Jesiotr zachodni[3], jesiotr właściwy[4], jesiotr[5] (Acipenser sturio) – gatunek wędrownej, anadromicznej ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae).
Wzdłuż europejskich brzegów Oceanu Atlantyckiego, Morze Śródziemne i Morze Czarne. W jeziorach Ładoga i Onega tworzy formę wyłącznie słodkowodną. Jego obecność w Morzu Bałtyckim, została zakwestionowana w wyniku badań molekularnych, przeprowadzonych na osobniku złowionym w 1996 r. w Estonii. Badania te wskazują, że populacja jesiotrów bałtyckich wywodzi się od jesiotra ostronosego (Acipenser oxyrinchus). Dane genetyczne sugerują, że jesiotr zachodni nigdy nie tworzył w Bałtyku populacji o samowystarczalnej liczebności[6].
Grzbiet jest niebieskoszary lub szarozielony, pokryty rzędem 10-13 jasnych tarczek kostnych, które u młodych osobników zwężają się często w kolce. Na srebrzystych bokach występuje od 24 do 40 tarczek, na białym brzuchu 10-13. Pysk jest spiczasty, wydłużony. Otwór gębowy prawie kwadratowy, zajmuje niemal 2/3 szerokości pyska. Wąsiki są pozbawione przydatków i okrągłe w przekroju. Pierwszy promień płetwy piersiowej jest bardzo gruby. Jesiotr zachodni zazwyczaj osiąga długość 1,5-2,5 m, rekordowo do 4 m i 300 kg masy. Typ łuski ganoidalna.
Młode jesiotry początkowo odżywiają się bezkręgowcami bentonicznymi. Później ich pokarm stanowi fauna denna, którą wygrzebują z miękkiego podłoża ryjkowatym pyskiem. Są to głównie mięczaki, skorupiaki, larwy owadów, niekiedy drobne ryby.
Samce osiągają dojrzałość płciową w wieku 7-9 lat a samice 8-14. Wędrówki tarłowe odbywają się w kwietniu i maju, samo tarło zaś w czerwcu i lipcu. Do rozrodu potrzebuje wody o temperaturze co najmniej 20 °C. Ikrę składa w głębokich jamkach, które wykopuje w żwirze w miejscach o wartkim nurcie. Samica składa od 400 000 do 2 500 000 ziaren. Po tarle tarlaki spływają do morza. Larwy wylęgają się po 3-5 dniach. Pozostają w wodzie słodkiej przez 1-3 lata. W morzu spędza co najmniej 7-8 lat.
W Polsce jest objęty ścisłą ochroną gatunkową oraz wymagający ochrony czynnej[7]. Według Polskiej Czerwonej Księgi Zwierząt (z 2001 r.) gatunek ma status zanikłego na terenie Polski. Od lat 70. XX wieku ryb tych prawdopodobnie nie ma w polskich wodach. Ostatnie jesiotry obserwowano lub łowiono w Zatoce Gdańskiej i w Wiśle między Chełmnem a Toruniem (prawdopodobnie jednak nie były to jesiotry zachodnie, lecz ostronose). Do wytępienia jesiotrów w Polsce przyczyniły się nadmierne połowy, silne zanieczyszczenie Bałtyku i większych rzek, budowa portów oraz zapór.
Jesiotr zachodni, jesiotr właściwy, jesiotr (Acipenser sturio) – gatunek wędrownej, anadromicznej ryby z rodziny jesiotrowatych (Acipenseridae).