dcsimg

Słonecznica (ptak) ( Polish )

provided by wikipedia POL
Commons Multimedia w Wikimedia Commons Wikisłownik Hasło w Wikisłowniku

Słonecznica[5] (Eurypyga helias) – gatunek dużego ptaka, będącego jedynym przedstawicielem rodziny słonecznic (płaskorzytek[6]) (Eurypygidae) w rzędzie słonecznicowych (Eurypygiformes)[5][7]. Zamieszkuje strefę międzyzwrotnikową Ameryki kontynentalnej – od Meksyku po Brazylię[8].

Systematyka

Słonecznice były zwykle umieszczane w rzędzie żurawiowych. Niektóre aspekty ich morfologii sugerują spokrewnienie z czaplami i ich krewnymi (włączając bąki), ale to może być efektem konwergencji wynikającej z podobnego stylu życia i nie musi oznaczać faktycznego pokrewieństwa. Słonecznice są jednak bardzo podobne do kagu, – o których ekologii również wiadomo niewiele.

Badania molekularne (Fain, Houde, 2004) wydają się potwierdzać, że kagu i słonecznice są ze sobą blisko spokrewnione. Przypuszczalnie oba te gatunki nie należą do żurawiowych. Możliwe, że są formami bocznego odgałęzienia (powstałego na Gondwanie) drzewa filogenetycznego, na którym przypuszczalnie znajdowały się także wymarłe ptaki z rodziny Aptornithidae i/lub madagaskarniki i to między innymi sprawia, że relacja z żurawiami właściwymi nie jest jasna.

Podgatunki
Słonecznica występuje w 3 podgatunkach[9]:

Środowisko

Lasy tropikalne. Spotykane są blisko zalesionych potoków i strumieni od 900 do 1800 m n.p.m. gdzie żerują w płytkiej wodzie lub wzdłuż brzegów.

Morfologia

 src=
Wzory na skrzydłach słonecznicy służą do odstraszania wrogów lub rywali

Długość ciała wynosi 43-48 cm, zaś masa ciała 175-225 g[10]. Słonecznica wyglądem przypomina bąki (stąd jej angielska nazwa – sunbittern, co dosłownie znaczy "słoneczny bąk"). Upierzenie pstrokate choć w stonowanych barwach, liniowo ułożone, od jasnoszarego przez brązowe, po czarne. Na rozłożonych skrzydłach wyraźnie widoczne czerwono-czarne pawie oczka na beżowym tle. Upierzenie obydwu płci jest jednakowe. Smukła szyja i głowa, dziób dość długi i wąski. Nogi dłuższe, o lekko czerwonej barwie.

Behawior

By odstraszyć drapieżniki oraz podczas zalotów, by zademonstrować dominację słonecznice przyjmują bojową postawę i rozkładając skrzydła odsłaniają wyraźny rysunek przypominający wielkie oczy. Pożywienie stanowią małe ryby i inne drobne kręgowce, skorupiaki oraz owady[11].

Gniazda sklepione kopułą budowane są na drzewach z patyków i gliny. Samice składają do nich dwa, rzadziej trzy niemal kuliste jaja barwy szarej lub lekko brązowej, czasem nakrapiane. Wysiadywaniem zajmują się obydwoje rodzice[12] i trwa ono około miesiąca. Młode w gnieździe uzyskują dorosłe upierzenie. Opuszczają gniazdo po 3-4 tygodniach[10].

Przypisy

  1. Eurypyga helias, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. Eurypygidae, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 13 stycznia 2011]
  3. Eurypyga, w: Integrated Taxonomic Information System (ang.) [dostęp 13 stycznia 2011]
  4. BirdLife International 2012, Eurypyga helias [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016 [online], wersja 2016-1 [dostęp 2016-10-20] (ang.).
  5. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Rodzina: Eurypygidae Selby, 1840 - słonecznice - Sunbittern (wersja: 2015-02-09). W: Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2016-10-20].
  6. Gromada: Ptaki Aves. W: Władysław Zamachowski, Adam Zyśk: Strunowce (Chordata). Podręcznik zoologii dla studentów. Kraków: Wydawnictwo Naukowe WSP, 1997, s. 379. ISBN 83-86841-92-3.
  7. F. Gill, D. Donsker (red.): Bustards, mesites, Kagu, seriemas, flufftails & finfoots (ang.). IOC World Bird List: Version 6.3. [dostęp 2016-10-20].
  8. Lepage D., Wykaz ptaków Ameryki Południowej. Avibase. Pobrano 15 czerwca 2007.
  9. Lepage D., Eurypyga helias. Światowy wykaz ptaków. Avibase. Pobrano 15 czerwca 2007.
  10. a b David Burni, Ben Hoare, Joseph DiCostanzo, Phil Benstead: Ptaki. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 208. ISBN 978-83-01-15733-3.
  11. pod red. Przemysława Busse: Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 304. ISBN 83-214-0043-4.
  12. George W. Archibald: Żurawiowate (w:) Encyklopedia. Zwierzęta. Warszawa: Elipsa, 1999, s. 320. ISBN 83-85152-34-2.

Bibliografia

  • Fain, Matthew G. & Houde, Peter, 2004; Parallel radiations in the primary clades of birds. Evolution, 58(11): 2558-2573. format PDF

Linki zewnętrzne

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL

Słonecznica (ptak): Brief Summary ( Polish )

provided by wikipedia POL

Słonecznica (Eurypyga helias) – gatunek dużego ptaka, będącego jedynym przedstawicielem rodziny słonecznic (płaskorzytek) (Eurypygidae) w rzędzie słonecznicowych (Eurypygiformes). Zamieszkuje strefę międzyzwrotnikową Ameryki kontynentalnej – od Meksyku po Brazylię.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Autorzy i redaktorzy Wikipedii
original
visit source
partner site
wikipedia POL