dcsimg

Меркат ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Меркат или сурикат (науч. Suricata suricatta) — мал месојад пропадник на семејството на мунгоси (науч. Herpestidae). Станува збор за единствениот член на родот Suricata.[2] Меркатите можат да се забележат во пустината Калахари во Боцвана, во дел од пустината Намиб во Намибија и југозападна Ангола, и во Јужна Африка. Група од меркати се нарекува „толпа“, „банда“ или „клан“. Еден клан на меркати може да има околу 20 меркати, но некои суперсемејства може да имаат и над 50 членови. Во заробенитво, меркатите имаат просечен животен век од 12-14 години, или пак половина од тоа во дивината.

Овие животни можат да се видат во Скопската[3] и Битолската зоолошка градина[4].

Етимологија

„Меркат“ е позајмен збор од Африканс.[5] Името има холандско потекло, но има друго значење. Во холанскиот јазик, меркат означува гвенон, мајмун член на родот гвенони.[6] Зборот меркат на холандски означува „налик мачка“, но иако меркатот е припадник на мачковидните животни, не е припадник на семејството на мачки;[7] холандскиот збор најверојатно има потекло од санскритскиот марката मर्कट = „примат“,[8] кој бил внесен во употреба од инсиски морнар на брод на Холандската источноиндиска компанија.[9]

Анатомија

 src=
Череп и заби, нацртани од страна на Жерве' Природна историја на цицачите

Меркатот е мал дневен мунгос[10] со просечна тежина од 0,5 до 2,5 кг.[11][12] Неговото долго слабо тело и екстремитети му даваат должина од 35 до 50 см и истите имаат опашка со должина од 25 см.[13] Меркатот ја користи својата опашка за да оддржи рамнотежа додека стои исправено, како и при сигнализирање.[14] Нивното лице е шилесто, завршувајќи со врв на кој е носот, со кафена боја. Околу очите секогаш има црни делови, и имаат мали уши во облик на полумесечина.[15] Како и мачките, меркатите имаат бинокуларен вид, бидејќи очите им се напред на лицето.[16]

На крајот на „прстите“ има канџа кој ги користат за копање на дувлата како и при потрага на плен.[13] Канџите исто така се користат за искачување на дрвја. Меркатите имаат четири прсти на секое стапало и долги слабникави екстремитети. Крзното е вообичаено сивкаво, жолтеникаво, или кафено-сребреникаво.[15] Тие имаат куси напоредни шари на нивните грбови, кои се протегаат од почетокот на опашката па се до вратот.[14] Овие шари се ралични кај секој меркат. Во долниот дел од телото немаат ознаки, но на стомакот имаат дел кој е делумно покриен со крно и може да се забележи црната кожа под крзното. Меркатот го користи овој дел од телото за да насобере топлина кога стои исправен на задните нозе, вообичаено рано наутро по студените пустински ноќи.[17]

Исхрана и потрага по храна

 src=
Меркат кој убива слоновска ровчица, нацртано од страна на Брем во Животот на животните
 src=
Меркат во потрага по инсекти
 src=
Меркат кој се храни со жаба

Меркатите претежно се инсектојади, но се хранат и со други животни како (гуштери, змии, скорпии, пајаци, јајца, мали цицачи, двојноноги, стоногалки и многу поретко со птици), растенија и печурки (пустински тартуфи калахаритубер[18]). Меркатите се имуни на одредени видови на отрови, меѓу кои и на отровот на скорпионите во пустината Калахари.[19]

Меркатите ловоат во група при што имаат назначен еден „чувар“ кој внимава на грабливците, додека останатите се во потрага на храна. Должноста на чуварот вообичаено трае еден час. Меркатот може да ископа песок со зафатнина еднаква на неговата тежина за многу кус период.[20] Малечките на меркатите не тргнуваат во потрага по храна се додека не наполнат еден месец, и кога се во потрага на храна го следат постариот член на групата, кој воедно им е и учител за потрага на храна.[21] Меркатот кој чува стража испушта пискави звуци кога се е во ред.[22]

Грабливци

Животни кои се хранат со меркати се на пример боевите орли, каменестите орли и чакалите.[23] Меркатите понекогаш можат да починат и кога се каснати од змија при судирите со змиите во дивината (надувалки и капските кобри).[24]

Поврзано

Наводи

  1. Macdonald D.; Hoffmann, M. (2008). Suricata suricatta. Црвен список на загрозени видови на МСЗП. Верзија 2008. Меѓународен сојуз за заштита на природата. конс. 22 March 2009. (англиски) Database entry includes a brief justification of why this species is of least concern.
  2. Wilson, D.E.; Reeder, D.M., уред-ци (2005). Suricata. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd издание). Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494. http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=14000677.
  3. С.Ј.. „Зоолошката градина со нови станари“, Нова Македонија, 28 декември 2010 (посет. 7 септември 2015 г).
  4. „Карта на Зоо Битола“. конс. 7 септември 2015. Check date values in: |accessdate= (помош)
  5. Durkin, Philip (2014). Borrowed Words: A History of Loanwords in English. OUP Oxford. стр. 359. ISBN 978-0-19-166707-7. http://books.google.com/books?id=4W6JAgAAQBAJ&pg=PA359.
  6. Aertsen, Henk; Jeffers, Robert J. (1993). Historical Linguistics 1989: Papers from the 9th International Conference on Historical Linguistics, New Brunswick, 14–18 August 1989. John Benjamins Publishing Company. стр. 315. ISBN 978-90-272-7705-3. http://books.google.com/books?id=nepBAAAAQBAJ&pg=PA315.
  7. New International Encyclopedia. Dodd, Mead. 1916. стр. 348. http://books.google.com/books?id=nwIoAAAAYAAJ&pg=PA348.
  8. Harper, Douglas. „meerkat“. Online Etymology Dictionary.
  9. Mitrani, Judith L. (2014). Psychoanalytic Technique and Theory: Taking the Transference. Karnac Books. стр. 192. ISBN 978-1-78220-162-5. http://books.google.com/books?id=x6GCBAAAQBAJ&pg=PA192.
  10. Feldhamer, George A.; Drickamer, Lee C.; Vessey, Stephen H.; Merritt, Joseph F.; Krajewski, Carey (2007). Mammalogy: Adaptation, Diversity, Ecology. JHU Press. стр. 321. ISBN 978-0-8018-8695-9. http://books.google.com/books?id=udCnKce9hfoC&pg=PA321.
  11. Unwin, Mike (2011). Southern African Wildlife. Bradt Travel Guides. стр. 55. ISBN 978-1-84162-347-4. http://books.google.com/books?id=HKOTgG-olCQC&pg=PA55.
  12. Karlin, Adam (2010). Botswana & Namibia. Lonely Planet. стр. 43. ISBN 978-1-74104-922-0. http://books.google.com/books?id=EgCSa3qJCoUC&pg=PA43.
  13. 13,0 13,1 Animals: A Visual Encyclopedia (Second Edition): A Visual Encyclopedia. DK Publishing. 2012. стр. 83. ISBN 978-0-7566-9896-6. http://books.google.com/books?id=RyWoBB4-1EYC&pg=PA83.
  14. 14,0 14,1 Marshall Cavendish Reference (2010). Mammals of the Southern Hemisphere. Marshall Cavendish. стр. 175. ISBN 978-0-7614-7937-6. http://books.google.com/books?id=GGUXI4MNEUUC&pg=PA175.
  15. 15,0 15,1 Suricata suricatta. animaldiversity.org.
  16. Miller, Sara Swan (2007). All Kinds of Eyes. Marshall Cavendish. стр. 37. ISBN 978-0-7614-2519-9. http://books.google.com/books?id=8-XpE10qpLsC&pg=PA37.
  17. „Meerkat“. theanimalfiles.com. конс. 5 January 2015.
  18. Trappe, James M.; Claridge, Andrew W.; Arora, David; Smit, W. Adriaan. Desert truffles of the Kalahari: ecology, ethnomycology and taxonomy. „Economic Botany“ том 62 (3): 521–529. doi:10.1007/s12231-008-9027-6.
  19. David Attenborough's World Of Wildlife 9 – Meerkats United (1999). Video
  20. „LadyWildLife“. LadyWildLife. 9 November 2012. конс. 24 May 2014.
  21. „Mighty Masked Meerkat Mobs“. Lifeinthefastlane.ca. 7 December 2007. конс. 19 November 2013.
  22. Ciovacco, Justine (2008). Meerkats. Gareth Stevens Pub.. стр. 28, 37 ff.. ISBN 978-0-8368-9098-3. http://books.google.com/books?id=WCX1zT4zsRcC&pg=PT37.
  23. Kingdon, Jonathan; Happold, David; Butynski, Thomas; Hoffmann, Michael; Happold, Meredith; Kalina, Jan (2013). Mammals of Africa. A&C Black. стр. 4. ISBN 978-1-4081-8996-2. http://books.google.com/books?id=B_07noCPc4kC&pg=RA4-PA352.
  24. Skyrms, Brian (2010). Signals: Evolution, Learning, and Information. Oxford University Press. стр. 32. ISBN 978-0-19-161490-3. http://books.google.com/books?id=RnqhZVopIH0C&pg=PT32.

Дополнителна литература

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија

Меркат: Brief Summary ( Macedonian )

provided by wikipedia emerging languages

Меркат или сурикат (науч. Suricata suricatta) — мал месојад пропадник на семејството на мунгоси (науч. Herpestidae). Станува збор за единствениот член на родот Suricata. Меркатите можат да се забележат во пустината Калахари во Боцвана, во дел од пустината Намиб во Намибија и југозападна Ангола, и во Јужна Африка. Група од меркати се нарекува „толпа“, „банда“ или „клан“. Еден клан на меркати може да има околу 20 меркати, но некои суперсемејства може да имаат и над 50 членови. Во заробенитво, меркатите имаат просечен животен век од 12-14 години, или пак половина од тоа во дивината.

Овие животни можат да се видат во Скопската и Битолската зоолошка градина.

license
cc-by-sa-3.0
copyright
Автори и уредници на Википедија