![src=]()
Ten artykuł dotyczy rośliny. Zobacz też:
wieś Zdrojówka w gminie Izbica Kujawska.
Zdrojówka (Isopyrum L.) – rodzaj roślin należący do rodziny jaskrowatych. Obejmuje 6 gatunków[2] występujących w Eurazji i Ameryce Północnej[3]. Gatunkiem typowym i jedynym przedstawicielem rodzaju we florze Polski jest zdrojówka rutewkowata (Isopyrum thalictroides L.)[4].
Morfologia
- Pokrój
- Niskie byliny o wyprostowanej, nagiej i gładkiej łodydze oraz czołgającym się kłączu.
- Liście
- Dwukrotnie trójdzielnie złożone. Liście odziomkowe od spodu jasno zielone, z wierzchu ciemniejsze. Liście łodygowe krótkoogonkowe, ogonek z błoniastą, białawą pochwą.
- Kwiaty
-
Przysadki pojedynczo lub podwójnie trójdzielne. Kwiaty niewielkie, promieniste, wyrastają pojedynczo na gładkiej szypułce w obrębie rozgałęzionego kwiatostanu. Listki zewnętrznego okółka okwiatu w liczbie 5, rzadziej 6, większe, białe, odpadające. Wewnętrzny okółek składa się z 5 lub 6 listków znacznie drobniejszych, białych, łyżeczkowato zwiniętych lub płaskich, przekształconych w miodniki. Czasem listki te się nie wykształcają. Pręciki w liczbie od 20 do 30, z cienką nitką i żółtymi, szerokoeliptycznymi pylnikami. Słupki w liczbie od 1 do 5, wolne, z wąskojajowatą zalążnią.
- Owoce
-
Mieszki wolne, siedzące. W owocach nasiona liczne, czarne lub czarnawe, owalne do elipsoidalnych, gładkie[3][5].
Systematyka
Badania filogenetyczne wykazały, że rodzaj zdrojówka ma w tradycyjnym ujęciu charakter polifiletyczny – gatunek Isopyrum anemonoides jest taksonem siostrzanym dla rodzaju Paraquilegia, podczas gdy pozostałe należą do kladu współtworzonego przez rodzaje Dichocarpum i Enemion[6].
W obrębie podrodziny wyróżniono na podstawie badań molekularnych trzy główne linie rozwojowe. Do jednej należą rodzaje rutewka (Thalictrum), Leptopyrum i Paraquilegia, do drugiej Urophysa, Semiaquilegia i Aquilegia, do trzeciej Dichocarpum, Enemion i zdrojówka Isopyrum. Przy czym okazało się także, że .
- Synonimy taksonomiczne[4]
Fontanella Kluk in Besser, Olfa Adans.
-
Homonimy taksonomiczne[4]
Isopyrum Adans.
- Pozycja według APweb (aktualizowany system APG III z 2009)
Rodzaj z podrodziny Thalictroideae Raf., rodziny jaskrowatych (Ranunculaceae) z rzędu jaskrowców (Ranunculales), należących do kladu dwuliściennych właściwych (eudicots)[1]. W obrębie podrodziny tworzy klad wspólnie z rodzajami Enemion i Dichocarpum[7].
- Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)
Gromada: okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Ranunculopsida Brongn., podklasa jaskrowe (Ranunculidae Takht. ex Reveal), nadrząd Ranunculanae Takht. ex Reveal), rząd jaskrowce (Ranunculales Dumort.), podrząd Ranunculineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jaskrowate (Ranunculaceae Juss.), plemię Isopyrinae Benth. & Hook.f., rodzaj zdrojówka (Isopyrum L.)[8].
- Gatunki flory Polski[9]
- Pozostałe gatunki[2]
Przypisy
-
↑ a b Stevens P.F.: Angiosperm Phylogeny Website (ang.). 2001–. [dostęp 2011-05-19].
-
↑ a b Isopyrum (ang.). W: The Plant List [on-line]. [dostęp 2011-05-19].
-
↑ a b Fu Dezhi; Orbélia R. Robinson: Isopyrum (ang.). W: Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2011-05-19].
-
↑ a b c Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
-
↑ Jasiewicz Adam (red.): Flora Polski. Tom IV. Warszawa, Kraków: Instytut Botaniki PAN, PWN, 1985, s. 21-22. ISBN 83-01-05853-6.
-
↑ Wei Wang, Chen Zhi-Duan: Generic level phylogeny of Thalictroideae (Ranunculaceae): implications for the taxonomic status of Paropyrum and petal evolution (ang.). Taxon 56, 3: 811-821, 2007. [dostęp 2012-04-07].
-
↑ Wei Wang, Chen Zhi-Duan: Generic level phylogeny of Thalictroideae (Ranunculaceae): implications for the taxonomic status of Paropyrum and petal evolution (ang.). Taxon 56, 3: 811-821, 2007. [dostęp 2011-09-08].
-
↑ Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Isopyrum (ang.). The Compleat Botanica. [dostęp 2009-02-05].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular Plants of Poland - A Checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. Instytut Botaniki PAN im. Władysława Szafera w Krakowie, 1995. ISBN 83-85444-38-6.
