాల నుండి 1.0 మీటరు పొడవు మధ్యలో ఉంటాయి.
ఇవి ఎక్కువగా గింజలు, పండ్లు, మొగ్గలు , చిన్న మొక్కల్ని తింటాయి. కొన్ని జాతులు పురుగుల్ని , చిన్న జంతువుల్ని తింటాయి. సుమారు అన్ని చిలకలు చెట్టు తొర్రలలో గూళ్ళు కట్టుకుంటాయి.
చిలుకలు చాలా తెలివైన పక్షులు. ఇవి మనుషుల గొంతును పోల్చి అదేవిధంగా తిరిగి మాట్లాడతాయి. అయితే పెంపుడు జంతువుల వ్యాపారం, వేట, పోటీ మొదలైన కారణాల మూలంగా ఇవి తొందరగా అంతరించిపోతున్నాయి.
భారతదేశములో చిలుకను పెంపుడు పక్షిగానే కాక, భగవదంశగా కొలుస్తారు. రాముని ప్రతిరూపంగా ఎక్కువగా కొలవడం చూడవచ్చు. జ్యోతిష్యంలో చిలుక ప్రధాన పాత్ర పోషిస్తుంది. భారతదేశము నందే కాక మరికొన్ని దేశాలలో సైతం జ్యోతిష్యంలో చిలుకను ఉపయోగించుట ఉంది. భారతదేశమునందు పల్లెపల్లెలో ఎక్కడైనా చిలుకజోస్యం వారు చిలుకలతో కనిపిస్తారు.
చిలుకల్లో ఏది మగదో ఏది ఆడదో చెప్పడం చాలా కష్టం.మిగితా పక్షుల్లోలాగా చిలుకను చూసి ఇది ఆడది ఇది మగది అని చాలా జాగ్రత్తగా చూస్తే గాని చెప్పలేం.
తెలుగు భాషలో చిలుక పదానికి వివిధ ప్రయోగాలున్నాయి.[3] చిలక లేదా చిలుక నామవాచకంగా A parrot అని అర్ధం. ఉదా: ముద్దుల చిలక my darling! my darling ! చిలక పలుకులు Sweet accents. తెల్ల చిలక a cockatoo. పంచరంగు చిలక the maccaw. మైనాచిలక the maina. పుట్టల చిలక or అడవి చిలక the Sirkeer Cuckoo. Jerdon. రామచిలక. The Rose-ringed Paroquet, Palaeornis torquatus. ఆకుచిలక లేదా వడ్లచిలక a moth. గడ్డిచిలక, సీతాకోకచిలక a butterfly. చిలుకల కొలికి a bright-eyed girl or woman. చక్కని స్త్రీ. చిలకకూర or చిలక తోటకూర n. A kind of pot-herb, Amarantus fasciatus. చిలక, చిలకట or చిలుకడ n. A saddle buckle: a ring at the end of the rope used as a girth of the bullock saddle through which the other end is passed to fasten the saddle. కొలికిముడి. చిలకడతాడు n. A girth. ఎద్దు మీది కందళము, గంత బిగించే తాడు. చిలకకొయ్య or చిలుకకొయ్య n. A wooden pin fixed in the wall, on which articles are suspended. చిలగడ (చిలుక+గడ.) n. The cord that fastens a dagger, to prevent its falling out of the sheath. చిలకతాళము n. A padlock. చిలకతాళి or చిలుకతాళి n. A gold buckle in the form of a pair of parrots. చిలుకదుదుడి n. The name of a certain tree. చిలకపచ్చ n. Bright green, parrot green. చిలకమొక్క or చిలకముక్కు n. A plant called crotolaria. శుకాననము, శుకనాస. The purple red and white scentless flower called Balsam. చిలకరౌతు n. Lit: He whose steed is the parrot: an epithet of మన్మథుడు the god of love. చిలుక కోణము n. A "T bandage," or clout.
ఈ క్రింది వర్గీకణలో అనేక ఉపప్రజాతులు గుర్తించబడినాయి.సూక్ష్మ తులనతో చూసినప్పుడు ఆ ఉపప్రజాతులు కూడా జాతులుగానే కనిపిస్తాయి కాని ఆ వర్గీకరణ ఇంకా పూర్తికాలేదు.
ప్రజాతి స్ట్రిగోపిడాయె: న్యూజీలాండ్ చిలుకలు.
కియ , కా కా న్యూజీలాండ్ దేశానికి చెందినవి.
ప్రజాతి కకాటుయిడాయె: కొకాటూస్
ప్రజాతి సిట్టాసిడాయె: నిజమైన చిలుకలు
చిలుక లేదా చిలక (ఆంగ్లం Parrot) ఒక రంగుగల పక్షి. ఇది అందముగా ఉండుట వలన చాలామంది దీనిని పెంపుడు జంతువుగా పెంచుకొంటుంటారు.
ఇది ఒక జాతి చిలుకసుమారు 350 జాతుల చిలుకలు 85 ప్రజాతులులో ఉన్నాయి. ఇవి సిట్టసిఫార్మిస్ (Psittasiformes) క్రమానికి చెందినవి. ఇవి ఉష్ణ , సమశీతోష్ణ మండలాలలో నివసిస్తాయి. వీటిని సిట్టసైనెస్ (psittacines) అని కూడా పిలుస్తారు. వీటిని సామాన్యంగా రెండు కుటుంబాలుగా వర్గీకరిస్తారు: నిజమైన చిలుకలు (true parrots) , కాక్కటూ (cockatoos). ఇవి ప్రపంచవ్యాప్తంగా విస్తరించినా కూడా ఆస్ట్రేలియా , దక్షిణ అమెరికా ఖండాలలో ఎక్కువ రకాలు కనిపిస్తాయి.
చిలకలకు బలమైన వంకీ తిరిగిన ముక్కు, బలమైన కాళ్ళు ఉంటాయి. ఎక్కువ చిలుకలు పచ్చరంగులో ఉంటాయి; అయితే కొన్ని పంచరంగుల చిలుకలు కూడా ఉంటాయి. చిలుకలు పరిమాణంలో 3.2 అంగుళాల నుండి 1.0 మీటరు పొడవు మధ్యలో ఉంటాయి.
ఇవి ఎక్కువగా గింజలు, పండ్లు, మొగ్గలు , చిన్న మొక్కల్ని తింటాయి. కొన్ని జాతులు పురుగుల్ని , చిన్న జంతువుల్ని తింటాయి. సుమారు అన్ని చిలకలు చెట్టు తొర్రలలో గూళ్ళు కట్టుకుంటాయి.
చిలుకలు చాలా తెలివైన పక్షులు. ఇవి మనుషుల గొంతును పోల్చి అదేవిధంగా తిరిగి మాట్లాడతాయి. అయితే పెంపుడు జంతువుల వ్యాపారం, వేట, పోటీ మొదలైన కారణాల మూలంగా ఇవి తొందరగా అంతరించిపోతున్నాయి.
කොළ පැහැති වක් වූ හොට ඇති ගෙල රත් මාල දරන ගිරවා පළතුරු හා ධාන්ය කෑමට ගන්නා අතර ගස් බෙනවල කූඩු සාදයි. ගිරව් රංචු වශයෙන් හැසිරෙති. ඌ සුරතල් සතෙකි. ගිරවාට කතා කිරීමේ හැකියාව ඇත.
Chestnut-fronted Macaws, Yellow-crowned Amazons and Dusky-headed Conures at a clay lick in Ecuador
Puerto Rican Amazons at nesting site
Rose-ringed Parakeet, a common species in Africa and Asia and feral in Europe And United States.
The Red-fronted Parakeet of New Zealand
The Pale-headed Rosella of Australia
The Musk Lorikeet of Australia
Yellow-streaked Lory of New Guinea
Blue-fronted Amazon parrot
The Budgerigar of Australia
ကြက်တူရွေးသည် လှပသောငှက်မျိုး ဖြစ်သည်။ ကြက်တူရွေး၏ နှုတ်သီးသည် ပေါက်ပွင့်ကဲ့သို့ နီရဲ၍ ကောက်ချိတ်သည်။ အမွှေးအတောင်များသည် ပေါက်ရွက်ကဲ့သို့ စိမ်းစိုကြသည်။ ကြီးသောဦးခေါင်း၊ ရှည်၍သေးသွယ်သောအမြီးနှင့် တိုသောခြေထောက်များရှိသည်။ ခြေချောင်းများသည် ရှေ့နှင့် နောက်သို့ တစ်စုံစီ ထွက်နေကြသည်။ ကြက်တူရွေးအမျိုးမျိုးကို ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဥရောပတိုက်မှအပ ကျန်တိုက်များနှင့် ကမ္ဘာ့ အပူပိုင်းဒေသများ၌ တွေ့မြင်ရသည်။
ကြက်တူရွေးတို့သည် အုပ်သင်းဖွဲ့ကာ နေတတ်ကြသည်။ သစ်ပင်ကို ကုပ်ခြစ်တက်တတ်၍ ပင်မြင့်တွင်သာ ကျက်စားတတ်ကြသည်။ ယာခင်း၊ စပါးခင်း၊ ဥယျာဉ်တို့၌ သီးနှံများကို စားသောအခါ ဆူညံစွာ မြူးတူးလျက် မိမိတို့ စားနိုင်သည်ထက် ပိုမိုကိုက်ဖြတ် ဖျက်ဆီးတတ်ကြသည်။ ကြက်တူရွေးသည် အသိုက်မလုပ်ဘဲ သစ်ခေါင်းတွင် ဥ အုလေ့ ရှိသည်။ ဥ၏အရောင်မှာ ဖြူသည်။ အရွယ်မှာ ပျမ်းမျှအလျား တစ်လက်မသာသာရှိ၍ ပြက် ၂ လက်မသာသာရှိသည်။
'တမာလည်းနု ကျေးလည်းဥ၊' 'တမာလည်းရင့် ကျေးလည်းလွင့်' ဆိုသောစကားအတိုင်း နွေရာသီတွင် ဥ အု၍ နွေရာသီတွင်ပင် ပေါက်ကြသည်။ ဤငှက်မျိုးသည် အသက် ၇ဝ အထိပင် နေနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ကြက်တူရွေးသည် လူစကား ပြောသံကို အတုခိုးတတ်သည်။ စကားလုံးအနည်းငယ် သင်ထားလျှင် လိုက်ပြောနိုင်သည်။ 'ကြက်တူရွေးက တော်တော်၊ မယ်ဘော်ကကဲ' ဟူသောစကားပုံသည် စကားမပီကလာ ပြောတတ်သော ကြက်တူရွေးများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာပေမည်။ ကြက်တူရွေးကို ကျေးဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။[၁]
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့ရသောကြက်တူရွေးများကို ပါဏဗေဒ အလိုအားဖြင့် ၇ မျိုး ခွဲပြသည်။ ယင်းတို့မှာ
ဝေါဟာရလိနတ္ထဒီပနီကျမ်းပါ မြန်မာအစဉ်အလာအရ ကျေးရှစ်မျိုးရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ
မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျေးနီ၊ ကျေးဝါနှင့် ကျေးပုဏ္ဏား စသော ကျေးမျိုးကို တွေ့ရသည်ဆိုသော်လည်း ယင်းတို့အကြောင်းကို စုံလင်စွာ မသိရသေးချေ။ [၂]
ကြက်တူရွေးသည် လှပသောငှက်မျိုး ဖြစ်သည်။ ကြက်တူရွေး၏ နှုတ်သီးသည် ပေါက်ပွင့်ကဲ့သို့ နီရဲ၍ ကောက်ချိတ်သည်။ အမွှေးအတောင်များသည် ပေါက်ရွက်ကဲ့သို့ စိမ်းစိုကြသည်။ ကြီးသောဦးခေါင်း၊ ရှည်၍သေးသွယ်သောအမြီးနှင့် တိုသောခြေထောက်များရှိသည်။ ခြေချောင်းများသည် ရှေ့နှင့် နောက်သို့ တစ်စုံစီ ထွက်နေကြသည်။ ကြက်တူရွေးအမျိုးမျိုးကို ကမ္ဘာပေါ်တွင် ဥရောပတိုက်မှအပ ကျန်တိုက်များနှင့် ကမ္ဘာ့ အပူပိုင်းဒေသများ၌ တွေ့မြင်ရသည်။
ကြက်တူရွေးတို့သည် အုပ်သင်းဖွဲ့ကာ နေတတ်ကြသည်။ သစ်ပင်ကို ကုပ်ခြစ်တက်တတ်၍ ပင်မြင့်တွင်သာ ကျက်စားတတ်ကြသည်။ ယာခင်း၊ စပါးခင်း၊ ဥယျာဉ်တို့၌ သီးနှံများကို စားသောအခါ ဆူညံစွာ မြူးတူးလျက် မိမိတို့ စားနိုင်သည်ထက် ပိုမိုကိုက်ဖြတ် ဖျက်ဆီးတတ်ကြသည်။ ကြက်တူရွေးသည် အသိုက်မလုပ်ဘဲ သစ်ခေါင်းတွင် ဥ အုလေ့ ရှိသည်။ ဥ၏အရောင်မှာ ဖြူသည်။ အရွယ်မှာ ပျမ်းမျှအလျား တစ်လက်မသာသာရှိ၍ ပြက် ၂ လက်မသာသာရှိသည်။
'တမာလည်းနု ကျေးလည်းဥ၊' 'တမာလည်းရင့် ကျေးလည်းလွင့်' ဆိုသောစကားအတိုင်း နွေရာသီတွင် ဥ အု၍ နွေရာသီတွင်ပင် ပေါက်ကြသည်။ ဤငှက်မျိုးသည် အသက် ၇ဝ အထိပင် နေနိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။ ကြက်တူရွေးသည် လူစကား ပြောသံကို အတုခိုးတတ်သည်။ စကားလုံးအနည်းငယ် သင်ထားလျှင် လိုက်ပြောနိုင်သည်။ 'ကြက်တူရွေးက တော်တော်၊ မယ်ဘော်ကကဲ' ဟူသောစကားပုံသည် စကားမပီကလာ ပြောတတ်သော ကြက်တူရွေးများကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာပေမည်။ ကြက်တူရွေးကို ကျေးဟူ၍လည်း ခေါ်သည်။
မြန်မာနိုင်ငံတွင် တွေ့ရသောကြက်တူရွေးများကို ပါဏဗေဒ အလိုအားဖြင့် ၇ မျိုး ခွဲပြသည်။ ယင်းတို့မှာ
ကြက်တော၊ ကျေးကျုတ်၊ ကျေးတမာ၊ ကျေးကုလား၊ ကျေးကုလားမ၊ ကျေးသန္တာနှင့် မလေးကြက်တူရွေးတို့ ဖြစ်ကြသည်။ နောက်ဆုံးအမျိုးကို တနင်္သာရီတောင်ပိုင်းတွင်သာ တွေ့ရသည်။ဝေါဟာရလိနတ္ထဒီပနီကျမ်းပါ မြန်မာအစဉ်အလာအရ ကျေးရှစ်မျိုးရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ
ဖေါင်းကား၊ တမာ၊ ကျေးသန္တာ၊ ကျေးဝါ၊ ကျေးကျုတ်၊ ကြက်တော၊ ကုလား၊ ကျေးပုဏ္ဏားတို့ ဖြစ်ကြသည်။မြန်မာနိုင်ငံတွင် ကျေးနီ၊ ကျေးဝါနှင့် ကျေးပုဏ္ဏား စသော ကျေးမျိုးကို တွေ့ရသည်ဆိုသော်လည်း ယင်းတို့အကြောင်းကို စုံလင်စွာ မသိရသေးချေ။
Bleohfugolas (hātte on Nīƿenglisce parrots) sind fugolas þæs hādes þā ƿuniaþ oftost on ƿearmum landum. Heora hād hæfþ nēan 86 cnōslena and nēan 372 cynna. Þǣr sind þrīe cnēorisa on his hāde: Psittacidae ("sōðe bleohfugolas"), Cacatuidae ("cambihteras"), and Strigopidae ("Nīƿsǣlendisce bleohfugolas").[1] Hīe ƿuniaþ ofer eallum þǣm ƿearmum landum, and ēac on sumum midƿearmum landum on þǣm Sūðernan Healftrendle. Heora mǣste fǣgness ligþ on Sūðamerican and Australiasie.
Bleohfugolas (hātte on Nīƿenglisce parrots) sind fugolas þæs hādes þā ƿuniaþ oftost on ƿearmum landum. Heora hād hæfþ nēan 86 cnōslena and nēan 372 cynna. Þǣr sind þrīe cnēorisa on his hāde: Psittacidae ("sōðe bleohfugolas"), Cacatuidae ("cambihteras"), and Strigopidae ("Nīƿsǣlendisce bleohfugolas"). Hīe ƿuniaþ ofer eallum þǣm ƿearmum landum, and ēac on sumum midƿearmum landum on þǣm Sūðernan Healftrendle. Heora mǣste fǣgness ligþ on Sūðamerican and Australiasie.
Odídẹrẹ́ tabi Ẹyẹ ayékòótọ́
Odídẹrẹ́ tabi Ẹyẹ ayékòótọ́
Papağan yew tewırêke çuçıkanrao. Zıwanê papağanan qalındo û goştıno, muyê ine bereqênê û ine cayanê germande cıwêyenê. Lıngê papağanan kılmê. Çar hebi gıştê iney lıngan estê. Zıwanê xo semedo ke bıdê çikewa zi xebetnenê.
Perê papağanan gorey ayê binan kılmê. Key wer wenê ya zi boye xo danê zehf bêvengê. Muyê ine zergun, sûr, çıvit, sıpey yaa zi beno ke siya bıbo.
Papağan eşkeno çiyo ke merdım vacê dıbare (tekrar) bıkero. Papağani çiçegan, bezre û fikiyan wenê. Emrê xo heya ke hewtay seran zi eşkenê emr bıkerê.
Papağan yew tewırêke çuçıkanrao. Zıwanê papağanan qalındo û goştıno, muyê ine bereqênê û ine cayanê germande cıwêyenê. Lıngê papağanan kılmê. Çar hebi gıştê iney lıngan estê. Zıwanê xo semedo ke bıdê çikewa zi xebetnenê.
Perê papağanan gorey ayê binan kılmê. Key wer wenê ya zi boye xo danê zehf bêvengê. Muyê ine zergun, sûr, çıvit, sıpey yaa zi beno ke siya bıbo.
Papağan eşkeno çiyo ke merdım vacê dıbare (tekrar) bıkero. Papağani çiçegan, bezre û fikiyan wenê. Emrê xo heya ke hewtay seran zi eşkenê emr bıkerê.
De orde van de papegaoiachtegen (Psittaciformes) besti uut ongeveêr 350 soôrten die an allemille leven in tropische hebieden. De miste zien intellihente beêsten. Ze èn allemille een hebohen snaevel en 4 teên'n wivan twi ni voôr'n en twi ni achter.
Papegaoiachtegen zien meschien wè de bekenste soôrten veugels, omdan ze vee as uusdier worn hebruukt. Ze wiern vroeher a deur de Grieken as uusdier ehouwen. Ze kunn'n ouwer as 50 jaer worn.
De orde van de papegaoiachtegen wor inedeêld in twi femieljes, de kaketoes en de papegaoien. 't Verschil tussen de twi is dan kaketoes bieni altied een kuuve ène. Ok zien ze hrotter en vaâk minder fel ekleurd.
De orde van de papegaoiachtegen (Psittaciformes) besti uut ongeveêr 350 soôrten die an allemille leven in tropische hebieden. De miste zien intellihente beêsten. Ze èn allemille een hebohen snaevel en 4 teên'n wivan twi ni voôr'n en twi ni achter.
Papegaoiachtegen zien meschien wè de bekenste soôrten veugels, omdan ze vee as uusdier worn hebruukt. Ze wiern vroeher a deur de Grieken as uusdier ehouwen. Ze kunn'n ouwer as 50 jaer worn.
Pappagaggio dïto in zeneise pappagallo ascì
Roegyengj dwg cungj duzroeg ndeu.
Туьтуькъушар ва икlа Туьтуьнуькl (лат. Psittaciformes) — мехел нуькӀ. Дуьньяда ава 372 туьтуькъуш жуьре.
Мехелдин ава кьвед хзан: Cacatuidae (Какадуяр) ва Psittacidae ("True" Туьтуькъушар)
Туьтуькъушар ва икlа Туьтуьнуькl (лат. Psittaciformes) — мехел нуькӀ. Дуьньяда ава 372 туьтуькъуш жуьре.
कश्चन पक्षी अस्ति । सामान्यतः उष्णवलयेषु उपलभ्यते । शुकः सिट्टसिफोर्म्स् वर्गे अन्तर्भूतः एकः पक्षी | शुकेषु सामान्यतया ३५० विधाः जातयः सन्ति । एते सामान्यतया उष्णवलयप्रदेशे भवन्ति । शुकानां कुटुम्बस्य भागद्वयं कृतम् अस्ति । सिट्टिसीडे (नैजशुकः) तथा ककाटुय्डे इति कुटुम्बद्वयम् अस्ति । समग्रे उष्णवलये तथा दक्षिण- समशीतोष्णवलये अपि शुकाः दृश्यन्ते । अधिकप्रभेदाः दक्षिणामेरिकाभूखण्डे ,आस्ट्रेलियाभूखण्डे एशियाभूखण्डे च सन्ति ।
शुकाः शक्तियुक्तवक्रचञ्चूमन्तः भवन्ति ।, साक्षात् स्तिथिः, बलयुतौ पादौ च भवतः । अधिकतया शुकाः हरिताः भवन्ति । कतिचन वंशीयाः इतरैः प्रकाशमानवर्णैः युक्ताःसन्ति चेत् अन्ये केचन मिश्रवर्णीयाः भवन्ति ।शिरसः उपरि पिच्छानां किरीटं भवति । अधिकतया शुकाः आजीवनम् एकेन एव उत्सङ्गिना सह जीवन्ति।
अति लघु शुकः३.२अङ्गुलं यावत् दीर्घः,१० ग्रामभारयुक्तः च भवति । बृहत् शुकः३.३पादमितःदीर्घः तथा चत्वारि किलोग्रां यावत् भारयुक्तः भवति । एवं पक्षिसङ्कुलेषु देहप्रमाणे अत्यधिकं वैविध्यं शुकेषु द्रष्टुं शक्यते ।
शुकानां आहारः नाम बीजानि, फलानि, मुकुलानि अन्यसस्यजन्यवस्तूनि भवन्ति । सामान्यतया बीजानि शुकानां प्रमुखः आहारः । बीजं स्वस्य चञ्च्वा दष्ट्वा अन्तः विद्यमानं सारं शुकाः बहु सुलभतया निष्कासयितुं शक्नुवन्ति । बृहत् गात्रस्य बीजं चेत् स्वस्य पादस्य अधोभागे दृढं संस्थाप्य भञ्जयति । विषकारिबीजानाम् अवगमने ज्ञानवन्ताः शुकाः तादृशबीजानां बहिः विद्यामानत्वक् निष्कास्य शिष्टं विषरहित- भागं केवलं खादन्ति । लोरि तथा लोरोकिट् शुकाः मकरन्दं तथा परागरेणुं सेव्यमानाः शुकाः। एतेषां जिह्वायाः अग्रभागः दन्तकूर्चः इव भवति। अन्यजातीयाः केचन शुकाः कीटान्, तथा लघुप्राणिनः अपि खादन्ति । लोरिस् तथा लोरिकीट् जातीयाः मकरन्दस्य आचूषणे नैपुण्यं प्राप्तवन्तः भवन्ति । प्रायः शुकाः वृक्षस्य कोटरे निवसन्ति । श्वेत-अण्डतः बहिरागतः शावकः पूर्णतया असहायकस्तिथौ भवति । शुकः तीक्ष्णमतां प्राणिनां गणे अन्तर्भवति । केचन शुकाः मानवानां ध्वनिं किञ्चित्प्रमाणेन अनुकर्तुं शक्नुवन्ति । एवं मनुष्यैः अतिप्रीत्या पालितपक्षिषु शुकः अपि अन्यतमःअस्ति । उपजीविकायै गृहीत्वा प्रशिक्षणं दीयते इत्यतः, मृगयाकारणतः, अपि च अन्यपक्षिसङ्कुलस्य आक्रमणकारणतः वने शुकानां संख्या गणनीयप्रमाणेन न्यूना जाता अस्ति । एतेषां रक्षणाय विश्वे महान् यत्नः प्रचलति ।
दक्षिण-अमेरिकाभूखण्डे तथा आस्ट्रेलिया-एशियाखण्डयोः दृश्यमाणानां शुकानां वैविध्यकारणतः एते मूलतः गोण्ड्वानावंशजाः इति ज्ञायन्ते । ७ कोटिवर्षपूर्वतनः यः शुकस्य अस्थिपञ्जरस्य अवशेषः प्राप्तः अस्ति सः एव अत्र प्रमाणम् । कोक्याटु-जातीयाः शुकाः सुलभतया अभिज्ञातुं शक्याः । तेषां शिरसः उपरि पिच्छानां गुच्छं भवति । अन्यजातीय शुकानाम् अपेक्षया एतेषां रक्तनाडीनां रचना, शिरोकपालः भिन्नरीत्या भवति । एतेषां पक्षानां रूपरेखाः भिन्नाः भवन्ति अपि च प्रकाशस्य विकिरणं कर्तुम् असमर्थाः भवन्ति । अतः कोक्याटुशुकाः सिट्टसीडे शुकानाम् अपेक्षया प्रकाशमानैः विभिन्नैः आकर्षकवर्णैः युक्ताः न भवन्ति । अमेझान्शुकः, मकाव्, महाकोक्याटु, एतादृशानां शुकानां जीवनावधिः८० वर्षाणि यावत् भवति । शतं वर्षाणि यावत् जीवतः शुकान् अधिकृत्य आधाराः लभ्यन्ते । लघुजातीयशुकाः सामान्यतया १५ तः २० वर्षाणि यावत् जीवन्ति । व्याप्तिः तथा वितरणम्।
शुकः जगतः उष्णवलयप्रदेशे तथा दक्षिणसमशीतोष्णवलये च दृश्यन्ते । प्रमुखतया आस्ट्रेलिया, एशिया, भारतम्, शान्तसागरस्य द्वीपाः, आग्नेय-एशिया, उत्तर-अमेरिकाभूखण्डस्य दक्षिणभागाः, दक्षिणामेरिका तथा आफ्रिका इत्यादिषु भूभागेषु अधिकतया दृश्यन्ते । आस्ट्रेलिया, एशिया ,अपि च दक्षिण- अमेरिका इत्यादिषु देशेषु अत्यधिकसङ्ख्याकाः शुकाः दृश्यन्ते । लोरि तथा च लोरिकिट् अधिकतया उत्तरभागे तन्नाम ’सुलवेसि’, फिलिपिन्स् तः उत्तरास्ट्रेललियापर्यन्तं, शान्तसागरस्य सर्वेषु द्वीपेषु निवसन्ति । एतेषु अत्यधिक- वैविध्यं ’न्युगिनि’ शुकेषु दृश्यते । अरीने इति उपजातीयाः शुकाः, अमेझान्शुकाः,मकाव्,तथा कोन्युर्जातीयाः शुकाः मेक्सिको तः दक्षिणामेरिकायाः सर्वेषु भागेषु भवन्ति । पिग्मि शुकः इति ख्यातः अति लघु गात्रस्य शुकः न्युगिनिप्रदेशे वसन्ति । विशालपुच्छयुक्तः प्लाटिसेर्स्णे उपकुटुम्बे अन्तर्भूताः शुकाः आस्ट्रेलिया, न्यूझिलेण्ड्, तथा तत् परितःद्वीपेषु भवन्ति । केचन शुकाः एकत्र एव शाश्वतरूपेण वसन्ति । अन्ये केचन स्थानपरिवर्तनशीलानां शुकानां गणे अन्तर्भवन्ति । अधिकांशाः शुकाः तदा तदा स्थानपरिवर्तनशीलाः पक्षिणः सन्ति ।
शुकनाम् अतिप्रमुखं शारीरकलक्षणं नाम चञ्चूः। शुकस्य चन्चूः शक्तियुता भवति । आरम्भे विशाला सती अन्ते अवनता भवति । एषा शिरोकपालेन सह संलग्ना नास्ति इति कारणतः स्वतन्त्रतया चालयितुं शक्या । अपि च शुकस्य दशनसामर्थ्यस्य बलस्य च मूलमस्ति एषा चञ्चूः । अधः विद्यामाना चञ्चूः तीक्ष्णा तथा उत्तानमुखी भवति । बीजखादनशीलानां शुकानां शक्तियुता जिह्वा भवति । शुकस्य शिरः बृहत् भवति । साक्षात् दृष्टिः सीमिता भवति चेदपि, परितः दर्शनं बहु तीक्ष्णतया भवति । केषाञ्चन शुकानां शिरसि पिच्छानां गुच्छं भवति । एतत् गुच्छं ते विकस्य प्रदर्शयन्ति।
काँश्चन अपवादान् विहाय सामान्यतया शुकः एकेनैव उत्सङ्गिना सह जीवति । तयोः मध्ये गाढबान्धव्यं भव्अति । सर्वदा युगलरूपेण एव तिष्टतः। सन्तानोत्पत्तिः तथा वासः वृक्षस्य कोटरे एव भवति । शुकस्य अण्डः श्वेतवर्णः भवति । अधिकजातीयाः शुक्यः अण्डस्य उष्णतादानस्य कार्यं निर्वहन्ति । तस्मिन् काले शुकी नीडतः बहिर्नागच्छति । शुकस्य कार्यम् आहारस्य आनयनं केवलम् । जात्यानुसारं १७ तः२५ दिनानन्तरं अण्डतः शावकाः बहिरागच्छन्ति । नवजातशावकानां शरीरं पक्षौ विना रिक्तं भवति । शावकाः ३ सप्ताहतः चतुर्मासान् यावत् नीडे एव भवन्ति । मकाव् तथा बृहत् शुकनां सन्तानोत्पत्तेः सामार्थ्यं न्यूनम् । एतेषां प्रौढावस्थाप्राप्त्यर्थम् अनेकानि वर्षाणि अपेक्षितानि भवन्ति । न केवलं तावत् वर्षे कदाचित् एकम् एव अपत्यम् अस्य ।
बन्धने स्थापितानां केषाञ्चन शुकानां विषये कृतेन अध्ययनेन अनेके कौतुकयुताः विषयाः ज्ञाताः सन्ति । सर्वसामान्यः अंशः नामा शुकः मानवध्वनिं अनुकरोति । केचन शुकाः पदस्य अर्थसहितयोजने समर्थाः भवन्ति। अपि च सरलवाक्यानि वक्तुं शक्नुवन्ति । काकः, रावेन् जे इत्यादिभिः पक्षिभिः सह शुकः अपि अतिबुद्धिशाली पक्षी इति प्रसिद्धः अस्ति । अन्यपक्षिभिः सह तोलयामश्चेत् शुकनां शरीरस्य तथा मस्तिष्कस्य अनुपातः गमनार्हरूपेण अधिकः अस्ति । केषाञ्चन उच्छस्थरीयप्राणिनां गणे एते अन्तर्भवन्ति । शुकाः शैशवावस्थातः सामाजिक-आचारान् पठन्ति । अनेकवंशीयाः शुकाः शावकान् एकत्र मेलयित्वा प्रशिक्षनम् आयोजयन्ति । एषा व्यवस्था शावकानां कृते सामाजिक-आचारविषये उत्तमम् अनुभवं ददाति । आहार सेवनस्य क्रमं शावकाः मातापितृभ्यां पठन्ति । एषः विद्याभ्यासः बहु दीर्घकालपर्यन्तं भवति । मानवानां शिशवः इव शुकशावकानाम् अपि क्रीडनं पठनं च बहु मुख्यम् अस्ति।
शुकानां ध्वनिपेटिकायाः व्यवस्था न भवति । अतः तैः क्रियमाना ध्वनिः शिष्कारवत् भवति । अनेकजातीयाः शुकाः मानवानां ध्वनिं अथवा अन्यान् शब्दान् यथावत् अनुकुर्वन्ति । केचन शुकाः वस्तूनि अभिज्ञातुं विवरणं कर्तुं गणनां च कर्तुं समर्थाः भवन्ति । सरलवाक्यानि रचयितुं शक्ताः केचन शुकाः एकसहस्रशब्दानां सङ्ग्रहणं कर्तुं समर्थाः सन्ति । एतादृशविशिष्टसामार्थ्यवन्तः शुकाः मानवनाम् अति प्रीतिपात्रभूताः सन्ति । शुकाः मनुष्यैः पालनयोग्याः पक्षिणः सन्ति । अत्र अवधातव्यः प्रमुखांशः नाम शुकानां कृते सम्भाषणपाठनं बहु दीर्घकालस्य श्रमयुक्तं कार्यम् । अपि च सर्वे शुकाः सम्भाषणकरणे निरीक्षितस्तरं प्राप्तुं न शक्नुवन्ति ।
शुकानां मानवयोः च निकटः सम्बन्धः अस्ति । एकत्र पालितशुकानां विक्रयणस्य प्रयत्नः प्रचलति । यतः प्रवासिनाम् आकर्षणकरणे समर्थाः इत्यतः शुकाः मानवानाम् आर्थिकलाभे साहाय्यकाः भवन्ति । अन्यमुखेन पश्यामः चेत् केचन जातीयाः शुकाः कृषिकस्य पीडायै भवन्ति । आस्ट्रेलियादेशस्य कोक्याटुशुकाः तत्रत्यकृषिकेभ्यः बहु पीडनकारिणः एव सन्ति । तथापि स्वस्य आकर्षकवर्णैः, बुद्धिमत्तया, सम्भाषणसामर्थ्येन, क्रीडया सरसस्वभावेन शुकः मानवस्य सर्वदा प्रियजीवी अस्ति।
Parrots, also known as psittacines (/ˈsɪtəsaɪnz/),[1][2] are birds of the roughly 398 species[3] in 92 genera comprising the order Psittaciformes (/ˈsɪtəsɪfɔːrmiːz/), found mostly in tropical and subtropical regions. The order is subdivided into three superfamilies: the Psittacoidea ("true" parrots), the Cacatuoidea (cockatoos), and the Strigopoidea (New Zealand parrots). One-third of all parrot species are threatened by extinction, with higher aggregate extinction risk (IUCN Red List Index) than any other comparable bird group.[4] Parrots have a generally pantropical distribution with several species inhabiting temperate regions in the Southern Hemisphere, as well. The greatest diversity of parrots is in South America[5] and Australasia.[6]
Characteristic features of parrots include a strong, curved bill, an upright stance, strong legs, and clawed zygodactyl feet. Many parrots are vividly coloured, and some are multi-coloured. Most parrots exhibit little or no sexual dimorphism in the visual spectrum. They form the most variably sized bird order in terms of length.
The most important components of most parrots' diets are seeds, nuts, fruit, buds, and other plant material. A few species sometimes eat animals and carrion, while the lories and lorikeets are specialised for feeding on floral nectar and soft fruits. Almost all parrots nest in tree hollows (or nest boxes in captivity), and lay white eggs from which hatch altricial (helpless) young.
Parrots, along with ravens, crows, jays, and magpies, are among the most intelligent birds, and the ability of some species to imitate human speech enhances their popularity as pets. Trapping wild parrots for the pet trade, as well as hunting, habitat loss, and competition from invasive species, has diminished wild populations, with parrots being subjected to more exploitation than any other group of birds. As of 2021, about 50 million parrots (half of all parrots) live in captivity, with the vast majority of these living as pets in people's homes.[7] Measures taken to conserve the habitats of some high-profile charismatic species have also protected many of the less charismatic species living in the same ecosystems.
Parrots are the only creatures that display true tripedalism, using their necks and beaks as limbs with propulsive forces equal to or greater than those forces generated by the forelimbs of primates when climbing vertical surfaces. They can travel with cyclical tripedal gaits when climbing.[8]
Psittaciform diversity in South America and Australasia suggests that the order may have evolved in Gondwana, centred in Australasia.[9] The scarcity of parrots in the fossil record, however, presents difficulties in confirming the hypothesis. There is currently a higher number of fossil remains from the northern hemisphere in the early Cenozoic.[10] Molecular studies suggest that parrots evolved approximately 59 million years ago (Mya) (range 66–51 Mya) in Gondwana. The three major clades of Neotropical parrots originated about 50 Mya (range 57–41 Mya).[11]
A single 15 mm (0.6 in) fragment from a large lower bill (UCMP 143274), found in deposits from the Lance Creek Formation in Niobrara County, Wyoming, had been thought to be the oldest parrot fossil and is presumed to have originated from the Late Cretaceous period, which makes it about 70 million years old.[12] However, other studies suggest that this fossil is not from a bird, but from a caenagnathid oviraptorosaur (a non-avian dinosaur with a birdlike beak), as several details of the fossil used to support its identity as a parrot are not actually exclusive to parrots, and it is dissimilar to the earliest-known unequivocal parrot fossils.[13][14]
It is generally assumed that the Psittaciformes were present during the Cretaceous–Paleogene extinction event (K-Pg extinction), 66 mya. They were probably generalised arboreal birds, and did not have the specialised crushing bills of modern species.[10][15] Genomic analysis provides strong evidence that parrots are the sister group of passerines, forming the clade Psittacopasserae, which is the sister group of the falcons.[16]
The first uncontroversial parrot fossils date to tropical Eocene Europe around 50 mya. Initially, a neoavian named Mopsitta tanta, uncovered in Denmark's Early Eocene Fur Formation and dated to 54 mya, was assigned to the Psittaciformes. However, the rather nondescript bone is not unequivocally psittaciform, and it may rather belong to the ibis genus Rhynchaeites, whose fossil legs were found in the same deposits.[17]
Several fairly complete skeletons of parrot-like birds have been found in England and Germany.[18] These are probably not transitional fossils between ancestral and modern parrots, but rather lineages that evolved parallel to true parrots and cockatoos:[19]
The earliest records of modern parrots date to around 23–20 mya.[21] The fossil record—mainly from Europe—consists of bones clearly recognisable as belonging to anatomically modern parrots.[22] The Southern Hemisphere contains no known parrot-like remains earlier than the Early Miocene around 20 mya.[21]
The name 'Psittaciformes' comes from the ancient Greek for parrot, ψιττακός ('Psittacus'), whose origin is unclear. Ctesias (5th century BCE) recorded the name Psittacus after the Indian name for a bird, most likely a parakeet (now placed in the genus Psittacula). Pliny the Elder (23/24–79 CE) in his Natural History (book 10, chapter 58) noted that the Indians called the bird as "siptaces"; however, no matching Indian name has been traced.[23][24]
Other birds
Phylogenetic relationship between the three parrot superfamilies[9][25][26]The Psittaciformes comprise three main lineages: Strigopoidea, Psittacoidea and Cacatuoidea.[27] The Strigopoidea were considered part of the Psittacoidea, but the former is now placed at the base of the parrot tree next to the remaining members of the Psittacoidea, as well as all members of the Cacatuoidea.[9][25][26] The Cacatuoidea are quite distinct, having a movable head crest, a different arrangement of the carotid arteries, a gall bladder, differences in the skull bones, and lack the Dyck texture feathers that—in the Psittacidae—scatter light to produce the vibrant colours of so many parrots. Colourful feathers with high levels of psittacofulvin resist the feather-degrading bacterium Bacillus licheniformis better than white ones.[28] Lorikeets were previously regarded as a third family, Loriidae,[29]: 45 but are now considered a tribe (Loriini) within the subfamily Loriinae, family Psittaculidae. The two other tribes in the subfamily are the closely related fig parrots (two genera in the tribe Cyclopsittini) and budgerigar (tribe Melopsittacini).[9][25][26]
Strigopoidea Cacatuoidea Psittacoidea Psittacidae Psittrichasiidae Psittaculidae Phylogenetic relations between parrots[9]The order Psittaciformes consists of roughly 393 species belonging to 92 genera.[30][9][25][27][31][32][33][34]
Superfamily Strigopoidea: New Zealand parrots
Superfamily Cacatuoidea: cockatoos
Superfamily Psittacoidea: true parrots
Living species range in size from the buff-faced pygmy parrot, at under 10 g (0.4 oz) in weight and 8 cm (3.1 in) in length,[29]: 149 to the hyacinth macaw, at 1 m (3.3 ft) in length,[35] and the kakapo, at 4.0 kg (8.8 lb) in weight.[36] Among the superfamilies, the three extant Strigopoidea species are all large parrots, and the cockatoos tend to be large birds, as well. The Psittacoidea parrots are far more variable, ranging the full spectrum of sizes shown by the family.[36]
The most obvious physical characteristic is the strong, curved, broad bill. The upper mandible is prominent, curves downward, and comes to a point. It is not fused to the skull, which allows it to move independently, and contributes to the tremendous biting pressure the birds are able to exert. A large macaw, for example, has a bite force of 35 kg/cm2 (500 lb/sq in), close to that of a large dog.[37] The lower mandible is shorter, with a sharp, upward-facing cutting edge, which moves against the flat portion of the upper mandible in an anvil-like fashion. Touch receptors occur along the inner edges of the keratinised bill, which are collectively known as the "bill tip organ", allowing for highly dexterous manipulations. Seed-eating parrots have a strong tongue (containing similar touch receptors to those in the bill tip organ), which helps to manipulate seeds or position nuts in the bill so that the mandibles can apply an appropriate cracking force. The head is large, with eyes positioned high and laterally in the skull, so the visual field of parrots is unlike any other birds. Without turning its head, a parrot can see from just below its bill tip, all above its head, and quite far behind its head. Parrots also have quite a wide frontal binocular field for a bird, although this is nowhere near as large as primate binocular visual fields.[38] Unlike humans, the vision of parrots is also sensitive to ultraviolet light.[39]
Parrots have strong zygodactyl feet (two toes facing forward and two back) with sharp, elongated claws, which are used for climbing and swinging. Most species are capable of using their feet to manipulate food and other objects with a high degree of dexterity, in a similar manner to a human using their hands. A study conducted with Australian parrots has demonstrated that they exhibit "handedness", a distinct preference with regards to the foot used to pick up food, with adult parrots being almost exclusively "left-footed" or "right-footed", and with the prevalence of each preference within the population varying by species.[40]
Cockatoo species have a mobile crest of feathers on the top of their heads, which they can raise for display, and retract.[41] No other parrots can do so, but the Pacific lorikeets in the genera Vini and Phigys can ruffle the feathers of the crown and nape, and the red-fan parrot (or hawk-headed parrot) has a prominent feather neck frill that it can raise and lower at will. The predominant colour of plumage in parrots is green, though most species have some red or another colour in small quantities. Cockatoos, however, are predominately black or white with some red, pink, or yellow.[42] Strong sexual dimorphism in plumage is not typical among parrots, with some notable exceptions, the most striking being the eclectus parrot.[29]: 202–207 However it has been shown that some parrot species exhibit sexually dimorphic plumage in the ultraviolet spectrum, normally invisible to humans.[43][44]
Parrots are found on all tropical and subtropical continents and regions including Australia and Oceania,[6] South Asia, Southeast Asia, Central America, South America,[5] and Africa.[45] Some Caribbean and Pacific islands are home to endemic species.[46] By far the greatest number of parrot species come from Australasia and South America.[47] The lories and lorikeets range from Sulawesi and the Philippines in the north to Australia and across the Pacific as far as French Polynesia, with the greatest diversity being found in and around New Guinea.[46] The subfamily Arinae encompasses all the neotropical parrots, including the amazons, macaws, and conures, and ranges from northern Mexico and the Bahamas to Tierra del Fuego in the southern tip of South America.[48] The pygmy parrots, tribe Micropsittini, form a small genus restricted to New Guinea and the Solomon Islands.[49] The superfamily Strigopoidea contains three living species of aberrant parrots from New Zealand.[50] The broad-tailed parrots, subfamily Platycercinae, are restricted to Australia, New Zealand, and the Pacific islands as far eastwards as Fiji.[51] The true parrot superfamily, Psittacoidea, includes a range of species from Australia and New Guinea to South Asia and Africa.[46] The centre of cockatoo biodiversity is Australia and New Guinea, although some species reach the Solomon Islands (and one formerly occurred in New Caledonia),[52] Wallacea and the Philippines.[53]
Several parrots inhabit the cool, temperate regions of South America and New Zealand. Three species—the thick-billed parrot, the green parakeet, and the now-extinct Carolina parakeet—have lived as far north as the southern United States. Many parrots, especially monk parakeets, have been introduced to areas with temperate climates, and have established stable populations in parts of the United States (including New York City),[54] the United Kingdom,[55] Belgium,[56] Spain[57][58] and Greece.[59] These birds can be quite successful in introduced areas, such as the non-native population of red-crowned amazons in the U.S. which may rival that of their native Mexico.[60] The only parrot to inhabit alpine climates is the kea, which is endemic to the Southern Alps mountain range on New Zealand's South Island.[61]
Few parrots are wholly sedentary or fully migratory. Most fall somewhere between the two extremes, making poorly understood regional movements, with some adopting an entirely nomadic lifestyle.[62] Only three species are migratory – the orange-bellied, blue-winged and swift parrots.[63]
Numerous challenges are found in studying wild parrots, as they are difficult to catch and once caught, they are difficult to mark. Most wild bird studies rely on banding or wing tagging, but parrots chew off such attachments.[62] Parrots also tend to range widely, and consequently many gaps occur in knowledge of their behaviour. Some parrots have a strong, direct flight. Most species spend much of their time perched or climbing in tree canopies. They often use their bills for climbing by gripping or hooking on branches and other supports. On the ground, parrots often walk with a rolling gait.[38]
The diet of parrots consists of seeds, fruit, nectar, pollen, buds, and sometimes arthropods and other animal prey. The most important of these for most true parrots and cockatoos are seeds; the large and powerful bill has evolved to open and consume tough seeds. All true parrots, except the Pesquet's parrot, employ the same method to obtain the seed from the husk; the seed is held between the mandibles and the lower mandible crushes the husk, whereupon the seed is rotated in the bill and the remaining husk is removed.[62] They may use their foot sometimes to hold large seeds in place. Parrots are granivores rather than seed dispersers, and in many cases where they are seen consuming fruit, they are only eating the fruit to get at the seed. As seeds often have poisons that protect them, parrots carefully remove seed coats and other chemically defended fruit parts prior to ingestion. Many species in the Americas, Africa, and Papua New Guinea consume clay, which releases minerals and absorbs toxic compounds from the gut.[64]
Geographical range and body size predominantly explains diet composition of Neotropical parrots rather than phylogeny.[65]
Lories, lorikeets, hanging parrots, and swift parrots are primarily nectar and pollen consumers, and have tongues with brush tips to collect it, as well as some specialised gut adaptations. Many other species also consume nectar when it becomes available.[66][67]
Some parrot species prey on animals, especially invertebrate larvae. Golden-winged parakeets prey on water snails,[68] the New Zealand kea can, though uncommonly, hunt adult sheep,[69] and the Antipodes parakeet, another New Zealand parrot, enters the burrows of nesting grey-backed storm petrels and kills the incubating adults.[70] Some cockatoos and the New Zealand kaka excavate branches and wood to feed on grubs; the bulk of the yellow-tailed black cockatoo's diet is made up of insects.[71]
Some extinct parrots had carnivorous diets. Pseudasturids were probably cuckoo- or puffbird-like insectivores, while messelasturids were raptor-like carnivores.[20]
With few exceptions, parrots are monogamous breeders who nest in cavities and hold no territories other than their nesting sites.[62][72] The pair bonds of the parrots and cockatoos are strong and a pair remains close during the nonbreeding season, even if they join larger flocks. As with many birds, pair bond formation is preceded by courtship displays; these are relatively simple in the case of cockatoos. In Psittacidae parrots' common breeding displays, usually undertaken by the male, include slow, deliberate steps known as a "parade" or "stately walk" and the "eye-blaze", where the pupil of the eye constricts to reveal the edge of the iris.[62] Allopreening is used by the pair to help maintain the bond. Cooperative breeding, where birds other than the breeding pair help raise the young and is common in some bird families, is extremely rare in parrots, and has only unambiguously been demonstrated in the El Oro parakeet and the golden parakeet (which may also exhibit polygamous, or group breeding, behaviour with multiple females contributing to the clutch).[73]
Only the monk parakeet and five species of lovebirds build nests in trees,[74] and three Australian and New Zealand ground parrots nest on the ground. All other parrots and cockatoos nest in cavities, either tree hollows or cavities dug into cliffs, banks, or the ground. The use of holes in cliffs is more common in the Americas. Many species use termite nests, possibly to reduce the conspicuousness of the nesting site or to create a favourable microclimate.[75] In most cases, both parents participate in the nest excavation. The length of the burrow varies with species, but is usually between 0.5 and 2 m (1.6 and 6.6 ft) in length. The nests of cockatoos are often lined with sticks, wood chips, and other plant material. In the larger species of parrots and cockatoos, the availability of nesting hollows may be limited, leading to intense competition for them both within the species and between species, as well as with other bird families. The intensity of this competition can limit breeding success in some cases.[76][77] Hollows created artificially by arborists have proven successful in boosting breeding rates in these areas.[78] Some species are colonial, with the burrowing parrot nesting in colonies up to 70,000 strong.[79] Coloniality is not as common in parrots as might be expected, possibly because most species adopt old cavities rather than excavate their own.[80]
The eggs of parrots are white. In most species, the female undertakes all the incubation, although incubation is shared in cockatoos, the blue lorikeet, and the vernal hanging parrot. The female remains in the nest for almost all of the incubation period and is fed both by the male and during short breaks. Incubation varies from 17 to 35 days, with larger species having longer incubation periods. The newly born young are altricial, either lacking feathers or with sparse white down. The young spend three weeks to four months in the nest, depending on species, and may receive parental care for several months thereafter.[81]
As typical of K-selected species, the macaws and other larger parrot species have low reproductive rates. They require several years to reach maturity, produce one or very few young per year, and do not necessarily breed every year.[82]: 125
Some grey parrots have shown an ability to associate words with their meanings and form simple sentences. Along with crows, ravens, and jays (family Corvidae), parrots are considered the most intelligent of birds. The brain-to-body size ratio of psittacines and corvines is comparable to that of higher primates.[83] Instead of using the cerebral cortex like mammals, birds use the mediorostral HVC for cognition.[84] Not only have parrots demonstrated intelligence through scientific testing of their language-using ability, but also some species of parrots, such as the kea, are also highly skilled at using tools and solving puzzles.[85]
Learning in early life is apparently important to all parrots, and much of that learning is social learning. Social interactions are often practised with siblings, and in several species, crèches are formed with several broods. Foraging behaviour is generally learnt from parents, and can be a very protracted affair. Generalists and specialists generally become independent of their parents much quicker than partly specialised species who may have to learn skills over long periods as various resources become seasonally available. Play forms a large part of learning in parrots; play can be solitary or social. Species may engage in play fights or wild flights to practice predator evasion. An absence of stimuli can delay the development of young birds, as demonstrated by a group of vasa parrots kept in tiny cages with domesticated chickens from the age of 3 months; at 9 months, these birds still behaved in the same way as 3-month-olds, but had adopted some chicken behaviour.[62] In a similar fashion, captive birds in zoo collections or pets can, if deprived of stimuli, develop stereotyped and harmful behaviours like self-plucking. Aviculturists working with parrots have identified the need for environmental enrichment to keep parrots stimulated.[86]
Many parrots can imitate human speech or other sounds. A study by scientist Irene Pepperberg suggested a high learning ability in a grey parrot named Alex. Alex was trained to use words to identify objects, describe them, count them, and even answer complex questions such as "How many red squares?" with over 80% accuracy.[87] N'kisi, another grey parrot, has been shown to have a vocabulary around a thousand words, and has displayed an ability to invent and use words in context in correct tenses.[88]
Parrots do not have vocal cords, so sound is accomplished by expelling air across the mouth of the trachea in the organ called the syrinx. Different sounds are produced by changing the depth and shape of the trachea.[89] Grey parrots are known for their superior ability to imitate sounds and human speech, which has made them popular pets since ancient times.[90]
Although most parrot species are able to imitate, some of the amazon parrots are generally regarded as the next-best imitators and speakers of the parrot world. The question of why birds imitate remains open, but those that do often score very high on tests designed to measure problem-solving ability. Wild grey parrots have been observed imitating other birds.[91]
Parrots are unusual among birds due to their learned vocalizations, a trait they share with only hummingbirds and songbirds.[92] The syrinx (vocal organ) of parrots, which aids in their ability to produce song, is located at the base of the trachea and consists of two complex syringeal muscles that allow for the production of sound vibrations, and a pair of lateral tympaniform membranes that control sound frequency.[93] The position of the syrinx in birds allows for directed air flow into the interclavicular air sacs according to air sac pressure, which in turn creates a higher and louder tone in birds’ singing.[92]
A 2011 study stated that some African grey parrots preferred to work alone, while others like to work together.[94] With two parrots, they know the order of tasks or when they should do something together at once, but they have trouble exchanging roles. With three parrots, one parrot usually prefers to cooperate with one of the other two, but all of them are cooperating to solve the task.[95]
Parrots may not make good pets for most people because of their natural wild instincts such as screaming and chewing. Although parrots can be very affectionate and cute when immature, they often become aggressive when mature (partly due to mishandling and poor training) and may bite, causing serious injury.[96] For this reason, parrot rescue groups estimate that most parrots are surrendered and rehomed through at least five homes before reaching their permanent destinations or before dying prematurely from unintentional or intentional neglect and abuse. The parrots' ability to mimic human words and their bright colours and beauty prompt impulse buying from unsuspecting consumers. The domesticated budgerigar, a small parrot, is the most popular of all pet bird species.[97] In 1992, the newspaper USA Today published that 11 million pet birds were in the United States alone,[98] many of them parrots. Europeans kept birds matching the description of the rose-ringed parakeet (or called the ring-necked parrot), documented particularly in a first-century account by Pliny the Elder.[99] As they have been prized for thousands of years for their beauty and ability to talk, they have also often been misunderstood. For example, author Wolfgang de Grahl says in his 1987 book The Grey Parrot that some importers had parrots drink only coffee while they were shipped by boat, believing that pure water was detrimental and that their actions would increase survival rates during shipping.[100] Nowadays, it is commonly accepted that the caffeine in coffee is toxic to birds.[101]
Pet parrots may be kept in a cage or aviary; though generally, tame parrots should be allowed out regularly on a stand or gym. Depending on locality, parrots may be either wild-caught or be captive-bred, though in most areas without native parrots, pet parrots are captive-bred. Parrot species that are commonly kept as pets include conures, macaws, amazon parrots, cockatoos, greys, lovebirds, cockatiels, budgerigars, caiques, parakeets, and Eclectus, Pionus, and Poicephalus species. Temperaments and personalities vary even within a species, just as with dog breeds. Grey parrots are thought to be excellent talkers, but not all grey parrots want to talk, though they have the capability to do so. Noise level, talking ability, cuddliness with people, and care needs can sometimes depend on how the bird is cared for and the attention he/she regularly receives.[102]
Parrots invariably require an enormous amount of attention, care, and intellectual stimulation to thrive, akin to that required by a three-year-old child, which many people find themselves unable to provide in the long term.[103] Parrots that are bred for pets may be hand fed or otherwise accustomed to interacting with people from a young age to help ensure they become tame and trusting. However, even when hand fed, parrots revert to biting and aggression during hormonal surges and if mishandled or neglected.[104] Parrots are not low-maintenance pets; they require feeding, grooming, veterinary care, training, environmental enrichment through the provision of toys, exercise, and social interaction (with other parrots or humans) for good health.[105]
Some large parrot species, including large cockatoos, amazons, and macaws, have very long lifespans, with 80 years being reported,[106] and record ages of over 100.[107] Small parrots, such as lovebirds, hanging parrots, and budgies, have shorter lifespans up to 15–20 years.[108] Some parrot species can be quite loud, and many of the larger parrots can be destructive and require a very large cage, and a regular supply of new toys, branches, or other items to chew up.[102] The intelligence of parrots means they are quick to learn tricks and other behaviours—both good and bad—that get them what they want, such as attention or treats.[105]
The popularity, longevity, and intelligence of many of the larger kinds of pet parrots and their wild traits such as screaming, has led to many birds needing to be rehomed during the course of their long lifespans. A common problem is that large parrots that are cuddly and gentle as juveniles mature into intelligent, complex, often demanding adults who can outlive their owners, and can also become aggressive or even dangerous. Due to an increasing number of homeless parrots, they are being euthanised like dogs and cats, and parrot adoption centres and sanctuaries are becoming more common.[82]: 77–78 Parrots do not often do well in captivity, causing some parrots to go insane and develop repetitive behaviours, such as swaying and screaming, or they become riddled with intense fear. Feather destruction and self-mutilation, although not commonly seen in the wild, occur frequently in captivity.[109][110]
The popularity of parrots as pets has led to a thriving—and often illegal—trade in the birds, and some species are now threatened with extinction. A combination of trapping of wild birds and damage to parrot habitats makes survival difficult or even impossible for some species of parrot. Importation of wild-caught parrots into the US and Europe is illegal after the Wild Bird Population Act was passed in 1992.[113]
The scale of the problem can be seen in the Tony Silva case of 1996, in which a parrot expert and former director at Tenerife's Loro Parque (Europe's largest parrot park) was jailed in the United States for 82 months and fined $100,000 for smuggling hyacinth macaws (such birds command a very high price.)[114]
Different nations have different methods of handling internal and international trade. Australia has banned the export of its native birds since 1960.[115] In July 2007, following years of campaigning by NGOs and outbreaks of avian flu, the European Union (EU) halted the importation of all wild birds with a permanent ban on their import.[116] Prior to an earlier temporary ban started in late October 2005, the EU was importing about two million live birds a year, about 90% of the international market: hundreds of thousands of these were parrots.[117] No national laws protect feral parrot populations in the U.S.[118]
Mexico has a licensing system for capturing and selling native birds.[119] According to a 2007 report, 65,000 to 78,500 parrots are captured annually, but the mortality rate before reaching a buyer is over 75%, meaning around 50,000 to 60,000 will die.[120]
Parrots have featured in human writings, story, art, humor, religion, and music for thousands of years, such as Aesop's fable "The parrot and the cat",[121] the mention "The parrot can speak, and yet is nothing more than a bird" in The Book of Rites of Ancient China,[122] the Masnavi by Rumi of Persia in 1250 "The Merchant and the Parrot".[123] Recent books about parrots in human culture include Parrot Culture.[124]
In ancient times and current, parrot feathers have been used in ceremonies and for decoration.[125] They also have a long history as pets, stretching back thousands of years, and were often kept as a symbol of royalty or wealth.[126]
Parrots are used as symbols of nations and nationalism. A parrot is found on the flag of Dominica and two parrots on their coat of arms.[127] The St. Vincent parrot is the national bird of St. Vincent and the Grenadines, a Caribbean nation.[128]
Sayings about parrots colour the modern English language. The verb "parrot" in the dictionary means "to repeat by rote". Also clichés such as the British expression "sick as a parrot" are given; although this refers to extreme disappointment rather than illness, it may originate from the disease of psittacosis, which can be passed to humans.[129][130] The first occurrence of a related expression is in Aphra Behn's 1681 play The False Count.[131] Fans of Jimmy Buffett are known as parrotheads.[132] Parrots feature in many media. Magazines are devoted to parrots as pets, and to the conservation of parrots.[133] Fictional media include Monty Python's "Dead Parrot sketch",[134] Home Alone 3[135] and Rio;[136] and documentaries include The Wild Parrots of Telegraph Hill.[137]
As early as the ancient Chinese Shang dynasty (c. 1600 BCE ~ 1045 BCE), jade artifacts are found crafted in the shape of parrots and were subjected to burning over wood along with other jade objects and livestock, likely as a part of ritual sacrifices known as 'Liao' sacrifices (燎祭), generating smoke offerings to the heavens, gods and ancestors. This ritual is believed to have been inherited from previous worship practices and continued into the Zhou Dynasty. A jade parrot, among other artifacts, recovered from the tomb of Fu Hao at Yinxu provides significant evidence of this practice.[138]
In Polynesian legend as current in the Marquesas Islands, the hero Laka/Aka is mentioned as having undertaken a long and dangerous voyage to Aotona in what are now the Cook Islands, to obtain the highly prized feathers of a red parrot as gifts for his son and daughter. On the voyage, 100 of his 140 rowers died of hunger on their way, but the survivors reached Aotona and captured enough parrots to fill 140 bags with their feathers.[139][140]
Parrots have also been considered sacred. The Moche people of ancient Peru worshipped birds and often depicted parrots in their art.[141] Parrots are popular in Buddhist scripture and many writings about them exist. For example, Amitābha once changed himself into a parrot to aid in converting people. Another old story tells how after a forest caught fire, the parrot was so concerned, it carried water to try to put out the flames. The ruler of heaven was so moved upon seeing the parrot's act, he sent rain to put out the fire.[142] In Chinese Buddhist iconography, a parrot is sometimes depicted hovering on the upper right side Guan Yin clasping a pearl or prayer beads in its beak.[143]
Escaped parrots of several species have become established in the wild outside their natural ranges and in some cases outside the natural range of parrots. Among the earliest instances were pet red shining-parrots from Fiji, which established a population on the islands of southern Tonga. These introductions were prehistoric and red-shining parrots were recorded in Tonga by Captain Cook in the 1770s.[52] Escapees first began breeding in cities in California, Texas, and Florida in the 1950s (with unproven earlier claims dating back to the 1920s in Texas and Florida).[57] They have proved surprisingly hardy in adapting to conditions in Europe and North America. They sometimes even multiply to the point of becoming a nuisance or pest, and a threat to local ecosystems, and control measures have been used on some feral populations.[144]
Feral parrot flocks can be formed after mass escapes of newly imported, wild-caught parrots from airports or quarantine facilities. Large groups of escapees have the protection of a flock and possess the skills to survive and breed in the wild.[145] Some feral parakeets may have descended from escaped zoo birds. Escaped or released pets rarely contribute to establishing feral populations, as they usually result in only a few escapees, and most captive-born birds do not possess the necessary survival skills to find food or avoid predators and often do not survive long without human caretakers. However, in areas where there are existing feral parrot populations, escaped pets may sometimes successfully join these flocks.[145][146] The most common years that feral parrots were released to non-native environments was from the 1890s to the 1940s, during the wild-caught parrot era.[146] In the "parrot fever" panic of 1930, a city health commissioner urged everyone who owned a parrot to put them down, but some owners abandoned their parrots on the streets.[147]
The principal threats of parrots are habitat loss and degradation, hunting, and, for certain species, the wild-bird trade.[4] Parrots are persecuted because, in some areas, they are (or have been) hunted for food and feathers, and as agricultural pests. For a time, Argentina offered a bounty on monk parakeets for that reason, resulting in hundreds of thousands of birds being killed, though apparently this did not greatly affect the overall population.[149]
Parrots, being cavity nesters, are vulnerable to the loss of nesting sites and to competition with introduced species for those sites. The loss of old trees is a particular problem in some areas, particularly in Australia, where suitable nesting trees must be centuries old. Many parrots occur only on islands and are vulnerable to introduced species such as rats and feral cat, as they lack the appropriate antipredator behaviours needed to deal with predators.[150] Island species, such as the Puerto Rican amazon, which have small populations in restricted habitats, are also vulnerable to natural events, such as hurricanes.[151] Due to deforestation, the Puerto Rican amazon is one of the world's rarest birds despite conservation efforts.[152]
One of the largest parrot conservation groups is the World Parrot Trust,[153] an international organisation. The group gives assistance to worthwhile projects, as well as producing a magazine (PsittaScene)[154] and raising funds through donations and memberships, often from pet parrot owners. On a smaller scale, local parrot clubs raise money to donate to a conservation cause. Zoo and wildlife centres usually provide public education, to change habits that cause damage to wild populations. Conservation measures to conserve the habitats of some of the high-profile charismatic parrot species has also protected many of the less charismatic species living in the ecosystem.[155]: 12 A popular attraction that many zoos employ is a feeding station for lories and lorikeets, where visitors feed them with cups of liquid food. This is usually done in association with educational signs and lectures.[156] Birdwatching-based ecotourism can be beneficial to economies.[157]
Several projects aimed specifically at parrot conservation have met with success. Translocation of vulnerable kakapo, followed by intensive management and supplementary feeding, has increased the population from 50 individuals to 123 in 2010.[158] In New Caledonia, the Ouvea parakeet was threatened by trapping for the pet trade and loss of habitat. Community-based conservation, which eliminated the threat of poaching, has allowed the population to increase from around 600 birds in 1993 to over 2000 birds in 2009.[159]
As of 2009, the IUCN recognises 19 species of parrot as extinct since 1500 (the date used to denote modern extinctions).[160] This does not include species like the New Caledonian lorikeet, which has not been officially seen for 100 years, yet is still listed as critically endangered.[161]
Trade, export, and import of all wild-caught parrots is regulated and only permitted under special licensed circumstances in countries party to the Convention on the International Trade in Endangered Species (CITES) which came into force in 1975 to regulate the international trade of all endangered, wild-caught animal and plant species. In 1975, 24 parrot species were included on Appendix I, thus prohibiting commercial international trade in these birds. Since that initial listing, continuing threats from international trade led it to add an additional 32 parrot varieties to Appendix I.[162] All other parrot species, aside from the rosy-faced lovebird, budgerigar, cockatiel and rose-ringed parakeet (which are not included in the appendices) are protected on Appendix II of CITES.[163][164] In addition, individual countries may have laws to regulate trade in certain species; for example, the EU has banned parrot trade,[117] whereas Mexico has a licensing system for capturing parrots.[119]
Every year on 31 May, World Parrot Day is celebrated.[165]
{{cite journal}}
: CS1 maint: multiple names: authors list (link) {{cite web}}
: CS1 maint: unfit URL (link) Parrots, also known as psittacines (/ˈsɪtəsaɪnz/), are birds of the roughly 398 species in 92 genera comprising the order Psittaciformes (/ˈsɪtəsɪfɔːrmiːz/), found mostly in tropical and subtropical regions. The order is subdivided into three superfamilies: the Psittacoidea ("true" parrots), the Cacatuoidea (cockatoos), and the Strigopoidea (New Zealand parrots). One-third of all parrot species are threatened by extinction, with higher aggregate extinction risk (IUCN Red List Index) than any other comparable bird group. Parrots have a generally pantropical distribution with several species inhabiting temperate regions in the Southern Hemisphere, as well. The greatest diversity of parrots is in South America and Australasia.
Characteristic features of parrots include a strong, curved bill, an upright stance, strong legs, and clawed zygodactyl feet. Many parrots are vividly coloured, and some are multi-coloured. Most parrots exhibit little or no sexual dimorphism in the visual spectrum. They form the most variably sized bird order in terms of length.
The most important components of most parrots' diets are seeds, nuts, fruit, buds, and other plant material. A few species sometimes eat animals and carrion, while the lories and lorikeets are specialised for feeding on floral nectar and soft fruits. Almost all parrots nest in tree hollows (or nest boxes in captivity), and lay white eggs from which hatch altricial (helpless) young.
Parrots, along with ravens, crows, jays, and magpies, are among the most birds, and the ability of some species to imitate human speech enhances their popularity as pets. Trapping wild parrots for the pet trade, as well as hunting, habitat loss, and competition from invasive species, has diminished wild populations, with parrots being subjected to more exploitation than any other group of birds. As of 2021, about 50 million parrots (half of all parrots) live in captivity, with the vast majority of these living as pets in people's homes. Measures taken to conserve the habitats of some high-profile charismatic species have also protected many of the less charismatic species living in the same ecosystems.
Parrots are the only creatures that display true tripedalism, using their necks and beaks as limbs with propulsive forces equal to or greater than those forces generated by the forelimbs of primates when climbing vertical surfaces. They can travel with cyclical tripedal gaits when climbing.
La Papagoformaj aŭ Psitakoformaj (latine Psittaciformes) estas ordo de birdoj, komune konataj kiel papagoj. La ordo enhavas proksimume 352 speciojn kiujn oni grupas en tri superfamiliojn: la papagoideaj (veraj papagoj), la kakatuideaj (kakatuoj) kaj la strigopoideaj (novzelandaj papagoj). Ili troviĝas en tropikaj kaj subtropikaj regionoj, kaj en la suda hemisfero oni eĉ eniras moderaj areoj. Plejparto de specia diverso de papagoj troveblas en Aŭstralazio kaj Sudameriko.
Karakteraj ecoj de papagoj estas kurva beko, rekta starmaniero kaj zigodaktilecaj piedoj kun longaj kurvaj ungegoj. Absoluta plimulto de papagaj specioj manĝas semojn, nuksojn, fruktojn, burĝonojn kaj aliajn plantaĵojn. Kelkaj specioj ankaŭ povas manĝi malgrandajn animalojn kiel insektoj kaj kadavraĵon, kaj anoj de tribo Loriini specialiĝas je nutro de flora nektaro. Plimulto de papagoj nestiĝas en arbaj kavernoj. Ili havas blankajn ovojn kaj malfrumaturajn idojn.
Plej ofte papagoj havas malgrandan aŭ neniun seksan duformismon kaj en multaj specioj kaj iĉoj kaj inoj havas tre brile koloran aŭ plurkoloran plumaron. Tio ĉi igis ilin populara celo de ĉasistoj kaj kaptistoj kaj danĝerigis iliajn populaciojn en naturo, sed ankaŭ aperigis por multaj specioj sufiĉe grandajn populaciojn en kapteco. Kune kun korvedoj, papagoj estas inter la plej inteligentaj birdoj, kaj multaj specioj povas lerni imiti homan parolon. Pro sia belo kaj inteligento ili estas tre karismaj kaj popularaj dombestoj kaj havas multajn kulturajn referencojn.
Kvanto kaj diverseco de modernaj papagoformaj en Aŭstralazio kaj Sudameriko donas ideon ke la ordo aperis en Gondvano kun la centro en nuna Aŭstralio.[1] Tamen malgranda kvanto de papagoformaj fosilioj malfaciligas teston de tiu ĉi hipotezo, kaj el konataj fosilioj plimulto fakte devenas de la norda hemisfero el malfrua kenozoiko.[2] Molekulaj esploroj montras ke unuaj papagoformaj aperis antaŭ ĉirkaŭ 59 Ma (inter 66 kaj 51 Ma) en Gondvano. La tri modernaj branĉoj de neotropisaj papagoj disiĝis antaŭ ĉ 50 Ma (inter 57 kaj 41 Ma).[3]
La plej frua supozeble papaga fosilio estas 15-cm fragmento de malsupra parto de beko (UCMP 143274), trovita en Kuŝejo Lance en Vajomingo, kiu devenas de malfrua kretaceo (ĉ. 70 Ma).[4] Tamen ekzistas ankaŭ eksploroj kiuj sugestas ke tiu ĉi fosilio pli probable estis de oviraptorosaŭro (t.e. nebirda dinosaŭro kun birdeca beko) kaj ne papago, ĉar ĝiaj ecoj ne estas ekskluzivaj por papagoj kaj ĝi estas malsama de aliaj konataj oldaj papagaj fosilioj.[5][6]
Nun plimulto de scientistoj supozas ke papagoformaj jam ekzistis dum K-Pg formorta evento (66 Ma). Tiam ili probable estis ĝenerale arbomoviĝaj birdoj kaj ne havis tiom specialaj bekoj kiel la modernaj specioj.[2][7] Genomika analizo donas evidentaĵojn ke papagoformaj estas fratogrupo de la paseroformaj, kune kun kiuj ili formas unuitan kladon (Psittacopasserae), kiu siavice estas fratogrupo de la falkoformaj.[8]
La plej fruaj nepolemike papagaj fosilioj devenas de tropika eocena Eŭropo antaŭ ĉ. 50 Ma. Fosilio de nova birda specio Mopsitta tanta, trovita en Formaĵo Fur en Danio kaj datigita je antaŭ 54 Ma estis unue difinita kiel papagoforma, sed tiu ĉi osto ne nepre estas papaga kaj eĉ pli probable estis de ibisa genro Rhynchaeites, kies kruroj ankaŭ troveblas en la sama formaĵo.[9]
Kelkaj sufiĉe kompletaj skeletoj de papagoformaj birdoj trovitas en Anglio kaj Germanio.[10] Ili supozeble ne estas iuj transiraj fosilioj sed aliaj papagaj kladaj, paralelaj al tiuj, de kiuj devenas modernaj veraj papagoj kaj kakatuoj.[11] Ilia parte rekonstruita taksonomio estas jena:
La plej fruaj fosilioj de modernaj papagoj aperis antaŭ ĉ. 23–20 Ma.[13] Tiuj ĉi fosilioj devenas plejparte de Eŭropo kaj estas klare rekoneblaj kiel modernaj papagoj.[14] En suda hemisfero estas neniuj torvitaj papagaj fosilioj pli fruaj ol frua mioceno (antaŭ ĉ. 20 Ma).[13]
La ordo de papagoformaj konsistas je tri ĉefaj branĉoj: Strigopoidea, Psittacoidea kaj Cacatuoidea.[15] Pli frue oni konsideris na Strigopoidea parto de Psittacoidea, sed nun evidentas ke ili dispartiĝis pli frue en evoluo ol Psittacoidea kaj Cacatuoidea.[1][16][17] Kakatuideoj estas tre morfologie distingaj de aliaj papagoj: ili havas movivajn plumtufojn sur siaj kapoj, distingan aranĝon de karotidaj arterioj, galajn vezikojn, diferencojn en kraniaj ostoj kaj mankas karakteran papagan strukturon de plumo (t.n. tekstruron de Dyck) kiu respondecas por brila koloro de multaj veraj papagoj.
La ordo Papagoformaj enhavas ĉ. 393 speciojn el 92 genroj.[18][1][16][15][19][20][21][22]
Superfamilio Strigopoidea: Novzelandaj papagoj
Superfamilio Cacatuoidea: kakatuoj
Superfamilio Psittacoidea: veraj papagoj
Marjorie Boulton, en sia mikspota libro Faktoj kaj fantazioj, dediĉas ties 16an ĉapitron "Parolantaj birdoj" al komentoj kaj priskriboj de diversaj papagoj kaj ĉefe al ties kapablo ripeti homajn voĉojn. Tamen kompare al aliaj bestoj, kiuj ja komunikas, kiel abeloj, noktpapilioj, simioj, delfenoj ktp., papagoj ripetas senrilate al signifo, same kiel faras aliaj birdoj nepapagaj, kiel kornikoj, korakoj, monedoj, majnoj (el familio de sturnoj). Ŝi mencias jenajn speciojn : kakatuon, grizan papagon de Afriko (Psittacus erithacus), flavkapan amazonan papagon (Amazona ochrocephala), ondan papagon (Melopsittacus undulatus), araojn, loriojn ktp.[23] Poste ŝi rakontas la fabelon el Tajlando "Kial Papagoj nur Ripetas Homajn Parolojn".[24]
La Papagoformaj aŭ Psitakoformaj (latine Psittaciformes) estas ordo de birdoj, komune konataj kiel papagoj. La ordo enhavas proksimume 352 speciojn kiujn oni grupas en tri superfamiliojn: la papagoideaj (veraj papagoj), la kakatuideaj (kakatuoj) kaj la strigopoideaj (novzelandaj papagoj). Ili troviĝas en tropikaj kaj subtropikaj regionoj, kaj en la suda hemisfero oni eĉ eniras moderaj areoj. Plejparto de specia diverso de papagoj troveblas en Aŭstralazio kaj Sudameriko.
Karakteraj ecoj de papagoj estas kurva beko, rekta starmaniero kaj zigodaktilecaj piedoj kun longaj kurvaj ungegoj. Absoluta plimulto de papagaj specioj manĝas semojn, nuksojn, fruktojn, burĝonojn kaj aliajn plantaĵojn. Kelkaj specioj ankaŭ povas manĝi malgrandajn animalojn kiel insektoj kaj kadavraĵon, kaj anoj de tribo Loriini specialiĝas je nutro de flora nektaro. Plimulto de papagoj nestiĝas en arbaj kavernoj. Ili havas blankajn ovojn kaj malfrumaturajn idojn.
Plej ofte papagoj havas malgrandan aŭ neniun seksan duformismon kaj en multaj specioj kaj iĉoj kaj inoj havas tre brile koloran aŭ plurkoloran plumaron. Tio ĉi igis ilin populara celo de ĉasistoj kaj kaptistoj kaj danĝerigis iliajn populaciojn en naturo, sed ankaŭ aperigis por multaj specioj sufiĉe grandajn populaciojn en kapteco. Kune kun korvedoj, papagoj estas inter la plej inteligentaj birdoj, kaj multaj specioj povas lerni imiti homan parolon. Pro sia belo kaj inteligento ili estas tre karismaj kaj popularaj dombestoj kaj havas multajn kulturajn referencojn.
Los psitaciformes (Psittaciformes)[2] son un orden de aves que incluye aproximadamente 86 géneros con 372 especies que se encuentran principalmente en las zonas tropicales y subtropicales. El grupo fue bautizado por el nombre griego del loro ψιττακός «Psittakos», y por ello el nombre de este orden significa «los que tienen forma de loro». El orden se subdivide en tres superfamilias: Psittacoidea (los loros típicos o papagayos), Cacatuoidea (las cacatúas) y Strigopoidea (los loros de Nueva Zelanda).[3] Los psitaciformes tienen principalmente una distribución pantropical, aunque varias especies habitan en regiones templadas. El grupo presenta su mayor diversidad en América del Sur y Australasia.
Todos los miembros del orden tienen como características comunes: un pico robusto y curvado hacia abajo, la postura erguida de su cuerpo y sus garras prensiles zigodáctilas, es decir, que tienen dos dedos dirigidos hacia delante y dos hacia atrás. La mayoría de los psitaciformes son de colores intensos. Muchas especies de loros son predominantemente verdes, y otras tienen plumaje multicolor. En cambio, el plumaje de la mayoría de las cacatúas oscila es predominantemente blanco o negro, y todas se caracterizan por tener un penacho de plumas eréctil en la cabeza. La mayoría de psitaciformes presenta poco o ningún dimorfismo sexual, aunque hay excepciones. Son el orden de aves que presenta la mayor variación de longitud entre especies.
Se alimentan principalmente de semillas, nueces, frutos, brotes y otras materias vegetales. Algunas especies consumen a veces animales y carroña, mientras que los loris y lorículos están especializados en comer néctar, polen y fruta blanda. Casi todos los psitaciformes anidan en los huecos de los árboles y ponen huevos de color blanco, de los cuales eclosionan polluelos altriciales.
Los loros, junto a los córvidos, se encuentran entre las aves más inteligentes, y la capacidad de algunas de sus especies de imitar la voz humana los convierte en mascotas muy populares. La captura de loros para el tráfico ilegal de mascotas y otros fines, la pérdida de hábitat, la caza y la competencia con especies invasoras han mermado las poblaciones salvajes, al ser el grupo de aves silvestres que sufre mayor explotación.[4] Muchos miembros del orden están clasificados como especies amenazadas o casi amenazadas, de los cuales 16 se consideran en peligro crítico de extinción actualmente.[5]
La diversidad de Psittaciformes en América del Sur y Australasia sugiere que el orden tiene un origen gondwánico, con centro en Australasia.[6] Pero la escasez de loros en el registro fósil impide confirmar la hipótesis.
Se cree que el fósil de loro más antiguo conocido procede del Cretáceo tardío, hace aproximadamente 70 millones de años: un solo fragmento de mandíbula inferior de 15 mm encontrado en la formación de Lance, en Wyoming.[7] Aunque otros estudios indican que este fósil no sería de un ave sino de un dinosaurio Chirostenotes que tenía un pico similar al de las aves.[8][9]
Se supone que los psitaciformes, o su ancestro común con varios órdenes de aves, estaba presente en algún lugar del mundo alrededor de la extinción masiva del Cretácico-Terciario (extinción K-T), hace unos 66 Ma por lo que probablemente todavía no habían desarrollado sus características autoapomórficas, aunque serían aves principalmente arborícolas, grosso modo similares a los nictibios o los podargos actuales, aunque no estén directamente emparentados con ellos (véase Palaeopsittacus). Pero estas aves (Cypselomorphae) son un grupo difícil de encajar filogenéticamente y parecen tan cercanas a los loros primitivos como, por ejemplo, a las aves acuáticas modernas (Aequornithes). La combinación de pruebas apoya la hipótesis de que Psittaciformes sería un grupo del tronco cercano a Passeriformes, un grupo de aves terrestres que surgió en las proximidades de la extinción K-T. De hecho, el análisis de las inserciones de elementos genéticos transponibles de los genomas de los pájaros y los psitaciformes (y no de los genomas de las demás aves) proporcionan fuertes evidencias de que los psitaciformes son un grupo hermano de los paseriformes, que juntos forman el clado Psittacopasserae, en exclusión del siguiente grupo más próximo, los Falconiformes.[10]
Los fósiles más antiguos asignados sin duda a los loros proceden de Europa y están datados en unos 50 Ma. Su clima en aquella época era tropical al coincidir con el máximo térmico del Paleoceno-Eoceno. Además Europa es el lugar con el registro fósil más extenso del Eoceno, hace 58 a 36 millones de años. Se han encontrado varios esqueletos bastante completos en Inglaterra y Alemania asignables a Psittaciformes (aunque no a los loros actuales) datados los más antiguos un poco antes del comienzo del Eoceno.[11] Algunos con dudas, pero en general parece más probable que no sean antepasados directos de los loros modernos, sino que estén emparentados con los linajes que evolucionaron en el hemisferio norte y que se extinguieron posteriormente. Estos probablemente no son eslabones perdidos entre los loros ancestrales y los modernos, sino linajes de psittaciformes que evolucionaron en paralelo a los loros típicos y las cacatúas y tienen sus propias peculiaridades autapomórficas:
Se asignó inicialmente a Psittaciformes una neoave denominada Mopsitta tanta, datada en unos 54 Ma y procedente de la formación de Fur, del Eoceno inicial de Dinamarca, que se describió a partir de un solo humero.[12] Pero este hueso tan poco característico no es inequívocamente de psitaciforme, y más recientemente se ha señalado que podría pertenecer a un ibis del género Rhynchaeites, del cual se encontraron patas en el mismo depósito.
Los primeros registros de loros modernos datan de entre 23–20 Ma y también proceden de Europa. Y la mayoría de los huesos encontrados posteriormente claramente reconocibles de psitaciformes también son de Europa. El hemisferio sur casi no tiene un registro fósil de interés para el periodo anterior al Mioceno medio, alrededor de 20 millones de años atrás. Sin embargo de esa época es el primer fósil inequívocamente de psitaciforme moderno, una mandíbula superior que sin duda corresponde a una cacatúa moderna. Algunos géneros modernos se datan provisionalmente su origen en el Mioceno, aunque sus registros confirmados se remontan solo a cinco millones de años.
Los siguientes géneros fósiles de loros probablemente todos pertenecieran a Psittacidae o estuvieran cercanos a sus ancestros:
Algunos fósiles del Paleógeno no se acepta inequívocamente que pertenezcan a psittaciformes:
Demás aves
Relaciones filogenéticas entre las tres superfamilias de aves.[6][13][14]Los Psittaciformes se dividen en tres linajes principales clasificados en las superfamilias: Strigopoidea, Psittacoidea y Cacatuoidea.
Strigopoidea se consideró anteriormente parte de Psittacoidea, pero estudios recientes sitúan a este grupo de especies de Nueva Zelanda en la base del clado en una ramificación anterior a la separación entre Psittacoidea y Cacatuoidea.[6][13][14]
Las cacatúas son un grupo bastante distinto de los demás. Se caracterizan por el penacho eréctil de su cabeza. Además presentan diferencias morfológicas en las arterias carótidas, la vesícula biliar y los huesos del cráneo, y carecen de las coloraciones de las plumas debidas a la textura de Dyck, que dispersa la luz produciendo muchos de los intensos colores de los loros. En cambio tienen plumas de color con altos niveles del pigmento psittacofulvina que resisten mejor la degradación producida por el Bacillus licheniformis que las blancas.[15]
Anteriormente se consideraba que Psittacidae contenía a todos los loros típicos (Psittacoidea) pero en la actualidad los estudios genéticos han llevado a dividirlos en tres familias: Psittacidae (para los loros de América y parte de los de África), Psittaculidae (los loros de Asia, Oceanía y el resto de los africanos), y una tercera menor, Psittrichasiidae (para el loro aguileño y afines).[3] Loris y afines que anteriormente a veces también se consideraban una familia, Loriidae,[16] actualmente se consideran una tribu, (Loriini), dentro de la subfamilia Loriinae. Sus otras dos tribus son Cyclopsittini y Melopsittacini.[6][13][14]
La siguiente clasificación se basa en la propuesta más reciente, que a su vez se basa en las investigaciones más relevantes del campo.[3][6][13][17][18][19][20]
El tamaño de las especies vivas oscila entre los 8 cm y 10 g del microloro pusio, y el metro de longitud del guacamayo azul y los cuatro kilogramos del kákapu. Comparando las tres superfamilias, las tres especies supervivientes de Strigopoidea son todas de gran tamaño, y las cacatúas tienden a ser también aves de gran porte. Los miembros de Psittacoidea son mucho más variables, y su espectro de tamaños es el más amplio.
Su característica física más obvia es su pico robusto y curvado. La mandíbula superior es prominente curvado hacia abajo y se estrecha hasta terminar en punta. No está fusionado al cráneo, por lo que tiene cierto movimiento independiente que contribuye a tremenda presión de mordida que pueden ejercer. La mandíbula inferior es más corta, está inclinada hacia arriba, tiene bordes cortantes y se mueve contra la parte plana de la mandíbula superior en forma de yunque. Tienen receptores táctiles a lo largo de los bordes interiores de la queratina del pico, que son conocidos colectivamente como «órgano del la punta del pico», lo que les permite usarlo en manipulaciones muy diestras. Las especies que se alimentan de semillas tienen una lengua muy fuerte (que contiene receptores táctiles similares a los del pico), que les ayuda a manipular o colocar las semillas en el pico para pelarlas o cascarlas. Su cabeza es grande, con los ojos en posición lateral y alta por lo que el campo visual de los loros es muy amplio. Sin girar la cabeza un loro puede ver desde casi la punta de su pico hasta bastante detrás de la cabeza. Además tienen un campo de visión binocular frontal bastante amplio, aunque no tanto como las rapaces o los primates.[21]
Los psitaciformes tienen pies zigodáctilos, fuertes y con largas garras, que usan para trepar y colgarse. La mayoría de las especies pueden usarlas además para manipular otros objetos con un alto grado de destreza, de forma similar a como los humanos usamos las manos. Un estudio demostró que los loros australianos muestran lateralidad, preferencia a usar una pata a la otra, por lo que los adultos eran mayoritariamente diestros o zurdos, dependiendo de la especie.[22]
Las cacatúas tienen un penacho de plumas eréctiles en la parte superior de su cabeza que pueden desplegar o retraer. Los loros carecen este tipo de crestas, aunque los loritos de los géneros Vini y Phigys pueden poner de punta las plumas de su píleo y nuca, y el loro cacique puede erguir el abanico de plumas que tiene en su nuca y parte posterior del cuello. El color predominante del plumaje de los loros es verde, aunque la mayoría de las especies tienen algo de rojo, azul, amarillo y otros colores en diversas cantidades. Las cacatúas son la principal excepción del grupo, ya que a lo largo de su evolución han perdido el verde y el azul de sus plumajes, y son predominantemente blancas o negras, aunque también presentan algo de rosa, rojo o amarillo. La coloración de las plumas de los loros se debe tanto a los pigmentos, como a estructuras especiales (como la textura de Dyck) que dispersan la luz originando la aparición de colores como el azul. En cambio la coloración de las cacatúas se debe solo a los pigmentos. Los grandes dimorfismos sexuales en el plumaje no son típicos de los psitaciformes, aunque hay notables excepciones, siendo el más extremo el del loro eclecto.
Los psitaciformes se encuentran en las regiones tropicales y subtropicales de todos los continentes: Oceanía, América del Sur y Central el sur de Asia y el África subsahariana. Algunas islas del Caribe y el Pacífico son el hogar de especies endémicas. La mayoría de las especies se encuentran en Australasia y Sudamérica, aunque la superfamilia de los loros verdaderos, Psittacoidea, se extiende por Australia, Nueva Guinea, el sur de Asia, África y América. Los loris se extienden desde Célebes y las Filipinas hasta la Polinesia Francesa incluido el norte de Australia, estando su mayor diversidad alrededor de Nueva Guinea. Los microloros, tribu Micropsittini, se agrupan en un género restringido a Nueva Guinea. Los loros de pico ancho, subfamilia Platycercinae, se encuentran únicamente en Australia, Nueva Zelanda y las islas del Pacífico hasta Fiyi. La subfamilia Arinae que comprende a todos los loros neotropicales, incluidos los amazonas, guacamayos y cotorras se extiende desde el norte de México y las Bahamas hasta Tierra de Fuego. El centro de la diversidad de las cacatúas es Australia y Nueva Guinea, aunque se encuentran especies en el resto de Oceanía hasta las islas Salomón (y anteriormente había una en Nueva Caledonia),[23] la Wallacea y las Filipinas. La superfamilia Strigopoidea contiene tres especies vivas de extraños loros confinados en Nueva Zelanda.
Algunas especies de loros habitan en las regiones templadas de América del Sur, Nueva Zelanda y el sur de Asia. En el pasado una especie, la Conuropsis carolinensis vivía en Norteamérica pero fue cazada hasta su extinción a principios del siglo XX. Varios loros se han introducido en zonas templadas de Estados Unidos,[24] y varios países de Europa como Reino Unido,[25] Bélgica[26] y España.[27][28] En esta última la cotorra monje ha conseguido asentarse y se encuentran numerosas poblaciones alrededor de muchas ciudades.
Pocos psitaciformes son totalmente sedentarios o migratorios. La mayoría se encuentra entre los dos extremos, realizan desplazamientos regionales poco conocidos en busca de alimento, y algunos mantienen vidas completamente nómadas.[29]
El estudio de los psitaciformes presenta numerosos retos, son difíciles de atrapar y marcar. La mayoría de los estudios sobre aves silvestres se basan en el anillamiento o el etiquetado de las alas para obtener datos de su comportamiento, pero los loros los rompen y arrancan estos dispositivos con el pico.[29] Los psitaciformes tienden a dispersarse mucho y por consecuencia hay mucha falta de datos respecto a ellos. Algunos tienen un vuelo vigoroso y directo. La mayoría de sus especies pasan la mayor parte de su tiempo posados o trepando por las copas de los árboles. Con frecuencia usan su pico para ayudarse a trepar agarrándose con él o usándolo para alcanzar las ramas u otros soportes. En el suelo los psitaciformes con frecuencia andan con paso ondulante.
La dieta de los psitaciformes se compone de semillas, frutos, néctar, polen, yemas, y algunos artrópodos y otras presas pequeñas. La más importante de estas fuentes para los loros y las cacatúas son las semillas, lo que explica principalmente la evolución de su gran y robusto pico como una adaptación a abrir y consumir semillas. Todos los loros verdaderos salvo el loro aguileño usan la misma técnica para sacar la semilla de su cáscara: agarrar la semilla entre sus mandíbulas y partirla con la inferior, mientras se gira para quitar los restos de cáscara.[29] A veces usan su pata para agarrar las semillas grandes en su lugar. Los psitaciformes son más destructores de semillas que dispersores, y en muchos casos donde se registra que consumen frutos solo la consumen para conseguir su semilla. Como muchas semillas tienen venenos para protegerse, los loros quitan con cuidado sus envolturas y otras partes del fruto que están defendidas químicamente antes de ingerirlas. Muchas especies de América, África y Papúa Nueva Guinea ingieren arcilla tanto para obtener minerales como para que absorban las sustancias tóxicas de sus intestinos.[30]
Los loris, lorículos y el periquito migrador comen principalmente néctar y polen, por lo que tienen la punta de la lengua en forma de cepillo para recolectar esta fuente de alimento, y además tienen sus intestinos adaptados para ello.[31] Otras especies también consumen néctar ocasionalmente cuando está disponible.
Además de alimentarse de semillas y flores, algunas especies capturan pequeños animales, especialmente larvas de invertebrados. catita alidorada caza caracoles de agua, aunque los casos de depredación de mayor envergadura los protagoniza el kea de Nueva Zelanda que mata petreles juveniles y ataca a las ovejas causándoles indirectamente la muerte.[32] Otro loro neozelandés, el perico de las antípodas, entra en las madrigueras donde anidan los paíños dorsigrises y mata a los adultos que están incubando.[33] Algunas cacatúas y el kākā arrancan la corteza de los árboles y perforan la madera para conseguir larvas; la mayor parte de la dieta de la cacatúa fúnebre coliamarilla se compone de insectos.[34]
Aunque hay algunas excepciones, los psitaciformes suelen ser aves monógamas que anidan en cavidades y que no mantienen territorios más allá de su lugar de anidamiento.[29][35] Los lazos de pareja de los loros y las cacatúas son fuertes y las parejas se mantienen unidas fuera de la estación de cría, incluso cuando se unen a grandes bandadas. Como muchas aves los lazos de pareja se forman tras una exhibición de cortejo, que son relativamente simples en el caso de las cacatúas. En las psitácidas la exhibición de cortejo generalmente la realiza el macho, e incluye paradas de pasos deliberadamente lentos y el denominado «destello de ojos», donde contráen las pupilas de los ojos para mostrar el borde del iris.[29] las parejas usan el acicalado mutuo para mantener su lazo. La cría cooperativa es extremadamente rara entre los psitaciformes, y solo se ha demostrado de forma inequívoca en el aratinga guaruba (que también muestra poligamia, o reproducción en grupo, en la que varias hembras contribuyen en la misma puesta).[36]
Solo la cotorra monje y cinco especies de Agapornis construyen su nido en las ramas de los árboles,[37] y tres loros terrestres de Australia y Nueva Zelanda anidan sobre el suelo. Todos los demás loros y cacatúas anidan en cavidades tanto en los huecos de los árboles como en madrigueras o cavidades en los taludes y acantilados o el suelo. El uso de hoyos en los taludes es más común en América. Muchas especies usan termiteros para excavar sus madrigueras, probablemente para ocultarlas o para conseguir un microclima favorable.[38] En la mayoría de los casos los dos miembros de la pareja participan en la excavación del nido. La longitud de los hoyos varía según las especies, pero generalmente miden entre 0.5 y 2 metros. Los nidos de las cacatúas generalmente están cubiertos con palitos, astillas de madera y otros materiales vegetales. En la mayoría de especies de loros y cacatúas la disponibilidad de huecos apropiados limitan los anidamientos y suponen una intensa competencia tanto con los miembros de su especie como con otros loros y aves de otras familias. La intensidad de esta competencia puede limitar el éxito reproductivo en algunos casos.[39][40] Algunas especies son coloniales siendo las mayores colonias las del loro barranquero con hasta 70.000 efectivos.[41] La cría en colonias en los psitaciformes no es tan común como podría esperarse ya que la mayoría de las especies prefiere usar cavidades viejas a excavar nuevas.[42]
Los estudios realizados en cautividad a esta aves mostrado la gran inteligencia de estas aves. Aunque muchos loros son capaces de imitar la voz humana se ha demostrado científicamente que el loro yaco puede asociar las palabras con su significado y puede formar frases simples (véase Alex y N'kisi). Junto a los córvidos se considera a los psitaciformes las aves más inteligentes. La proporción del tamaño del cerebro y el cuerpo de los psitaciformes y los córvidos es comparable a la de los grandes simios.[43] Un argumento en contra de la atribución de capacidades inteligentes a las especies de aves era que tienen una corteza cerebral relativamente pequeña, que es la parte donde se considera que está la principal área de inteligencia en otros animales. Sin embargo, las aves usan una parte diferente del cerebro, la HVC medio-rostral, como centro de su inteligencia. Las investigaciones han demostrado que estas especies tienen esta zona mayor, y el neurocientífico Harvey J. Karten de la Universidad de California en San Diego, que estudió la fisiología de las aves, descubrió que la parte inferior de las aves funcionalmente es similar a la de los humanos. Los loros no solo demostraron inteligencia en sus capacidades de usar el lenguaje las pruebas científicas, algunas especies como el kea también muestran una gran habilidad en el uso de herramientas y resolviendo puzles.[44]
Aparentemente el aprendizaje es muy importante en la primera etapa de la vida de todos los psitaciformes, y la mayor parte de su aprendizaje es aprendizaje social. Las interacciones sociales se practican a menudo con los hermanos, y en varias especies se forman guarderías formadas por varias nidadas, y éstas también son importantes para el desarrollo de sus habilidades sociales. Los comportamientos asociados a la obtención de alimento generalmente los aprenden de sus padres, y esta tarea puede ocupar una etapa muy prolongada. Los juveniles de las especies especialistas generalmente se independizan antes de sus padres que las generalistas o parcialmente especializadas que tienen que aprender más habilidades durante un periodo más prolongado para aprovechar la variedad de recursos disponibles. El juego desempeña un papel importante en el aprendizaje de los psitaciformes, puede ser en solitario y relacionado con las habilidades motoras, o social. Algunas especies juegan a luchar con distintas intensidades para aprender a escapar de los depredadores. La ausencia de estímulos puede retrasar el desarrollo de los polluelos, como se demostró en un estudio en el que se mantuvo a un grupo de loros vasa en pequeñas cajas con pollos domésticos desde la edad de tres meses. A los 9 meses se comportaban casi como los polluelos de 3 meses de edad, aunque habían adoptado algunos comportamiento de las gallinas.[29] De forma similar las aves en cautividad de los zoos o las mascotas domésticas si no reciben estimulación suficiente desarrollan comportamientos estereotipados y autolesivos como el autodesplumado. Los avicultores que trabajan con estas aves saben que necesitan enriquecimiento ambiental para mantener estimulados a los loros y cacatúas.
Muchos psitaciformes pueden imitar la voz humana y otros sonidos. Un estudio realizado por Irene Pepperberg mostró la gran capacidad de aprendizaje lingüístico de un loro yaco llamado Alex. Alex fue adiestrado para usar palabras para identificar objetos, describirlos, contarlos y responder a preguntas complejas como «¿Cuantos cuadrados rojos hay?» con un 80% de acierto. N'kisi, otro loro yaco, consiguió tener un vocabulario de unas mil palabras aproximadamente, que usaba en contexto y en frases correctamente construidas, y además demostró capacidad para inventar nuevas.
Los psitaciformes no tienen cuerdas vocales, consiguen realizar los sonidos expulsando aire por la abertura de una tráquea bifurcada. Los distintos sonidos se producen al cambiar la profundidad y la forma de la tráquea. Se sabe que los loros yaco de todas las subespecies son los que tienen la mayor capacidad para imitar sonidos y la voz humana. Esta habilidad convierte a los loros en mascotas muy apreciadas desde tiempos antiguos hasta la actualidad. En el Masnavi, una obra persa escrita en 1250 por Rumi, se menciona los métodos para entrenar a los loros a hablar.
Aunque la mayoría de los psitaciformes son capaces imitar la voz humana, algunas especies tienen más capacidad que otras. Se considera que tras los loros yaco los mejores imitadores del habla son las amazonas de entre todos los loros. La cuestión de por qué estas aves imitan sonidos permanece abierta, pero se ha encontrado una correlación entre los que mejor lo hacen y los que puntúan más alto en las pruebas de resolución de problemas. Se ha observado que los loros yaco silvestres imitan los sonidos de otras aves en la naturaleza.[45] Pero no se ha observado este comportamiento en otras especies de loros.
En la revista Animal Cognition se afirma que algunas aves prefieren trabajar solas, mientras que a otras les gusta trabajar juntas como al los loros yaco. Cuando hay dos loros saben el orden de las tareas necesario o cuando deben hacer algo juntos, pero tienen problemas a la hora de intercambiar los papeles. Cuando hay tres loros generalmente uno de ellos prefiere cooperar con uno de los otros dos, pero todos ellos cooperan para resolver la tarea.[46]
Los humanos y los psitaciformes tienen relaciones complicadas. Económicamente pueden beneficiar a las comunidades a obtener ingresos por el comercio de mascotas o como atractivo turístico. Pero algunas especies son consideradas plagas para agrigultura, especialmente las cacatúas en Australia. Algunos psitaciformes se han beneficiado de los cambios realizados en el medio ambiente realizados por los humanos y han extendido su área de distribución a causa de la actividad agrícola, pero la mayoría de las especies se encuentran en el caso contrario.
Existen varias profesiones dedicadas a los psitaciformes. Los cuidadores de zoos y acuarios se encargan de cuidar y entrenarlos. Algunos veterinarios se especializan en el tratamiento de aves y en especial de psitaciformes. Algunos biólogos estudian las poblaciones salvajes de aves para conocerlas y ayudar en su conservación. Además muchos avicultores crían y venden loros destinados a ser mascotas.
Decenas de millones de individuos han sido sacados de la naturaleza, y se ha comerciado con ellos en mayores cantidades que ningún otro grupo de animales silvestres.[47] Muchos psitaciformes todavía están amenazados por este tráfico además de por la pérdida de hábitat, la depredación y competencia de especies introducidas, y la caza por su carne y plumas. Algunas especies se consideran plagas para los cultivos,[48] que se comen la fruta, el grano y otras cosechas, pero otras proporcionan beneficios económicos por el ecoturismo y la observación de aves.[49]
Invariablemente los loros y las cacatúas son mascotas que requieren una enorme cantidad de atención, cuidado y estimulación intelectual para desarrollarse correctamente, similares a los que necesita un niño de tres años, por lo que mucha gente no es capaz de proporcionárselos a largo plazo.[50] Los individuos que se crían para ser mascotas deben ser alimentados a mano por personas o acostumbrarse a la interacción con humanos desde edad temprana para que confíen en ellos y puedan ser domesticados. Sin embargo, incluso las aves alimentadas a mano pueden volverse agresivas y morder por arrebatos hormonales, si se manejan inadecuadamente o se entrenan deficientemente. Los loros no son en absoluto mascotas de bajo nivel de mantenimiento. Necesitan para mantenerse sanos alimentación especializada, limpieza y cuidados del plumaje, atención veterinaria, enriquecimiento ambiental mediante dispositivos y juguetes, entrenamiento, ejercicio e interacción social con otras aves y humanos (no soportan la soledad mucho tiempo). Al ser especies de climas cálidos enferman con facilidad al exponerlos al frío, por lo que hay que controlar cuidadosamente la temperatura de su vivienda. Por todo ello se debe reflexionar si se podrán atender correctamente antes de adquirirlos. Además los loros y cacatúas no son muy buenas mascotas para la mayoría de la gente ya que por sus instintos naturales son gritones y suelen destrozar cosas a mordiscos. Aunque pueden ser muy afectuosos y cariñosos cuando son inmaduros, a menudo pueden volverse ariscos y agresivos al madurar. Por ello los grupos de rescate de loros estiman que la mayoría son regalados o cambiados de casa al menos cinco veces hasta alcanzar su hogar definitivo, o mueren prematuramente por las negligencias intencionadas o involuntarias o a causa del maltrato. Desgraciadamente su capacidad para hablar, su belleza y sus llamativos colores impulsan a comprarlos a consumidores poco informados e irreflexivos.
En Europa hay registros de la cría de la cotorra de Kramer desde la antigüedad, en concreto en las obras de Plinio el Viejo en el siglo I.[51] Aunque han sido apreciadas durante miles de años por su belleza y capacidad de hablar, han sido incomprendidos con frecuencia. Por ejemplo, el escritor Wolfgang de Grahl menciona en su libro de 1987 The Grey Parrot (El loro gris) que algunos importadores solo daban de beber a los loros café cuando estaban embarcados porque creían que mejoraban su supervivencia durante la travesía (en la actualidad se sabe que la cafeína del café es tóxica para las aves). Los psitaciformes domésticos generalmente se mantienen en jaulas o aviarios, aunque deberían sacarse regularmente para que hagan ejercicio y se estiren con libertad.
Dependiendo de las regiones este tipo de mascotas procede de las capturas en la naturaleza o de la cría en cautividad, aunque en la mayoría de zonas sin psitaciformes nativos éstos se crían en cautividad. Las especies que se usan como mascotas más comúnmente son los periquitos, las cotorras, inseparables, amazonas, guacamayos, cacatúas, loros yaco, loros eclectos, loritos, loros Pionus y Poicephalus. Aunque las especies más frecuentes son las de pequeño tamaño que son menos exigentes y más fáciles de cuidar. El periquito común, un psitácido pequeño, es el más popular de todos, y la cacatúa ninfa es la más frecuente entre las cacatúas. Sus temperamentos y personalidades varían incluso entre individuos de la misma especie. Por ejemplo entre los loros yaco que se consideran los mejores parlanchines hay variaciones en su capacidad y algunos se niegan a hacerlo aunque puedan. Su nivel de ruido, su capacidad para hablar y su afecto por las personas depende a veces de cómo se cuide al ave y del nivel de atención que reciba.
Algunas especies de psitaciformes de gran tamaño, incluidas las cacatúas grandes, los guacamayos y las amazonas tienen una esperanza de vida similar a la de los humanos, con longevidades de 80 años y con algunos casos de loros que han llegado a los cien años,[52] por lo que hay que tenerlo en cuenta a la hora de adquirirlos. Las especies más pequeñas como los periquitos, inseparables y lorículos tienen longevidades más cortas de entre 15–20 años. Algunas especies pueden ser muy ruidosas, y los psitaciformes más grandes pueden ser muy destructivos y se requiere renovar regularmente los juguetes y los elementos de sus jaulas que destrozan con sus fuertes picos. Además necesitan jaulas muy grandes. Debido a su inteligencia los psitaciformes aprenden rápidamente trucos, tanto buenos como malos, para llamar la atención o conseguir lo que quieren.
Su longevidad, sus elevadas exigencias y los rasgos salvajes que conservan como sus gritos y costumbres destructivas, hace necesario reubicar de hogar a muchos loros de gran tamaño a lo largo de sus vidas. Un problema frecuente de estos loros de gran tamaño es que son mimosos, dulces y adorables cuando son juveniles y cuando maduran se convierten en aves adultas inteligentes, complejas y exigentes que pueden sobrevivir a sus dueños y además pueden volverse agresivas y dañinas. Debido a estos problemas proliferan las mascotas sin hogar de este tipo a las que hay que practicar la eutanasia, como a los perros y gatos en los centros de control de animales, o que permanecen en las protectoras de animales. Además a los loros con frecuencia no les sienta bien la cautividad, muchos sufren problemas mentales y desarrollan comportamientos repetitivos, como balancearse sin parar o gritar incesantemente, o se arrancan sus propias plumas; comportamientos que no se dan en la naturaleza pero que son frecuentes en cautividad, por no recibir los cuidados y la atención que necesitan.
Los psitaciformes se encuentran en la mayoría de los zoos. Algunos de ellos participan en programas de crían en cautividad y conservación de estas especies. Muchos zoos además organizan exhibiciones de loros y cacatúas amaestrados que realizan sus trucos para el divertimento de los visitantes.
La popularidad de estas aves como mascotas ha producido una próspero comercio a su alrededor, a veces ilegal, y algunas especies están amenazadas de extinción por su causa. La combinación de la captura de los individuos silvestres y el daño causado a sus hábitats hace difícil o imposible la supervivencia a algunas especies de psitaciformes. Por ello la importación de loros capturados en la naturaleza es ilegal en Estados Unidos y Europa. Aun así tráfico continúa. Un informe publicado en enero de 2007 presentas una clara imagen del comercio de loros salvajes en México, donde se afirma: "La mayoría de los loros capturados en México se quedan en el país para el comercio doméstico. Un pequeño porcentaje de estas capturas, del 4% al 14%, son vendidas de contrabando a Estados Unidos."[54]
Muchas de sus especies están protegidos por el CITES. Las naciones del mundo tienen diferentes métodos para controlar el tráfico nacional e internacional. Australia prohibió la exportación de aves nativas en 1960. Tras años de campañas de las ONGs y varios brotes de la gripe aviar, en julio de 2007 la Unión Europea prohibió definitivamente la importación de cualquier ave capturada de la naturaleza.[55] Antes de la prohibición temporal de octubre de 2005, la Unión Europea importaba aproximadamente dos millones de aves al año, alrededor del 90% del comercio mundial,[56] cientos de miles de las cuales eran loros.
Los psitaciformes aparecen en las leyendas, religión, historias, literatura, el arte y el cine de los humanos desde haces miles de años. Hay registros en obras tan antiguas como la fábula de Esopo El loro y la gata (alrededor del 600 a. C.), el poema de Ovidio El loro muerto,[57] o los bestiarios medievales. Y en la actualidad se les dedican libros enteros como Parrot Culture (la cultura de los loros).[58]
Tanto en la prehistoria como en la época moderna las plumas de los psitáciformes se han usado en ceremonias y como elementos decorativos. Y han sido mascotas de los hombres desde tiempos inmemoriales.
Una leyenda de las islas Marquesas relata las aventuras del héroe Laka que tiene que realizar un largo y peligroso viaje a Aotona, en las actuales islas Cook, para conseguir unas valiosas plumas de un loro rojo para regalárselas a su hijo y su hija. En el viaje cien de sus ciento cuarenta remeros mueren de hambre durante la travesía, pero los supervivientes que llegan a Aotona capturas suficientes loros como para llenar 140 bolsas con sus plumas.[59][60] En al menos algunas versiones las plumas se conseguían desplumándolos sin matarlos.[61]
En la actualidad los psitaciformes aparecen en muchos medios de comunicación. Hay revistas dedicadas a ellos y sus cuidados como mascotas y a la conservación de las aves.[62] Protagonizan películas de ficción como Paulie y Río, y documentales como The Wild Parrots of Telegraph Hill.
Los loros también han sido considerados sagrados. En la Cultura moche del antiguo Perú se adoraba a estas aves y a menudo se representaban en su arte.[63]
Los loros son usados como símbolos nacionales. En la bandera de Dominica aparece un loro. El loro de San Vicente es el ave nacional de San Vicente y las Granadinas, una pequeña nación del Caribe.
Los loros son populares en las leyendas budistas y aparecen con frecuencia en sus obras. Por ejemplo Amitābha (una personificación celestial de Buda) se transformó en loro para ayudar en la predicación y la conversión de la gente. Otra leyenda cuenta como un loro cuando el bosque se incendió empezó a llevar agua e intentó apagar las llamas. Al ver la acción del loro el gobernante de los cielos se conmovió y mandó la lluvia para apagar el incendio. En la iconografía del budismo chino a veces se representa a un loro volando a la derecha de Guan Yin sujetando un rosario en su pico.
Loros escapados de varias especies se han establecido en la naturaleza fuera de su área de distribución natural. Entre los casos más antiguos de mascotas que se han asilvestrado está el papagayo granate procedente de Fiyi y que estableció una población el las islas del sur de Tonga. Esta introducción se produco en época prehistórica y los papagayos granates ya fueron mencionados en Tonga por capitán Cook en los años 1770.[23] Algunas especies se han adaptado sorprendentemente al clima de Europa y Norteamérica. Los primeros registros de loros escapados reproduciéndose en California, Texas y Florida datan de los años 1950 (aunque podrían remontarse sin confirmación a la década 1920 en Texas y Florida).[27] Unas pocas especies se han reproducido tanto que han llegado a convertirse en una plaga molesta, que amenazan los ecosistemas locales por lo que se han adoptado medidas de control contra estas poblaciones asilvestradas.[64][65]
Muchas especies de psitaciformes están en declive y varias se han extinguido a causa del hombre. De las 372 especies vivas 130 están clasificadas por la UICN como especie amenazada o casi amenazada, de las cuales 16 se consideran en peligro crítico de extinción actualmente.[5] En la actualidad la UICN reconoce que se han extinguido 19 especies de psitaciformes desde 1600 (fecha que marca las extinciones modernas).[67] Esta cifra no incluye al lori diadema que no ha tenido un avistamiento confirmado desde hace un siglo pero que todavía está clasificado como especie en peligro crítico de extinción.
Existen varios motivos para el declive de tantas especies, pero las principales amenazas son la pérdida o degradación de sus hábitats, la caza, y para ciertas especies, el tráfico de aves silvestres. Los psitaciformes son perseguidos a causa de sus plumas, su carne (en algunas regiones) y por ser considerados plagas para la agricultura. Por ejemplo durante un tiempo Argentina ofrecía recompensas por matar cotorras monje por considerarlas dañinas para los cultivos, por lo que se mataron a cientos de miles de estos pequeños loros, aunque al parecer no afectó considerablemente a la población total de esta resistente especie.[68]
Las capturas para el tráfico de mascotas son una amenaza para muchas de las especies más raras o que se reproducen más despacio. La pérdida o degradación del hábitat, principalmente a causa de la extensión de la agricultura, es una amenaza para la mayoría de las especies. La reproducción de los psitaciformes que anidan en cavidades puede verse afectada negativamente por especies introducidas que ejercen competencia sobre sus lugares de anidamiento. La desaparición de árboles viejos donde anidar es un problema en algunas regiones, en particular en Australia donde algunas cacatúas necesitan árboles centenarios para anidar. Muchos psitaciformes se encuentran solo en algunas islas y son vulnerables a la introducción de especies como las ratas y los gatos, ya que han perdido los comportamientos necesarios para eludir a los depredadores. El control de los depredadores puede ayudar a mantener o incrementar las poblaciones de las especies amenazadas.[69] Además las especies insulares, que tienen poblaciones pequeñas y hábitats restringidos, son vulnerables a catástrofes naturales como huracanes y erupciones volcánicas. Las medidas de conservación tomadas para conservar el hábitat de algunas especies de loros carismáticos han ayudado a proteger a muchas otras especies que viven el mismo ecosistema.[70]
Existen muchos grupos activos para la conservación de las poblaciones de psitaciformes salvajes. Una de las mayores el la World Parrot Trust,[71] una organización a nivel internacional que colabora en proyectos conservacionistas y edita una revista,[72] y recauda fondos través de donaciones y cuotas de sus miembros para labores conservacionistas en 22 países. A menor escala existen otras organizaciones locales que recaudan dinero para proyectos de conservación. Los zoos y las protectoras de animales suelen tener programas de educación con objeto de sensibilizar al público y cambiar las conductas que dañan a las poblaciones salvajes. Algunos zoos además participan en programas de cría en cautividad de especies amenazadas con el fin de reintroducirlos en los medios naturales.[73] Una atracción popular de muchos zoos son las estaciones de alimentación de loris, en las que los visitantes los alimentan con tazas de líquido azucarado. Esta actividad se realiza asociada con charlas y avisos educativos.
Se han realizado con éxito varios proyectos de conservación específica para algunos loros. El traslado a islas libres de depredadores foráneos de poblaciones del vulnerable kakapu, seguida de un control intenso y programas de alimentación suplementaria han incrementado su población de 50 individuos a 123.[74] En Nueva Caledonia el perico cornudo estaba amenazado por las capturas para el tráfico de mascotas y la pérdida de hábitat. Las medidas de conservación orientadas a la concienciación de la comunidad eliminó la amenaza del furtivismo, y permitió a la población de pericos crecer de los 600 individuos en 1993 a más de 2000 en 2009.[75] En 2007 se reintrodujo una población de lori de Rimatara en la isla de Atiu (en las islas Cook), para proteger de las ratas a la última población natural que quedaba en la isla de Rimatara, de una especie que antes se extendía por gran parte de la Polinesia.[73]
El comercio, exportación e importación de todas las especies de psitaciformes capturados en la naturaleza está regulado y solo se permite en circunstancias especiales en los países que forman el CITES, la convención internacional para el tráfico de especies amenazadas, que se instauró en 1975 para regular el tráfico de todas las especies de aves y plantas amenazadas. En 1975 se incluyeron 24 psitaciformes en el apéndice I de la CITES, que prohíbe el comercio con ellas internacionalmente. Tras esta clasificación inicial la persistencia de las amenazas y el tráfico llevó al CITES a añadir 32 variedades de psitaciformes más al apéndice I.[76] Todas las demás especies de psitaciformes están protegidos por el apéndices II de CITES. Además las legislaciones de cada país regula el tráfico de ciertas especies.
|coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |coautores=
(ayuda) |mes=
(ayuda) |número-autores=
(ayuda) Los psitaciformes (Psittaciformes) son un orden de aves que incluye aproximadamente 86 géneros con 372 especies que se encuentran principalmente en las zonas tropicales y subtropicales. El grupo fue bautizado por el nombre griego del loro ψιττακός «Psittakos», y por ello el nombre de este orden significa «los que tienen forma de loro». El orden se subdivide en tres superfamilias: Psittacoidea (los loros típicos o papagayos), Cacatuoidea (las cacatúas) y Strigopoidea (los loros de Nueva Zelanda). Los psitaciformes tienen principalmente una distribución pantropical, aunque varias especies habitan en regiones templadas. El grupo presenta su mayor diversidad en América del Sur y Australasia.
Todos los miembros del orden tienen como características comunes: un pico robusto y curvado hacia abajo, la postura erguida de su cuerpo y sus garras prensiles zigodáctilas, es decir, que tienen dos dedos dirigidos hacia delante y dos hacia atrás. La mayoría de los psitaciformes son de colores intensos. Muchas especies de loros son predominantemente verdes, y otras tienen plumaje multicolor. En cambio, el plumaje de la mayoría de las cacatúas oscila es predominantemente blanco o negro, y todas se caracterizan por tener un penacho de plumas eréctil en la cabeza. La mayoría de psitaciformes presenta poco o ningún dimorfismo sexual, aunque hay excepciones. Son el orden de aves que presenta la mayor variación de longitud entre especies.
Se alimentan principalmente de semillas, nueces, frutos, brotes y otras materias vegetales. Algunas especies consumen a veces animales y carroña, mientras que los loris y lorículos están especializados en comer néctar, polen y fruta blanda. Casi todos los psitaciformes anidan en los huecos de los árboles y ponen huevos de color blanco, de los cuales eclosionan polluelos altriciales.
Los loros, junto a los córvidos, se encuentran entre las aves más inteligentes, y la capacidad de algunas de sus especies de imitar la voz humana los convierte en mascotas muy populares. La captura de loros para el tráfico ilegal de mascotas y otros fines, la pérdida de hábitat, la caza y la competencia con especies invasoras han mermado las poblaciones salvajes, al ser el grupo de aves silvestres que sufre mayor explotación. Muchos miembros del orden están clasificados como especies amenazadas o casi amenazadas, de los cuales 16 se consideran en peligro crítico de extinción actualmente.
Papagoilised (Psittaciformes) on linnud, kes on levinud peamiselt neotroopilises, paleotroopilises ja austraalses vööndis.
Papagoiliste seltsi kuulub 372 liiki ja 82 perekonda.
Papagoidele on omaseks suur ja tugev nokk, püstine hoiak ja tugevad jalad. Paljud papagoid on värvikirevad.
Asustavad peamiselt ekvatoriaalseid vihmametsi, ent ka mägipiirkondi (kea) ja asulaid (kaeluspapagoi).
Papagoide tavatoiduks on seemned, puuviljad, pähklid, nektar ja noored taimed. Enamik papagoisid pesitseb puuõõnsustes.
Enamik neist on väga intelligentsed, näiteks suudavad jäljendada hääli.
Peamiselt ohustab papagoisid laienev lemmikloomakaubandus. Kuna papagoid on ühed populaarsemad lemmiklinnud. on neil suur oht langeda röövpüügi ohvriks. Samuti püütakse neid ka selleks, et neist valmistada ehteid ja kostüüme.
Papagoid võivad ka vastavalt elupaigale ja toitumisele suuresti erineda (kakapo ja hüatsint-siniaara näitel).
Kakapo Hüatsint-siniaara Pilt Nokk Väike, sale, suhteliselt sirge Suur, massiivne, kõver Tiivad Taandarenenud → lennuvõimetu Suured ja laiad → väga hea lendaja Värvus Rohekas, veidi pruune/muste triipe, Meresinine, silmaümber ja noka juures veidi kollast Elupaik Uus-Meremaa metsade maapinnal Lõuna-Ameerika vihmametsadesSugukond Strigopidae: Uus-Meremaa papagoid
Sugukond kakaduulased: kakaduud
Sugukond papagoilased:
Papagoide mitmekesisus on väga suur. Väikseim ja ühtlasi ka kergeim neist on sinikiird-kääbuspapagoi (8 cm ja 10 g) ja suurim hüatsint-siniaara (1 m). Kakapo on papagoide seast kõige raskem (4 kg). Samuti on nad väga värvilised. Kõige iseloomulikumaks jooneks on nende nokk. See on tugev, kõver ja lai. Ülanoka tipp küünib terava konksuna üle alanoka, nii et alanokk on märksa lühem kui alanokk [1].
Papagoid kasutavad oma võimast nokka kõvade puuviljade ja seemnete purustamiseks. Mida kergem toit, seda väiksem nokk.
Samuti on papagoidel tugevad jalad, teravate ja piklike küünistega. Jalgu kasutatakse ronimiseks ja okstest haaramiseks. Mõned liigid kasutavad neid ka toidu haaramiseks ja purustamiseks.
Kakaduudel on peas ka liikuv tutt.
Papagoid on küllaltki laia levikuga [1], peamiselt soojades piirkondades nagu Amazonase vihmametsad, Aafrika keskosa, Madagaskar, Okeaania saarestik ja Austraalia. Papagoide seas on palju endeeme ja kosmopoliidid puuduvad. Mõned liigid (kaeluspapagoi) on toodud sisse ka Euroopasse ja Ameerika Ühendriikidesse.
Metsikute papagoide uurimisel on palju raskusi, kuna neid on raske püüda ja kui nad on püütud on raske midagi märgata.Papagoid on head lendajad ja nende lennupilt on sirge. Enamik liike veedab suurema osa päevast oksal istudes või puuladvas ronides. Tihti kasutavad nad ronimiseks nokka. Maapinnal elavad papagoid on öise eluviisiga ja tugevate jalgadega.
Enamik papagoisid toitub puuviljadest, seemnetest, pähklitest, õietolmust, nektarist ja pungadest. Tänu oma suurele ja tugevale nokale on nad võimelised purustama suuri ja kõvasid puuvilju. Paljud liigid Ameerikas, Aafrikas ja Uus-Guineas neelavad savi, millest nad saavad mineraale ja mis eemaldab nende soolestikust mürgiseid aineid.
Uus-Meremaal elavad kead söövad noori tormipääsusid ja võivad rünnata isegi täiskasvanud lambaid.
Papagoid on enamjaolt monogaamsed. Papagoide ja kakaduude paarid on tihedalt seotud ka väljaspool paaritumisaega. Eriti tugev on side lembelindude paaridel. Pesad tehakse enamasti puuõõnsustesse, vaid lennuvõimetud papagoid (kakaa, kakapo ja kea) teevad pesa maapinnale ning munkpapagoi ja lembelinnud puudele. Mõned liigid on koloonialised (kaldapapagoi), kuid see on papagoide seas küllaltki haruldane nähtus.
Munad on neil valged. Enamikul liikidel hauvad mune emased, vaid kakaduudel, ametüst-nestepapagoidel ja india ripplindudel hauvad mõlemad vanemad.
Haudumine kestab 17–35 päeva (mida suurem lind, seda pikem inkubatsioon). Olenevalt liigist veedavad pojad pesas 3 nädalat kuni 4 kuud. Pojad on koorudes abitud.
Nagu k-strateegidele kohane, annavad aarad ja teised suured papagoid vähe järglasi. Nad saavad mõne aastaga suguküpseks, saavad ühe või mõne järglase aastas ega pea vajalikuks ka iga aasta paarituda.
Papagoid on väga intelligentsed linnud. Uurimused hallpapagoiga on näidanud, et nad on väga hea õppimisvõimega ning suudavad õppida sõnu ja lauseid. Koos vareste, ronkade ja harakatega on nad maailma intelligentseimad linnud.
Papagoid, eriti viirpapagoid, on maailma populaarseimad lemmiklinnud. Neid on lihtne pidada, nad pole toidu suhtes eriti nõudlikud ning suudavad pika kordamise tulemusena õppida ära mõned sõnad või lausa laused. Samuti on papagoid väga seltsivad ja rõõmsameelsed.
Papagoiliste esindajaid võib leida enamikust maailma loomaaedadest. Mõned neist osalevad ka lindude paljundamisel ja looduskaitseprogrammides. Mõned loomaaiad on linde õpetanud tegema ka trikke. Tallinna loomaaias leidub kaeluspapagoisid, ararauna ja kollatutt-kakaduusid.
Tänaseks päevaks on paljud papagoiliigid väljasurnud. 350 liigist, 130 on ohulähedases või veelgi hullemas seisundis. Peamised ohuallikad on elupaikade kadumine ja hävitamine, salaküttimine, ning mõnedele liikidela ka salakaubandus. Papagoisid jahitakse toiduks ja nende värvikirevate sulgede tõttu.
Kinnipüüdmine lemmiklindudeks on suurim oht haruldasematele ja aeglasematele liikidele. Elupaikade kadumine on aga enamiku papagoiliste probleemiks. Suur oht on ka pesapaikade kadumisel, kuna papagoid on nende suhtes vägagi valivad. Isoleeritud liikidele (kea, kakapo jne) on saanud saatuslikuks inimese ja tema kaaslejate (näiteks rändrott, kass jne) saabumine nendesse suletud piirkondadesse. Mõnele liigile on ohuks ka vanade puude kadumine, mis ei ole majanduslikult enam kasulikud, kuid elutähtsad liikide pesitsemiseks. Koduloomade ja muude sissetoodud liikide kontroll aitab tihti päästa endeemseid ja hävimisohus liike.
Tänapäeval on palju aktiivseid organisatsioone, kes tegelevad papagoide kaitsmisega nii ex situ kui ka in situ. Loomaaedadel on siin veidi väiksem roll, kui kaitsealadel, kuid suur roll loodushariduse andmisel. Tihti peetakse loomaaedades vaid üldtuntud ja mitte nii haruldasi liike (viirpapagoid, aarad jne). Loomulikult on ka siin erandeid.
Psittaciformes, loroak, perikitoak, kakatuak, papagaiak eta gisako hegaztiak biltzen dituen ordena.
Ordena honetako hegaztien bereizgarria da oso azkarrak direla eta espezie batzuek gauza direla ahoskatzeko eta giza hotsak nahiz hitzak errepikatzeko.
Hego Amerikan, Erdialdeko Amerikan, Afrikan eta Madagaskarren, Australian, Ginea Berrian, Zeelanda Berrian eta Ozeano Bareko hegoaldeko uharteetan bizi dira gehienak.
Latinezko Psittacus hitzetik datorkio izena hegazti-talde honi, ordena honetako hegaztiak bizi ziren Sittace izeneko Asiriako herritik.
Psittaciformes ordenaren barruko sailkapena behin baino gehiagotan aldatu da. Gaur egun, Nazioarteko Ornitologia Kongresuak (2009) hiru familia onartzen ditu: Strigopidae, Cacatuidae eta Psittacidae. Bestalde, 85 genero eta 350 bat espezie ditu ordenak.
Hegazti potoloak dira, buru handi, lepo motz eta gorpuzkera biribilekoak. Kolore biziko lumak izan ohi dituzte.
Tamaina desberdinetako hegaztiak sartzen dira ordena honetan: espezie txikienak —Micropsitta pusio— 10 g pisatzen ditu, eta 8 cm garai da; espezie handienak —Ara hyacinthe—, berriz, metro bateko garaiera du.
Moko bereizgarria dute: motza, gakoduna, lodia eta gogorra. Baraila garezurrari lotua du, eta horrek aukera ematen dio goitik beherako mugimendua indar handiz egiteko. Psittacidae familiako espezie guztiek, Psittrichas fulgidus espezieak ez beste, modu berean erabiltzen dute mokoa aleak fruituetatik ateratzeko: aleari barailen artean heltzen diote, behe-barailak xehatzen du fruituaren azala, eta mingainarekin hartzen dute alea. Mingain gihartsua dute.
Begi bakoitza independentea da. Lepoak mugimendu ugari egin ditzake, eta ikuspen-eremu zabala eskaintzen die horrek. Hanka motzak dituzte, eta zigodaktilak dira, hau da, bi hatz aurrera begira dituzte, eta beste bi atzera begira. Halako hankak aproposak dira hegazti zuhaiztarrentzat, bai adarrei heltzeko eta baita janaria hartzeko eta fruituen oskolak irekitzeko ere.
Denbora asko pasatzen dute lumak zaintzen, baina beren burua seguru sentitzen dutenean baino ez dira horretan aritzen. Maiz edan behar izaten dute ura, eta, lurralde lehorretan, espezie bereko milaka aleko taldetan biltzen dira, ura edateko lekuen inguruan. Fruitujaleak dira gehienak, eta aleak, intxaurrak eta lore-begiak janez osatzen dute elikadura.
Psittaciformes, loroak, perikitoak, kakatuak, papagaiak eta gisako hegaztiak biltzen dituen ordena.
Ordena honetako hegaztien bereizgarria da oso azkarrak direla eta espezie batzuek gauza direla ahoskatzeko eta giza hotsak nahiz hitzak errepikatzeko.
Hego Amerikan, Erdialdeko Amerikan, Afrikan eta Madagaskarren, Australian, Ginea Berrian, Zeelanda Berrian eta Ozeano Bareko hegoaldeko uharteetan bizi dira gehienak.
Latinezko Psittacus hitzetik datorkio izena hegazti-talde honi, ordena honetako hegaztiak bizi ziren Sittace izeneko Asiriako herritik.
Psittaciformes ordenaren barruko sailkapena behin baino gehiagotan aldatu da. Gaur egun, Nazioarteko Ornitologia Kongresuak (2009) hiru familia onartzen ditu: Strigopidae, Cacatuidae eta Psittacidae. Bestalde, 85 genero eta 350 bat espezie ditu ordenak.
Papukaijalinnut (Psittaciformes) on lintujen lahko, jonka lajit esiintyvät tropiikissa ja subtropiikissa. Niiden merkittävimmät esiintymisalueet ovat Australaasia ja Amazonin allas.
Taksonomista riippuen papukaijalinnut jaetaan heimoihin. Aikaisemmin kaikki papukaijalinnut luettiin kuuluviksi papukaijojen (Psittacidae) heimoon. Sittemmin papukaijoista on erotettu omiksi heimoikseen kakadut (Cacatuidae) ja uudenseelanninpapukaijat (Strigopidae), eräissä luokituksissa heimoja on enemmän, esimerkiksi BirdLife Suomen käyttämässä luokituksessa on lisäksi heimo kaijat.[1][2] Kaikkiaan papukaijalintuja tunnetaan noin 350 lajia.
Papukaijalinnut ovat yleensä värikkäitä ja lyhytkaulaisia. Niiden pää on suurikokoinen sekä nokka lyhyt, terävä ja voimakas. Yläleuka kaartuu voimakkaasti alaspäin ja liikkuu pystysuunnassa sarananivelen avulla. Alaleuka liikkuu sekä sivuille että eteenpäin. Nokan joustavuus on apuna linnun kiipeillessä puissa. Myös vahvat jalat ovat sopeutuneet latvuselämään. Lintujen koko vaihtelee kymmensenttisistä kääpiökaijoista noin metrin kokoisiin aroihin. Värityksen erot sukupuolten välillä vaihdelevat lajin ja suvun mukaan: esimerkiksi avoparikaijalla sukupuoliero on selvä heti kunhan poikanen saa ensimmäisen sulkansa: koiraat ovat kirkkaan vihreitä, naaraat puna-sinisiä. Amatsoneilla ja aroilla ulkoisia sukupuolieroja ei ole havaittavissa. Joillakin lajeilla sukupuolierot ovat havaittavissa mutteivät niin selkeät kuin esimerkkinä mainituilla avoparikaijoilla: esimerkiksi neitokakadun luonnonväritteessä koiraan maski on kirkkaan keltainen ja siipi- ja pyrstösulat yksiväriset, kun taas naaraan (ja nuoren poikasen) kasvomaski on haalean harmaa ja siipi- ja pyrstösulat harmaan ja keltaisen kirjavat.
Papukaijalinnut käyttävät ravinnokseen hedelmiä, pähkinöitä, siemeniä, sieniä ja puiden mahlaa. Vahvan nokkansa avulla ne saavat rikki kovakuorisiakin pähkinöitä, joihin monet muut eläimet eivät pääse käsiksi. Myös jalat ja voimakas, liikkuva kieli auttavat ravinnon käsittelyssä. Papukaijalinnut ovat varsin taitavia lentäjiä. Ne ovat erittäin seurallisia ja esiintyvät usein parvissa, joissa ne käyttäytyvät hyvin äänekkäästi. Äänet ovat kauas kuuluvia kirkaisuja. Papukaijalinnut ovat suosittuja häkkilintuja; tällöin ne voivat oppia matkimaan ihmisen ääntä.
Papukaijalinnut (Psittaciformes) on lintujen lahko, jonka lajit esiintyvät tropiikissa ja subtropiikissa. Niiden merkittävimmät esiintymisalueet ovat Australaasia ja Amazonin allas.
Taksonomista riippuen papukaijalinnut jaetaan heimoihin. Aikaisemmin kaikki papukaijalinnut luettiin kuuluviksi papukaijojen (Psittacidae) heimoon. Sittemmin papukaijoista on erotettu omiksi heimoikseen kakadut (Cacatuidae) ja uudenseelanninpapukaijat (Strigopidae), eräissä luokituksissa heimoja on enemmän, esimerkiksi BirdLife Suomen käyttämässä luokituksessa on lisäksi heimo kaijat. Kaikkiaan papukaijalintuja tunnetaan noin 350 lajia.
Les Psittaciformes sont un ordre d’oiseaux tropicaux connus, par exemple, sous les termes génériques de perroquets, perruches, cacatoès, loris ou conures, ces termes désignant également plus particulièrement certaines espèces. Ils possèdent des caractères très marqués et assez homogènes qui permettent de les identifier facilement.
D’une intelligence reconnue, certaines espèces sont capables de vocalisations remarquables et d’imiter la voix humaine. Du fait de ces caractéristiques et des couleurs chatoyantes de leur plumage, de nombreuses espèces sont élevées comme animaux de compagnie dont quelques-unes, rares et protégées, font l’objet de trafics importants.
Sur la zoologie de ces espèces, voir aussi Psittacidae. Sur les perroquets comme animaux de compagnie et dans la culture, voir Perroquet.
Le terme pour désigner ce groupe d’oiseaux dérive du latin Psittacus, terme qui serait une déformation de Sittace, une ville d’Assyrie où des espèces de psittacidés vivaient[1]. L’ancien nom vernaculaire pour désigner l’ordre était papegeai (et Papegaux[2]), aujourd’hui ce terme a été remplacé par perroquet[3], terme qui apparaît comme imprécis pour beaucoup d’espèces car les termes perruche et inséparables sont bien connus.
L’ordre des Psittaciformes est traditionnellement composé d’au moins deux ou trois familles : les psittacidés, les Cacatuidés, et les Loriidés par quelques auteurs[4]. Cependant la classification des Psittaciformes a connu de très nombreuses modifications tout au long du XXe siècle et la position phylogénétique de toutes les espèces ou sous-espèces n’est pas encore parfaitement connue. Les listes rédigées peuvent donc comporter de nombreuses différences suivant les auteurs.
Il est cependant possible de reconnaître quelques grands groupes qui semblent naturels comme celui qui compte les cacatoès, celui qui compte les loris et loriquets, celui qui compte les nestors et le Kakapo. Il est plus difficile de reconnaître des groupes naturels dans les espèces restantes, bien que le groupe défini par la classification de Howard et Moore comme celui des Arinae semble lui aussi assez naturel.
Aujourd’hui, la classification de référence (version 6.3, 2016) du Congrès ornithologique international y inclut quatre familles (par ordre phylogénique) :
En outre la position phylogénétique au sein des Psittaciformes de quelques fossiles n’appartenant pas à la famille des Psittacidae est discutée. L’arbre phylogénétique, suivant la taxinomie de Mayr (2002), se décompose donc sous la forme suivante[5] :
Dans la classification du COI de 2009, les psittacidés regroupent 348 espèces, portant des noms vernaculaires qui peuvent contenir les termes loris, coryllis ou loricules, guaiabero, loriquets, psittrichas, strigops, micropsittes, psittacules, perruches, palettes, éclectus, coryllis, inséparables, perroquets, aras, conures, touis, caïques, piones, amazones, papegeai, crick tandis que les cacatuidés regroupent 20 espèces de cacatoès et la Calopsitte élégante. Le nombre d'espèces reconnues varie également selon les classifications. La famille des Strigopidae, quelquefois appelée Nestoridae, qui regroupe des espèces souvent jugées archaïques, est formée par les espèces de nestors et le Strigops kakapo. Dans cette taxonomie, la famille des psittacidés est elle-même divisée en six sous-familles.
Dans la systématique proposé par Frank Gill en 1995 l’ordre des Psittaciformes est divisé en trois familles et six sous-familles : les familles des Cacatuidae, des Loriidae (loris et loriquets) et des Psittacidae (perroquets et perruches)[6].
Dans la classification de Howard et Moore, l’ordre est initialement divisé en la famille des Cacatuidae et celle des Psittacidae de ce fait la famille des Strigopidae est une sous famille de Psittacidae au même titre que celles des Psittrichadinae, Loriculinae, Micropsittinae, Loriinae, Psittacinae. Les six sous-familles peuvent également se retrouver dans d’autres classifications à des degrés divers c'est-à-dire que l'on retrouve parfois, suivant les classifications, les mêmes groupes comme étant une famille, une sous-famille voir une tribu comme les Platycercinae, Arinae quelquefois vu comme les tribus des Platycercini et des Arini. Comme toujours s'il est toujours opportun de spécifier à quelle classification on fait référence lorsque l'on évoque un taxon, cela l'est particulièrement pour tous les taxons classés au sein des Psittaciformes.
Ces oiseaux sont particuliers sur le plan morphologique. Ils disposent en effet d’une crête mobile, un arrangement différent des artères de la carotide, une vésicule biliaire, des différences au niveau des os du crâne et l’absence de couleurs structurales dans les plumes qui ne leur permettent pas d’avoir des teintes aussi nombreuses que chez les autres Psittacidae. Des études génétiques suggèrent ce groupe comme monophylétique[7].
Le groupe formé par les loris et loriquets a été considéré comme troisième famille sous le nom de Loriidae[4] pendant de nombreuses années. Cependant, ils sont maintenant regroupés sous le taxon des Loriinae[8] sous-famille de Psittacidae par une majorité d’auteurs. Les données biogéographiques et celles obtenues à partir de diverses études génétiques permettent de dire que ce groupe est monophylétique[7].
Ils sont plus proches des psittacinés que des cacatuinés.
Les nestors et le kakapo de Nouvelle-Zélande sont très différents des autres Psittaciformes. Aussi bien morphologiquement que comportementalement. Ils ont presque toujours été considérés comme des Psittaciformes primitifs, ou du moins comme étant génétiquement éloignés de la branche principale.
Bien que les connaissances sur ce groupe, notamment sur les relations entre espèces, se soient améliorées au cours de ces dernières années, les espèces restantes sont probablement toujours paraphylétiques[7]. La position phylogénétique des espèces qui le composent est donc susceptible d’évoluer dans les années à venir. Cette sous-famille regroupe près de 300 espèces.
La systématique de ce groupe a depuis toujours posé des problèmes du fait de l’originalité des caractéristiques de ces oiseaux et, longtemps, n’a pas fait l’unanimité.
Les premières tentatives de classification scientifique sont faites par Buffon et fondée sur les dissections des premiers perroquets parvenus dans les cabinets de curiosités. Quelques systématiciens, dont Bonaparte est le chef de file, plaçaient ces espèces au sein de la classe des oiseaux comme ils plaçaient les primates au sein des mammifères. Aucune nouvelle connaissance ne permet de progresser jusqu’aux travaux de Émile Blanchard[9] mais ces résultats ne font pas non plus l’unanimité. Il parvient à déterminer, pour les espèces connues, que les perroquets américains et ceux d’Afrique/Australasie doivent être regroupés au sein de groupes différents. La systématique présentée reste proche d’un classement par nom vernaculaire. Vingt ans plus tard dans les années 1867, Finsch publie à Leyde une monographie sur les Psittacidae en reconnaissant cinq sous-familles regroupant 26 genres, la sous-famille du Kakapo, les cacatoès, les Sittacinae[10] des perroquets à grande queue dont les Aras, les perroquets à petite queue, les perroquets à langue en brosse, dont les loris et les espèces du genre Nestor[11]. L’assemblage du dernier groupe fait penser que cette systématique n’est pas naturelle.
En 1874, Alfred Henry Garrod de la Zoological Society of London publie une étude sur l’anatomie de 82 espèces qui ont vécu dans son jardin[12]. C’est lui qui montre la particularité de la carotide pour toutes les espèces et détermine systématiquement la présence ou l’absence de glande uropygienne, de muscles ambiens, de la structure de la furcula mais il néglige le reste du squelette et commet diverses erreurs. Garrod divise dans un premier temps les perroquets en deux familles, les Palaeornithidae et les Psittacidae et trois sous-familles Palaeornithinae, Cacatuinae, et Stringopinae. Plus tard en quatre sous-familles Arinae, Pyrrhurinae, Platycercinae, et Chrysotiane. À part les Cacatuinae, tous ces taxons sont paraphylétiques. Largement critiqué, ce classement est rapidement obsolète. Seules les caractéristiques[13] retenues pour distinguer les Agapornis et Psittacula sont pertinentes.
Alphonse Milne-Edwards montre[14] que des différences significatives sont visibles en fait dans les os du crâne chez les Psittacidae. Cela montre que la furcula n’est pas déterminante pour une classification, d’autant que la distance géographique entre les différentes espèces qui ont la même particularité est trop importante pour que ce caractère soit homologique. C’est lui qui identifie les premiers fossiles européens[15].
De nombreuses systématiques vont se succéder, sans pouvoir résoudre tous les problèmes. En 1881, Anton Reichenow publie une systématique fondée sur des caractéristiques externes[16]. Il crée neuf familles, 45 genres et 442 espèces sans compter les sous-espèces, les sous-espèces ne sont pas reconnues et les noms trinominaux n’existent pas. Ces groupes sont très différents de ceux de Garrod mais aussi paraphylétiques : les espèces du genre Nestor sont, par exemple, classés avec les cacatoès. Philip Lutley Sclater en propose une variante en 1883 : les Geopsittacus et Pezoporus sont placés dans les Strigopidae. Le genre Nestor est aussi classé dans une famille indépendante, tous les autres sont classés dans les Psittacinae, les Cacatuinae, les Loriinae définis par leur langue en brosse, les Arinae. La classification de Adelaro Tommaso Paleotti Salvadori[17] et de Hans Friedrich Gadow suit ; elle reconnait 500 espèces réparties en 80 genres, les deux familles de Psittacidae et Trichoglossidae qui regroupent respectivement les sous-familles Stringopinae, Psittacinae et Cacatuinae, et les Cyclopsittacinae, Loriinae et Nestorinae.
Au milieu du XXe siècle, la plupart des auteurs suivent James Lee Peters de sa Check-List[18] qui réduit l’ordre à deux familles. La classification de Howard et Moore qui date des années 1980 suit cette classification à peu de différences près. La classification de Gill conserve, elle, les trois familles classiques[19].
Des études récentes comme celle sur l’ADN mitochondrial de 1998[20] ou celle des chromosomes sexuels Spinlin en 2005[21] ne permettent pas de conclure avec certitude sur la phylogénie des espèces. Les fossiles découverts et les estimations obtenues grâce aux datations génétiques ne permettent toujours pas en 2007 de bien comprendre et surtout de connaître avec précision quand les divergences, au sein de cet ordre, ont eu lieu. En effet, le manque de données paléontologiques ne permet pas de calibrer précisément ces évolutions, la présence de convergence évolutive marquée impliquent une radiation tardive mais la distribution très particulière de ces oiseaux peut être en contradiction avec ces études.
Ces études suggèrent que les Strigopinae, Nestorinae d’une part et les Cacatuinae d’autre part ont divergé assez tôt des Psittacinae. De plus, les divergences évolutives ne se seraient produites que sur une période courte, durant l’Éocène. Ni les Cacatuinae, ni les Loriinae ne sont des évolutions aussi importantes que ce que les systématiciens pensaient.
Des analyses phylogénétiques de 2006 bouleversent ces conceptions, faisant des Falconidae des proches parents des Psittaciformes[22].
Ce sont des oiseaux trapus à grosse tête avec un cou trapu, de taille petite à grande (de 8 à 100 cm).
Leur bec est très reconnaissable, court, épais et puissant, recourbé et articulé. La maxille et la mâchoire sont fixées à la charnière du crâne, ce qui offre la possibilité d’un mouvement vertical important et puissant d’autant que la musculature des mandibules est hautement développée[23]. Cependant, comme pour quelques autres espèces d’autres ordres comme les flamants, le bec n’est pas fixé au crâne. Sauf exception, la face interne de l’extrémité de la mâchoire est tapissée de lamelles striées. Tous les Psittacidae, sauf le Psittrichas de Pesquet, utilisent leur bec de la même façon pour extraire les graines de leur gangue. La graine est tenue entre les mandibules et c’est la mandibule inférieure qui écrase la gangue et la langue extrait la graine[24]. Leur bec pousse continuellement ce qui incite ces oiseaux à l’entretenir en s’en servant[23]. À la base du bec se trouve la cire, généralement nue, qui entoure les narines. La langue est aussi très musculeuse et leur permet de placer les graines à briser de façon à avoir plus de puissance. Chez les Loriinae, aussi nectarivores, l’extrémité de la langue possède une sorte de râpe.
Chaque œil est indépendant. Ils ont un cou très mobile ce qui leur permet un champ de vision très large. Leurs pattes zygodactyles, logiques pour des oiseaux le plus souvent arboricoles, sont courtes.
Beaucoup d’espèces portent un plumage aux coloris exubérants. Pourtant les Psittacidae ne synthétisent pas de pigments bleus ou verts, mais c’est grâce à l’effet Tyndall, un phénomène optique, que certaines espèces disposent des plumes de ces couleurs. Les cacatoès ont sur le sommet de la tête une crête de plumes mobiles qui peut être levée ou rétractée. La plupart des espèces disposent d’un dimorphisme sexuel faible, voire inexistant, Alisterus scapularis et quelques autres espèces faisant exceptions. La méthode la plus fiable de sexage est le sexage génétique.
La plus petite de ces espèces de Psittacidae vivantes est la Perruche pygmée Micropsitta pusio avec un poids adulte de 10 g et une taille de 8 cm. La plus grande espèce vivante de Psittacidae est l’Ara hyacinthe qui mesure un mètre, queue comprise. Certaines espèces sont jugées plus atypiques que d’autres, comme les Grand Éclectus dont le dimorphisme sexuel marqué est une exception, le Kakapo qui ne vole pas, ou les Kaka, Kéa et le Cacatoès nasique pour la forme de leur bec, ou tout bonnement par leur aspect comme le Cacatoès noir.
Certains Psittacidae comme les Ara ne possèdent que des vestiges de glande uropygienne. Les os de leur crâne bien reconnaissable, du fait de la forme de leur bec et des os qui le fixent sont particuliers, possèdent en outre des fosses orbitales de deux types particuliers permettant de les scinder en deux groupes[25]. Chez ces espèces, la musculature qui permet à la syrinx de vibrer est très développée, même si des différences notables entre les espèces de ce taxon sont observées[26]. On dénombre trois paires de muscles pour ces espèces[27]. La furcula n’est pas soudée, faible voir absente pour les espèces de l’ordre. Cette spécificité ne modifie pas la capacité à voler. Lorsqu’elle est absente, c’est en fait une ossification imparfaite. Ils possèdent un arrangement distinctif de la carotide. Beaucoup d’espèces n’ont pas de muscles ambiens.
Une Perruche ondulée peut vivre jusqu’à 15 ans, alors que les autres espèces de la même famille peuvent vivre plus longtemps encore comme les Gris du Gabon, Amazones ou Aras, jusqu’à 60 ans ou plus[28].
Tous les psittaciformes s’aident de leur bec pour se mouvoir dans les arbres. Ils s’aident également de leurs pattes pour se nourrir ou saisir des objets qu’ils veulent amener à leur bec.
Une seule espèce ne vole pas, le kakapo. Même pour les psittaciformes migrant sur de longues distances, il semble que ces espèces souffrent peu lorsqu’elles sont maintenues en volière suffisamment grande du moment où elles peuvent grimper et faire des acrobaties. Les Amazones, par exemple, parcourent de plus longues distances en grimpant et en courant qu’en volant, même dans des grandes volières.
Les Psittacidae sont des animaux grégaires. Ils passent beaucoup de temps à entretenir leur plumage mais ils ne le font que lorsqu’ils se sentent en sécurité, tout stress inhibe ce comportement.
Beaucoup d’espèces doivent boire régulièrement. Dans les régions arides, les oiseaux se retrouvent en groupe de milliers d’individus de la même espèce, autour de points d’eau où ils se baignent également. Les espèces des forêts tropicales humides écartent leur ailes quand il pleut. Lorsque les pluies sont rares, certaines espèces comme les perruches ondulées se frottent contre la rosée matinale.
Leur bec ne leur sert pas uniquement de casse-noix, il leur sert aussi, par exemple, à se nettoyer (lissage des plumes, coupe des griffes etc.). Le bec est également une arme de défense efficace et les spécimens domestiqués peuvent gravement mordre[23]. Ils utilisent également la morsure comme moyen de communication, par exemple les juvéniles peuvent mordre pour signaler un manque d’attention[23],[29]. En outre, pratiquement toutes les espèces s’en servent comme d’une troisième patte lorsqu’ils ont besoin de se déplacer dans les arbres sans avoir la possibilité de voler. Ils se servent aussi de leurs pattes pour se gratter, pour entretenir leurs plumes ou nettoyer leur bec ce qui implique une grande dextérité.
Les Psittaciformes, avec les Corvidae, sont considérés comme parmi les plus intelligents des oiseaux. Le ratio entre la masse du corps et la masse du cerveau est comparable pour ces espèces à celle des grands singes[30], cependant leur cortex cérébral est assez réduit, alors que celui-ci est censé être la principale aire d’origine de l’intelligence. Plusieurs études ont été faites pour évaluer leur intelligence, les spécimens de gris du Gabon nommés Alex et N'kisi sont célèbres[31]. Ces études laissent penser que le perroquet gris est en effet d’une intelligence animale comparable à celle d’un dauphin ou un grand singe. Il peut en effet reconnaître les formes, les couleurs, les matières, et les associer. On peut arriver à converser avec un perroquet grâce à une forme de dressage appelée modèle-rival, impliquant deux personnes, dont le dresseur. Alex détient un vocabulaire qui s’élève à près de 800 mots[32]. Les perroquets gris sont capables de choisir correctement des mots dans des contextes différents, d’inventer des nouvelles combinaisons de mots, etc.
Certaines espèces de perroquets comme les Kéa sont également très habiles à utiliser des outils et résoudre des puzzles[33].
Vivant pour la plupart en colonies, les Psittacidae ont développé des aptitudes particulières à communiquer. Les principaux moyens sont les vocalises et les attitudes corporelles. Ainsi ils expriment le plaisir, la frayeur, la colère, la faim ou la fatigue, et réclament de l’attention. De nombreuses espèces ont la capacité d’imiter la voie humaine. Pouvoir parler implique d’avoir des organes spécialisés pour produire le son mais aussi un système neurologique central élaboré car il faut contrôler ces organes avec une grande précision. Ils doivent aussi savoir écouter et mémoriser, comparer leur production avec ce qu’ils entendent. Il semble que la plupart des Psittacidae n’imitent pas les sons dans leur milieu naturel, bien que des perroquets gris aient été observés en imitant le chant d’autres oiseaux pendant la période de reproduction. Toutes les espèces n’ont pas les mêmes capacités en la matière, et pour chaque espèce, les différences de capacités peuvent être importantes entre individus. Le Perroquet gris est l’espèce la plus réputée en la matière. La raison pour laquelle ils imitent les sons n’est pas réellement connue mais l’explication la plus commune est qu’ils trompent ainsi leur ennui et leur solitude en captivité. Les vocalises, dans leur milieu naturel, leur permettent de rester en contact avec leur entourage lorsqu’ils ne se voient pas. Pour qu’il parle, il est indispensable de séparer l’oiseau de ses congénères.
Toutes les attitudes corporelles n’ont pas la même signification chez toutes les espèces, mais il existe des similitudes pour certains comportements de base. Chez eux, le besoin de communication est inné[29] ainsi le clignotement des yeux associés à une dilatation des pupilles comme le hérissement des plumes du cou ou les grognements (en dehors même de la connaissance de chien) semblent être un signe d’agressivité. À l’opposé le ronronnement semble être un signe de contentement[29]. Ils sont capables de crier et de chanter en général avec un volume sonore élevé et qui témoigne d’une large catégorie d’émotion.
La plupart de ces espèces ont un régime alimentaire frugivore qu’ils complètent avec des graines, des noix et des bourgeons. Certaines espèces sont essentiellement nectarivores comme les Loriinae, la Perruche de Latham et le Coryllis des Philippines, d’autres le sont moins. Ces oiseaux nectarivores disposent de quelques particularités anatomiques comme une longue langue râpeuse[34]. Ils peuvent compléter leur régime avec des petits animaux comme des arthropodes. Brotogeris chrysoptera consomme des escargots, les Kéas consomment des cadavres de vertébrés ou tuent même des poussins de pétrels par exemple. Le Kakariki des Antipodes, bien que pour moitié herbivore, complète son régime alimentaire avec des cadavres, des œufs de manchots, des poussins de pétrels tués au nid[35], des océanites à croupion gris qui incubent[36].
Comme les gangues des graines sont souvent toxiques, et comme pour tous les oiseaux, ils sont particulièrement sensibles aux poisons, les Psittacidae sont prudents. Ils enlèvent avec précaution les gangues avant d’ingérer les graines. Beaucoup d’espèces sont géophages, la glaise contenant des minéraux qui neutralisent les toxines contenues dans leur intestin.
Bien qu’il existe quelques exceptions, les Psittacidae sont monogames. Ils ne considèrent pour territoire que l’emplacement de leur nid propre[24],[37]. Ils couvent presque tous en hauteur, dans des trous d’arbres, dans des falaises ou dans des termitières. Seules cinq espèces d’Inséparables[38] et les conures veuves construisent des nids dans les arbres tandis que trois espèces australasiennes nichent à même le sol. Les femelles pondent des œufs blancs, les couvant le plus souvent seules en étant nourries par le mâle. Quelques espèces le font en couple à tour de rôle. Les petits sont nidicoles. La femelle reste au nid une ou deux semaines jusqu’à ce que les plumes tectrices permettent aux poussins de ne pas souffrir du froid. Les poussins se resserrent les uns contre les autres, comme pour se protéger du froid. En captivité, ils s’accommodent de nichoirs.
Les Arini sont des grandes espèces à faible taux de reproduction, elles suivent un modèle stratégique dit K. Ces espèces ont besoin de plusieurs années pour parvenir à maturité et n’élèvent qu’un ou deux jeunes par an, parfois même, elles ne se reproduisent pas chaque année.
Les Psittacidae ne sont pas des bons disperseurs de graines car ils les broient avant de les ingérer.
Si les espèces de cet ordre sont originellement réparties surtout dans toute la zone tropicale, ce sont des oiseaux principalement forestiers mais certaines espèces vivent en savane, quelques espèces fréquentent des milieux plus ouverts et certaines vivent naturellement dans les zones tempérées comme la Conure à tête jaune, aujourd’hui éteinte, en Amérique du Nord. C’est en Amazonie et en Australasie que leur diversité est la plus importante. Alfred Russel Wallace a remarqué que la plus grande concentration en espèces se trouve de Sulawesi aux îles Salomon. Cette surface qui représente un cinquantième des forêts équatoriales abritait le cinquième ou le quart des espèces[39]. On en trouve en Amérique centrale, en Amérique du Sud, dans le sud de l’Amérique du Nord, en Afrique sub-saharienne, en Océanie, dans toute l’Asie jusqu’au sud de la Chine et de l’Himalaya.
Plusieurs espèces (comme la Conure veuve et la Perruche à collier) forment également désormais des colonies viables en Europe (dont Espagne, France, Belgique) et aux États-Unis à partir d’oiseaux échappés de captivité. Certaines espèces vivent dans des zones subalpines et même à de très hautes altitudes (à plus de 6 000 m dans les Andes ou dans l’Himalaya).
Certaines espèces sont exclusivement sédentaires, d’autres peuvent être plus ou moins migratrices. Certaines espèces sont territoriales, d’autres adoptent un style de vie entièrement nomade.
Plusieurs espèces sont en expansion et sont même considérées comme invasives. Les populations de Psittacidae marrons ne sont pas protégées aux États-Unis.
Deux hypothèses, très différentes ont cours sur l’origine de l’ordre :
Les découvertes paléontologiques suggèrent que l’ordre serait apparu sur le Gondwana mais le peu de fossiles découverts ne permet pas de trancher avec certitude.
D’après la classification phylogénétique de Sibley et Monroe de 1990, les Psittaciformes auraient évolué à partir d’ancêtres communs avec les Columbiformes, eux-mêmes évolués d’ancêtres communs dont sont issus les Charadriiformes et enfin à partir d’ancêtres communs avec les Ciconiiformes[42].
Un fragment de 15 millimètres de bec (UCMP 143274) découvert dans le Comté de Niobrara au Wyoming[43], daté de la fin du Crétacé il y a 70 Ma, a été considéré comme le plus ancien fossile de Psittacidea. Il s’agit en fait d’un théropode Caenagnathidae — un dinosaure non-avien muni d’un bec.
Les plus anciens fossiles de Psittaciformes ont été découverts en Europe. Un humérus trouvé et étudié au Danemark au début des années 2000 pourrait être celui d’un Psittaciforme, il a été daté de l’Éocène, il y a 55 Ma[44]. D’autres fossiles d’ossements, assez complets et semblables au Psittacidae, découverts en Angleterre et en Allemagne ont été datés de 50 Ma[45], laissant à penser que l’ordre serait originaire d’Europe puisque le plus ancien fossile découvert en Amérique du Sud n’a que 20 Ma. Mais il est probable que ces oiseaux ne soient pas les ancêtres directs des Psittacoidae c’est-à-dire les Psittacidae modernes, mais ceux de lignées indépendantes et éteintes qui ont évolué dans l’hémisphère nord[46].
Les premiers fossiles d’authentique Psittacidae datent de 23 à 20 Ma, durant le Miocène, et sont aussi européens. Peu de fossiles d’intérêt ont été trouvés pour l’hémisphère Sud, le plus ancien datant de 20 Ma. Les taxons suivants, daté Miocène, sont probablement des Psittacoidea
Certains des taxons suivants ne sont pas unanimement considérés comme Psittaciformes :
Des témoignages de domestication en Inde remontent au Ve siècle av. J.-C.. Ces animaux apparaissent ensuite comme signes hiéroglyphiques à partir de -360 av. J.-C.. Les premiers Psittacidae à être importés en Europe par la suite d’Alexandre le Grand ont été nommés en son souvenir Perruche Alexandre. Ces animaux témoignaient de la richesse de leur propriétaire. La possession de perroquets n’était plus rare sous Tibère. Au Ier siècle Pline l’Ancien a décrit une technique d’apprentissage de la parole aux perruches à collier[47]. Écrit au XIIIe siècle, le Masnavi, un document afghan, détaille une technique à l’aide d’un miroir pour apprendre à parler aux Psittacidae.
Ces oiseaux furent oubliés par l'Occident qui les redécouvre à l’occasion des croisades. Les explorations européennes, comme celle de Marco Polo et la conquête des Amériques, donnèrent également l’occasion aux occidentaux de découvrir d’autres espèces. À la fin du XVIIIe siècle, les européens découvrent l’Australie et la grande diversité de ses espèces. Depuis le Moyen Âge, ces oiseaux sont importés vers l’Europe, puis l’Europe et les États-Unis et ces importations ont fortement augmenté depuis les années 1970, à tel point que les prélèvements massifs de perroquets sauvages sur les marchés européens participèrent à la disparition de certaines espèces et que d’autres sont menacées d’extinction. L’ara de Spix a probablement disparu à l’état sauvage[48], les seuls spécimens vivants connus étant aujourd’hui des aras captifs.
En Amérique du Sud, certaines communautés ont élevé ces espèces afin d’obtenir des plumes pour fabriquer des coiffes. Ils ont mis en place des procédés à base de teintures ou de décolorants pour obtenir les couleurs voulues mais aussi en changeant le régime alimentaire, comme le décrit Charles Darwin, ou en appliquant des produits chimiques sur des oiseaux captifs, ce qui se nomme tapirage. Soit les Psittaciformes sont d’abord plumés puis leur épiderme est massé avec des décoctions de plantes, soit du venin est déposé dans le calamus de leurs plumes. Les couleurs structurales des plumes disparaissent et les plumes sont alors jaunes ou roses lors de la repousse. Les Enawenê-Nawê, avec du venin de batracien, transforment des plumes normalement vertes en plumes jaunes avec des nuances de vermillon[49].
Certains spécimens en captivité se sont échappés et sont redevenus sauvages dans des zones où leurs espèces n’étaient pas endémiques. La première espèce connue pour s’être acclimatée est la Perruche pompadour des Fidji au sud des Tonga, avant même l’arrivée de James Cook en 1770[50]. Depuis le début du XXe siècle, les pays du nord sont concernés à cause, principalement, de libérations accidentelles ou volontaires par propriétaires négligents ou par des parcs zoologiques, mais aussi à cause d’accidents de transport, y compris d’avion. Les spécimens, une fois libres, constituent des colonies qui, aujourd’hui, parviennent à vivre en ville. Les observations de marronnage dans les villes des États-Unis, plus précisément Floride, Texas et Californie datent des années 1950[51]. Durant les années 1980, on a observé le même phénomène en Europe c’est-à-dire en Espagne, France et même Belgique. L’Australie est particulièrement touchée. Toutes ces populations acclimatées au nord montrent une surprenante résistance et elles se sont si bien adaptées qu’elles peuvent représenter une menace sur les écosystèmes locaux. Certaines espèces sont considérées comme invasives comme la Conure veuve[52].
Selon l’UICN, vingt espèces ont été déclarées éteintes en 2001[53]. L’Ara de Spix (Cyanopsitta spixii) est éteinte à l’état sauvage mais des individus vivent encore en captivité. 17 espèces sont considérées comme en danger critique d’extinction[53]. 33 espèces sont reconnues en danger[53] et 44 vulnérables[53] c’est-à-dire que pour un quart des espèces environ, les effectifs de Psittacidae ont diminué ou fortement diminué. En fait, près de 130 espèces sont menacées ce qui fait des Psittacidae un des groupes d’oiseaux qui est le plus menacé.
Les causes de baisses de population sont diverses. La destruction des habitats liée à l’urbanisation et l’extension de l’agriculture peut également être liée à l’apparition d’espèces invasives qui vont détruire l’habitat, occuper les mêmes niches écologiques ou tout simplement les mêmes trous qui leur servent de nids. La chasse n’est plus une menace importante, mais certaines espèces, considérées comme une peste, sont donc chassées ou empoisonnées.
Dans les années 1990, de 400 000 à 800 000 spécimens ont été capturés dans la nature pour le trafic[54]. Si au cours de cette décennie, les importations ont alimenté principalement le marché nord-américain, l’Europe et le Japon sont les deux principaux marchés depuis les années 2000. On estime qu’en 2000, près de 500 000 oiseaux, surtout originaires d’Asie, ont été vendus. Les prélèvements des oisillons, pour être domestiqués à terme, sont sûrement plus importants encore, de l’ordre de 800 000, car la mortalité est élevée. Ces trafics génèrent des sommes considérables et portent sérieusement atteinte à certaines espèces puisque 30 % des 140 espèces vivant en Amérique sont menacées. Près de 10 000 spécimens d’Ara bleu ont été capturés rien que dans les années 1980, si bien qu’il en reste aujourd’hui moins que ce nombre en liberté[55]. Ces ventes, et les trafics, sont maintenus par le fait que d’une part ces oiseaux se reproduisent souvent mal en captivité et d’autre part que ces oiseaux peuvent valoir cher.
De nombreuses espèces de psittaciformes sont placées sous les annexes I et II de la CITES depuis mars 1973. La majorité des représentants de la famille des psittaciformes sont classés dans cette annexe II. La Perruche à collier rose est la seule représentante à être visée par l’annexe III. Seules certaines variétés de psittaciformes sont reconnues comme domestiques par la législation française dans la liste officielle du ministère de l’Environnement français.
De nombreux pays, dont l’Australie depuis 1960, interdisent les exportations. En outre, de nombreux pays acheteurs, comme les États-Unis depuis 1992, interdisent l’importation. L’Europe a autorisé, jusqu’en 2007 et la crise de la grippe aviaire, l’importation de certaines espèces tout en limitant les importations de spécimens sauvages par crainte de maladie. Depuis lors toute importation est interdite[56]. Les spécimens d’espèces élevés en captivité avec succès doivent être dotés d’une bague inamovible d’identification qui porte le nom de l’éleveur et l’année de naissance de l’oiseau. En cas d’absence de bague, l’oiseau est considéré comme sauvage et donc illégalement détenu.
La plupart des spécimens vendus légalement sont issus d’élevages. Cependant, en 2007, les trafics perdurent. Entre 1 600 000 et 3 200 000 oiseaux sauvages sont capturés dans les années 1990 dont près de 25 % sont des Psittacidea[54]. 4 à 10 % des spécimens vendus aux États-Unis sont toujours issus du trafic[57]. En 1996, Tino Silva, un directeur du plus important Loro Parque d’Europe, à Tenerife, a été condamné aux États-Unis à 82 mois de prison et 100 000 $ d’amende pour avoir vendu illégalement des Aras bleus[58]. Cette affaire a été l’occasion de renforcer le contrôle sur le commerce des oiseaux.
Les Psittacidae sont parmi les espèces d’oiseaux les plus détenus, la Grande-Bretagne en compterait près de 4 millions.
Les animaux sauvages sont capturés soit adultes soit oisillons et élevés ensuite à la main. La plupart des adultes capturés meurent durant leur trajet vers l’oisellerie en raison de leurs conditions de transport. Ces adultes ne sont en général pas apprivoisables[59]. Les spécimens élevés en captivité, s’ils ont été régulièrement manipulés dans leur plus jeune âge, s’apprivoisent bien. Les spécimens en captivité doivent faire correspondre leur instinct naturel et les stimuli que leur offre l'environnement formant « leur colonie ». Ils ne sont pas réellement domestiques et ne se soumettent à leur propriétaire que si celui-ci se montre digne d’être le dominant de la colonie.
Certains éleveurs se servent du phénomène psychologique de l’imprégnation, particulièrement fort chez les oiseaux, pour obtenir un comportement plus soumis de la part des oiseaux. D’autres éleveurs choisissent la méthode du nourrissage à la main avec des résultats analogues[60]. Si cela permet d’obtenir de meilleurs résultats en termes d’apprentissage notamment de la parole, cela peut provoquer certains problèmes psychologiques comme l’anxiété de séparation, la masturbation, la ponte chronique ou une agressivité à la maturité sexuelle et un faible taux de reproduction.
L’élevage sélectif permet aux éleveurs de sélectionner les caractéristiques ou mutations qui permettent d’obtenir des couleurs de plumages qui, selon eux, mettent en valeur ces oiseaux. Le groupe MUTAVI cherche à proposer un système de dénomination international des mutations pour les espèces de psittaciformes, fondé sur le génotype.
Les espèces de cet ordre sont relativement menacées dans leurs milieux naturels, des mesures de protection ont été mises en place. La menace la plus importante est la destruction de leurs habitats naturels[54].
De nombreux organismes interviennent dans la protection de la faune et de la flore et par conséquent interviennent pour la protection des Psittacidae. Certains organismes sont spécialisés dans protection de ces oiseaux comme la World Parrot Trust fondée en 1989, l’Association for Parrot Conservation fondée en 1993, le Research Centre for African Parrot Conservation, le Birds Australia Parrot Association de la Royal Australian Ornithologists Union par exemple. L’UICN, avec plusieurs partenaires, a mis en place un plan pour la protection des Psittacidae depuis les années 2000[61]. Ce plan consiste en plusieurs points dont la détermination des causes de déclin, des études sur la reproduction, des études de la mortalité, des études sur la démographie, la détermination des meilleurs mesures conservatoires, la protection et la restauration des habitats, la création de lois spécifiques et l’application de celles-ci, la formation des humains au respect de ces lois ou à leurs applications, enfin le développement de l’écotourisme pour valoriser auprès de ces derniers les efforts réalisés.
Du fait de la domestication, les maladies de cette famille sont bien connues. La diffusion de ces maladies est accélérée par le transport. L’ornithose, plus spécifiquement nommée psittacose pour cet ordre est une maladie respiratoire des plus répandues. La maladie du bec et des plumes ou les dilatations du proventricule sont des maladies émergentes assez spécifiques au Psittacidea. Certaines maladies peuvent également être liées aux stress comme le picage chronique. Ces oiseaux sont également proies de nombreux parasites externes ou internes.
Sur les perroquets comme animaux de compagnie et dans la culture, voir Perroquet.
Les Psittaciformes sont un ordre d’oiseaux tropicaux connus, par exemple, sous les termes génériques de perroquets, perruches, cacatoès, loris ou conures, ces termes désignant également plus particulièrement certaines espèces. Ils possèdent des caractères très marqués et assez homogènes qui permettent de les identifier facilement.
D’une intelligence reconnue, certaines espèces sont capables de vocalisations remarquables et d’imiter la voix humaine. Du fait de ces caractéristiques et des couleurs chatoyantes de leur plumage, de nombreuses espèces sont élevées comme animaux de compagnie dont quelques-unes, rares et protégées, font l’objet de trafics importants.
Sur la zoologie de ces espèces, voir aussi Psittacidae. Sur les perroquets comme animaux de compagnie et dans la culture, voir Perroquet.
Éan ildaite is ea ‘’’pearóid’’’ atá dúchasach do réigiúin theo ar fud an Domhain. A ghob mór crúcach, pollairí ar an scannán méith. Áitríonn sí foraoisí is mínleach, itheann torthaí is síolta den chuid is mó is roinnt feithidí, láimhsíonn bia lena chos. Go maith chun aithris a dhéanamh ar urlabhra daonna.
Os psitaciformes (nome científico Psittaciformes) son unha orde de aves na que están incluídos os papagaios, que comprende unhas 393 especies clasificadas en 92 xéneros, que se encontran na maioría das rexións tropicais e subtropicais do mundo. A orde subdivídese en tres superfamilias: os Psittacoidea ("verdadeiros" papagaios), os Cacatuoidea (cacatúas) e os Strigopoidea (papagaios de Nova Zelandia). Teñen unha distribución xeralmente pantropical con varias especies de rexións temperadas do hemisferio sur. A maior diversidade destas aves atópase en Suramérica e Australasia.
Entre as caracterísrticas dos psitaciformes están ter un peteiro forte e curvado, pousarse ergueitos, ter patas fortes e pés cigodáctilos con garras. Moitos psitaciformes teñen cores rechamantes e algúns están multicoloreados. A maioría presentan pouco ou ningún dimorfismo sexual no espectro visual. Son o grupo de aves con máis dferenzas en tamaño en canto á lonxitude corporal. Os compoñentes máis importantes das dietas da maioría deles son as sementes, noces, froitos, gromos e outros materiais vexetais. Unhas poucas especies comen ás veces animais e prea, e os Loriini están especializados en alimentarse de néctar floral e froitos brandos. Case todos aniñan en ocos das árbores (ou en caixas de nidación en catividade), e poñen ovos brancos dos que eclosionan crías altriciais (que necesitan moitos coidados paternos).
Os psitaciformes, xunto cos córvidos, son unhas das aves máis intelixentes e a capacidade dalgunhas especies de imitaren a fala humana fíxoos moi populares como mascotas. Algúns papagaios son bastante intelixentes e reproducen a fala como un neno de catro ou cinco anos. A captura de papagaios silvestres para o comercio de mascotas, así como a caza, perda de hábitat e a competición con especies invasoras, fixeron diminuír as poboacións silvestres de moitas especies, e son un dos grupos de aves que está suxeito a unha maior explotación. Tomáronse medidas para conservar os hábitats dalgunhas das especies máis carismáticas, que axudaron a protexer á vez outras menos carismáticas que vivían nos mesmos ecosistemas.
A gran diversidade de psitaciformes en Suramérica e Australasia indica que a orde puido ter evolucionado en Gondwana, centrada na zona correspondente a Australasia.[2] A escaseza de rexistro fósil de papagaios fai difícil confirmar esta hipótese, e actualmente hai unha gran cantidade de restos fósiles do hemisferio norte do Cenozoico temperán.[3] Os estudos moleculares indican que os psitciformes evolucionaron hai aproximadamente 59 millóns de anos (no intervalo entre hai 66 a 51 millóns de anos) en Gondwana. Os tres clados principais de papagaios neotropicais orixináronse hai uns 50 millóns de anos (entre hai 57 e 41 millóns de anos).[4]
Un só fragmento de 15 mm dun gran peteiro inferior (UCMP 143274), atopado en depósitos da Formación Lance Creek no condado de Niobrara, Wyoming, críase que era o fósil de papagaio máis antigo e considérase que se orixinou no Cretáceo tardío e ten uns 70 millóns de anos de antigüidade.[5] Porén, outros estudos suxiren que este fósil non é dunha ave, senón dun ovirraptorosauro cenagnátido (un dinosauro da liña non aviaria cun peteiro similar ao das aves), xa que varios dos detalles que se utilizaron para apoiar a súa identidade como papagaio non son en realidade exclusivos dos papagaios, e é diferente dos fósiles máis antigos coñecidos que son inequivocamente papagios.[6][7] Igualmente, os primeiros papagaios non tiñan os peteiros especializados en machacar que se observan nas especies modernas.[3][8]
Agora asúmese xeralmente que os Psittaciformes, ou os seus antepasados comúns con varias das ordes de aves coas que están relacionados, estaban presentes na Terra arredor do evento de extinción do Cretáceo-Paleoxeno (extinción K-Pg), hai uns 66 millóns de anos. Se foi así, probablemente non evolucionaran aínda para ter autapomorfías morfolóxicas, senón que eran aves arbóreas xeneralizadas. O conxunto de evidencias apoia a hipótese de que os Psittaciformes son "case paseriformes", é dicir, o grupo de aves principalmente terrestres que apareceron moi preto do momento da extinción K-Pg. Análises das insercións de elementos transpoñibles observados nos xenomas de paseriformes e psitaciformes, pero non nos xenomas doutras aves, proporcionan fortes evidencias de que os papagaios son un grupo irmán dos paseriformes, formando o clado Psittacopasserae, con exclusión do seguinte grupo máis próximo, o dos Falconiformes.[9]
Europa é a orixe dos primeiros fósiles indiscutiblemente de papagaios, que datan de hai uns 50 millóns de anos. O clima da Europa da época era tropical, o que concorda co máximo termal Paleoceno-Eoceno. Asignouse inicialmente aos Psittaciformes un fósil neoaviar, descrito por un só úmero denominado Mopsitta tanta, descuberto na Formación Fur do Eoceno temperán de Dinamarca e datdo en 54 millóns de anos de antigüidade. Porén, este óso descrito con pouco detalle non é inequivocamente un Psittaciforme, e máis recentemente indicouse que é máis probable que pertenza a un xénero de ibis recentemente descuberto, o Rhynchaeites, cuxas patas fosilizadas foron atopadas nos mesmos depósitos.[10]
Fósiles asignables a Psittaciformes (aínda que non os papagaios de hoxe en día) datan de algo despois no Eoceno, e empezan a aparecer arredor de hai 50 millóns de anos. Encontráronse varios esqueletos case completos de aves similares a papagaios en Inglaterra e Alemaña.[11] Segue habendo algunhas incertezas sobre estes restos, pero en conxunto parece máis probable que non son devanceiros directos dos modernos papagaios, senón liñaxes relacionadas que evolucionaron no hemisferio norte e despois extinguíronse. Estes non son probablemente fósiles transicionais entre os papagaios modernos e os ancestrais, senón máis ben liñaxes de psitaciformes que evolucionaron en paralelo cos verdadeiros papagaios e cacatúas e tiñan as súas propias autapomorfías peculiares:[12]
Os fósiles máis antigos de papagaios iguais aos modernos datan de hai uns 23–20 millóns de anos.[14] O rexistro fósil (principalmente europeo) consta de ósos clarmente recoñecibles como pertencentes a papagaios do tipo moderno.[15] O hemisferio sur non ten un rexistro fósil dese período de interese tan rico coma o do norte, e non contén restos similares a papagaios antes do Mioceno temperán a medio, arredor de hai 20 millóns de anos. Porén, dese momento encontrouse o primeiro fósil de papagaio indiscutible (é dicir, non de ave "similar a papagaio"), que era unha mandíbula superior indistinguible das que teñen as modernas cacatúas.[14]
Outras aves
Relacións filoxenéticas entre as tres superfamilias de psitaciformes [2][16][17]Os Psittaciformes comprenden tres grandes liñaxes: Strigopoidea, Psittacoidea e Cacatuoidea.[18] Os Strigopoidea considerábase antes que formaban parte dos Psittacoidea, pero estudos recentes situaron este grupo de Nova Zelandia na base da árbore dos papagaios ao lado do resto dos Psittacoidea e de todos os membros de Cacatuoidea, polo que terían a mesma categoría.[2][16][17] Os Cacatuoidea son bastante distintos, xa que teñen unha crista de plumas móbil, unha diferente disposición das arterias carótides, unha vesícula biliar, diferenzas nos ósos do cranio, e ausencia da chamada textura Dyck nas plumas, a cal, nos Psittacidae, dispersa a luz e produce as brillantes cores de moitos papagaios. As plumas moi coloreadas con altos niveis de psittacofulvina resisten a acción da bacteria degradadora das plumas Bacillus licheniformis mellor que as plumas brancas.[19] Os Loriini considerábanse antes unha familia, Loriidae,[20]:45 pero agora son considerados unha tribo.[2][16][17]
Strigopoidea CacatuoideaPsittacoidea Psittacidae Psittrichasiidae Psittaculidae Relacións filoxenéticas entre os psitaciformes [2]
A orde Psittaciformes consta de aproximadamente 393 especies pertencentes a 92 xéneros.[21] A seguinte clasificación está baseada na proposta máis recente de 2012.[2][16][18][22][23][24][25]
Superfamilia Strigopoidea: papagaios de Nova Zelandia
Superfamilia Cacatuoidea: cacatúas
Superfamilia Psittacoidea: os "verdadeiros" papagaios
O tamaño das especies existentes vai desde os 8 cm de lonxitude e algo menos de 10 g do Micropsitta pusio,[20]:149 ao 1 m de lonxitude do Anodorhynchus hyacinthinus,[26] e os 4,0 kg do kakapo.[27] Entre as superfamilias, as tres especies existentes de Strigopoidea son todas de gran tamaño, e as cacatúas tenden a ser tamén aves grandes. Os papagaios Psittacoidea son moito máis variables, e están distribuídos por todo o espectro de tamaños observado na familia.[27]
A característica física máis obvia é o seu peteiro forte, curvado e ancho. A mandíbula superior é prominente, curvada cara abaixo e acaba en punta. Non está fusionado co cranio, o que lle permite moverse independentemente, e contribúe á tremenda presión de trabada que poden exercer estas aves. A trabada dunha gran ara, por exemplo, ten unha forza de 35 kg/cm2, próxima á dun can grande.[28] A mandíbula inferior é máis curta, aguda e curvada cara arriba e cunhas beiras cortantes, que se move contra a porción plana da mandíbula superior ao xeito dunha bigornia. Hai receptores táctiles ao longo das beiras internas do peteiro querantinizado, que se coñecen en conxunto como "órgano da punta do peteiro", que lle permiten facer manipulacións co peteiro de extraordinaria destreza. Os papagaios que comen sementes teñen unha forte lingua (que contén receptores táctiles similares aos do órgano da punta do peteiro), que lles axuda a manipular as sementes ou posicionar as noces no peteiro para que as mandíbulas poidan aplicar a forza apropiada para cascala. A cabeza é grande, cos ollos situados en posición alta e lateralmente no cranio, polo que o campo visual dos papagaios é diferente ao doutras aves. Sen xiraren a cabeza, os papagaios poden ver xusto debaixo da punta do seu peteiro, así como todo o que hai sobre a cabeza e ata bastante lonxe debaixo da cabeza. Os papagaios tamén teñen unha ampla visión binocular frontal para unha ave, aínda que esta está lonxe de ser tan ampla coma o campo binocular dun primate.[29]
Os psitaciformes teñen pés fortes cigodáctilos con garras longas e agudas, que usan para gabear e balancearse. A maioría das especies poden usar os pés para manipular a comida e outros obxectos cun alto grao de destreza, nunha maneira similar á do uso da man que fan os humanos. Un estudo feito sobre os papagaios australianos demostrou que teñen unha preferencia diferente para usar o pé esquerdo ou o dereito para coller a comida, e hai algúns papagaios adultos que son case exclusivamente "zurdos" ou "destros", e a prevalencia desta preferencia na poboación varía coa especie.[30]
As especies de cacatúas teñen unha crista de plumas móbil sobre a cabeza, que poden erguer para exhibila, e retraela.[31] Ningún outro psitaciforme pode facer iso, pero os Loriini do Pacífico dos xéneros Vini e Phigys poden ourizar as plumas da coroa e caluga, e o Deroptyus accipitrinus ten un prominente volante de plumas no pescozo que pode erguer e baixar a vontade. A cor predominante da plumaxe dos papagaios é a verde, aínda que a maioría das especies teñen algo de vermello ou outras cores en pequenas proporcións. As cacatúas son a principal excepción, xa que perderon a coloración verde e azul na súa historia evolutiva, e agora son predominantemente negras ou brancas con só algo de vermello, rosa ou amarelo.[32] Nos papagaios non é típico que haxa un forte dimorfismo sexual na plumaxe, con algunhas notables excepcións, o caso máis extremo é o do Eclectus roratus.[20]:202–207 Porén, comprobouse que algunhas especies de papagaios mostran unha plumaxe sexualmente dimórfica no espectro ultravioleta, normalmente invisible aos humanos.[33][34]
Os psitaciformes encóntranse en todos os continentes con rexións tropicais ou subtropicais incluíndo Australia e Oceanía, sur de Asia, sueste de Asia, América Central, Suramérica e África. Algunhas illas do Caribe e do Pacífico son o fogar de especies endémicas.[35] Con gran diferenza, o maior número de especies de psitaciformes viven en Australasia e Suramérica.[36] Os Loriini habitan desde Sulawesi (Indonesia) e as Filipinas ata Australia e a través do Pacífico ata a Polinesia francesa, e a maior diversidade encóntrase na zona de Nova Guinea.[35] A subfamilia Arinae comprende todos os psitaciformes neotropicais, incluíndo papagaios, aras e conuros, e abrangue desde o norte de México e as Bahamas ata Terra do Fogo no extremo sur de Suramérica.[37] Os papagaios pigmeos (tribo Micropsittini) forman un pequeno xénero restrinxido a Nova Guinea e as Illas Salomón.[38] A superfamilia Strigopoidea comprende tres especies vivas de papagaios de características pouco habituais nativos de Nova Zelandia.[39] Os papagaios da subfamilia Platycercinae, están rstrinxidos a Australia, Nova Zelandia e as illas do Pacífico e chegan polo leste ata Fixi.[40] A superfamilia dos "verdadeiros" papagaios, Psittacoidea, inclúe diversas especies que viven desde Australia e Nova Guinea ao sur de Asia e África.[35] O centro da área da biodiversidade das cacatúas é Australia e Nova Guinea, aínda que algunhas especies chegan ás illas Salomón (e unha antes habitaba en Nova Caledonia),[41] a rexión de Wallacea e as Filipinas.[42]
Varios papagaios son unha excepción, xa que habitan as rexións temperadas e frías de Suramérica e Nova Zelandia. Unha especie, a Conuropsis carolinensis, vivía na Norteamérica temperada, pero foi cazada ata a extinción a inicios do século XX. Moitos papagaios foron introducidos en áreas con climas temperados e crearon poboacións estables en partes de Estados Unidos (incluíndo a cidade de Nova York),[43] o Reino Unido,[44] Bélxica,[45] España,[46][47] e Grecia.[48]
Poucos papagaios son completamente sedentarios ou totalmente migratorios. A maioría están entre eses dous extremos, e os seus movementos rexionais compréndense pouco, e algúns adoptan unha vida enteiramente nómade.[49] Unhas tres especies son migratorias, Neophema chrysogaster, Neophema chrysostoma e Lathamus discolor.[50]
O estudo dos papagaios non é doado, porque son difíciles de capturar e de marcar. A maioría dos estudos con aves silvestres fixéronse mediante o anelado ou etiquetado das ás, pero os papagaios morden e quitan eses elementos.[49] Os papagaios adoitan moverse moito polos seus hábitats, polo que hai moitos baleiros no coñecemento do seu comportamento. Algúns papagaios teñen un voo directo e podedroso. A maioría das especies pasan a maioría do seu tempo pousadas ou gabeando no dosel arbóreo. Adoitan usar os peteiros para gabear agarrando ou enganchándose en pólas e outros soportes. No chan, a miúdo camiñan cuns andares balanceantes.[29]
A dieta dos psitaciformes consiste en sementes, froitas, néctar, pole, gromos e ás veces artrópodos e outros animais. Os alimentos máis importantes para os papagaios verdadeiros e cacatúas son as sementes; a evolución do seu gran e potente peteiro pode explicarse principalmente como unha adaptación para poder abrir as sementes que comen. Todos os papagaios verdadeiros agás o Psittrichas fulgidus empregan o mesmo método para obter as sementes sacándoas da casca: a semente suxéitase entre as mandíbulas e a mandíbula inferior rompe a casca, mentres que fan rotar a semente no peteiro e á vez tiran os restos da casca.[49] Ás veces usan un dos pés para axudar a agarrar e colocar as sementes grandes. Os papagaios son comedores de sementes pero non son dispersores de sementes, e en moitos casos nos que a especie está rexistrada como fruxívora, en realidade só collen o froito para obter del as sementes. As sementes teñen frecuentemente veleno que as protexe, mais os papagaios quitan coidadosamente as cascas das sementes e outras partes do froito quimicamente defendidas antes da inxestión. Moitas especies nas Américas, África e Papúa Nova Guinea comen arxila, que lles proporciona minerais e absorbe os compostos tóxicos que chegasen ao estómago.[51]
Os Loriini, Loriculus e Lathamus discolor son principalmente comedores de néctar e pole, e teñen linguas con puntas en cepillo para recoller este tipo de alimentos, e tamén algunhas adaptacións especializadas no aparato dixestivo paras acomodarse a esta dieta. Moitas outras especies comen tamén néctar cando está dispoñible.[52][53]
Ademais de alimentárense de sementes e flores, algunhas especies depredan animais, especialmente larvas de invertebrados. Os Brotogeris chrysoptera depredan caracois acuáticos,[54] o kea de Nova Zelandia caza en ocasións ovellas adultas (aínda que isto é pouco común),[55] e o Cyanoramphus unicolor, tamén de Nova Zelandia, entra nas toqueiras dos paíños da especie Garrodia nereis e mata os adultos que están chocando os ovos.[56] Algunhas cacatúas e o kākā escavan en ramas e madeira para coller larvas; a maioría da dieta da cacatúa Calyptorhynchus funereus está feita de insectos.[57]
Algúns papagaios extintos tiñan dietas carnívoras. Os Pseudasturidae eran probalemente insectívoros similares a cucos ou bucónidos, mentres que os Messelasturidae eran carnívoros similares a aves de presa.[13]
Con poucas excepcións, os papagaios son monógamos, aniñan en cavidades e non manteñen un territorio á parte do seu sitio de nidación.[49][58] Os lazos de parella dos papagaios e cacatúas son fortes e unha parella permanece próxima durante a estación non reprodutora, mesmo se forman parte de bandadas máis grandes. Igual que en moitas outras aves, a formación dos lazos de parella vai precedida de exhibicións de cortexo; estas son relativamente simples no caso das cacatúas. Nas exhibicións de apareaménto dos psitácidos, xeralmente realizadas polos machos, e constan de pasos deliberados lentos coñecidos como "desfile" ou "marcha maxestuosa" e do chamado "resplandor do ollo", no que a pupila do ollo se contrae para revelar o bordo do iris.[49] A parella utiliza o aloacicalamento para manter o seu vínculo. A reprodución cooperativa, onde outros individuos da especie que non son a parella reprodutora axudan a criar os pitiños, é algo común nalgunhas familias de aves, pero extremadamente raro nos papagaios, e só se demostrou con seguridade en dúas especies, o Pyrrhura orcesi e o Guaruba guarouba (que pode ser tamén polígamo, ou reproducirse en grupo, comportamento no que moitas femias contribúen a unha mesma posta de ovos).[59]
Só o Myiopsitta monachus e cinco especies de Agapornis constrúen os seus niños en árbores,[60] e tres papagaios de costumes terrestres de Australia e Nova Zelandia aniñan no chan. Todos os demais papagaios e cacatúas aniñan en cavidades, que poden ser ocos nas árbores ou cavidades escavadas en cantís, beiras fluviais ou no chan. O uso de ocos de árbores é máis común nas especies americanas. Moitas especies usan termiteiros para aniñar, posiblemente para reducir a visibilidade do seu sitio de nidación ou para crear un microclima favorable.[61] Na maioría dos casos, ambos os membros da parella participan na escavación do niño. A lonxitude das toqueiras escavadas varía coa especie, mais está xeralmente entre 0,5 e 2 m. Os niños das cacatúas están a miúdo forradas de pequenos paus, estelas de madeira e outros materiais vexetais. Nas especies máis grandes de papagaios e cacatúas, a dispoñibilidade de ocos para aniñar pode ser escasa, o que orixina unha intensa competición para consedguilos tanto intraespecífica coma interespecífica, incluso con aves doutras familias. A intensidade desta competición pode limitar o éxito reprodutor nalgúns casos.[62][63] A creación de ocos artificiais por arboristas foi unha estratexia que tivo éxito á hora de aumentar as taxas de reprodución en certas áreas.[64] Algunhas especies son coloniais, e o Cyanoliseus patagonus aniña en colonias de ata 70 000 individuos.[65] A formación de colonias non é tan común nos papagaios como se podería esperar, posiblemente porque a maioría das especies utilizan cavidades anteriores en vez de escavar outras novas.[66]
Os ovos de papagaios son brancos. Na maioría das especies, a femia realiza toda a incubación, aínda que as cacatúas a comparten, así como o Vini peruviana e o Loriculus vernalis. A femia permanece no niño durante case todo o período de incubación e aliméntaa o macho ou aliméntase ela durante os curtos descansos que fai. A incubación varía de 17 a 35 días, e as especies máis grandes teñen maiores períodos de incubación. Os crías que eclosionan son altriciais, e ou ben carecen de plumas ou nacen cunha escasa penuxe branca. As crías pasan de tres semanas a catro meses no niño, dependendo da especie, e poden recibir coidados parentais durante varios meses máis.[67]
Como é típico de especies K-estrategas, as aras e outros papagaios grandes teñen taxas reprodutivas baixas. Necesitan varios anos para alcanzar a madurez, producen un ou moi poucos pitiños por ano, e non necesariamente se reproducen todos os anos.[68]:125
Fixéronse estudos sobre a intelixencia das aves con exemplares en catividade, e os papagaios mostraron ser unhas das máis intelixentes. Os papagaios poden imitar a fala humana, e os estudos feitos co Psittacus erithacus indicaron que algúns poden asociar algunhas palabras co seu significado e mesmo formar frases simples. Xunto cos córvidos, os papagaios considéranse as aves máis intelixentes. A proporción de tamaños entre o cerebro e o corpo dos psitaciformes e córvidos é comparable á dos primates superiores.[69] Un argumento en contra da suposta intelixencia das aves é que teñen un córtex cerebral relativamente pequeno, que é a parte do cerebro considerada como a área principal dedicada á intelixencia noutros animais. Porén, as aves usan unha parte diferente do cerebro, a rexión HVC mediorrostral como sede da intelixencia.[70] Estas especies adoitan ter as maiores áreas hiperestriadas, e Harvey J. Karten, un neurocientífico da Universidade de California, San Diego, que estudou a fisioloxía das aves, descubriu que a parte inferior do cerebro das aves é functonalmente similar á dos humanos. Os papagaios non só mostraron ter intelixencia nas probas científicas sobre a súa capacidade de usar a linguaxe, senón tamén algunhas especies como os kea teñen igualmente unha alta habilidade para usar ferramentas e resolver crebacabezsas.[71]
A aprendizaxe nos primeiros anos de vida parece ser moi importante en todos os papagaios, e a maioría desa aprendizaxe é de tipo social. As interaccións sociais teñen lugar xeralmente entre irmáns, e nalgunhas especies fórmanse garderías con descendentes de varias postas, e estas garderías son tamén importantes para a aprendizaxe de habilidades sociais. O comportamento de busca de comida apréndeno xeralmente dos proxenitores, e pode ser unha aprendizaxe moi prolongada. Os supraxeralistas e especialistas fanse xeralmente independentes dos seus pais moito máis cedo que as especies parcialmente especializadas que poden ter que aprender as habilidades durante un longo período de tempo a medida que se dispón estacionalmente de diferentes recursos alimenticios. Os xogos son unha parte importante da aprendizaxe nos papagaios; poden ser solitarios e relacionados con habilidades motoras, ou ser sociais. As especies poden realizar xogos de loita ou de voo para practicar a evasión dos predadores. Unha ausencia de estímulos pode atrasar o desenvolvemento das crías, como se demostrou nun grupo de Coracopsis que se mantiveron en pequenas gaiolas xunto con polos domesticados desde a idade de 3 meses; aos 9 meses, estas aves aínda se comportan da mesma maneira que se tivesen 3 meses, pero adoptaran algúns dos comportamentos dos polos.[49] De xeito similar, as aves en catividades en zoos ou mascotas poden, se están privadas de estímulos, desenvolver comportamento estereotipados e daniños como autoarrancarse plumas. Os avicultores que traballan con papagaios identificaron a necesidade de que haxa un enriquecemento comportamental para manter estimulados os papagaios.[72]
Moitos papagaios poden imitar a fala humana ou outros sons. Un estudo de Irene Pepperberg indicou que se observara nun exemplar de Psittacus erithacus chamado Alex unha alta capacidade de aprendizaxe. Alex foi adestrado para usar palabras para identificar obxectos, describilos, contalos e mesmo responder preguntas complexas como "Cantos cadrados vermellos hai?" cunha exactitude nas respostas do 80%.[73] e outro individuo desa mesma especie chamado N'kisi demostrou ter adquirido un vocabulario dunhas mil palabras, e mostrou unha capacidade de inventar e de usar palabras no seu correcto contexto e no tempo verbal correcto.[74]
Os papagaios non teñen cordas vocais, polo que os sons emítenos expulsando aire pola súa traquea bifurcada, nun órgano chamado sirinxe. Producen diferentes sons cambiando a profundidade e forma da traquea.[75] Os Psittacus erithacus de todas as subespecies son coñecidos pola súa superior habilidade para imitar os sons da fala humana. Esta capacidade converteunos nunhas mascotas moi aprezadas desde tempos antigos e ata hoxe.[76] No Masnavi, escrito por Rumi de Persia en 1250, o autor describe un antigo método de adestrar os papagaios para que falen.[77]
Aínda que a maioría das especies de papagaios poden imitar, algúns como os do xénero Amazona considéranse xeralmente os seguintes mellores imitadores e faladores do mundo dos papagaios, despois dos Psittacus erithacus. A cuestión de por que estas aves imitan os sons permanece ser responder, pero as que o fan a miúdo dan resultados moi altos nas probas deseñadas para medir a capacidade de resolver problemas. Os Psittacus erithacus foron observados tamén imitando outras aves.[78]
Na revista Animal Cognition afirmouse que algunhas especies de papagaios preferían traballar soas, mentres que outras xuntas, como o Psittacus eritacus.[79] Cando están xuntos dous paapgaios, saben a orde das tarefas a realizar ou cando deberían facer algunha xuntos, pero cóstalles traballo intercambiar os papeis. Cando están xuntos tres papagaios, un xeralmente prefire cooperar cun dos outros dous, pero todos cooperan para resolver a tarefa.[80]
Os papagaios poden non ser unha boa mascota para a maioría da xente debido aos seus instintos naturais como gritar e morder obxectos. Aínda que os papagaios poden ser moi afectuosos e adorables cando son inmaduros, adoitan facerse máis agresivos cando maduran (en parte debido a que no seu coidado foron mal xestionados e apenas adestrados) e poden morder, causando serios danos.[81] Por esta razón, os grupos de rescate de papagaios estiman que a maioría dos papagaios son entregados e levados a un novo fogar pasando polo menos por cinco casas distintas antes de chegaren a ter un destino permanente ou antes de morreren prematuramente por algunha neglixencia intencionada ou non ou un abuso. A habilidade dos papagaios de imitar as palabras humanas e as rechamantes cores e beleza que teñen favorece o impulso de compralos en todo tipo de persoas. O Melopsittacus undulatus domesticado, que é un papagaio pequeno, é a especie máis popular de todas as aves mascotas.[82]. A posesión de papagaios en Europa remóntase polo menos aos relatos de Plinio o Vello do século I, nos que fai unha descrición deles coincidente coa do Psittacula krameri.[83] Como foron tan prezados durante miles de anos pola súa beleza e capacidade de falar, foron tamén mal comprendidos. Por exemplo, o autor Wolfgang de Grahl di no seu libro O papagaio gris de 1987 que algúns importadores lle daban de beber aos papagaios só café mentres estaban embarcados en buques, crendo que a auga pura era prexudicial para eles e que iso incrementaría as taxas de supervivencia durante as travesías.[84] Hoxe é comunmente aceptado que a cafeína do café é tóxica para as aves.[85]
Os papagaios mascotas poden terse nunha gaiola ou nun aviario; pero xeralmente, aos papagaios domados debería permitírselles saír regularmente para exercitarse. Dependendo da localidade, os papagaios poden ser capturados silvestres ou ter nacido en catividade, aínda que na maioría das zonas que carecen de papagaios nativos, estas mascotas son nacidas en catividade. As especies de psitaciformes que se teñen xeralmente como mascota son os Arinae, aras, amazonas, cacatúas, Psittacus erithacus, Agapornis, Nymphicus hollandicus, Melopsittacus undulatus, Pionites, periquitos e especies dos xéneros Eclectus, Pionus e Poicephalus. Os temperamentos e personalidades varían incluso dentro dunha mesma especie, igual que pode ocorrer cos cans. Os Psittacus erithacus considéranse bos faladores, pero non todos eles queren falar, aínda que teñan esa capacidade. O nivel de ruído que fan, a capacidade de falar, o adorables que poden ser para a xente e as necesidades de coidados poden ás veces depender da atención que recibe regularmente o animal.[86]
Os papagaios necesitan regularmente moita atención, coidados e estímulo intelectual para desenvolverse, similar ao que necesita un neno de tres anos, que moita xente considera que non lles pode dar a longo prazo.[87] Os papagaios que se crían para ser mascotas poden ser alimentados á man ou ser acostumados a interaccionar con nenos para asegurarse que están amansados e pode confiarse neles. Porén, incluso cando son alimentados, os papagaios poden morder e ser agresivos durante as súas subidas hormonais ou se son mal criados ou pouco coidados.[88] Os papagaios non son mascotas que requiran un mantemento escaso; necesitan para manterse con boa saúde alimentación, aseo, coidados veterinarios, adestramento, enriquecemento ambiental mediante a provisión de xoguetes, exercicio e interacción social (con outros papagaios ou con humanos).[89]
Algunhas especies grandes, como as cacatúas, amazonas e aras, teñen vidas moi longas, con informes de ata 80 anos,[90] e idades récord de 100 anos.[91] Os papagaios pequenos como os Agapornis, periquitos e Melopsittacus undulatus, teñen vidas máis curtas, de entre 15 e 20 anos.[92] Algunhas especies de papagaios poden ser bastante ruidosas, e moitos dos papagaios grandes poden ser destrutivos e requiren gaiolas moi grandes e unha subministración regular de novos xoguetes, ramas ou outros obxectos que poidan morder.[86] A intelixencia que teñen os papagaios significa que aprenden rápido trucos e outros comportamentos, tanto bos coma malos, cos que conseguen o que queren, como atención ou premios.[89]
A popularidade, lonxevidade e intelixencia de moitos dos tipos máis grandes de papagaios mascotas e os seus trazos salvaxes como gritar, fan que moitos destes animais teñan que ser cambiados de casa durante o decurso da súa longa vida. Un problema común é que os grandes papagaios que son encantadores e amables cando son pequenos maduran converténdose en adultos intelixentes, complexos, e a miúdo esixentes, que poden vivir máis que os seus donos, e poden tamén facerse agresivos e mesmo perigosos. Debido ao crecente número de papagaios sen fogar, son ás veces sometidos a eutanasia igual que os cans e gatos, e os centros de adopción de papagaios e santuarios que se crean son cada vez máis comúns.[68]:77–78 Aos papagaios non sempre lles vai ben a catividade, o que fai que algúns se volvan tolos e desenvolvan comportamentos repetitivos, como balancearse e gritar, ou teñen moito medo. A destrución das plumas e a automutilación, aínda que non se producen normalmente na natureza, ocorren frecuentemente en catividade.[93][94]
A popularidade dos papagaios como mascotas orixinou un próspero (e ás veces ilegal) comercio destas aves, e algunhas especies están agora ameazadas de extinción. Unha combinación de captura das aves silvestres e de danos aos hábitats dos papagaios fai que a supervivencia dalgunhas das especies sexa difícil e ás veces imposible. A importación de papagaios capturados na natureza é ilegal en moitos países.[97]
O comercio continúa sen cesar nalgúns países. Por exemplo, un informe publicado en 2007 presenta unha imaxe clara do comercio de papagaios salvaxes en México, dicindo: "A maioría dos papagaios capturados en México quedan no país para o comercio doméstico. Unha pequena porcentaxe destas capturas, do 4% ao 14%, pasa de contrabando a EUA."[98]
A escala do problema pode verse no caso de Tony Silva de 1996, no cal un experto en papagaios e anterior director do Loro Parque de Tenerife (o parque de papagaios máis grande de Europa) foi condenado en EUA a 82 meses de cárcere e multados con 100 000 dólares por pasar de contrabando Anodorhynchus hyacinthinus (que teñen un elevado prezo).[99] As distintas nacións teñen diferentes métodos para xestionar o comercio interno e externo. Australia prohibiu a exportación das súas aves nativas en 1960.[100] Despois de anos de campañas feitas por moitas ONGs e os gromos de gripe aviaria, en xullo de 2007, a Unión Europea prohibiu permanentemente a importación de todas as aves silvestres.[101] Antes dunha prohibición temporal inicial que empezara en outubro de 2005, a Unión Europea estaba importando uns dous millóns de aves vivas por ano, o que supoñía un 90% do mercado internacional; centos de miles destas eran papagaios.[102] A importación a EUA de papagaios capturados na natureza é ilegal despois da aprobación da Wild Bird Population Act en 1992.[97] En EUA ningunha lei nacional protexe as poboacións que se fixeron silvestres.[103] México ten un sistema de outorgar licenzas para a captura e venda de aves nativas.[104]
Os papagaios foron representados na arte, relatos, contos, humor, relixión é música durante miles de anos. Desde a fábula de Esopo "O papagaio e o gato"[105] á obra "O papagaio morto" do poeta romano Ovidio e ata o "Dead Parrot sketch" de Monty Python,[106] os papagaios existiron na conciencia de moitas culturas. Un libro recente sobre os papagaios na cultura humana é Parrot Culture.[107]
Nos tempos antigos e actuais, as plumas de papagaio foron utilizadas en cerimonias e para a decoración.[108] Tamén teñen unha longa historia como mascotas desde hai miles de anos, e consideráronse a miúdo un símbolo de realeza e riqueza.[109] Nunha lenda polinesia das illas Marquesas, o heroe Laka/Aka realiza unha longa e perigosa viaxe a Aotona nas illas Cook, para obter as valiosas plumas dun papagaio vermello como regalo para os seus fillos e fillas. Na viaxe, 100 dos seus 140 remeiros morreron de fame polo camiño, mais os superviventes chegaron a Aotona e capturaron papagaios dabondo para encher 140 bolsas de plumas.[110][111] Os papagaios tamén foron considerados sagrados. O pobo moche do antigo Perú veneraba estas aves que aparecen con frecuencia representadas na súa arte.[112] Os papagaios son populares nas escrituras budistas e hai moitos escritos sobre eles. Por exemplo, Amitābha converteuse unha vez en papagaio para axudar a converter á xente. Outra vella historia cóntanos como despois de que ardese un bosque, o papagaio estaba tan preocupado que carrexou auga para apagar as lapas. O señor do ceo quedou tan conmovido ao ver a acción do papagaio que enviou chuvia para apagalo.[113] Na iconografía do budismo chinés, adoita representarse un papagaio voando sobre Guan Yin na parte superior dereita levando unha perla ou rosario no seu peteiro.[114]
Os papagaios son utilizados como símbolos de nacións. Un papagaio forma parte da bandeira de Dominica e dous papagaios do seu escudo.[115] O papagaio de San Vicente é a ave nacional da nación caribeña de San Vicente e as Granadinas.[116]
Varias revistas están dedicadas aos papagaios mascotas ou á conservación dos papagaios.[117] En películas de ficción como Home Alone 3 [118] e Rio,[119] e documentais como The Wild Parrots of Telegraph Hill aparecen papagaios.[120]
Os papagaios de diferentes especies que se escaparon conseguiron en ocasións establecer na natureza poboacións silvestres fóra das áreas de distribución natural da especie. Un dos primeiros exemplos foron os Prosopeia tabuensis de Fixi, que estableceron unha poboación silvestre ns illas dosur de Tonga. Estas introducións foron prehistóricas e esta especie xa foi rexistrada en Tonga polo capitán Cook na década de 1770.[41] Estas aves demostraron ser moi resistentes e adaptáronse ben ás condicións de Europa e Norteamérica, ata o punto que se multiplicaron tanto que se converteron nunha molestia ou unha praga, e ameazan os ecosistemas locais, polo que se teñen aplicado medidas de control contra algunhas poboacións.[121] En EUA os animais escapados empezaron a criar como silvestres en California, Texas e Florida na década de 1950 (algúns remóntano á década de 1920 en Texas e Florida, pero non está ben probado).[46] En España establecéronse poboacións silvestres nalgunhas zonas como Barcelona, Madrid e Málaga,[122] que ás veces se comportan como especies invasoras daniñas. Fixéronse campañas para retirar niños en Cataluña,[123] e en Vigo existe tamén unha pequena poboación silvestre.[124]
As bandadas de papagaios convertidos en silvestres poden formarse por escapes en masa de aves acabadas de importar, de aves salvaxes decomisadas en aeroportos ou en instalacións de corentena. Os escapes en grandes grupos disfrutan da protección da bandada e posúen a habilidade de sobrevivir e criar na natureza.[125] Algúns periquitos convertidos en silvestres poden descender de aves escapadas de zoos. As mascotas escapadas ou liberadas das casas raramente contribúen a establecer novas poboacións silvestres. Os escapes xeralmente son de só un ou dous paxaros á vez, polo que carecen da protección dunha bandada e xeralmente non chegan a aparearse. A maioría das aves nacidas en catividade non posúen as necesarias habilidades para sobrevivir na natureza, encontrar comida por si sós ou evitar os depredadores e normalmente non sobreviven moito tempo sen os coidados humanos. Porén, en áreas onde existen poboacións de papagaios que se fixeron silvestres, as mascotas escapadas poden ás veces unirse con éxito ás bandadas.[125][126] A época en que foi máis común o establecemento de poboacións que se fixeron silvestres fóra do seu hábitat natural foi desde 1890 a 1940, durante o período álxido da captura e comercio de papagaios salvaxes.[126] Durante o pánico xerado pola psitacose ("febre dos papagaios") en 1930 en Nova York, un comisionado sanitario da cidade recomendou a todos os que tiñan un papagaio que os sacrificasen, pero os propietarios moitas veces abandonaron os animais nas rúas.[127]
Moitas especies de papagaios están en declive e varias extinguíronse. Das aproximadamente 350 especies vivas, 130 están consideradas como case ameazadas ou en situación aínda peor pola International Union for Conservation of Nature (IUCN), e 16 delas están consideradas actualmente como en perigo crítico.[130] Adúcense varias razóns para explicar este declive de tantas especies; as principais ameazas son a perda e degradación do hábitat, a caza e, para certas especies, o comercio de aves silvestres. Os papagaios son perseguidos porque, nalgunhas áreas, son (ou foron) cazados para comelos ou obter as súas plumas, e por consideralos pragas agrícolas. Durante unha época, Arxentina ofrecía recompensas por cazar o Myiopsitta monachus (considerado praga agrícola), o que tivo como resultado a morte de centos de miles destas aves, aínda que aparentemente isto non afectou moito á poboación total.[131]
A captura de exemplares para o comercio de mascotas é unha ameaza para moitos dos papagaios máis escasos ou de reprodución lenta. A perda ou degradación de hábitats, as máis das veces pola expansión agrícola, é unha ameaza para moitas especies. Os papagaios, como aniñan en cavidades, son vulnerables á perda dos seus sitios de nidación e á competición por eses sitios con especies introducidas. A perda de árbores vellas (as que máis ocos teñen) é un problema especialmente importante nalgunhas áreas, como Australia, onde as árbores máis axeitadas para a nidación deben ter varios séculos. Moitos papagaios viven só en certas illas e son vulnerables ás especies introducidas como ratas e gatos que se fixeron silvestres, xa que carecen dos apropiados comportamentos antidepredadores necesarios para escaparen deles. O control deses depredadores axuda a manter ou incrementar as poboacións das especies en perigo.[132] As especies de illas, como a amazona de Puerto Rico, que ten pequenas poboacións en hábitats restrinxidos, son tamén vulnerables a sucesos naturais impredicibles como os furacáns.[133]
Moitos grupos conservacionistas activos teñen como obxectivo a conservación das poboacións silvestres de papagaios. Un dos maiores é o World Parrot Trust,[134] unha organización que opera a nivel international. O grupo dá asistencia a proxectos que se consideran interesantes, e publica a revista PsittaScene[135] e recollen fondos a través de doazóns e cotas de asociados, que a miúdo son propietarios de papagaios mascotas. Realizaron traballos de conservación en 22 países. A menor escala, os clubs de papagaios locais recollen diñeiro para doar á causa conservacionista. Os zoos e centros de vida salvaxe xeralmente proporcionan educación pública, para cambiar os hábitos que causan dano ás poboacións silvestres. Medidas de conservación recentes son preservar os hábitats dalgunhas das especies de papagaios máis carismáticas, o que beneficiou tamén outras menos carismáticas que vivían no mesmo ecosistema.[136]:12 Unha atracción popular en moitos zoos é ter unha estación de alimentación para os Loriini, onde os visitantes alimentan os pequenos papagaios con copas de comida líquida á vez que reciben información concienciadora.[137] O ecoturismo baseado na observación de aves pode ser beneficioso economicamente.[138]
Varios proxectos que tiñan como obxectivo específico a conservación dos papagaios tiveron bastante éxito. O traslado do vulnerable kakapo de Nova Zelandia, xunto cun intensivo control e alimentación suplementaria, incrementou a súa poboación de 50 individuos a 123.[139] En Nova Caledonia, o periquito Eunymphicus uvaeensis estaba ameazado porque se capturaba para o comercio de mascotas e pola perda do hábitat. A conservación baseada na comunidade, que eliminou a ameaza do furtivismo, permitiu que a súa poboación se incrementase desde unhas 600 aves en 1993 a unhas 2 000 en 2009.[140]
En 2009, a IUCN recoñecía que se extinguiran 19 especies de papagaios desde 1600 (data que se usa para indicar extincións modernas).[141] Isto non inclúe especies como o Charmosyna diadema de Nova Caledonia, que non se volveu a ver oficialmente desde hai 100 anos, pero que aínda segue incluído na lista das especies en perigo crítico.[142]
O comercio, exportación e importación de todos os papagaios silvestres está hoxe regulado e só permitido en certas circunstancias en que se dan licenzas especiais en países que forman parte da Convención sobre o Comercio Internacional de Especies en Perigo (CITES), que se aplica desde 1975 para regular o comercio internacional de todas as especies de animais e plantas en perigo capturadas na natureza. En 1975, incluíronse 24 especies de papagaios no Apéndice I de CITES, o que prohibía o comercio internacional desas aves. Desde esa lista inicial, as continuas ameazas debidas ao comercio internacional fixeron que CITES engadise outras 32 variedades de papagaios máis ao Apéndice I.[143] Todas as demais especies de papagaios están protexidas no Apéndice II de CITES.[144] Ademais disto, cada país ten lexislación adicional sobre o comercio de certas especies mediante prohibicións[102] ou sistemas de licenzas.[104]
Os psitaciformes (nome científico Psittaciformes) son unha orde de aves na que están incluídos os papagaios, que comprende unhas 393 especies clasificadas en 92 xéneros, que se encontran na maioría das rexións tropicais e subtropicais do mundo. A orde subdivídese en tres superfamilias: os Psittacoidea ("verdadeiros" papagaios), os Cacatuoidea (cacatúas) e os Strigopoidea (papagaios de Nova Zelandia). Teñen unha distribución xeralmente pantropical con varias especies de rexións temperadas do hemisferio sur. A maior diversidade destas aves atópase en Suramérica e Australasia.
Entre as caracterísrticas dos psitaciformes están ter un peteiro forte e curvado, pousarse ergueitos, ter patas fortes e pés cigodáctilos con garras. Moitos psitaciformes teñen cores rechamantes e algúns están multicoloreados. A maioría presentan pouco ou ningún dimorfismo sexual no espectro visual. Son o grupo de aves con máis dferenzas en tamaño en canto á lonxitude corporal. Os compoñentes máis importantes das dietas da maioría deles son as sementes, noces, froitos, gromos e outros materiais vexetais. Unhas poucas especies comen ás veces animais e prea, e os Loriini están especializados en alimentarse de néctar floral e froitos brandos. Case todos aniñan en ocos das árbores (ou en caixas de nidación en catividade), e poñen ovos brancos dos que eclosionan crías altriciais (que necesitan moitos coidados paternos).
Os psitaciformes, xunto cos córvidos, son unhas das aves máis intelixentes e a capacidade dalgunhas especies de imitaren a fala humana fíxoos moi populares como mascotas. Algúns papagaios son bastante intelixentes e reproducen a fala como un neno de catro ou cinco anos. A captura de papagaios silvestres para o comercio de mascotas, así como a caza, perda de hábitat e a competición con especies invasoras, fixeron diminuír as poboacións silvestres de moitas especies, e son un dos grupos de aves que está suxeito a unha maior explotación. Tomáronse medidas para conservar os hábitats dalgunhas das especies máis carismáticas, que axudaron a protexer á vez outras menos carismáticas que vivían nos mesmos ecosistemas.
Papigašice (lat. Psittaciformes) su red u razredu ptica.
Naziv Psittaciformes je izvedeno iz antičkog Psittacus/Sittacus, koji potiče od Staroindijskog zbirnog naziva. Naziv je stigao zajedno s prvim uvozom papiga u Europu u vrijeme Aleksandra Velikog. Drugi nazivi, kao što su kakadu i ara, isto tako zbirni su nazivi i potiču ili iz jezika zemlje porijekla životinje ili su u geografskom odnosu s porijeklom (Amazonska papiga). Međutim, porijeklo imena papiga nije jasno.
Kako rasporediti papige unutar reda je jednako sporno kao i kod velikog broja dugih grupa ptica, odnosno, postoji veliki broj jednakovrijednih prijedloga. U redu postoji točno 350 vrsta s oko 850 podvrsta. Pretežno žive u tropskim i suptropskim područjima gdje, ako je to na južnoj polutci, nastanjuju kopno do krajnjih južnih područja. Papige koje žive u tim područjima, naročito u Australiji i Južnoj Americi, na odgovarajući način su prilagođene hladnoći.
Papige se hrane pretežno biljnom hranom kao što su voće, sjemenke, cvijeće, lišće, kora i korjenje uz dodatak neke količine hrane životinjskog porijekla, prije svega kukaca i njihovih larvi, a koliki je taj udio, ovisi o vrsti papiga. Čini se, da bez problema podnose određenu količinu biljnih otrova koji su sadržani u hrani. Gotovo sve vrste papiga se gnijezde u dupljama, prije svega u stablima, ali i u zemlji i termitnjacima. Jedna vrsta njeguje zajedničko gniježđenje.
Osobine zajedničke svim papigama su stopalo prilagođeno penjanju, dva prsta su okrenuta prema naprijed a dva prema natrag, te papagajski kljun. Dva kraća prsta, I i II su orijentirani prema sredini tijela ptice, a oba duža prsta, III i IV, prema van.
Veliki broj vrsta papiga prinosi hranu stopalom do kljuna, što je kod drugih vrsta ptica rijedak izuzetak. Drugo vrlo važno obilježje papiga je njihov kljun. Prilagođen je velikom broju raznih aktivnosti. One mogu svojim kljunom grickati, slamati ljuske, držati, rasjeći, piti nektar....Papige koje se hrane nektarom, kao lori, imaju jezik oblikovan poput kista koji dobro služi uzimanju tekućine.
Fosili papigašica nađeni su prije svega u Europi, no to govori više o arheološkoj istraženosti područja, nego o njihovoj rasprostranjenosti tijekom geoloških razdoblja. Prve poznate papagajke koje su sigurno preci papiga nađeni su u Njemačkoj a potiču iz eocena. To su bile životinje veličine tigrica i već su imale papagajsko stopalo, ali su umjesto papagajskog kljuna još imale kljun prilagođen sjemenju. Dokazi o postojanju prvih "pravih" papiga potiču iz miocena, a nađeni su u Francuskoj. Ali podroban tijek njihove evolucije je u velikoj mjeri još uvijek nejasan.
Još od vremena antike je poznato, da su neke vrste papiga, kao sive papige, u Europi držane u zatočeništvu. U srednjem vijeku su papige držane na dvorovima kao luksuzne životinje, a s razdobljem velikih otkrića sve više životinja stiže u Europu kao domaće životinje gdje držanje papiga postaje statusni simbol i razvija se u hobi. Profesionalni uzgoj papiga u zatočeništvu počinje se polagano razvijati od kraja 19. stoljeća a širi se i kao hobi u širim slojevima pučanstva. To je dovelo do komercijalnog masovnog uzgoja papiga kao i ponude raznih potrepština, kao što su hrana, gajbice, knjige, časopisi ali i specijalna veterinarska ponuda. Danas živi oko 50 milijuna papiga u zatočeništvu, dijelom i, na žalost, u uvjetima koji nisu primjereni. Broj papiga svih vrsta zajedno koje žive slobodno, procjenjuje se isto tako na oko 50 milijuna jedinki.
Neke vrste papiga su uništenjem njihovih staništa i izlovom za prodaju već istrijebljene, a druge su kratko pred tim. Zato držanje i trgovina papigama podliježe propisima o zaštiti vrsta.
No, postoji i suprotni trend, širenje papiga koje su pobjegle ili su namjerno puštene iz zatočeništva. Neke vrste su uspjele izgraditi stabilne populacije u njima potpuno stranom okolišu, najčešće u gradovima. Najbolje su to uspjele male aleksandre (Psittacula krameri) i opatice (Myiopsitta monachus).
Uz gavrane i žune, papige su ptice s najvećom inteligencijom. U Europi su papige poznate prije svega kao životinje koje je moguće naučiti govoriti. Međutim, mnogi stručnjaci za papige smatraju, da je kod papiga "govor" jedan oblik poremećaja u ponašanju.
Bayan atau betet adalah kelompok burung yang terdiri dari 350 spesies dalam ordo Psittaciformes, yang sering dijumpai di wilayah hangat dan tropis. Bayan juga dikenal sebagai psittacines (pengucapan: /ˈsɪtəsaɪnz/),[1][2], mereka secara umum dikelompokkan dalam dua familia: Psittacidae (Bayan sejati) dan Cacatuidae (kakatua). Macam karakteristik Bayan terdiri dari paruh bengkok kuat, tubuh tegak, lengan kuat, dan jari kaki zygodactyl. Bayan pada umumnya berwarna dasar hijau, dengan warna cerah lain, tetapi ada beberapa spesies yang multi warna. Spesies kakatua umumnya berwarna dari putih hingga hitam, dan memiliki jambul berbulu yang aktif di ujung kepala. Bayan pada umumnya memiliki monomorfis atau dimorfis seksual minimal .
Burung bayan atau betet yang beraneka warna juga sering disebut burung parkit di dalam keseharian di Indonesia, di mana istilah ini adalah istilah serapan dari istilah yang digunakan orang Eropa pada masa kolonial. Parkit sendiri adalah salah satu varian dari kelompok burung bayan atau betet.
Bayan atau betet adalah kelompok burung yang terdiri dari 350 spesies dalam ordo Psittaciformes, yang sering dijumpai di wilayah hangat dan tropis. Bayan juga dikenal sebagai psittacines (pengucapan: /ˈsɪtəsaɪnz/),, mereka secara umum dikelompokkan dalam dua familia: Psittacidae (Bayan sejati) dan Cacatuidae (kakatua). Macam karakteristik Bayan terdiri dari paruh bengkok kuat, tubuh tegak, lengan kuat, dan jari kaki zygodactyl. Bayan pada umumnya berwarna dasar hijau, dengan warna cerah lain, tetapi ada beberapa spesies yang multi warna. Spesies kakatua umumnya berwarna dari putih hingga hitam, dan memiliki jambul berbulu yang aktif di ujung kepala. Bayan pada umumnya memiliki monomorfis atau dimorfis seksual minimal .
Pahatan relief burung bayan di Candi Mendut.Burung bayan atau betet yang beraneka warna juga sering disebut burung parkit di dalam keseharian di Indonesia, di mana istilah ini adalah istilah serapan dari istilah yang digunakan orang Eropa pada masa kolonial. Parkit sendiri adalah salah satu varian dari kelompok burung bayan atau betet.
Páfagaukar eða páfar (fræðiheiti: Psittaciformes) eru ættbálkur fugla sem telur um 365 tegundir. Venjulega er þeim skipt í tvo undirættbálka; kakadúa og páfagaukaætt eða eiginlega páfagauka.
Allir fuglar af þessum ættbálki hafa einkennandi sveigðan gogg og snúa tveimur klóm fram og tveimur aftur. Páfagaukar lifa á flestum hlýrri stöðum heimsins og finnast tegundir á Indlandi, í Vestur-Afríku og Suðaustur-Asíu. Langflestir páfagaukar heimsins koma þó frá Suður-Ameríku, Mið-Ameríku og Ástralasíu.
Gli psittaciformi (Psittaciformes Wagler, 1830) sono un ordine di uccelli neorniti comprendente numerose specie di animali noti col nome comune di pappagalli.[1] Con quattro famiglie l'ordine è ben diffuso e rappresentato nelle aree tropicali e subtropicali della maggior parte del Pianeta: in particolare, picchi di biodiversità vengono raggiunti in America Meridionale ed Australasia. Alcune specie sono native delle aree temperate dell'emisfero australe (come la Terra del Fuoco o la Nuova Zelanda), ed il parrocchetto della Carolina come intuibile dal nome era diffuso prima dell'estinzione negli Stati Uniti centro-orientali: altre specie (come il parrocchetto alessandrino ed il parrocchetto monaco) sono stati introdotti intenzionalmente o accidentalmente in zone mediterranee (fra cui anche l'Italia) e vi hanno impiantato popolazioni stabili[2][3][4].
Nel proprio areale, difficilmente i pappagalli sono al 100% sedentari o migratori: generalmente essi tendono a spostarsi stagionalmente secondo percorsi irregolari e ancora poco studiati, in quanto questi animali si dimostrano molto timidi e grazie al forte becco riescono a liberarsi di qualsiasi anello o supporto gli venga messo per tracciarne gli spostamenti. Si tratta di uccelli dalle dimensioni molto varie nell'ambito dell'ordine: in generale, gli strigopidi ed i cacatuidi hanno sempre dimensioni piuttosto grandi (col cacapò che raggiunge i 4 kg di peso, il che lo rende il pappagallo più pesante vivente), mentre gli psittacidi mostrano un range di dimensioni estremamente variabile, che va dai 10 cm scarsi del pappagallo pigmeo al metro di lunghezza dell'ara giacinto.
L'etimologia del termine pappagallo è incerta; Battisti e Alessio lo fanno derivare dall'italiano settentrionale papagà, a sua volta dal provenzale papagai (origine anche del francese antico papegai, dell'antico tedesco papegân, tedesco moderno Papagei, medio inglese papegai, inglese moderno popinjay); la parola provenzale sarebbe derivata dal greco bizantino παπαγᾶς papagâs, a sua volta dall'arabo babbaġā (forse da avvicinare al latino gaius o gallus)[5]; Devoto propone un incrocio di papagâs e dell'italiano gallo[6]; Pianigiani propone una derivazione dal turco papagan, da confrontare con babbaġā, col persiano bapgâ e il malese bayan, di origine onomatopeica, con una terminazione influenzata paretimologicamente da gallus; alternativamente dal francese antico pape "papa" e gay (francese moderno geai) "gazza" o "gallo", da cui deriverebbe la forma inglese medievale papingay, per via della somiglianza del variopinto piumaggio con i paramenti liturgici.[7]
Caratteristica comune a tutti gli appartenenti a quest'ordine è il becco robusto e fortemente adunco che prende il nome di ranfoteca con i due rami, superiore ed inferiore entrambi mobili, che si ripiegano l’uno verso l’altro. Se il becco riesce a sprigionare pressioni molto alte utili per aprire i semi e per arrampicarsi sugli alberi, grazie all'alta densità di sensori tattili presenti nella sua parte interna è in grado di consentire all'animale di manipolare oggetti con precisione e delicatezza. In generale possiedono una lingua carnosa che usano per aiutarsi a sgusciare i semi e come organo tattile.
La testa è sempre di grosse dimensioni (anche per sostenere la robusta muscolatura legata al becco), gli occhi sono posizionati in alto e lateralmente sul cranio, dando all'animale un campo visivo che si estende per quasi 360° ed è anche parzialmente binoculare[8]. Le zampe corte e forti con zigodattilia e robusti artigli atti ad arrampicarsi ed afferrare vengono utilizzate dall'animale assieme alla robusta lingua per afferrare e manipolare il cibo, con tanto di preferenza per l'una o l'altra zampa che rende i singoli individui mancini o destrorsi[9].
Altre caratteristiche tipiche di tutti i pappagalli sono i colori sgargianti: generalmente il colore dominante è il verde, ma la maggior parte delle specie possiede regioni più o meno vaste del corpo (principalmente la testa od il petto) di vari colori, come rosso, arancio o blu, ed iridescenze varie. Non mancano specie di colore grigio, nero o bruno. I cacatua si distinguono dagli altri pappagalli per i colori generalmente più dimessi, in quanto durante il proprio processo evolutivo essi hanno perso il colore blu e verde del piumaggio (dovuto a un particolare arrangiamento delle penne) in favore di tinte più tenui come il bianco, il rosato o il giallo: tuttavia, la perdita della psittacofulvina dal piumaggio li rende meno resistenti al Bacillus licheniformis, batterio che degrada il piumaggio[10]. Nei Cacatuidi è però presente una cresta erettile di penne cefaliche che è una prerogativa di questa famiglia, sebbene altre specie (come i lorichetti dei generi Vini e Phigys ed il pappagallo dal ventaglio) siano in grado di rizzare le penne della testa.
Tutti gli appartenenti all'ordine sono principalmente granivori, comportandosi più da "predatori" di semi che da dispersori di essi in quanto si nutrono del seme in sé, e non dei frutti che lo contengono. Alcuni integrano la dieta con proteine d’origine animale (prevalentemente insetti).
Alcune specie (come il chea) possono nutrirsi anche di carogne o di piccoli animali, mentre i lorichetti sono specializzati in una dieta a base di nettare e polline, per perseguire la quale possiedono una particolare lingua a spazzola ed alcuni adattamenti al tratto digerente[11].
Per aprire gli involucri dei semi i pappagalli si servono del forte becco, utilizzando la lingua e la mandibola (e in caso di semi particolarmente voluminosi anche di una zampa) per ruotare il seme e rimuovere la pula[12]. Molte specie sono inoltre solite ingerire argilla per assumere minerali che scarseggiano nella dieta e neutralizzare le sostanze velenose che molti semi rilasciano[13].
I pappagalli sono caratterizzati da livree molto colorate che rivestono una grande importanza nelle relazioni sociali. I colori del piumaggio servono per il riconoscimento tra gli individui della stessa specie e sono un indicatore del benessere di un esemplare. Alla colorazione accesa del piumaggio che mostrano quasi tutti i pappagalli, non corrisponde però un marcato dimorfismo sessuale (con alcune eccezioni, fra cui il sorprendente ecletto), dato che la stragrande maggioranza di questi uccelli ha abitudini rigidamente monogame, coi due partner che passano insieme l'intera vita. Alla base della vita sociale dei pappagalli c’è la coppia ma ogni coppia tende a formare piccoli gruppi di individui. I gruppi a volte si ingrandiscono anche notevolmente per andare alla ricerca di cibo, per riposare sulle cime degli alberi e, a volte, per nidificare, conducendo spesso vita coloniale. Questo fa sì che, per un individuo, da un lato sia più difficile essere predato (effetto diluizione) e dall’altro gli risulti più facile l’individuazione del cibo e dei siti per il riposo.
Il nido è nella maggior parte dei casi ricavato da una cavità scavata in un tronco, fra le rocce o nel terreno. Quest'ultimo caso è più comune fra le specie del Sudamerica meridionale: solo il parrocchetto monaco e cinque specie di inseparabile costruiscono un nido di sterpi fra gli alberi[14], e tre specie di parrocchetti terragnoli nidificano al suolo. I cacatua, tuttavia, sono soliti foderare i nidi con ramoscelli, corteccia e materiale vegetale. Per le specie di grandi dimensioni, può risultare problematico trovare cavità naturali abbastanza grandi da poter ospitare senza problemi l'adulto e la nidiata, ed è presente una forte competizione sia interspecifica che intraspecifica (anche con altre specie di uccelli) per accaparrarsi i pochi posti disponibili[15][16].
Alcune specie nidificano in colonie che possono contare fino a 70000 coppie[17]: la colonialità non è tuttavia molto diffusa fra i pappagalli, poiché le coppie tendono ad utilizzare cavità preesistenti per la nidificazione, piuttosto che scavarne di nuove[18]. La cova è appannaggio della femmina in quasi tutte le specie, ad eccezione dei cacatua, del lorichetto blu e del pappagallo acrobata vernale, dove ambedue i sessi collaborano all'incubazione delle uova, che sono sempre di colore bianco: il periodo di cova può durare fra le due settimane ed i 35 giorni a seconda della specie (con rapporto di proporzionalità diretta fra la taglia ed il tempo d'incubazione), durante i quali la madre si separa assai raramente dalle uova, venendo nutrita dal maschio. I piccoli sono inermi e nudi o ricoperti da un rado piumino, e vengono nutriti da ambedue i genitori per molti mesi sebbene siano in grado di uscire dal nido dopo un periodo che varia fra le tre settimane ed i quattro mesi dalla schiusa[19]. Tutti i pappagalli sono perciò marcatamente K-strateghi, con una sola covata l'anno (a volte una ogni 2-3 anni) ed un piccolo numero di nidiacei che vengono accuditi per molto tempo.
Assieme ai corvidi, i pappagalli vengono considerati fra gli uccelli più intelligenti, in quanto sono in grado di risolvere problemi anche complessi. Il cacatua delle palme è solito creare delle bacchette a partire da rami freschi con cui poi percuote un tronco cavo ascoltandone attentamente il suono prodotto: è l'unico animale, a parte l'uomo, in grado di produrre un suono ritmico con degli strumenti[20]; inoltre osservando i maschi sono state scoperte più di 30 sillabe che vengono combinate a formare lunghe e complesse sequenze vocali[21]. Il rapporto massa cerebrale/massa corporea di questi uccelli è comparabile a quello degli ominoidi: tuttavia, la corteccia cerebrale (generalmente ritenuta la parte del cervello responsabile dell'intelligenza) è piuttosto poco sviluppata in questi animali, sebbene sia stato appurato che negli uccelli essa è a carico dell'iperstriato ventrale, che infatti negli psittaciformi è estremamente sviluppato e funzionalmente simile a quello umano[22]. L'apprendimento ha un ruolo fondamentale per i pappagalli, sia per apprendere i comportamenti sociali che, trattandosi di animali frugivori, per imparare la stagionalità di maturazione del proprio cibo: anche il gioco ha una grande importanza in questo senso. L'assenza di stimoli provoca ritardi nello sviluppo psichico dei giovani, mentre negli adulti può portare stress che si traduce in comportamenti stereotipati ripetuti ossessivamente e nello strappamento delle piume.
Molte specie di pappagallo sono inoltre in grado di imitare perfettamente molti suoni, fra cui la voce umana, ed alcune (in particolare il pappagallo cenerino e le varie specie di amazzone) riescono ad associare le parole col loro significato e perfino a formulare delle semplici frasi[23]: non avendo corde vocali, per farlo essi sfruttano il passaggio dell'aria attraverso la trachea biforcata, emettendo vari suoni contemporaneamente per ottenere il tono desiderato. Questa particolare caratteristica era conosciuta ed apprezzata fin dall'antichità, tanto che già nel 1250 Gialal al-Din Rumi nel suo Masnavi descrive un metodo per insegnare a parlare ai pappagalli. Assieme ai colori sgargianti che quasi tutti i pappagalli mostrano, la capacità di "parlare" li rendeva e li rende tuttora molto apprezzati come animali da compagnia.
Per contro, molte specie di pappagallo sono vittima di bracconaggio per poter essere vendute clandestinamente a privati od organizzazioni, e questo assieme all'inquinamento ed alla riduzione dell'habitat minaccia la sopravvivenza di alcune specie[24]: d'altronde, proprio in virtù del loro essere considerati "specie carismatiche", questi animali sono spesso oggetto di battaglie che mirano ad assicurarne la protezione, a beneficio anche di altre specie meno note con le quali condividono il proprio areale.
Il fatto che la diversità di specie di pappagalli sia massima in Sudamerica ed Australasia lascia supporre che quest'ordine si sia evoluto in un’area che un tempo apparteneva al Gondwana: a supporto di ciò vi sono recenti studi a livello molecolare, che daterebbero la differenziazioni degli psittaciformi a circa 59 milioni di anni fa[25]. Tuttavia, a causa della scarsità di reperti fossili è difficile avvalorare e confermare questa tesi.
Le analisi dei trasposoni del genoma degli Psittaciformi e dei passeriformi hanno inoltre rivelato un'insospettata stretta parentela fra i due ordini, tanto da far pensare che si tratti di due gruppi gemelli ascrivibili ad un unico clade (Psittacopasserae)[26]. Generalmente, il fossile più antico ascrivibile a uno psittaciforme si crede sia un frammento di gnatoteca (la porzione inferiore del becco) di circa 15 mm risalente a circa 70 milioni di anni fa (tardo Cretaceo) e ritrovato in Wyoming[27]: alcuni studiosi, tuttavia, sarebbero più propensi ad ascrivere il suddetto reperto ad un teropode della famiglia dei Caenagnathidae[28][29].
Anche in Europa (dove ai tempi il clima era tropicale, a causa del massimo termico del Paleocene-Eocene), ed in particolare in Danimarca, è stato ritrovato un omero classificato come appartenente ad un pappagallo, denominato Mopsitta tanta, datato a 54 milioni di anni fa (inizio dell'Eocene)[30]: il reperto non può tuttavia essere inequivocabilmente descritto come appartenente ad uno psittaciforme, anzi alcuni studiosi pensano possa appartenere ad un ibis del genere Rhynchaeites, del quale sono stati rinvenuti alcuni fossili (in particolare zampe posteriori) nello stesso giacimento.
Altri fossili più o meno completi di uccelli simili a pappagalli sono stati rinvenuti in Inghilterra e Germania, ma gli studiosi sono più propensi a ritenere questi animali come linee evolutive basali parallele agli Psittacidi (coi quali condividevano molte autapomorfie) sviluppatesi nell'emisfero boreale ed estintesi senza lasciare discendenti[31]: si tratta quindi di uccelli "simili a pappagalli", ma non di pappagalli veri e propri. Sono ascrivibili a questo tipo di uccelli intere famiglie, come quelle degli Pseudasturidae/Halcyornithidae, dei Vastanavidae e dei Quercypsittidae, oltre ad altre specie fossili controverse come Psittacopes, Serudaptus (quest'ultimo forse un membro degli Pseudasturidae), Palaeopsittacus (forse un caprimulgiforme od un quercypsittide), Precursor e Pulchrapollia.
I primi resti ascrivibili a Psittacidi veri e propri risalgono a circa 20-23 milioni di anni fa (tardo Oligocene - Miocene) ed anch'essi sono quasi tutti di provenienza europea. Fra di essi si annoverano Archaeopsittacus, Bavaripsitta e Xenopsitta, oltre ad altri fossili non ancora classificati provenienti da Francia ("Psittacus" laertertianus) e Nuova Zelanda. Gli psittaciformi vengono divisi in tre famiglie: Strigopidae, Psittacidae e Cacatuidae. Secondo alcuni autori, la separazione fra i tre cladi sarebbe più netta e si tratterebbe quindi di tre superfamiglie, rispettivamente Strigopoidea, Psittacoidea e Cacatuoidea.
In passato, gli strigopidi neozelandesi venivano considerati come facenti parte degli psittacidi, tuttavia la loro differenziazione da questi ultimi è molto più antica di quanto si credesse e perciò si tende attualmente a considerarli una famiglia a sé stante[32][33]. Anche i lori venivano in passato classificati come una famiglia a sé stante, quella dei Loriidae[34], mentre attualmente vengono considerati una tribù (Loriini)[35].
I cacatuidi invece vengono da sempre considerati un clade a sé stante in virtù delle numerose caratteristiche morfologiche che li distinguono dagli altri pappagalli, fra cui la vistosa cresta cefalica erettile, la presenza di una cistifellea e di differenze rilevanti nelle ossa del cranio e delle arterie carotidi e la mancanza della struttura di Dyck nelle piume, che permette alle specie africane e asiatiche di sfoggiare piumaggi verdi, blu e iridescenti.
Secondo la International Ornithologists' Union (2013) l'ordine degli Psittaciformi comprende le seguenti famiglie e i seguenti generi:[36]
Famiglia Strigopidae Bonaparte, 1849
Famiglia Cacatuidae G.R. Gray, 1840
Famiglia Psittaculidae
Famiglia Psittacidae
Gli psittaciformi (Psittaciformes Wagler, 1830) sono un ordine di uccelli neorniti comprendente numerose specie di animali noti col nome comune di pappagalli. Con quattro famiglie l'ordine è ben diffuso e rappresentato nelle aree tropicali e subtropicali della maggior parte del Pianeta: in particolare, picchi di biodiversità vengono raggiunti in America Meridionale ed Australasia. Alcune specie sono native delle aree temperate dell'emisfero australe (come la Terra del Fuoco o la Nuova Zelanda), ed il parrocchetto della Carolina come intuibile dal nome era diffuso prima dell'estinzione negli Stati Uniti centro-orientali: altre specie (come il parrocchetto alessandrino ed il parrocchetto monaco) sono stati introdotti intenzionalmente o accidentalmente in zone mediterranee (fra cui anche l'Italia) e vi hanno impiantato popolazioni stabili.
Nel proprio areale, difficilmente i pappagalli sono al 100% sedentari o migratori: generalmente essi tendono a spostarsi stagionalmente secondo percorsi irregolari e ancora poco studiati, in quanto questi animali si dimostrano molto timidi e grazie al forte becco riescono a liberarsi di qualsiasi anello o supporto gli venga messo per tracciarne gli spostamenti. Si tratta di uccelli dalle dimensioni molto varie nell'ambito dell'ordine: in generale, gli strigopidi ed i cacatuidi hanno sempre dimensioni piuttosto grandi (col cacapò che raggiunge i 4 kg di peso, il che lo rende il pappagallo più pesante vivente), mentre gli psittacidi mostrano un range di dimensioni estremamente variabile, che va dai 10 cm scarsi del pappagallo pigmeo al metro di lunghezza dell'ara giacinto.
Psittaciformes sunt ordo avium 372 fere specierum in 86 generibus descriptarum,[2] qui in plurimis regionibus tropicis et subtropicis inventae. Ordo in tres superfamilias dividitur: Psittacoidea, Cacatuoidea, et Strigopoidea (psittaciformes Novae Zelandiae).[3] Psittaciformibus est distributio plerumque pantropica, nonnullaeque species regiones temperatas in hemisphaerio australi habitant. Maxima psittaciformium diversitas est in America Australi et Australasia.
Inter proprietates Psittaciformium sunt firmum rostrum crassum et curvum, status erectus, crura valida, et pedes ungulati zygodactyles. Multi psittaciformes sunt versicolores, nonnullisque sunt multi colores. Plurimi paucum vel nullum dimorphismum sexualem exhibent.
Elementa maximi momenti in victus rationibus plurimorum psittaciformium sunt semina, nuces, fructus, gemmae, et alia res plantarum. Nonnullae species animalia et cadavera aliquando edunt, et psittaciformes tribus Loriinorum nectare florum et fructibus vescuntur. Paene omnes psittaciformes nidos in cavis arboris faciunt et ova alba pariunt, ex quibus excludunt iuvenes altriciales.
Psittaciformes, cum Corvidis, sunt inter aves intellegentissimas, et facultas vocum humanarum imitandarum nonnullarum specierum facit ut eae animalia dilecta populo gratiores sint.
Classificatio sequens in proposito recentissimo, quod vicissim in omnibus inventis recentibus conditur.[3][4][5][6][7]
Superfamilia Strigopoidea
Superfamily Cacatuoidea: Cockatoos
Superfamilia Psittacoidea
Psittaciformes sunt ordo avium 372 fere specierum in 86 generibus descriptarum, qui in plurimis regionibus tropicis et subtropicis inventae. Ordo in tres superfamilias dividitur: Psittacoidea, Cacatuoidea, et Strigopoidea (psittaciformes Novae Zelandiae). Psittaciformibus est distributio plerumque pantropica, nonnullaeque species regiones temperatas in hemisphaerio australi habitant. Maxima psittaciformium diversitas est in America Australi et Australasia.
Ara ararauna nucem arboris Juglantis edit. Pinnae Amazonae oratricis. Calvaria fossile cognati psittaciformium ex Eocaeno Green River Formation in Vyomina. Compages ossium psittaciformis. Pirata et eius psittacus sunt classicum in cultura populari Occidentali par.Inter proprietates Psittaciformium sunt firmum rostrum crassum et curvum, status erectus, crura valida, et pedes ungulati zygodactyles. Multi psittaciformes sunt versicolores, nonnullisque sunt multi colores. Plurimi paucum vel nullum dimorphismum sexualem exhibent.
Elementa maximi momenti in victus rationibus plurimorum psittaciformium sunt semina, nuces, fructus, gemmae, et alia res plantarum. Nonnullae species animalia et cadavera aliquando edunt, et psittaciformes tribus Loriinorum nectare florum et fructibus vescuntur. Paene omnes psittaciformes nidos in cavis arboris faciunt et ova alba pariunt, ex quibus excludunt iuvenes altriciales.
Psittaciformes, cum Corvidis, sunt inter aves intellegentissimas, et facultas vocum humanarum imitandarum nonnullarum specierum facit ut eae animalia dilecta populo gratiores sint.
Papūginiai paukščiai (lot. Psittaciformes, angl. Parrots, vok. Papageien) – paukščių (Aves) būrys. Papūgos lengvai atskiriamos iš jų didelės galvos, trumpo kaklo ir stipriai riesto snapo. Jų plunksnos kietos, ryškiai žvilgančios, dažniausiai vyraujančios žalios spalvos, kuri slepia lapijoje, su kitų ryškių spalvų dėmėmis. Du kojų pirštai nukreipti į priekį, o vienas atgal – tokios kojos tinka laipioti medžiais. Lipant ar laikantis snapas dažnai naudojamas vietoj trečios kojos. Sparnai paprastai siauri ir nusmailėję, todėl papūgos gali greit ir manevringai skraidyti.
Gyvena daugumoje šiltų pasaulio vietų, ypač gausu atogrąžų miškuose. Gamtoje papūgos triukšmingos ir draugiškos. Jos nuo seno laikomos nelaisvėje dėl grožio, proto ir gebėjimo išmokti, tai ypač matyti iš žmogaus kalbos pamėgdžiojimo. Labai nedaug papūgų migruoja, nors jos gali skraidyti gana toli ieškodamos maisto.
Minta augaliniu maistu – sėklomis, riešutais, vaisiais, nektaru ir žiedais. Pasaulyje žinoma daugiau nei 360 rūšių ir trys šeimos:
Papūginiai paukščiai (lot. Psittaciformes, angl. Parrots, vok. Papageien) – paukščių (Aves) būrys. Papūgos lengvai atskiriamos iš jų didelės galvos, trumpo kaklo ir stipriai riesto snapo. Jų plunksnos kietos, ryškiai žvilgančios, dažniausiai vyraujančios žalios spalvos, kuri slepia lapijoje, su kitų ryškių spalvų dėmėmis. Du kojų pirštai nukreipti į priekį, o vienas atgal – tokios kojos tinka laipioti medžiais. Lipant ar laikantis snapas dažnai naudojamas vietoj trečios kojos. Sparnai paprastai siauri ir nusmailėję, todėl papūgos gali greit ir manevringai skraidyti.
Gyvena daugumoje šiltų pasaulio vietų, ypač gausu atogrąžų miškuose. Gamtoje papūgos triukšmingos ir draugiškos. Jos nuo seno laikomos nelaisvėje dėl grožio, proto ir gebėjimo išmokti, tai ypač matyti iš žmogaus kalbos pamėgdžiojimo. Labai nedaug papūgų migruoja, nors jos gali skraidyti gana toli ieškodamos maisto.
Minta augaliniu maistu – sėklomis, riešutais, vaisiais, nektaru ir žiedais. Pasaulyje žinoma daugiau nei 360 rūšių ir trys šeimos:
Šeima. Kakadu (Cacatuidae). Pasaulyje gyvena 6 gentys, kurioms priklauso 20 rūšių. Šeima. Papūginiai (Psittacidae). Žinoma apie 330 rūšių. Šeima Loriidae. Žinoma 62 rūšys.Papagaiļi, papagaiļveidīgie (Psittaciformes) ir viena no putnu klases (Aves) kārtām, kas pieder papagaiļu un zvirbuļu virskārtai (Psittacopasserae). Tā apvieno 398 putnu sugas, kas tiek iedalītas 4 dzimtās, bet tās savukārt 3 virsdzimtās.[1][2] Papagaiļveidīgo putnu tuvākie radinieki ir zvirbuļveidīgie (Passeriformes).[1][3]
Papagaiļi, līdzīgi kā kraukļi, vārnas, sīļi un žagatas, ir vieni no inteliģentākajiem putniem pasaulē. Vairākas sugas spēj imitēt cilvēka balsi, tādēļ tās kļuvušas par populāriem mājas mīluļiem. Papagaiļi parasti dzīvo ilgāk nekā lielākā daļa citu dzīvnieku. Ir reģistrēts, ka papagailis nodzīvojis pat 82 gadus. Daudzu papagaiļu sugu izdzīvošana mūsdienās ir apdraudēta, tā kā tos gan medī, gan ķer dzīvus pārdošanai, gan izcērt mežus, iznīcinot to dzīves vidi.
Papagaiļi mājo abu pusložu tropu un subtropu joslā: Austrālijā un Okeānijā, Dienvidāzijā un Dienvidaustrumāzijā, Ziemeļamerikā, Dienvidamerikā un Āfrikā. Vairākas Karību un Klusā okeāna salas ir mājvieta endēmām sugām. Dažas sugas sastopamas arī vēsajā mērenajā joslā (Dienvidamerikā un Jaunzēlandē). Lielākā sugu dažādība mājo Austrālāzijā un Dienvidamerikā.[4]
Izplatības areāls vistālāk uz ziemeļiem (ASV dienvidos) sniedzas trīs sugām: resnknābja papagailim (Rhynchopsitta pachyrhyncha), zaļajam papagailim (Psittacara holochlorus) un Karolīnas papagailim (Conuropsis carolinensis). Pēdējais gan mūsdienās ir izmiris. Vairākas sugas introducētas mērenā klimata reģionos, ārpus to dabīgā izplatības areāla. Tās ir tur iedzīvojušās un izveidojušas stabilas populācijas, piemēram, Ņujorkas pilsētā,[5] Lielbritānijā,[6] Beļģijā,[7] Spānijā[8][9] un Grieķijā.[10]
Tikai dažas sugas ir pilnībā nometnieki vai gājputni, bet lielākā daļa sugu ir kaut kas pa vidu šīm divām kategorijām. Mūsdienās joprojām papagaiļu vietējā rakstura pārlidojumi un klejojumi nav līdz galam izprasti un izpētīti.[11] Izteikti gājputni ir 3 sugas: oranžvēdera papagailis (Neophema chrysogaster), zilspārnu papagailis (Neophema chrysostoma) un bezdelīgu papagails (Lathamus discolor).[12]
Papagaiļi atkarībā no sugas ir ļoti dažādos izmēros. Mazākais kārtā ir rudsejas pundurpapagailis (Micropsitta pusio), kura garums ir 8 cm, bet svars 10 g.[13] Lielākā augumā ir hiacinšu ara (Anodorhynchus hyacinthinus), kuras ķermeņa garums ir apmēram 1 m,[14] bet smagākais ir kakapo (Strigops habroptila), kura svars var sasniegt 4 kg.[15]
Papagaiļi ir viena no atpazīstamākajām putnu grupām. To visrakturīgākā pazīme ir spēcīgais, platais, āķveidīgais knābis. Īpaši masīva ir knābja augšējā daļa, kas pārliecas pāri apakšējai. Tā nav savienota ar gakvaskausu, ļaujot šo knābja daļu brīvi kustināt un izmantot ar milzīgu spēku. Piemēram, pieaugušas aras kodiena spēks sasniedz 35 kg/cm², kas ir salīdzināms ar liela suņa kodiena spēku.[16]
Apakšējā knābja daļa ir īsāka ar asu, augšup vērstu griešanai piemērotu malu, kas kā šķēru asmenis slīd gar augšējās daļas sienu. Iekšpusē gar knābja malām atrodas papagaiļa taustes receptori, ļaujot ļoti jutīgi manevrēt ar knābi. Papagaiļiem sēklēdājiem ir ļoti jūtīga arī mēle, uz kuras ir tādi paši taustes receptori kā uz knābja. Tādējādi papagailis spēj sēklu vai riekstu mutē iegrozīt tā, lai spētu to saspiest visērtākajā veidā.
Papagaiļiem ir spēcīgas kājas un zigodaktilas pēdas (divi vidējie pirksti vērsti uz priekšu, bet katrā pusē malējie pirksti uz aizmuguri) ar gariem, asiem nagiem. Knābi un asos nagus putni izmanto, lai kāpelētu pa zariem vai turētos tajos. Papagaiļiem kopumā raksturīga vertikāla stāja.
Apspalvojums papagaiļiem parasti ir spilgts un košs. Visbiežāk tas ir zaļā krāsā, daudzām sugām apspalvojumā ir arī kaut kas sarkans vai kāda cita koša krāsa. Izņēmums ir kakadu dzimtas sugas, to apspalvojums ir balts vai melns ar krāsainām (sarkanām, rozā vai dzeltenām) detaļām.[17] Kakadu uz galvas ir arī cekuls, kuru tie spēj gan sasliet, gan pieglaust.[18] Papagaiļiem abi dzimumi parasti ir līdzīgi, taču dažu sugu apspalvojumam raksturīgs dzimumu dimorfisms, piemēram, smalkajam papagailim (Eclectus roratus).[19] Dažām sugām apspalvojuma krāsas atšķirības ir ultravioleto staru spektrā, kas cilvēkam nav redzamas.[20][21]
Visiem papagaiļiem ir liela galva ar augstu un laterāli novietotām acīm. Tādējādi papagaiļiem ir atšķirīgs redzes lauks, salīdzinot ar citiem putniem. Tie spēj, negrozot galvu, redzēt tieši zem knābja gala un virs galvas, kā arī tālu aiz galvas. Papagaiļiem ir arī samērā plats binokulārās redzes leņķis, lai gan tas nav tik plats kā primātiem.[22]
Papagaiļi bieži pulcējas lielos, trokšņainos baros, kuros putni sazinās atsaucoties, balsīm variējot no skarbiem ķērcieniem līdz spalgiem spiedzieniem. Barojoties mēdz izmantot kājas, barību satverot ar pirkstiem un turot tā, lai to varētu apstrādāt ar knābi. Novērots, ka papagaiļi, izmantojot kāju, ir vai nu izteikti kreiļi, vai labroči.[18] Lai arī vairums papagaiļu barojas kokos, daudzas sugas pēc barības mēdz nolaisties arī uz zemes, pārvietojas ejot, grozoties no viena sāna uz otru.[22] Lielākā daļa sugu ir aktīvas dienas laikā, bet dažas naktī, piemēram, kakapo pa dienu guļ, bet barību meklē naktī.[4]
Daudzas papagaiļu sugas spēj atdarināt cilvēka valodu, bet, piemēram, pelēkais papagailis (Psittacus erithacu) spēj vārdus asociēt ar to jēgu un veidot vienkāršus teikumus. Ja salīdzina smadzeņu masu ar ķermeņa masu, tad šī attiecība ir līdzīga kā augstākajiem primātiem.[23]
Papagaiļi galvenokārt barojas ar sēklām, riekstiem, augļiem, pumpuriem, ziediem, nektāru un ziedputekšņiem. Dažas sugas barojas arī ar dzīvnieku izcelsmes barību, piemēram, ar posmkājiem, kukaiņu kāpuriem un maitu. Daudzām sugām visiekārojamākā barība ir sēklas. Novērots, papagaiļi ēd augļus tieši tādēļ, lai tiktu pie sēklām. Tā kā sēklu kodoli samērā bieži ir aizsargāti ar indīgām miziņām, papagaiļi pirms kodola norīšanas, to rūpīgi izloba un notīra pirms norij.[24]
Vairums sugu veido ilglaicīgus, monogāmus pārus, kas paliek kopā arī ārpus vairošanās sezonas, pat tad, ja papagaiļi veido lielus barus. Pāris savstarpējo pieķeršanos stiprina un izrāda, savstarpēji tīrot viens otra apspalvojumu.[11] Pāri parasti ligzdo atsevišķi, bet ir sugas, kas ligzdo milzīgās kolonijās, līdz 70 000 pāru.[25] Dažām sugām ir raksturīga kooperatīvā mazuļu audzināšana. Ļoti reti papagaiļiem sastopama poligāmija vai grupveida perēšana, kad vairākas mātītes veido vienu kopīgu perējumu.[26]
Gandrīz visām sugām, izņemot dažas, ligzda atrodas koka, klints vai stāvkrasta zemes dobumā. Kopumā tikai 5 papagaiļu sugas būvē koka zaros ligzdu un 3 sugas ligzdo uz zemes. Daudzas sugas ligzdošanai izmanto termītu mājas.[27][28] Alu pāris parasti izrok kopīgi. Alas dziļums ir 0,5—2 m. Ligzdas vieta parasti ir izklāta ar koka gabaliņiem, skaidām un lapām. Ja ir iespējams, pāris izmanto jau esošu dobumu vai alu, un starp pāriem ir milzīga konkurence par labākajām ligzdošanas vietām.[25]
Dējumā parasti ir 2—8 olas. Inkubācijas periods ilgst 18—30 dienas, perē abi vecāki. Mazuļi išzķiļas gandrīz kaili, tos sedz plānas pūciņas. Pirmās divas nedēļas mazuļi ir akli. Apmēram 3 nedēļu vecumā sak augt apspalvojums. Papagaiļi, atkarībā no sugas, kļūst pieauguši 1—2 gadu vecumā.[4]
Papagaiļveidīgo kārta (Psittaciformes)[2]
Papagaiļi, papagaiļveidīgie (Psittaciformes) ir viena no putnu klases (Aves) kārtām, kas pieder papagaiļu un zvirbuļu virskārtai (Psittacopasserae). Tā apvieno 398 putnu sugas, kas tiek iedalītas 4 dzimtās, bet tās savukārt 3 virsdzimtās. Papagaiļveidīgo putnu tuvākie radinieki ir zvirbuļveidīgie (Passeriformes).
Papagaiļi, līdzīgi kā kraukļi, vārnas, sīļi un žagatas, ir vieni no inteliģentākajiem putniem pasaulē. Vairākas sugas spēj imitēt cilvēka balsi, tādēļ tās kļuvušas par populāriem mājas mīluļiem. Papagaiļi parasti dzīvo ilgāk nekā lielākā daļa citu dzīvnieku. Ir reģistrēts, ka papagailis nodzīvojis pat 82 gadus. Daudzu papagaiļu sugu izdzīvošana mūsdienās ir apdraudēta, tā kā tos gan medī, gan ķer dzīvus pārdošanai, gan izcērt mežus, iznīcinot to dzīves vidi.
Burung-burung lain
Parrot (atau juga dikenali sebagai psittacines) (disebut /ˈsɪtəsaɪnz/) adalah sekumpulan burung yang membentuk order Psittaciformes. Ia terdiri dari 86 genus dan kira-kira 372 spesies. Ia boleh dijumpai di kebanyakan kawasan beriklim panas dan tropika. Order ini kemudian dibahagikan kepada tiga keluarga iaitu Psittacidae (parrot asli), Cacatuidae (kakatua) dan Strigopidae (parrot New Zealand). Parrot ini bertaburan luas dan mendiami kawasan sederhana panas seperti di Hemisfera Selatan. Kepelbagaiannya dapat dilihat lebih tertumpu di kawasan Amerika Selatan dan Australasia.
Ciri-ciri fizikal burung parrot ialah mempunyai paruh yang kuat dan melengkung, bertenggek tegak, mempunyai kaki yang kuat dan berkuku kaki zigodaktil. Kebanyakan parrot mempunyai warna yang terang dan jelas, serta terdapat juga beberapa yang mempunyai banyak warna. Bagi bulu pelepah burung kakaktua, kebiasaanya berwarna putih sehinggalah ke warna hitam dan juga berbulu pelepah yang boleh digerakkan di atas kepalanya. Kebanyakan parrot menunjukkan sedikit atau tiada langsung sifat dimorfisme seksnya. Di samping itu, parrot ini juga terdapat dalam pelbagai saiz.
Diet pemakanan burung parrot ini kebiasaanya seperti bijirin, kekacang, buah, tunas dan lain-lain tumbuhan lagi. Terdapat juga beberapa spesies yang memakan haiwan dan bangkai, manakala burung lories dan lorikeet hanya memakan nektar tumbuhan dan bebuah yang lembut. Hampir kesemua parrot akan bersarang di lubang pokok (atau kotak sarang bagi yang di dalam kurungan) dan akan bertelur berwarna putih yang mana akan menetas sebagai anak burung parrot.
Menurut kajian, parrot dan juga beberapa jenis burung yang lain seperti gagak, iaitu raven, jay dan magpie, merupakan burung yang paling bijak dalam kalangan burung-burung yang lain dan juga berkebolehan untuk meniru suara manusia bagi beberapa spesies, yang mana meningkatkan lagi populariti burung tersebut sebagai haiwan kesayangan. Malangnya, tindakan menangkap dan menjual sebagai haiwan peliharaan di pasar gelap, serta pemburuan dan saingan daripada spesies invasif telah menyebabkan kehilangan habitat dan kekurangan populasi liarnya kerana dijadikan sasaran oleh kumpulan unggas yang lain untuk mengeksploitasi kumpulan parrot ini, berbanding dengan kumpulan burung yang lain. Tindakan pemuliharaan yang terkini telah mengambil kira langkah serius dalam memelihara habitat beberapa spesies burung yang kurang karismatik, sebagaimana yang telah dilakukan ke atas beberapa spesies karismatik yang berprofil tinggi, yang mana, juga hidup dalam satu ekosistem yang sama.
Menurut pakar burung, asal usul burung parrot ini tidak begitu jelas. Kepelbagaian Psittaciforme di Amerika Selatan dan Australasia, dianggap evolusi order telah berlaku di sekitar Gondwanaland, yang terletak di tengah Australasia. Walau bagaimanapun, penemuan rangka parrot di dalam rekod fosil telah menimbulkan masalah dalam membuktikannya.
Berdasarkan mendapan serpihan daripada paruh bawah burung ini yang sepanjang 1002 mm (UCMP 143274) yang dijumpai di Lance Creek Formation di Niobrara County, Wyoming, telah dianggap fosil parrot tertua dan juga berkemungkinan telah wujud sejak zaman Cretaceous Akhir, kira-kira 70 juta tahun dahulu. Kajian demi kajian telah dibuat dan ramai pakar beranggapan bahawa fosil ini bukannya daripada fosil burung, tetapi daripada caenagnathid theropod atau dinasaur bukan avian yang mempunyai paruh seakan burung.
Kini, secara kasarnya, Psittaciformes atau pun burung-burung yang berkait dengan ordernya, telah dikatakan berasal daripada peristiwa kepupusan Cretaceous–Tertiary, yang berlaku lebih kurang 65 juta tahun dahulu. Jika ya, maka ianya mungkin belum berlaku evolusi morfologi autapomorphiesnya, tetapi merupakan burung arboreal, yang mana secara kasarnya menyerupai (tidaklah begitu ketara) potoo atau burung frogmouths pada hari ini (lihat Palaeopsittacus di bawah).
Parrot (atau juga dikenali sebagai psittacines) (disebut /ˈsɪtəsaɪnz/) adalah sekumpulan burung yang membentuk order Psittaciformes. Ia terdiri dari 86 genus dan kira-kira 372 spesies. Ia boleh dijumpai di kebanyakan kawasan beriklim panas dan tropika. Order ini kemudian dibahagikan kepada tiga keluarga iaitu Psittacidae (parrot asli), Cacatuidae (kakatua) dan Strigopidae (parrot New Zealand). Parrot ini bertaburan luas dan mendiami kawasan sederhana panas seperti di Hemisfera Selatan. Kepelbagaiannya dapat dilihat lebih tertumpu di kawasan Amerika Selatan dan Australasia.
Ciri-ciri fizikal burung parrot ialah mempunyai paruh yang kuat dan melengkung, bertenggek tegak, mempunyai kaki yang kuat dan berkuku kaki zigodaktil. Kebanyakan parrot mempunyai warna yang terang dan jelas, serta terdapat juga beberapa yang mempunyai banyak warna. Bagi bulu pelepah burung kakaktua, kebiasaanya berwarna putih sehinggalah ke warna hitam dan juga berbulu pelepah yang boleh digerakkan di atas kepalanya. Kebanyakan parrot menunjukkan sedikit atau tiada langsung sifat dimorfisme seksnya. Di samping itu, parrot ini juga terdapat dalam pelbagai saiz.
Diet pemakanan burung parrot ini kebiasaanya seperti bijirin, kekacang, buah, tunas dan lain-lain tumbuhan lagi. Terdapat juga beberapa spesies yang memakan haiwan dan bangkai, manakala burung lories dan lorikeet hanya memakan nektar tumbuhan dan bebuah yang lembut. Hampir kesemua parrot akan bersarang di lubang pokok (atau kotak sarang bagi yang di dalam kurungan) dan akan bertelur berwarna putih yang mana akan menetas sebagai anak burung parrot.
Menurut kajian, parrot dan juga beberapa jenis burung yang lain seperti gagak, iaitu raven, jay dan magpie, merupakan burung yang paling bijak dalam kalangan burung-burung yang lain dan juga berkebolehan untuk meniru suara manusia bagi beberapa spesies, yang mana meningkatkan lagi populariti burung tersebut sebagai haiwan kesayangan. Malangnya, tindakan menangkap dan menjual sebagai haiwan peliharaan di pasar gelap, serta pemburuan dan saingan daripada spesies invasif telah menyebabkan kehilangan habitat dan kekurangan populasi liarnya kerana dijadikan sasaran oleh kumpulan unggas yang lain untuk mengeksploitasi kumpulan parrot ini, berbanding dengan kumpulan burung yang lain. Tindakan pemuliharaan yang terkini telah mengambil kira langkah serius dalam memelihara habitat beberapa spesies burung yang kurang karismatik, sebagaimana yang telah dilakukan ke atas beberapa spesies karismatik yang berprofil tinggi, yang mana, juga hidup dalam satu ekosistem yang sama.
Papegaaien in de strikt taxonomische zin van het woord vormen een orde, de Psittaciformes (papegaaiachtigen), de "echte" papegaaien zijn twee families:[1]
Deze "echte" papegaaien (Psittacidae en Psittaculidae) vormen een zeer grote groep. De Zuid-Amerikaanse papegaaien zoals de ara's behoren samen met een aantal families die in Afrika voorkomen tot de Psittacidae (Papegaaien van Afrika en de Nieuwe Wereld). De lori's en parkieten uit Australazië en een aantal geslachten waaronder de dwergpapegaaien (geslacht Agapornis) uit Afrika en de vasapapegaaien van Madagaskar behoren tot de Psittaculidae (Papegaaien van de Oude Wereld).
Daarnaast worden apart onderscheiden de Nieuw-Zeelandse papegaaien (Strigopidae) en de Kaketoes (Cacatuidae). Kaketoes en Nieuw-Zeelandse papegaaien worden in de spreektaal ook papegaai genoemd, maar ze behoren niet tot de "echte" papegaaien.
De meeste soorten komen in de Tropen voor en zuidelijk daarvan op het gehele Zuidelijk Halfrond (zie kaartje). Op het zuidelijk halfrond komen van nature soorten parkieten voor in gebieden met een gematigd klimaat zoals de kakariki's op eilanden ten zuiden en oosten van Nieuw-Zeeland en de magelhaenparkiet in het uiterste zuiden van Chili. Door ontsnapping uit gevangenschap of door bewuste introducties zijn in de loop van de twintigste eeuw in het wild levende populaties in de gematigde klimaatzone van het Noordelijk Halfrond ontstaan zoals de halsbandparkieten in de grote steden in Nederland en België.
Het woord "papegaai" is afkomstig van het Spaanse woord papagayo, dat op zijn beurt waarschijnlijk afgeleid is van het Arabische babagha en het Perzische babgha. Het Arabische woord is vermoedelijk uit West-Afrika ontleend. De Nederlandse vorm is mogelijk onder invloed van 'gaai' ontstaan.
Kenmerkend voor papegaaiachtigen is de sterke korte kromme snavel die zeer geschikt is voor het kraken van harde zaden en noten. De ondersnavel kan onafhankelijk van de bovensnavel worden bewogen. Papegaaien hebben een korte hals en vier tenen, waarbij twee tenen naar voren staan en twee naar achteren. Dit maakt de vogels tot zeer goede klimmers. Bij het klimmen wordt ook de snavel gebruikt. In tegenstelling tot andere vogels hebben de meeste papegaaien geen vetproducerende stuitklier waarmee ze hun verenkleed in conditie kunnen houden. In plaats daarvan gebruiken Zuid-Amerikaanse papegaaien en de kaketoes hun donsveren, die afbrokkelen tot een poeder. Afrikaanse soorten zoals de grijze roodstaart hebben wel een stuitklier. De stof die door deze klier geproduceerd wordt verspreiden zij over hun verenkleed. Hierdoor is hun snavel voorzien van een grijs laagje.
Papegaaien zijn meestal kleurrijke vogels. Er zijn vaak geen uiterlijke verschillen tussen mannetje en vrouwtje, hoewel dit bij verschillende soorten wel het geval is. De vogels zijn beroemd om het nadoen van menselijke geluiden. Wilde papegaaien doen dit overigens niet, ook al leven ze in de buurt van menselijke nederzettingen.
Kaketoes hebben vele kenmerken gemeen met andere papegaaien, waaronder de gebogen snavel en de voeten met twee tenen voorwaarts en twee tenen achterwaarts. De families verschillen echter op een aantal anatomische punten van elkaar. Zo hebben kaketoes een vaak spectaculaire kuif die opgezet kan worden en hebben ze niet de speciale veertextuur die veel papegaaien hun regenboogkleurige kleuren geeft. Kaketoes zijn gemiddeld groter dan andere papegaaiensoorten.
Papegaaien leven in groepen en hebben binnen de groep een vaste partner. In het papegaaienhuwelijk domineert het vrouwtje, dat 'pop' wordt genoemd. De vogels versterken hun band steeds weer door elkaar aandachtig te beknabbelen. Er heerst in de papegaaiensamenleving een duidelijke rangorde. Conflicten worden uitgevochten door te dreigen, in een later stadium grijpen de vogels met de poten naar elkaar en echt ernstige ruzies worden beslecht met de krachtige snavel. Omdat ze elkaar op die wijze ernstige verwondingen kunnen toebrengen zullen papegaaien snavelgevechten zo veel mogelijk vermijden.
Papegaaien brengen de meeste tijd door in bomen. Ze klauteren meer dan ze vliegen en vertonen zich zelden op de grond, hoewel er soorten zijn die zich overwegend of zelfs uitsluitend daar op houden. Papegaaien communiceren met elkaar door rauwe kreten die voor de mens hetzelfde klinken maar waarin de vogels allerlei nuances kunnen onderscheiden.[bron?]
Papegaaien eten een gevarieerd dieet. Zaden en vruchten zijn belangrijk, maar ook nectar, stuifmeel en ongewervelde dieren worden gegeten. Een klein aantal soorten voedt zich bovendien met aas of jaagt zelf. Van de kea (die meestal tot een andere familie, de Strigopidae gerekend wordt) is bijvoorbeeld bekend dat hij jonge stormvogels en schapen aanvalt en kan doden. De zeer kleine spechtpapegaaien zijn ook een uitzondering en kunnen zich met korstmossen voeden. Om het gif in sommige vruchtensoorten te neutraliseren eten sommige papegaaiensoorten klei. Daartoe bezoeken ze groepsgewijs (meestal) vaste plaatsen. Het is onmogelijk het dieet van papegaaien in de natuur voor huiskamervogels exact na te bootsen. Er zijn diverse uitgebalanceerde voedingen op de markt die voor een groot deel in de behoeften van de vogel kunnen voorzien, dit kan een pelletvoer zijn maar ook een uitgebalanceerde mengeling van zaden, noten, gedroogde groenten en gedroogde vruchten. Uiteraard is het belangrijk dat vruchten en groenten waar mogelijk vers gegeven worden. Ook de palmnoot is een heel belangrijke noot in de voeding van bijvoorbeeld Ara, grijze roodstaart, palmkaketoe en diverse andere papegaaiensoorten. Van de grijze roodstaart is bekend dat zijn natuurlijke dieet voor 80 procent uit de palmnoot bestaat. Ook deze palmnoot is tegenwoordig bij gespecialiseerde dierenwinkels te verkrijgen.
Papegaaien werden in de oudheid al door de Grieken gehouden die de vogels 'bittakos' noemden. Verder waren ze veel geziene gasten aan boord van schepen, waardoor ze in allerlei landen werden geïntroduceerd. Soorten die thans veel als huisdier worden gehouden zijn de amazonepapegaaien en de grijze roodstaart.
Papegaaien accepteren in gevangenschap de mens als partner en zullen diens aandacht proberen te trekken door zijn of haar stem na te bootsen. Omdat het zeer sociale vogels zijn, hebben ze veel aandacht nodig. Gebrek aan aandacht en verveling kunnen leiden tot onophoudelijk krijsen en verenplukken. In een papegaaiensamenleving geldt een strikte rangorde. Dominante vogels zitten meestal op hogere plaatsen dan ondergeschikte vogels. Een papegaai die regelmatig op het hoofd van zijn baas of op andere hoge plekken mag zitten kan zich snel dominant gaan voelen en zich ontwikkelen tot een bijtend en krijsend probleemdier. Papegaaien hebben ongeveer de intelligentie van een peuter. Ongewenst gedrag is snel aangeleerd en kan het meest effectief bestreden worden door de vogel totaal te negeren.
Papegaaien kunnen uitstekend leren praten maar het is niet onomstotelijk bewezen dat de vogel ook daadwerkelijk begrijpt wat hij zegt. Wel is uit onderzoek gebleken dat papegaaien woorden kunnen verbinden aan bepaalde voorwerpen en situaties. Grijze roodstaarten worden over het algemeen beschouwd als de beste praters.
Papegaaien kunnen een hoge leeftijd bereiken (50 jaar of meer) en het gebeurt dus nogal eens dat ze in gevangenschap hun eigenaar overleven.
Het is in Nederland (nog) toegestaan om van sommige soorten in het wild gevangen papegaaien als huisdier te houden. Deze vogels komen goedkoop in de handel maar lopen vaak trauma's op waardoor ze als huiskamervogel minder geschikt zijn en allerlei vormen van neurotisch gedrag gaan vertonen zoals het uittrekken van de veren en onophoudelijk krijsen.
Papegaaiachtigen (Psittaciformes) zijn een orde van de vogels en telt vier families en 395 soorten[1]
In het DNA-onderzoek naar de taxonomie van de vogels van Hackett et al. kwamen de papegaaiachtigen verrassend als de naaste verwanten van de zangvogels uit de bus, daarin gevolgd door de valken (maar niet de andere roofvogels). - Volgens modern moleculair genetisch onderzoek aan de papegaaiachtigen zijn de drie hoofdgroepen volgens dit zogenaamde cladogram met elkaar verbonden[2]:
Papegaaiachten (Psittaciformes)Papegaaien (Psittacidae en Psittaculidae)
Strigopidae (Nieuw-Zeelandse papegaaien)
Papegaaien in de strikt taxonomische zin van het woord vormen een orde, de Psittaciformes (papegaaiachtigen), de "echte" papegaaien zijn twee families:
familie Psittaculidae, papegaaien van de Oude Wereld (Afrika, Azië, Australazië en Polynesië) familie Psittacidae, papegaaien van Afrika en de Nieuwe WereldDeze "echte" papegaaien (Psittacidae en Psittaculidae) vormen een zeer grote groep. De Zuid-Amerikaanse papegaaien zoals de ara's behoren samen met een aantal families die in Afrika voorkomen tot de Psittacidae (Papegaaien van Afrika en de Nieuwe Wereld). De lori's en parkieten uit Australazië en een aantal geslachten waaronder de dwergpapegaaien (geslacht Agapornis) uit Afrika en de vasapapegaaien van Madagaskar behoren tot de Psittaculidae (Papegaaien van de Oude Wereld).
Daarnaast worden apart onderscheiden de Nieuw-Zeelandse papegaaien (Strigopidae) en de Kaketoes (Cacatuidae). Kaketoes en Nieuw-Zeelandse papegaaien worden in de spreektaal ook papegaai genoemd, maar ze behoren niet tot de "echte" papegaaien.
De meeste soorten komen in de Tropen voor en zuidelijk daarvan op het gehele Zuidelijk Halfrond (zie kaartje). Op het zuidelijk halfrond komen van nature soorten parkieten voor in gebieden met een gematigd klimaat zoals de kakariki's op eilanden ten zuiden en oosten van Nieuw-Zeeland en de magelhaenparkiet in het uiterste zuiden van Chili. Door ontsnapping uit gevangenschap of door bewuste introducties zijn in de loop van de twintigste eeuw in het wild levende populaties in de gematigde klimaatzone van het Noordelijk Halfrond ontstaan zoals de halsbandparkieten in de grote steden in Nederland en België.
Het woord "papegaai" is afkomstig van het Spaanse woord papagayo, dat op zijn beurt waarschijnlijk afgeleid is van het Arabische babagha en het Perzische babgha. Het Arabische woord is vermoedelijk uit West-Afrika ontleend. De Nederlandse vorm is mogelijk onder invloed van 'gaai' ontstaan.
Papegøyefuglar eller papegøyar, Psittaciformes, er ein biologisk orden av omkring 360 fugleartar spreidd i dei fleste varme og tropiske område. Det største mangfaldet av papegøyar finn vi i Sør-Amerika og i Australasia.
Dei karakteristiske trekka ved papegøyefuglar inkluderer eit sterkt krumma nebb, oppreist haldning, kraftige bein og klør. Beina har to tær framover og to bakover (zygodaktyl). Dei fleste parakittar har grøn farge som basis i fjørdrakta, blanda med andre klåre farger, og somme artar har fleirfarga basis. Kakaduer har farger som spenner frå mest kvitt til mest svart, og har ein fjørtopp på hovudet som dei kan reise opp. Dei fleste papegøyar er monomorfiske eller dei syner minimal kjønnsdimorfisme. Dei nolevande artane varierer i storleik frå dvergspettepapegøye, på under 10 gram 8 cm i lengd, til hyasintara på 1,0 meter i lengd, og kakapo på 4 kg i vekt. Om ein ser på kroppslengda, er papegøyefuglar den fugleorden som har størst variasjon av alle ordenar.
Dei vektigaste ingrediensane i dietten åt dei fleste papegøyar er frø, nøtter, frukt, knoppar og anna plantematerialar, og nokre få artar et også insekt og smådyr. Loriar er spesialiserte til å hauste nektar frå blomar, og frå mjuke frukter. Nesten alle papegøyar hekkar i hole tre, legg kvite egg og får ungar som er hjelpelause når egga er klekt.
Saman med fuglane i kråkefamilien, er papegøyefuglar nokre av dei mest intelligente fuglar. Eigenskapen som somme papegøyeartar har til å imitere menneskestemmer forsterkar populariteten som kjæledyr. Førekomsten av papegøyar er svekka grunna fangst og handel med fuglar, jakt, tap av habitat og konkurranse frå artar som er ført inn i habitata deira.[1] I den seinare tida har det vore sett inn tiltak for å verne leveområde for nokre høgprofilerte karismatiske papegøyeartar, dette har òg gjeve vern for mindre kjente artar i økosystemet.[2]
Det var tidlegare vanleg å dele inn papegøyefuglar i to familiar, parakittar, Psittacidae, eller ekte papegøyar og kakaduer, Cacatuidae. Frå 2012 blei dei tre artane på New Zealand, kea, kaka og kakapo isolert i ein ny familie Strigopidae, engelsk namn 'New Zealand Parrots'.[3] Frå 2014 tok Clementslista med enda eit nytt familietakson, med referanse til mellom anna ein publikasjon av Joseph et al. (2012).[4] Namnet på det nye taksonet er Psittaculidae, og samlar parakittar i «den gamle verda», slik at alle amerikanske parakittar og to parakittslekter i Afrika står att i Psittacidae.[5]
|title=
(hjelp) CS1 maint: Multiple names: authors list (link) Papegøyefuglar eller papegøyar, Psittaciformes, er ein biologisk orden av omkring 360 fugleartar spreidd i dei fleste varme og tropiske område. Det største mangfaldet av papegøyar finn vi i Sør-Amerika og i Australasia.
Dei karakteristiske trekka ved papegøyefuglar inkluderer eit sterkt krumma nebb, oppreist haldning, kraftige bein og klør. Beina har to tær framover og to bakover (zygodaktyl). Dei fleste parakittar har grøn farge som basis i fjørdrakta, blanda med andre klåre farger, og somme artar har fleirfarga basis. Kakaduer har farger som spenner frå mest kvitt til mest svart, og har ein fjørtopp på hovudet som dei kan reise opp. Dei fleste papegøyar er monomorfiske eller dei syner minimal kjønnsdimorfisme. Dei nolevande artane varierer i storleik frå dvergspettepapegøye, på under 10 gram 8 cm i lengd, til hyasintara på 1,0 meter i lengd, og kakapo på 4 kg i vekt. Om ein ser på kroppslengda, er papegøyefuglar den fugleorden som har størst variasjon av alle ordenar.
Dei vektigaste ingrediensane i dietten åt dei fleste papegøyar er frø, nøtter, frukt, knoppar og anna plantematerialar, og nokre få artar et også insekt og smådyr. Loriar er spesialiserte til å hauste nektar frå blomar, og frå mjuke frukter. Nesten alle papegøyar hekkar i hole tre, legg kvite egg og får ungar som er hjelpelause når egga er klekt.
Saman med fuglane i kråkefamilien, er papegøyefuglar nokre av dei mest intelligente fuglar. Eigenskapen som somme papegøyeartar har til å imitere menneskestemmer forsterkar populariteten som kjæledyr. Førekomsten av papegøyar er svekka grunna fangst og handel med fuglar, jakt, tap av habitat og konkurranse frå artar som er ført inn i habitata deira. I den seinare tida har det vore sett inn tiltak for å verne leveområde for nokre høgprofilerte karismatiske papegøyeartar, dette har òg gjeve vern for mindre kjente artar i økosystemet.
Papegøyefugler (Psittaciformes) er en gruppe med moderne fugler som består av cirka 400 arter.[1] Disse fordeles i tre familiegrupper; kakaduer (21), New Zealand-papegøyer (3), og parakitter (374). Papegøyefuglenes nærmeste slektninger er spurvefuglene (Passeriformes).[2]
Papegøyefugler kjennetegnes av et karakteristisk krumt og meget kraftig nebb, der overnebbet har litt bevegelighet i forhold til skallen. Artene er stort sett gode flygere og dyktige klatrere, som typisk holder til i skogkledd terreng med tropisk- og subtropisk klima. Artene har relativt korte lemmer og fire tær på hver fot. To tær peker framover og to bakover, slik som hos hakkespettene. Venstre fot kan brukes som griperedskap til føden når fuglen spiser. De fleste artene er dessuten svært vokale og dessuten flinke til å etterligne lyder fra andre arter.
Ett unntak fra flygedyktigheten er den meget sjeldne kakapoen, som er endemisk for New Zealand. Den tilbringer hele livet på bakken og kan ikke fly. Til gjengjeld veier den betydelig mer enn alle de andre artene.
Papegøyer lever stort sett i monogami og danner typisk parforhold som varer livet ut, med unntak for New Zealand-papegøyer. Blant dem praktiseres også både polygyni og polygynandri.
Mange av artene har blitt populære kjæledyr, som det i dag drives utstrakt oppdrett av og handel med. De flotteste og mest sjeldne artene kan være svært kostbare. Enkelte oppdrettsfugler kan koste flere titalls tusen kroner.
Mange driver også utstrakt svartebørshandel med viltfanget fugl, gjennom enorme globale kriminelle nettverk - mafia. For lokalbefolkningen er slik fangst helst ei attåtnæring. Men for omsetningsleddet kan det handler om milliarder av kroner hvert år. Seniorrådgiver Øystein Størkersen i DN fortalte i 2012 til Dagbladet at en enkelt voksen hunnfugl av arten hyasintara kunne innbringe 350 000 kroner alene.[3] Alle papegøyearter er oppført på CITES.
Den systematiske inndelingen av papegøyefugler har vært gjenstand for debatt og endringer opp gjennom årene. Selv artsbegrepet har blitt debattert. I 2005 fant en gruppe forskere ut, at Strigopidae (New Zealand-papegøyer) var søstergruppen til alle andre papegøyefugler, og fuglene ble skilt som egen familiegruppe; Strigopidae.[4] Dette støttes nå av stadig flere.[1]
Tidligere var det vanlig å dele papegøyefugler inn i kun to undergrupper; kakaduer (Cacatuidae) og parakitter (Psittacidae). Stadig flere velger imidlertid å dele dem inn i tre grupper, som i fylogenien nedenfor og i henhold til de Kloet & de Kloet (2005) og Homberger (2003).[4][5] I denne inndelingen har papegøyefuglene på New Zealand blitt skilt ut som egen familiegruppe, kalt New Zealand-papegøyer (Strigopidae). Dette støttes også av Christidis & Boles (2008)[6] og del Hoyo og Collar (2014).[1]
Nyere forskning viser at New Zealand-papegøyer trolig var den første gruppen som splittet fra gruppen med alle papegøyefuglene, tett fulgt av gruppen med kakaduer.[7] Det har gjenstått å avklare om både Strigops og Nestor hører til i familien Strigopidae (Gill m. fl., 2010[8]) eller om de må rankes i superfamilien Strigopoidea (Joseph m. fl., 2012[9])). I det ny omfattende bokverket «HBW and BirdLife International Illustrated Checklist of the Birds of the World» anerkjennes begge slektene som en del av Strigopidae.[1][10]
Papegøyefugler (Psittaciformes) er en gruppe med moderne fugler som består av cirka 400 arter. Disse fordeles i tre familiegrupper; kakaduer (21), New Zealand-papegøyer (3), og parakitter (374). Papegøyefuglenes nærmeste slektninger er spurvefuglene (Passeriformes).
Papugowe[2] (Psittaciformes) – rząd ptaków z podgromady Neornithes. Najliczniejsze w Ameryce Południowej i Australii[3].
Ptaki te charakteryzują się obecnością:
Ponadto mają następujące cechy:
Odżywiają się głównie pokarmem roślinnym: nasionami, owocami, jagodami, orzechami, nektarem i pyłkiem, a w okresie lęgów także owadami i ich larwami.
Do rzędu papugowych zaliczane są następujące rodziny[2]:
Kopalnego gatunku Bavaripsitta ballmanni (miocen; płd. Niemcy) nie udało się zaklasyfikować do żadnej z występujących współcześnie grup[4].
Układ filogenetyczny (podrodziny, plemiona, rodzaje) na podstawie:
Papugowe (Psittaciformes) – rząd ptaków z podgromady Neornithes. Najliczniejsze w Ameryce Południowej i Australii.
Psittaciformes é uma Ordem de aves que inclui mais de 360 espécies e de 80 géneros das famílias Psittacidae, Strigopidae e Cacatuidae[1]. O grupo inclui aves muito populares e conhecidas, tais como:
De forma geral, os psitaciformes caracterizam-se por terem dois dos seus dedos voltados para frente e dois para trás, diferentemente da maioria das outras espécies de aves, que têm três dedos voltados para frente e um para trás. Também se caracterizam pelo bico encurvado, com a mandíbula superior recurvada sobre a inferior. Esta forma de bico é uma adaptação à alimentação à base de sementes e frutos. Além de serem dotadas de inteligência superior à maioria das outras espécies de aves, os psitaciformes são, normalmente, muito coloridos e algumas espécies são capazes de reproduzir sons diversos, inclusive os sons da fala humana. Algumas espécies, como as cacatuas e as calopsitas, possuem uma crista móvel.
Os psittaciformes têm distribuição geográfica vasta, ocupando as regiões quentes e temperadas de todos os continentes. A maior biodiversidade do grupo encontra-se na Oceania, América Central e América do Sul. A única espécie nativa do Hemisfério Norte foi o periquito-da-carolina, que habitou o Sudeste dos Estados Unidos e se extinguiu no início do século XX.[2] No passado recente, desapareceram diversas espécies de psitaciformes, em particular as nativas das ilhas do Oceano Pacífico colonizadas durante a expansão polinésia.
O registro geológico mais antigo atribuído a uma ave do grupo data do período Cretácico e consiste num fragmento da parte inferior de um bico, encontrado no Wyoming e semelhante ao dos piriquitões modernos. A diversidade de espécies no Hemisfério Sul sugere que o grupo seja originário do antigo continente Gondwana, mas esta ideia não é consensual na comunidade científica, tendo em conta que a maior abundância de fósseis de psitaciformes se encontra na Europa. Os esqueletos completos mais antigos que foram encontrados datam do Eocénico da Inglaterra e Alemanha.
A taxonomia tradicional de Clements para a classe Aves subdividia esta ordem em duas famílias: Psittacidae e Cacatuidae. Já a taxonomia de Sibley-Ahlquist, por outro lado, condensou todos os géneros de psitaciformes na família Psittacidae. Atualmente, a ordem é dividida em Psittacidae, Strigopidae e Cacatuidae[1].
O Brasil é o país com o maior número de representantes da família Psittacidae, tendo sido denominado, na época do descobrimento do país por Portugal, como "Terra dos Papagaios". Essa família é composta por papagaios, araras, periquitos, jandaias e maracanãs.
As araras são os maiores representantes desta ordem-família. Possuem um bico forte, alto e curvo adaptado para cortar sementes duras. Suas línguas grossas, sensíveis e repletas de papilas gustativas funcionam como um órgão táctil. Costumam ingerir pedrinhas para auxiliar na trituração das sementes de buriti, tucum, bocaiúva, carandá e acuri, palmeiras que fazem parte de suas dietas. Estas aves não contribuem para a dispersão destas plantas, sendo consideradas "predadoras", pois trituram os caroços dos cocos, destruindo as sementes.
Os psitacídeos são um dos grupos que mais sofrem com o tráfico de fauna silvestre, pois sua grande diversidade de cores e capacidade de imitar a voz humana desperta o interesse de pessoas no mundo todo, movimentando milhões de dólares estadunidenses por ano. Quando esses animais são caçados para a venda, as árvores que possuem ninhos costumam ser derrubadas. Isso prejudica a reprodução de diversas espécies de aves que utilizam o mesmo ninho em épocas reprodutivas diferentes. Além da caça para a comercialização, sofrem com a contínua destruição do seu habitat.
Como a maioria das aves, são espécies monogâmicas, permanecendo com um único parceiro até a morte. Quando se reproduzem, geram, em geral, apenas um único filhote por vez. O mesmo permanece com os pais durante muito tempo: por isso, são vistos na maioria das vezes em duplas ou trios.
Psittaciformes é uma Ordem de aves que inclui mais de 360 espécies e de 80 géneros das famílias Psittacidae, Strigopidae e Cacatuidae. O grupo inclui aves muito populares e conhecidas, tais como:
papagaios periquitos araras maracanãs tuins jandaias caturritas apuins cacatuas ou catatuas calopsitas ou caturrasDe forma geral, os psitaciformes caracterizam-se por terem dois dos seus dedos voltados para frente e dois para trás, diferentemente da maioria das outras espécies de aves, que têm três dedos voltados para frente e um para trás. Também se caracterizam pelo bico encurvado, com a mandíbula superior recurvada sobre a inferior. Esta forma de bico é uma adaptação à alimentação à base de sementes e frutos. Além de serem dotadas de inteligência superior à maioria das outras espécies de aves, os psitaciformes são, normalmente, muito coloridos e algumas espécies são capazes de reproduzir sons diversos, inclusive os sons da fala humana. Algumas espécies, como as cacatuas e as calopsitas, possuem uma crista móvel.
Os psittaciformes têm distribuição geográfica vasta, ocupando as regiões quentes e temperadas de todos os continentes. A maior biodiversidade do grupo encontra-se na Oceania, América Central e América do Sul. A única espécie nativa do Hemisfério Norte foi o periquito-da-carolina, que habitou o Sudeste dos Estados Unidos e se extinguiu no início do século XX. No passado recente, desapareceram diversas espécies de psitaciformes, em particular as nativas das ilhas do Oceano Pacífico colonizadas durante a expansão polinésia.
O registro geológico mais antigo atribuído a uma ave do grupo data do período Cretácico e consiste num fragmento da parte inferior de um bico, encontrado no Wyoming e semelhante ao dos piriquitões modernos. A diversidade de espécies no Hemisfério Sul sugere que o grupo seja originário do antigo continente Gondwana, mas esta ideia não é consensual na comunidade científica, tendo em conta que a maior abundância de fósseis de psitaciformes se encontra na Europa. Os esqueletos completos mais antigos que foram encontrados datam do Eocénico da Inglaterra e Alemanha.
A taxonomia tradicional de Clements para a classe Aves subdividia esta ordem em duas famílias: Psittacidae e Cacatuidae. Já a taxonomia de Sibley-Ahlquist, por outro lado, condensou todos os géneros de psitaciformes na família Psittacidae. Atualmente, a ordem é dividida em Psittacidae, Strigopidae e Cacatuidae.
O Brasil é o país com o maior número de representantes da família Psittacidae, tendo sido denominado, na época do descobrimento do país por Portugal, como "Terra dos Papagaios". Essa família é composta por papagaios, araras, periquitos, jandaias e maracanãs.
As araras são os maiores representantes desta ordem-família. Possuem um bico forte, alto e curvo adaptado para cortar sementes duras. Suas línguas grossas, sensíveis e repletas de papilas gustativas funcionam como um órgão táctil. Costumam ingerir pedrinhas para auxiliar na trituração das sementes de buriti, tucum, bocaiúva, carandá e acuri, palmeiras que fazem parte de suas dietas. Estas aves não contribuem para a dispersão destas plantas, sendo consideradas "predadoras", pois trituram os caroços dos cocos, destruindo as sementes.
Os psitacídeos são um dos grupos que mais sofrem com o tráfico de fauna silvestre, pois sua grande diversidade de cores e capacidade de imitar a voz humana desperta o interesse de pessoas no mundo todo, movimentando milhões de dólares estadunidenses por ano. Quando esses animais são caçados para a venda, as árvores que possuem ninhos costumam ser derrubadas. Isso prejudica a reprodução de diversas espécies de aves que utilizam o mesmo ninho em épocas reprodutivas diferentes. Além da caça para a comercialização, sofrem com a contínua destruição do seu habitat.
Como a maioria das aves, são espécies monogâmicas, permanecendo com um único parceiro até a morte. Quando se reproduzem, geram, em geral, apenas um único filhote por vez. O mesmo permanece com os pais durante muito tempo: por isso, são vistos na maioria das vezes em duplas ou trios.
Psittaciformes este un ordin de păsări cunoscuți sub numele de papagali. Au un cioc a cărui formă este curbată, mandibula superioară are o mică mobilitate unde se fixează pe craniu. În plus papagalii au o mare capacitate craniană.
Papagalii sunt răspândiți prin toată emisfera sudică a planetei, ocupând multe locuri și distincte medii de viață, de la umedele selve tropicale până la deșerturile din interiorul Australiei. Aria include India , sud-estul Asiei ,Africa occidentală și o specie dispărută în Statele Unite ( papagalul de Carolina) Conuropsis carolinensis. Totuși, populațiile cele mai mari ale speciei sunt originare din Australia, America de Sud și America Centrală.
Multe specii pot imita conversația umană și alte sunete. O cercetătoare, Irene Pepperberg a publicat un studiu despre capacitatea de învățare a papagalului gri african numit Alex, care a fost antrenat să folosească cuvinte cu scopul de a identifica obiecte, să le descrie, chiar poate să răspundă la întrebări relativ complexe, de exemplu, "câte pătrate roșii există?" (răspunsuri corecte în 80% din cazuri). Totuși alți oameni de știință susțin că papagalii doar repetă cuvinte fără să-i înțeleagă sensul.
Sunt papagalii cumpărați ca animale domestice în multe țări, o parte capturați de braconieri, ucigând exemplarele adulțe în această acțiune. În timpul transportului pot muri 85%, iar restul sunt vânduți de formă clandestină.
Aripile acestor păsări sunt deseori tăiate de proprietari, permițând păsărilor să se plimbe în libertate prin casă sau curte.
Papagalii au nevoie de multă atenție: mâncare, apă, spațiu, curățenie și multă companie. O caracteristică importantă a domesticirii papagalilor sunt sunetele pe care le produc, imitând: salvarea, claxonul mașinilor, plânsul copiilor, chiar uneori și televizorul. Totuși nu toți sunt la fel, există papagali liniștiți, mai puțin zgomotoși, mai atașați de stăpâni etc. Acest lucru dă posibilitatea cumpărătorului să aleagă papagalul care se potrivește gustului său.
Papagalii domestici au nevoie de o alimentație adecvată și variată, semințe, de floarea soarelui , mei, și diverse fructe.
Sex - masculii au nările albastre-sidefii iar femelele au nările galben deschis sau maronii. Deci se pot deosebi ușor masculii de femele. Temperetura optimă pentru peruși este 7-8 grade (limita inferioară) și 23-25 grade (limita superioară). Apa - cantitatea de apă necesară perușilor variază în funcție de tipul de hrană administrată. Este important de știut că trebuie să aibă apă proaspătă la discreție. Este bine ca apa și hrana perușului să fie schimbate zilnic.
Psittaciformes este un ordin de păsări cunoscuți sub numele de papagali. Au un cioc a cărui formă este curbată, mandibula superioară are o mică mobilitate unde se fixează pe craniu. În plus papagalii au o mare capacitate craniană.
Papagalii sunt răspândiți prin toată emisfera sudică a planetei, ocupând multe locuri și distincte medii de viață, de la umedele selve tropicale până la deșerturile din interiorul Australiei. Aria include India , sud-estul Asiei ,Africa occidentală și o specie dispărută în Statele Unite ( papagalul de Carolina) Conuropsis carolinensis. Totuși, populațiile cele mai mari ale speciei sunt originare din Australia, America de Sud și America Centrală.
Multe specii pot imita conversația umană și alte sunete. O cercetătoare, Irene Pepperberg a publicat un studiu despre capacitatea de învățare a papagalului gri african numit Alex, care a fost antrenat să folosească cuvinte cu scopul de a identifica obiecte, să le descrie, chiar poate să răspundă la întrebări relativ complexe, de exemplu, "câte pătrate roșii există?" (răspunsuri corecte în 80% din cazuri). Totuși alți oameni de știință susțin că papagalii doar repetă cuvinte fără să-i înțeleagă sensul.
Papagájotvaré alebo papagáje (Psittaciformes) sú rad (a prípadne zároveň nadrad Psittacimorphae) letcov.
Spravidla sú pestro sfarbené, žijú v tropických lesoch, sú hlučné, spoločenské, inteligentné a mnohé vedia reprodukovať ľudskú reč. Mnohé chovajú ľudia v zajatí.
Majú veľkú hlavu, krátky krk a ohnutý zobák a tvrdé operenie. Dva z ich prstov smerujú dopredu a dva dozadu, čo je výborná adaptácia na šplhanie po rastlinách. Krídla sú v zásade úzke a končisté, čo umožňuje rýchle a obratné lietanie.
Živia sa skoro len rastlinami. Často tvoria hlučné kŕdle. Minimálne štvrtina druhov papagájov je vo voľnej prírode ohrozená.
Papagájotvaré alebo papagáje (Psittaciformes) sú rad (a prípadne zároveň nadrad Psittacimorphae) letcov.
Pápige (znanstveno ime Psittaciformes) so red ptic, v katero spadata dve družini z dvema podružinama:
Ime reda izhaja iz latinske besede psittacus za papigo. Red vsebuje 368 vrst. Te ptice večinoma živijo v tropih južne poloble, nekatere vrste tudi v zmernem podnebju. Najdemo jih tudi v Avstraliji, Tihomorskih otokih, Indoneziji in Novi Gvineji.
Lastnosti skupne vsem papigam so stopalo prilagojeno vzpenjanju, dva prsta obrnjena naprej in dva obrnjena nazaj, ter papagajski kljun. Krajša dva prsta sta zasukana proti sredini telesa, daljša dva pa navzven.
Veliko število vrst papig prinaša hrano s stopalom do kljuna, kar je pri drugih vrstah ptic redka izjema. Druga zelo pomembna značilnost papig je njihov kljun. Prilagojen je številnim dejavnostim. Z njim lahko grizejo, lomijo lupine, držijo, prerežejo, pijejo nektar ...
Pápige (znanstveno ime Psittaciformes) so red ptic, v katero spadata dve družini z dvema podružinama:
kakaduji Cacatuidae prave papige in makai Psittacidae loriji Lariinae PsittacinaeIme reda izhaja iz latinske besede psittacus za papigo. Red vsebuje 368 vrst. Te ptice večinoma živijo v tropih južne poloble, nekatere vrste tudi v zmernem podnebju. Najdemo jih tudi v Avstraliji, Tihomorskih otokih, Indoneziji in Novi Gvineji.
Papegojfåglar (Psittaciformes) är en ordning inom klassen fåglar.
Papegojfåglarna är pantropiska i sin utbredning. De utmärks av stort huvud, kort nacke samt starka fötter med två tår framåt och två tår bakåt, vilket möjliggör klättring och fasthållande. Den större, krokiga övernäbben är fästad i skallbenen. Många arter inom ordningen är färggranna. Merparten av papegojfåglarna är trädlevande i olika stor utsträckning och äter frön och frukt. De kan angripas av papegojsjuka, en zoonos.
Ordningen består av cirka 350-370 arter.[1][2] Många är starkt utrotningshotade och elva kända arter har dött ut under historisk tid.[2] Många arter kan upprepa ord och till och med räkna.
Man delar upp ordningen i fyra familjer:[3]
Papegojfåglar (Psittaciformes) är en ordning inom klassen fåglar.
Papegojfåglarna är pantropiska i sin utbredning. De utmärks av stort huvud, kort nacke samt starka fötter med två tår framåt och två tår bakåt, vilket möjliggör klättring och fasthållande. Den större, krokiga övernäbben är fästad i skallbenen. Många arter inom ordningen är färggranna. Merparten av papegojfåglarna är trädlevande i olika stor utsträckning och äter frön och frukt. De kan angripas av papegojsjuka, en zoonos.
Ordningen består av cirka 350-370 arter. Många är starkt utrotningshotade och elva kända arter har dött ut under historisk tid. Många arter kan upprepa ord och till och med räkna.
Papağan, papağansılar (Psittaciformes) takımını oluşturan kıvrık gagalı, etli ve kalın dilli, parlak tüylü, sıcak yerlerde yaşayan kuş türlerine verilen ad. Ayrıca bu kuşların bazı türleri söylediğiniz bazı şeyleri tekrar edebilirler.
Ayakları kısa ve ikisi önde, ikisi arkada olmak üzere dört parmağa sahiptir. Ön parmakların dipleri kısa bir zarla birbirine bağlıdır. Arkaya yönelik birinci ve dördüncü parmak geriden kavrar ve gaganın yardımı ile çeviklikle tırmanabilir. Tırmanma anında gagalarını üçüncü bir ayak gibi kullanma özelliklerinden dolayı en iyi tırmanıcı kuşlar olarak kabul edilirler.
Kalın ve kıvrık üst gaga hareketlidir. Alt gaga ise yiyecekleri kırmada tabla vazifesi görür. Dil, kalın ve etlidir. Aynı zamanda dokunma organı görevini de yapar. Dilleri kısa ve serttir. Gaga ve dilleri sayesinde ayçekirdeği gibi kabuklu yemişleri soyup yiyebilirler.[1]
Papağanların kanatları nispeten kısadır. Bununla beraber, Yeni Zelanda papağanı hariç hepsi iyi uçucudur. Genelde çift veya grup halinde çığlık çığlığa uçarlar. Avustralya'da yaşayan kakadular, binlerce fertten meydana gelen sürüler halinde seyahat ederler.
Beslenirken veya dinlenirken çok sakindirler. Yeşil renklileri o kadar iyi kamufle olur ki, çoğu zaman fark edilmezler. Tüyleri yeşil hakim olmak üzere kırmızı, mavi, sarı, beyaz ve siyah olabilir.
Papağanlar tabii halde ağaçlarda yaşarlar. Ancak insan sesini ve melodileri ezberleyerek tekrarlama kabiliyetlerinden dolayı, birçok evde kafeslerde beslenirler. Kafeslerine çiğnemeleri için ağaç parçaları koymak faydalıdır. Yuvalarını ağaç kovuklarına, kaya yarıklarına yaparlar. Eşler birbirlerine bağlıdır. İri yapıda olanların dişileri yılda 2-3, küçükleri ise daha çok yumurta yaparlar.
Çeşitlerine göre tomurcuk, çiçek, meyve ve tohumlarla beslenirler. Bu arada hayvansal besin alan birkaç tür de mevcuttur.
Papağanlar beslenme ihtiyaçlarına göre (genel olarak) ikiye ayrılabilir:
bezelye türü gıdaların tümü
Pişmiş fasulye ve bezelye gıdaları çok faydalı olmakla birlikte çiğ ve kuru olanları kesinlikle verilmemelidir. Hemaglutin adlı bir zehir içerir. Abur cubur yiyecekler Her tür cips, bisküvi, şekerleme papağanlara ASLA verilmemelidir. Sindirim sistemlerini çökertir, karaciğer ve böbrek iflasına yol açar. Ticari içecekler (asitli/asitsiz) Marketlerde satılan meyve suları, kola, gazoz, ayran, şalgam vs. türü her tür içecek papağanlara ASLA verilmemelidir. Trabzon Hurması Papağanlar için toksit olup olmadığı hala net değildir. Ancak çok az miktarda verilebilir. Potasyum, Fosfor, Demir ve C vitamini içerir.Tohum, çekirdek ve nut gıdalar, eğer papağanınız sebze-meyveye henüz alışmadıysa, gerekli vitamin ve minerallerin karşılanması için önemli olacaktır. Ancak bu durumda ay çekirdeği ve yer fıstığı gibi gereksiz besinler yerine, kabak çekirdeği, badem, fındık ve diğerlerine ağırlık vermeniz daha doğru olur. Yine de unutmayın, bu besinler "normalde" papağanların beslenme yüzdesinin bir kısmını oluşturur ancak. Ne kadar uğraştırırsa uğraştırsın, papağanınızı meyve sebzeye geçirin.
Aşağıdakileri ayrı ayrı verebileceğiniz gibi, ileride anlatılacak "LAPA MAMA"larının içine katık olarak da kullanılabilirler.
DİĞER SAĞLIKLI GIDALAR Arı Poleni Her papağana birkaç günde bir verilmesi gerekir. Bir amazon için bir çay kaşığı yeterlidir. Muhabbet kuşlarına günde üç beş tane verilmelidir. Bal Orta boy bir papağana haftada bir, birkaç damla yeterlidir. Papağanın büyüklüğüne göre arttırılmalı, ya da azaltılmalıdır. Yoğurt Orta boy bir papağana haftada bir çay kaşığı verilmeli. Kalsiyum desteği için gereklidir. Yarım yağlı yoğurt verilmeli. Beyaz peynir Kalsiyum için gereklidir. Suyun içinde bekletip tuzunu almayı unutmayın. Yumurta Haftada bir yumurtanın sarısı ve kabuğu kalsiyum desteği için verilmelidir. Yumurta ve kabuğunu aşırı vermek midenin bozulmasına neden olur. Ölçülü olunmalıdır. Zencefil Mide rahatlatıcıdır. Toz halinde mamaya katılabilir. Tarçın İç mantar sorunlarına iyi gelir, mamaya katılabilir, ya da çaya Tavuk ve Balık eti 15 günde bir, minik bir böcek kadar verilmeli. Makarna Protein desteği için çiğ ya da pişmiş verilebilir. Ruşeym Buğdayın en değerli kısmıdır. İrmik buğdaydan üretilir ve çok faydalıdır. Tahin Katkısız olmasına dikkat edilmelidir. müthiş bir kalsiyum kaynağıdır. Verirken aşırıya kaçılmamalıdır. Tadı papağanlar tarafından çok beğenilir. Pekmez verilmez, sadece tahin. Patlamış mısır Ödül olarak verilebilir. Tuzsuz ve yağsız olmasına dikkat edilmelidir. Red Palm Oil Afrika gri papağanlarının gerçek ve ana besin kaynağı Red palm'dan üretilen yağdır. Meyve ve yağı ancak yurtdışından temin edilebilir. Papatya rahatlatıcıdır Devedikeni tohumu/çiçeği karaciğere iyi gelir. Gül Gülün yaprakları ve tohumları papağanlar tarafından sevilir. Hanımeli Çiçekleri papağanlarca sevilir. Karanfil Taze karanfil çiçekleri papağanalrın çiğnemekten hoşlandığı bir besindir. Japon Gülü Papağanlar japon gülünün polenlerini ve çiçeklerini çok beğenir. Leylak Çiğnemekten çok hoşlanırlar.Papağanlar, çok kuvvetli hafızaları sayesinde öğrendikleri sözcükleri anlamlarını bilmeden tekrar ederler. Doğada özgürken insanlarla hayvanları taklit etmedikleri tetkik edilerek anlaşılmıştır. En tanınmış konuşan türü jako'dur. Erkekler dişilerden daha iyi konuşur. Yeni bir kelimeyi öğrendikleri zaman memeliler gibi mükafat beklemezler. Verilecek cezadan da anlamazlar. Eğitimleri sabır ister.
Türlere göre papağanlar içersinde en çok konuşma yeteneği olanlar şöyle sıralanabilir;
Muhabbet kuşu gibi bazı türlerin konuşmaları ıslığa benzer olduğu için fark edilmeyebilir, bununla beraber gri papağan, amazon papağanı, ara ve kakadu gibi türler net ve anlaşılır şekilde konuşabilir. Kuşların konuşma yeteneğini, eğitim, genetik ve geçmiş deneyimler etkileyebilmektedir.
Papağanlar kuşlar sınıfı içersinde beyin organizasyonu en gelimiş canlılar olarak, sebep-sonuç ilişkisi kurmakta oldukça başarılıdırlar. Örneğin telefon çaldığında "alo" ya da kapı çaldığında "kim o" gibi kelimeleri söyleyebilirler. Bu tarz kelimeleri söyletmenin öncelikli olarak eğitimle ilgili olduğunu belirtmek gerekir.
Ortalama ömürleri 70 yıl kadar olan papağanların 315'ten fazla çeşidi vardır. Kafestekiler 30-40 yıl yaşayabilir. Elli yıl yaşayanları görülmüştür.Papağanlar yumurtlayarak çoğalırlar.
Tarım ürünlerine olan ziyanlarından dolayı bol avlanmaktadırlar. Esaret hayatına rahat alıştıklarından kafeste kolayca beslenebilirler. Fakat "papağan hastalığı" diye bilinen psittakozu, insana bulaştırdıklarından zararlı olabilirler.
Afrika, Amerika, Asya ve Okyanusya'nın tropikal orman bölgelerinde yaşarlar. Türkiye'de ise doğal olarak yaşayan iki tür şunlardır: Yeşil papağan ve İskender papağanı.
Papağanlar dil yapısına göre iki ana gruba ayrılır;
Papağan, papağansılar (Psittaciformes) takımını oluşturan kıvrık gagalı, etli ve kalın dilli, parlak tüylü, sıcak yerlerde yaşayan kuş türlerine verilen ad. Ayrıca bu kuşların bazı türleri söylediğiniz bazı şeyleri tekrar edebilirler.
Довжина від 9,5 см до 1 м. Більшість папуг дуже яскраво забарвлені, причому переважаючим кольором зазвичай є яскравий трав'янисто-зелений. Особливо характерно, що яскраво забарвлені ділянки різко відмежовані одне від іншого, і кольори їх часто бувають доповнюючими кольорами спектру (зелений і пурпуровий, блакитно-фіолетовий і світло-жовтий тощо). Молоді папуги зазвичай забарвлені однаково.
Найхарактернішою ознакою ряду є дзьоб. Висота дзьоба при основі більше ніж удвічі перевершує його ширину, а іноді перевершує і довжину. Сильно зігнутий наддзьобок, поєднаний з черепом рухливо, з гострим хребтом і короткою восковицею при основі, схожою на восковицю хижих птахів. Бічні краї наддзьобку зазвичай із тупим, сильним зубовидним виступом з тієї та іншої сторони, яким відповідають дві глибоких виїмки на краях піддзьобку. Піддзьобок коротко скошений і широкий. Папуги можуть довбати дзьобом дуже тверді плоди, при лазінні чіпляються ним за гілки. Ноги досить короткі, товсті, оперені до п'ят. Перший та четвертий пальці на лапах повернені назад, так що папуги не тільки добре охоплюють лапами гілки, але можуть підносити лапою їжу до дзьоба. Кігті сильно зігнуті, але досить слабкі. Дуже коротке плесно покрито лусочками, розташованими сіткоподібно. Крила великі, загострені; махових пір'їн, з міцними стрижнями і широкими опахалами, зазвичай 20; хвіст складається з 12 пір'їн. Політ швидкий, але зазвичай на невелику відстань.
Череп папуг відрізняється своєю шириною; нижньощелепні кістки дуже високі і довгі, часто заходять за потилицю. Головний мозок відносно великий, для папуг характерні хороша пам'ять і здатність до звуконаслідування (добре розвинена голосова мускулатура). Язик короткий, товстий і м'ясистий, забезпечений іноді численними ниткоподібними сосочками на кінці. Куприкова залоза іноді відсутня. Хребці опістоцільного типу. Гребінь грудної кістки високий. Дужка слабко розвинена, часто зовсім відсутня. Ключиця коротка. Шлунок складається з двох відділів (залозистий і м'язевий). Жовчного міхура і сліпого придатка кишечника немає. Підшлункова залоза — подвійна.
Голова у папуг велика з великим гачкоподібним дзьобом, подібним до дзьоба пернатих хижаків, але більш високим і товстим. Головна особливість дзьоба папуг полягає в тому, що він служить не тільки для добування та подрібнення їжі, але і використовується для пересування.
Проживають у тропіках і субтропіках.
Здебільшого живуть на деревах. Іноді на відкритих просторах. Небагато видів живуть в горах. Ведуть, здебільшого, зграйний спосіб життя.
Різноманітність папугоподібних в Південній Америці та Австралії передбачає, що цей ряд птахів, можливо з'явився на континенті Гондвана з центром в Австралії.[1] Брак папуг в літописі скам'янілостей, однак, створює труднощі в підтримці гіпотези.
Залишки фрагменту дзьоба (UCMP 143274) 15 мм (0,6 дюйма) у довжину, знайдений в Ленс Формування Крик у Ніобрара Каунті, штат Вайомінг, вважались, найстарішими викопними рештками папуги і імовірно, походить з пізнього крейдяного періоду. Вік знахідки близько 70 млн років.[2] Інші дослідження показують, що це викопна частинка не птаха, а від теропод чи непташиних динозаврів із пташиним дзьобом.[3][4]
У даний час прийнято вважати, що папугоподібні жили вже під час крейдового вимирання (K-Pg вимирання) близько 65 млн років тому.
В Європі знайдено перші безперечні скам'янілості папуг, які датуються близько 50 млн років тому. Клімат тоді був тропічним, відповідно до палеоцену-еоцену.
Гніздяться в дуплах, термітниках, норах, деякі папуги гніздяться на землі, а Myiopsitta роблять на деревах великі колоніальні гнізда. Моногамні. У кладці від 1 до 12 яєць (здебільшого 2—5). Висиджує здебільшого самка. Пташенята з'являються на світ голими і сліпими, батьки їх годують відригуючи напівперетравлену їжу з вола.
Vẹt (còn có tên gọi là chim két, chim kơ tia) là những loài chim thuộc bộ Psittaciformes,[2] với gần 372 loài trong 86 chi,[2] chủ yếu sống ở vùng nhiệt đới ấm áp. Bộ vẹt được chia ra làm ba siêu họ: Psittacoidea (Vẹt "thực sự"), Cacatuoidea (vẹt mào) và Strigopoidea (vẹt New Zealand),[3] các loài vẹt thường phân bố khắp miền nhiệt đới với một số loài sinh sống trong vùng ôn đới Nam bán cầu.
Hầu hết thành phần trong chế độ ăn uống của các loài vẹt là hạt, trái cây, chồi và các bộ phân thực vật khác. Số ít loài ăn động vật và xác thối, trong khi vẹt Lory chuyên biệt hóa để ăn mật hoa và trái cây mềm, ngoài ra một số loài vẹt còn ăn thịt. Hầu như tất cả các vẹt làm tổ trong hốc cây (hoặc hộp tổ hay lồng chim trong điều kiện nuôi nhốt).
Vẹt, cùng với quạ, giẻ cùi và chim ác là những loài chim thông minh nhất, và một số loài vẹt có khả năng bắt chước tiếng người.
Liên họ Strigopoidea: Vẹt New Zealand.
Liên họ Cacatuoidea
Liên họ Psittacoidea: vẹt.
Vẹt (còn có tên gọi là chim két, chim kơ tia) là những loài chim thuộc bộ Psittaciformes, với gần 372 loài trong 86 chi, chủ yếu sống ở vùng nhiệt đới ấm áp. Bộ vẹt được chia ra làm ba siêu họ: Psittacoidea (Vẹt "thực sự"), Cacatuoidea (vẹt mào) và Strigopoidea (vẹt New Zealand), các loài vẹt thường phân bố khắp miền nhiệt đới với một số loài sinh sống trong vùng ôn đới Nam bán cầu.
Hầu hết thành phần trong chế độ ăn uống của các loài vẹt là hạt, trái cây, chồi và các bộ phân thực vật khác. Số ít loài ăn động vật và xác thối, trong khi vẹt Lory chuyên biệt hóa để ăn mật hoa và trái cây mềm, ngoài ra một số loài vẹt còn ăn thịt. Hầu như tất cả các vẹt làm tổ trong hốc cây (hoặc hộp tổ hay lồng chim trong điều kiện nuôi nhốt).
Vẹt, cùng với quạ, giẻ cùi và chim ác là những loài chim thông minh nhất, và một số loài vẹt có khả năng bắt chước tiếng người.
Ещё в древности говорящих попугаев привозили в качестве экзотических подарков из тропических стран. Первым это сделал спутник Александра Македонского в его индийском походе Онесикрит[3]. Многие виды попугаев, особенно говорящих, издавна содержат в неволе, продают в зоомагазинах, а также разводят в домашних условиях.
Мясо некоторых попугаев, особенно амазонов и какаду, употребляется в пищу индейцами Южной Америки и австралийскими аборигенами[3][4]. В то же время, согласно свидетельствам ученых и путешественников, некоторые индейские племена Амазонии издавна выращивают попугаев ара, не убивая птиц, а лишь периодически выщипывая у них цветные перья для церемониальных головных уборов.
В настоящее время выделяют два семейства: попугаевые и какаду. Семейство какаду ранее было подсемейством. Некоторые систематики выделяют подсемейства лориевых и несторовых в отдельные семейства. В этих двух семействах насчитывается от 316 до 350 видов.
27 видов и 14 подвидов в Красной книге МСОП.
Классификация попугаев по трибам и родам:
Подсемейство Черноклювые какаду Microglossinae
Подсемейство Чёрные какаду Calyptorhynchinae
Подсемейство Белые какаду Cacatuinae
Полный таксономический список попугаевых.
鹦形目(學名:Psittaciformes)在动物分类学上是鸟纲中的一个目。本目包括大约342种,通常划分成凤头鹦鹉科和鹦鹉科两个科。
俗语鹦鹉可以用来单独指代鸚鵡科,或者整个鹦形目,通常指稱後者。关于其分类讨论,请参阅下文。
本目的所有种类都有如下特征:钩曲的喙、对趾足(两趾向前(2、3)两趾向后(1、4))。
本目鸟类可以在世界上多数气候温暖的地区找到,包括印度、东南亚和西非。美国也曾有一个种卡罗琳鹦哥,但现已灭绝。鹦形目为数最多的地区,要数大洋洲(澳洲)、南美洲和中美洲。
通常来说,一个地区如果相对于其它地区来说,集中地拥有某个科的很多种类,那么该地区就很可能是这个科共同祖先的故乡。
南美和大洋洲拥有着如此众多的种类,暗示着本目起源在冈瓦纳大陆。 然而鹦鹉科的化石记录稀少,它们的起源更多只是推测。
最早的类鹦鹉鸟类化石记录可以追溯到白垩纪 (约7千万年前)。在怀俄明州找到的这块长15mm的下喙碎片类似于现存的吸蜜鹦鹉类。现在还不清楚该标本是否应归入鹦鹉类。
欧洲 有着更丰富的始新世(5千8百万到3千6百万年前)化石记录。在英国和德国找到了几具较完整的类鹦鹉鸟类的骨骼化石。尽管还不能十分确定,但总的来说这些标本并不像是现代鹦鹉的祖先,而仅仅是其在北半球演化并在后来灭绝的亲戚而已。
南半球在同时期没有像北半球那样丰富的化石记录,而且直到中新世中期(大约2千万年前)都还没发现类似鹦鹉的化石。然而到了中新世中期,就发现了确凿无疑的鹦鹉化石,其上颌与现存的白凤头鹦鹉甚至无法区分。
目前學界对于鹦形目的分类意见不一,某些学者认为应该将吸蜜鹦鹉独立作为本目的一个科──吸蜜鸚鵡科(Loriidae)而非归入鹦鹉亚科当中,还有人认为应该把凤头鹦鹉类和吸蜜鹦鹉全部归入广义的鹦鹉科中(此时,鹦形目只包含鹦鹉科一科)。大多数的看法认为,凤头鹦鹉科(Cacatuidae)比较特殊,因此应该独立成科。其特性如下:
在鸟类传统分类系统中,中国鸟类学家郑作新同意此种观点,郑光美同意仅立一科。而在鸟类DNA分类系统中,采用的是分为三科的做法。
下面列出的是按照分为凤头鹦鹉亚科和鹦鹉亚科观点,其它分类方法可参照下表稍作调整即可。 鹦形目(Psittaciformes)
鹦鹉学舌是指一些鸟类可以模仿人类语言,因为鹦鹉作为该类鸟的代表而最为人知,所以鹦鹉学舌作为此类的通称。会学舌的鸟类所能掌握的词语程度不同。有些例如乌鸦虽然很聪明,但只会个别词语;而非洲灰鸚鵡大概可以学舌2000个词语。
而關於鸚鵡是否可以和人對話交流的研究上,最知名的首推非洲灰鸚鵡。艾琳·派波柏格(Alex Pepperberg)博士與非洲灰鸚鵡艾利斯(Alex)經過了三十年的訓練與實驗,證明了若是能讓灰鸚鵡了解單字所代表的意義,是可以和鸚鵡進行對話交流的。艾利斯於2007年九月過世,牠對主人說的最後一句話是: 「See you tomorrow.You be Good, I love you.(明天見,你保重,我愛你)」,派波柏格博士則出了一本書《Alex & Me: How a Scientist and a Parrot Discovered a Hidden World of Animal Intelligence--and Formed a Deep Bond in the Process》(ISBN 9780061673986)紀念艾利斯。[1]
鹦形目(學名:Psittaciformes)在动物分类学上是鸟纲中的一个目。本目包括大约342种,通常划分成凤头鹦鹉科和鹦鹉科两个科。
俗语鹦鹉可以用来单独指代鸚鵡科,或者整个鹦形目,通常指稱後者。关于其分类讨论,请参阅下文。
本目的所有种类都有如下特征:钩曲的喙、对趾足(两趾向前(2、3)两趾向后(1、4))。
本目鸟类可以在世界上多数气候温暖的地区找到,包括印度、东南亚和西非。美国也曾有一个种卡罗琳鹦哥,但现已灭绝。鹦形目为数最多的地区,要数大洋洲(澳洲)、南美洲和中美洲。
앵무새(鸚鵡새,문화어: 팔팔아)는 앵무목(Psittaciformes)에 속하는 새의 총칭이다. 앵무새는 색깔이 곱고 아름다워 세계 여러 나라에서 많이 길들여지고 있으며, 지능이 좋아 계산능력과, 여러가지 찾기능력이 발달되어 있다. 교예에서 많이 사육되고 과학자들 사이에서 많이 연구되고 있다. 혀는 사람의 혀와 비슷하여 사람의 말을 따라하는 능력을 가지고 있다.
앵무새는 다른 조류와 비교했을때 상당히 높은 지능을 가지고 있다. 앵무새의 IQ는 약 30정도로 추측되고 있으며, 이는 인간의 2~3살 아이의 지능과 비슷하다. 전문가에 의해 고도의 훈련을 받은 개체는 간단한 숫자를 이해하고 색을 구분하는 능력을 보여주기도 한다.
앵무새의 가장 큰 특징은 주변의 소리를 잘 흉내낸다는 것이다. 애완용 앵무새들이 인간의 말을 따라한다던가 노래를 부르는 것은 앵무새의 뛰어난 소리 흉내 능력에서 기인한 것이다. 하지만 앵무새는 일반적으로 사람의 말을 따라하기만 할뿐 해당 언어의 뜻을 완전히 이해하지 못하는 경우가 많다고 한다. 허나 지능이 뛰어난 종인 만큼 동물전문가들의 지도로 고도의 훈련을 받은 개체는 언어의 뜻을 이해하고 구사하는 능력을 보이는 경우도 있다.
앵무새의 수명은 대형앵무일수록 길다. 중소형 앵무새의 평균수명은 20살~30살까지이나 대형 앵무새의 수명은 70살~80살까지로, 어떠한 앵무새는 심지어 120살까지 살았다는 기록이 있다. 이것은 독수리와 학보다도 더 긴 것으로, 앵무새가 오래 살 수 있는 조류이라는 것을 알 수 있다.
6과 86속 372종으로 분류하고 있다.
2021년 브라운(Braun)과 킴볼(Kimball) 등의 연구에 의한 육조류 계통 분류이다.[1]
육조류 수리류 파랑새류 오스트레일리아조류