Onokleowate (Onocleaceae) – rodzina paproci z rzędu paprotkowców. Obejmuje 4 rodzaje z ok. 5 gatunkami[1]. Wszyscy przedstawiciele to paprocie lądowe. Jedynym polskim przedstawicielem tej rodziny jest pióropusznik strusi[3].
Morfologia
U wszystkich paproci z tej rodziny występuje pełzające kłącze. Rodzaje Matteuccia i Onocleopsis wytwarzają rozłogi. Cechą charakterystyczną dla onokleowatych jest silny dymorfizm trofofili i sporofili. Liście asymilacyjne są zielone, podczas gdy sporofile mają kolor brązowy. Zarodniki nerkowatego kształtu. Przybierają brązową, czasem zieloną barwę. Zamknięte są w porowatych sori.
![src=]()
Sporofil pióropusznika strusiego
Systematyka
Onokleowate to rodzina blisko spokrewniona z rodziną podrzeniowatych. Dawniej dwa gatunki z rodzaju Pentarhizidium zaliczano do rodzaju Matteuccia i wraz z pióropusznikiem strusim (Matheuccia struthiopteris) zaliczane były do rodziny nerecznicowatych (Dryopteridaceae)[4].
- Pozycja filogenetyczna rodziny w rzędzie paprotkowców[5][6][1]
paprotkowce Saccolomataceae
Cystodiaceae
Lonchitidaceae
Lindsaeaceae
Pteridaceae – orliczkowate
Dennstaedtiaceae
Cystopteridaceae – paprotnicowate
Rhachidosoraceae
Diplaziopsidaceae
Aspleniaceae – zanokcicowate
Hemidictyaceae
Thelypteridaceae – zachylnikowate
Woodsiaceae – rozrzutkowate
Onocleaceae – onokleowate
Blechnaceae – podrzeniowate
Athyriaceae – wietlicowate
Didymochlaenaceae
Hypodematiaceae
Dryopteridaceae – nerecznicowate
Nephrolepidaceae – nefrolepisowate
Lomariopsidaceae
Tectariaceae
Oleandraceae
Davalliaceae – dawaliowate
Polypodiaceae – paprotkowate
- Wykaz rodzajów[1]
-
Matteuccia Tod., Giorn. Sci. Nat. Econ. Palermo 1 (3–4): 235. 1866 – pióropusznik
-
Onoclea L., Sp. Pl. 2: 1062. 1753 – onoklea
-
Onocleopsis F.Ballard, Amer. Fern J. 35: 1. 1945
-
Pentarhizidium Hayata, Bot. Mag. (Tokyo) 42: 345. 1928 (bywa włączany do rodzaju Onoclea[7]
Przypisy
-
↑ a b c d The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
-
↑ a b James L. Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. University of Maryland. [dostęp 2015-08-21].
-
↑ Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa, Adam Zając, Maria Zając: Vascular plants of Poland – a checklist. Krytyczna lista roślin naczyniowych Polski. IB PAN, 2002. ISBN 83-85444-83-1.
-
↑ Classification for Kingdom Plantae Down to Genus Matteuccia Todaro
-
↑ Samuli Lehtonen. Towards Resolving the Complete Fern Tree of Life. „PLoS ONE”. 6, 10, s. e24851, 2011. DOI: 10.1371/journal.pone.0024851.
-
↑ Carl J. Rothfels, Anders Larsson, Li-Yaung Kuo, Petra Korall, Wen- Liang Chiou, Kathleen M. Pryer. Overcoming Deep Roots, Fast Rates, and Short Internodes to Resolve the Ancient Rapid Radiation of Eupolypod II Ferns. „Systematic Biology”. 61, 1, s. 70, 2012.
-
↑ Maarten J. M. Christenhusz, Xian-Chun Zhang & Harald Schneider (2011). "A linear sequence of extant families and genera of lycophytes and ferns" (PDF). Phytotaxa 19 : 7–54.
.JPG)
